De foto’s en het verhaal van ‘De Jonge Trijntje’ brachten me in gedachten terug naar het Buitenstvallaat (Google Maps), waar het skûtsje ruim 100 jaar geleden is gebouwd. In 2008 heb ik daar eens een fotokuiertje gemaakt. De foto’s die dat heeft opgeleverd, heb ik wat afgestoft om jullie een idee te geven van de situatie ter plekke …
Buitenstvallaat is een buurtschap aan de westkant van Drachten. De eerste keer dat ik hier kwam, was ik nog een maar een kind. In 1970 heb ik samen met een paar vriendjes de Hooidammentocht geschaatst. Deze tocht van 20 km van Drachten naar de Hooidammen (vice versa) werd indertijd door de Politie Personeelsvereniging Smallingerland georganiseerd voor de jeugd tot 15 jaar. Start en finish lagen bij de brug De Pijp en de tocht leidde over de Drachtstervaart o.a. langs Buitenstvallaat naar de Hooidammen …
Behalve een sluis, een paar huizen en enkele boerderijen was er in de wijde omgeving in de toen ’s winters nog vaak bar koude witte wereld weinig te zien. Of het moet al zijn dat er toen nog een paar kalkovens stonden. Ik geef het toe, dat er ook een oude skûtsjewerf lag, daar was ik me toen nog niet van bewust. De oude sluiswachterswoning is één van de pronkstukjes die nu nog resten …
Hier ligt echt een belangrijk stukje geschiedenis voor Drachten. Vanaf dit punt werd in 1641 begonnen met de aanleg van de Drachtstervaart. Om dat mogelijk te maken is hier een sluis of vallaat aangelegd. Het oude Buitenstvallaat is het beginpunt van de Drachtstervaart die in 1641 is aangelegd in opdracht van koopman en veenbaas Passchier Bolleman. Dat vormt eigenlijk ook het beginpunt van Drachten. De vaart maakte de afvoer van turf uit de omgeving mogelijk en dat bracht allerlei activiteit naar Drachten … 
Er is sinds die tijd veel gebeurd. Buitenstvallaat ligt tegenwoordig ingeklemd tussen Drachtster nieuwbouwwijken en het dorp De Wilgen. Dit is nog het enige authentieke stukje van de oude vaart uit 1641, waarvoor naar verluidt 800 arbeiders tewerkgesteld werden. Het deel van de vaart vanaf de Hogeweg tot in het centrum van Drachten werd in de jaren 60 gedempt en in 2016 heropend …
Ik heb me voorgenomen om over niet al te lange tijd nog eens een fotokuiertje te maken bij Buitenstvallaat. Wil je nu nog meer weten over Buitensvallaat, kijk dan eens naar de geactualiseerde pagina over de buurtschap, van Frank van den Hoven op de website plaatsgids.nl. Daar kun je overigens informatie vinden over de kleinst mogelijke buurtschappen in ons land …
Afanja's Weblog 
Mooie foto’s met uitgebreide informatie Jan.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi en interessant logje. Als het zo uitkomt lijkt het me wel leuk om dan mee te gaan.
Het woord ‘verlaat’ is een algemene term besef ik nu door jouw logje. Wij hebben hier een Groot Verlaat en een Verlaatsebrug.
Dat was vast een mooie schaatstocht. Bijzonder dat het georganiseerd werd door de Politie Personeelsvereniging Smallingerland.
LikeGeliked door 1 persoon
Jij hebt alvast weer wat bijgeleerd hier, begrijp ik. 🙂
Die Politie Personeelsvereniging Smallingerland organiseerde indertijd meer voor de jeugd, zoals b.v. ook muziek- of dansavonden voor tienr en jongeren. Dat kun je je tegenwoordig niet meer voorstellen.
LikeGeliked door 1 persoon
Wat fijn dat je jouw kennis hier helemaal inlegt. Ik zou anders niet goed weten wat ermee aan te vangen. Ja wel, mooie gebouwen en foto’s maar nu zegt het zoveel meer.
LikeGeliked door 1 persoon
Soms is het wel aardig om wat achtergrondinformatie over dit soort oude plekjes en gebouwen te delen. Af en toe een beetje lokale geschiedenis kan geen kwaad.
LikeGeliked door 1 persoon
Nee inderdaad, het kan zo’n meerwaarde zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
wat een mooie plek Jan en wat een prachtige huizen ook,
mooie bouwstijl ,
steeds weer genieten op j e blog,
fijn dat je weer kuiertjes doet
LikeGeliked door 1 persoon
Ik zie dat ik er in de buurt ben geweest, misschien heb ik er wel gefietst maar! Dan was het ooit mijn eerste fietstocht ever samen met Liefste, ik zie namelijk de Drachster Boys liggen, daar ben ik zeker ook alleen weleens heen gefietst omdat hij daar aan het werk was, elk jaar normaal gezien de open dag. Maar toen, heeft hij mij van alles laten zien en was het de bedoeling richting de Hooidammen te fietsen, volgens hem was dat niet zo ver, whooooohahahahaha nou… uhm… Als iemand fibromyalgie niet snapt en dat je ineens klaar kunt zijn met fietsen, wist hij nog niet, gelukkig konden we ergens nog doorsteken en terug gaan, dat was mijn kennismaking met dat stukje daar in de buurt. Want ik weet het niet meer wat ik allemaal gezien heb toen 😉
Prachtig in elk geval, het is hier ook mooi!
