Zeg je ‘Havelte’, zeg je ‘hunebedden’ …
En dus zijn Jetske en ik maandag na afloop van ons bezoek aan de oude atoomsite bij Havelterberg nog even doorgereden naar de Hunebeddenweg, hemelsbreed ongeveer 2 km bij de oude atoomsite vandaan. Daar liggen aan de voet van de Havelterberg – een ongeveer 19 meter hoge keileemrug, die zo’n 150.000 jaar geleden tijdens de voorlaatste ijstijd is ontstaan – twee hunebedden …
Een grote ijskap duwde de bodem op tot richels en ruggen, die hier duidelijk in het landschap te zien zijn. Het ijs voerde ook grote zwerfkeien mee uit Scandinavië. Tussen 3.400 en 3.100 voor Christus hebben boeren hier een aantal van die stenen uitgegraven en er twee grote grafkamers van gebouwd: de hunebedden D53 en D54. Hunebedden zijn de oudste monumenten van ons land. Van de 54 hunebedden die nog in Nederland zichtbaar zijn, staan er 52 in de provincie Drenthe. De andere twee staan in de provincie Groningen. Ze zijn meer dan 5.000 jaar geleden gebouwd door mensen van de Trechterbekercultuur. Zij waren zo ongeveer de eerste boeren van Noord-Europa, en ze begroeven hun doden in de hunebedden …
Hunebed D53, dat op de bovenstaande foto’s te zien is, werd in de Tweede Wereldoorlog helemaal uit elkaar gehaald. De Duitse luchtmacht legde hier een vliegveld aan, en daarbij lag het hunebed in de weg. De stenen zijn indertijd begraven in een grote kuil. Na de oorlog zijn ze met behulp van kaarten en foto’s weer precies op hun plaats gelegd …
Het vlakbij gelegen hunebed D54, dat op de onderstaande foto’s te zien is, was voor de zekerheid ingepakt in een zandheuvel, die in 1946 weer is weggegraven …
Zoals wij de hunebedden tegenwoordig zien, hebben de bouwers ze nooit gezien. Indertijd lag er een heuvel van zand over de hunebedden heen, alleen de toppen van de dekstenen waren toen te zien …
De heuvels zijn al lang geleden afgegraven, en bij veel hunebedden ontbreekt ook vaak een aantal van de zwerfkeien die ooit deel uitmaakten van het hunebed, maar het blijven indrukwekkende monumenten …
hoe hebben ze het voor elkaar gekregen he in vroeger tijden
LikeLike
Informatief logje. En mooi te zien wat jij eruit hebt gehaald ten opzicht van mijn serie.
LikeLike
De Duitsers wilden niet alleen een vliegveld, maar dat kwam er ook. De geallieerden hebben het meermalen gebombardeerd, de laatste keer – op de verjaardag van mijn opa, eind maart 1945 – tapijtsgewijs
Overigens zijn enorm veel Drentse veldkeien gebruikt voor dijken, nadat in 1730, 1731 de beruchte paalworm toesloeg.
LikeLike
Altijd weer indrukwekkend om deze zeer oude grafmomumenten te aanschouwen. Mooie foto’s, de meeste zonder toeristen. In de zomer is het er meestal erg druk, je had een goed moment uitgekozen.
LikeLike
Ik ben ooit -in een ver heeel ver verleden 😉 – hier met schoolreisje geweest. Maar als ik op streetview kijk, twijfel ik of het wel in Havelte was… .
LikeLike
Rare smiley’s hebben ze tegenwoordig bij WordPress.
LikeLike
mooie serie Jan, erg leuk ook al die info en uitleg er bij, gelijk een leerzaam blog
LikeLike
It’s the first time I’ve heard of that term… but these markers of ancient humanity appeal to my inner archaeologist. Terrific shots!
LikeLike
Je kunt het je nauwelijks voorstellen welke krachten er aan te pas zijn gekomen zodat die stenen uiteindelijk hier terecht kwamen. Laat staan dat je begrijpt hoe men er in de oude tijd mee heeft kunnen bouwen.
Het is inderdaad indrukwekkend , vooral zoals jij ze in beeld hebt gebracht.
LikeLike
Een mens wordt toch echt nieuwsgierig wat de makers hiervan moet bezielt hebben om dit te maken…
LikeLike
Heel mooi gepresenteerd deze hunebedden en ze zijn echt indrukwekkend
LikeLike
Je kunt je er bijna geen voorstelling van maken hoie het er in die tijd aan toe ging en hou ze deze stenen konden verplaatsen.
LikeLike
Een mooi stukje geschiedenis Jan. Met een duidelijke uitleg bij de foto’s. Goed dat dit bewaard is gebleven.
LikeLike
Wars have destroyed much of human history. I am glad that at least this one burial mound was able to be restored. Thank you for this great pictorial essay.
LikeLike
Mooi rustig daar Jan. In de zomer krioelt het er van de mensen en spelende kinderen op de hunebedden. Mooi vastgelegd
LikeLike
wat een machtig mooie dingen jan, ik heb er ooit bovenop gestaan, jaaaaaaaren geleden, was wel heel bijzonder
LikeLike
Prachtige monumenten.
In Denemarken heb ik een hunebed in originele staat gezien. Van buiten alleen een heuvel. Maar van binnen waren de keien goed te zien.
LikeLike
mooi in beeld gebracht Jan..
dat animatiefilmpje geeft een duidelijke uitleg, maar of die juist is…
ik blijf het heel mysterieus vinden ..
groeten
LikeLike
Nooit begrepen hoe ze die zware stenen zonder zware hulpmiddelen bovenop elkaar kregen, maar ze lagen al zo ondergronds begrijp ik nu? Of is dat toch met mankracht gebeurd..
LikeLike
Die enorme stenen zijn hier door immense natuurkrachten van een schuivende ijsmassa naar toe gebracht. Daarbij lagen ze uiteindelijk deels of geheel onder de grond en zijn ze uitgegraven door de hunebedbouwers. Die brachten de stenen bijeen en groepeerden ze tot de grafkamers zoals we ze nu zien. Die grafkamers dekten ze vervolgens weer af met een laag aarde. Er moet een goede organisatie aan ten grondslag hebben gelegen om dat werk zonder onze moderne hulpmiddelen te kunnen doen. Op deze website staat een aardige animatie over het bouwen van de hunebedden: http://geschiedenislessen.nl/vmbo1/prehistorie/hunebed.html
LikeLike
Oh, kijk, zo had ik het nog nooit gezien…
LikeLike
Ik ook niet, zo zie je maar weer: voor alles een eerste keer. 🙂
LikeLike
Mooi weergegeven jan
LikeLike