De Stelling Koehoal

Niet ver bij het beeld van ‘de Waadfisker’ vandaan staat een half in de dijk weggewerkt gebouwtje (Google Maps). Het betreft een oude Duitse bunker, die in 1941-’42 is gebouwd. De bunker maakte onderdeel uit van een kleine luchtverdedigingsstelling.

De stelling telde in de oorlogsjaren in totaal 4 bunkers, 3 stenen gebouwen, een grote houten barak, parkeerterreinen, wachtposten en een geschutsplateau voor 4 stuks artilleriegeschut aan de zeekant van de zeedijk. Het gehele gebied was ruim afgezet met een prikkeldraadversperring en landmijnen …

Wetterskip Fryslân wilde de bunker (nr. 2 op het onderstaande kaartje) afbreken. Na lobbywerk van o.a. de Stichting Bunker Koehoal, heeft het waterschap de bunker in 2009 overgedragen aan de stichting. Voorwaarde was dat men de vervallen bunker zou restaureren en dat er een zinvolle herbestemming aan gegeven zou worden …

De bunker is in 2011 gerenoveerd en is nu ingericht als een klein educatie- en documentatiecentrum over de Tweede Wereldoorlog in de regio. Af en toe wordt de bunker opengesteld voor publiek. Jetske heeft nog even naar binnen gegluurd, maar veel viel er niet te zien. Het hele verhaal over de stelling kun je hier lezen: Bunker Koehoal

Naast de bunker ben ik voor het eerst die dag de dijk opgeklommen. Dat wil zeggen, ik ben de oude dijk op gegaan. Op de foto’s hieronder kun je twee dijken zien. Op de eerste foto zie je rechts de oude dijk waar ik op sta, die dijk loopt recht vooruit het beeld uit. Op beide foto’s zie je aan de linkerkant de nieuwe, hogere en bredere dijk, die in de jaren 70 is aangelegd. Tussen beide dijken in zie je hier dus een stuk land dat al voor de jaren ’70 is aangewonnen …

We vervolgen onze weg rechts langs de oude zeedijk …

30 gedachten over “De Stelling Koehoal

  1. Voor mij als Belg ziet het er geen bunker uit .Die zijn bij ons in grijs gewapend beton soms bijna niet in te nemen die onze landschappen blijvend verstoren, daar ze na al die tijd nog present zijn. Deze lijkt me eerder een schuurtje of berging. Moesten ze daar opgeschoten hebben lag hij al lang in duigen denk ik

    Geliked door 1 persoon

  2. Het is de meeste ‘zwakke’ bunker die ik ooit heb gezien, ik zou eerder denken aan een stenen schuurtje waar onderhoud materiaal wordt bewaard. Mijn aandacht gaat vooral de de voorlaatste foto : De hoeveelheid schapen en de opvallende lijnen in mooi samenkomen in een sterk punt van de foto. Heerlijke fotografie Jan !

    Geliked door 2 people

    • Dankjewel, Dirk. Het is wat een knullige bunker, zoals het lijkt, en toch hebben we meer van dat soort bunkers gehad. Tussen mijn woonplaats Drachten en Groningen staan er ook nog een aantal. Daar maakten ze onderdeel uit van een Duitse radarstelling

      Geliked door 1 persoon

      • Volgens mijn geschiedenis bronnen is radar een ultiem top geheim geweest onder de westers-geallieerde (die samen oorlog voerende) staten… Radar technologie is ook een beslissende strategie geweest in de luchtoorlog van de ‘Battle of Brittain’, om de Duitse Luftwaffe uit te putten. Maar och ja, wat heeft het nu nog voor nut hé ? De geschiedenis heeft de technologie ingehaald. Er resten alleen wat betonnen resten van de WO2 waanzin…

        Geliked door 1 persoon

  3. Goede inhoud voor de bunker, ook aardig opgeknapt. Zo mooi zien ze er in onze omgeving niet uit en het zijn er ook veel.
    Het hoogteverschil in oude en nieuwe dijk is behoorlijk groot, ik snap waarom je de oude koos. ☻

    Geliked door 1 persoon

    • Ja, hij is deels in de dijk gebouwd. Daar zou het waterschap tegenwoordig zeker geen toestemming meer voor geven. Maar de Duitsers trokken zich sowieso nergens wat van aan indertijd.

      Op de website van Bunker Koehoal (http://www.bunkerkoehoal.nl/index.php/stelling_koehoal) staat o.a.:
      ‘In de zeedijk hebben in totaal vier betonnen bunkers gestaan, waarvan er één is behouden. Na de westelijke wachtpost kwam Bunker nr. 1. Deze bunker was opgetrokken vanuit de voet van de zeedijk en had een begane grond met nog een verdieping. In deze bunker was de keuken gehuisvest en een eetzaal voor de soldaten. Hierna kwam de nog bestaande Bunker nr. 2. Deze bunker was bestemd voor opslag van goederen. Aan de westkant van deze bunker was een stenen trap gemaakt. De bovenkant van de bunker was voorzien van een borstwering van ruim 1 meter hoog. Verder waren op statieven verrekijkers geplaatst, waarmee de omgeving in de gaten kon worden gehouden. Tevens stond er een mitrailleur opgesteld. Daarna kwam Bunker nr. 3 genaamd de gevangenis. Er was maar één toegang bestaande uit een soort venstergat dat kon worden afgesloten met tralies en een luik. Deze bunker met een moddervloer had geen voorzieningen en diende voor Duitse soldaten die werden gestraft. Het was een zeer sobere voorziening, je kon er zitten en liggen op een soort verhoging van droge modder. Dan kwam de nu nog aanwezige oprit naar het geschutsplateau en het achter de zeedijk aangelegde gecamoufleerde parkeerterrein voor legervoertuigen.

      Na de oprit kwam de grootste Bunker nr. 4, een voorraadbunker. Deze bunker was weer opgetrokken vanuit de voet van de zeedijk en bestond uit een begane grond met een verdieping. Op de verdieping stond o.a. een elektrisch aangedreven machine waarmee olie uit koolzaad en blauwmaanzaad werd geperst. In het onderste gedeelte van deze bunker op de begane grond was vermoedelijk de opslag van munitie. De bunkers waren allemaal afgedekt met camouflagenetten.’

      Geliked door 1 persoon

Reacties zijn gesloten.