X
LikeGeliked door 1 persoon
Quite peaceful.
LikeGeliked door 1 persoon
It’s not exactly like the Ottawa locks, but we’re doing with it. 🙂
LikeLike
Heel exotisch voor mij die hier in het voor jou verre westvlaanderen woont. Ook leuk die friese namen en woorden. Zo leer ik iets bij.Of ik die woorden zal onthouden is de vraag.
LikeGeliked door 1 persoon
Onthouden lijkt me niet echt zinvol, buiten de provinciegrenzen kan ik ook niets meer met het Fries. 🙂
LikeLike
Misschien zijn we er destijds wel voorbij gevaren toen we vanuit Drachten de Friese Meren opgingen. Is dat mogelijk? In ieder geval voelt het alsof ik er ooit geweest ben. Friesland is toch zo’n pareltje. Wat heb jij mooie herinneringen aan de winters aldaar. Toch vreselijk jammer dat de strenge, witte winters verleden tijd zijn. En dat op zo’n korte tijd. Wie had dat kunnen denken?
LikeGeliked door 1 persoon
Je bent er zeker in de buurt geweest. Als jullie in de jachthaven voor anker zijn gegaan, dan heb je het sluisje kunnen zien terwijl jullie er in zuidelijke richting langs voeren.
Ja, die winters … het schaatsen over sloten en plassen tussen berijpte rietkragen door en zo … Gelukkig heb ik de herinnering nog, ook aan een paar mooie tochtjes die ik met mijn vader heb geschaatst. Ik blijf hopen dat we nog eens weer echt winterweer krijgen. (liefst vanaf morgen). 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, ik herken het. Nu weet ik het wel zeker.
LikeGeliked door 1 persoon
Had ik het maar geweten, dan was ik komen wuiven. 👋
LikeLike
Toen kenden we elkaar nog niet zo goed, maar ik kom na al deze corona-ellende nog eens terug naar Friesland en dan spreken we af. Dat is zeker.
LikeLike
Mooie beelden en dank voor alle info en de term Vallaat was me volkomen onbekend
LikeGeliked door 1 persoon
Bedankt voor deze reis in de tijd. Dat er in al die tijd heel veel veranderd is, klinkt me logisch. De vaart en de sluis zijn er nog wel, samen met de mooie sluiswachterswoning. Dat de geschiedenis helemaal teruggaat tot 1641 klinkt als een eeuwigheid, zo ver weg. Fijne avond nog Jan.
LikeGeliked door 1 persoon
Als je de achtergrond bij al deze pareltjes van vroeger leert kenne, dan ga je het geheel in een heel ander daglicht bekijken.
Heel interessant om te weten Jan !
LikeGeliked door 1 persoon
Klein maar het bewaren waard. Er staan een paar kapitale panden bij, horen die bij de sluiswachterij?
Dit soort landschappen zagen we voorheen her en der, ze leverden mooi tochten op. Per schaats (zoals voor jullie), fiets, te voet.
LikeGeliked door 1 persoon
Aan de overkant van de vaart staat een boerderij. Die staat daar volgens mij ook al sinds mensenheugenis, maar hij heeft met de sluis niks te maken.
Dit is echt zo’n plekje waar je even melancholisch kunt worden en wat mijmeren over hoe het ooit was. Drachten is sinds de jaren 60 flink gegroeid, langzamerhand worden de omliggende dorpen één voor één opgeslokt. Ze behouden hun naam nog, maar maken stilaan onderdeel uit van Drachten. Van het tussenliggende weidelandschap is weinig tot niets meer over.
LikeGeliked door 1 persoon
Helaas. Ik ben tegen verheerlijking van vroeger maar sommige dingen gaan me aan het hart.
LikeGeliked door 1 persoon
Interessante weetjes Jan
het is voor het eerst dat ik de van term “vallaat” hoor
prettige zondag
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, eigenlijk had ik daar misschien ‘verlaat’ moeten gebruiken. Ooit is ervoor gekozen om de weg en de buurtschap Buitenstvallaat te noemen, naar de originele Friestalige benaming Bûtenstfallaat. Fries en Nederlands zijn hier wat door elkaar gaan lopen.
LikeLike
Postzegel of niet, hier ligt wel een stuk historie begraven…
LikeGeliked door 1 persoon
wat mooi allemaal, voor mijn limburgse ogen deels exotisch, deels vertrouwd want lang geleden fietste mijn vader in Noord-Holland langs kanalen en sluisjes en over bruggetjes, en ik zat achterop.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat is wel zo ongeveer het beeld wat ik aan deze omgeving uit de jaren 60 heb vastgehouden. Intussen is dit nog maar een postzegel in een rondom druk bebouwde omgeving.
LikeLike