Peije Rasp, de laatste speelman

Vanaf het Franse Pleintje wandelde ik naar het carillon, dat precies in het centrum van het oude Drachten staat. Tot de demping van de Drachtster Vaart halverwege de jaren 60 lag hier een ophaalbrug om van noord naar zuid te kunnen komen …

Tussen 2012 en 2015 is de Drachtster Vaart vanaf het centrum in westelijke richting heropend. Ten tijde van de turfwinning bracht ’t water welvaart, tegenwoordig hoopt men een graantje van het watertoerisme mee te pikken …

Aan de waterkant staat een beeld van Peije Rasp (1879- 1941), gemaakt door Mindert Wilstra. Peije was een in Ureterp als Freerk de Jong geboren straatmuzikant. Hij was de laatste echte speelman die bijna veertig jaar door Zuidoost-Fryslân zwierf met zijn trekharmonica. Hij speelde wat de mensen wilden: “Wat moat it wêze, in psalmke of in walske?” was zijn gebruikelijke vraag. Hij speelde op bruiloften en partijen, maar scharrelde ook als straatmuzikant zijn kostje bij elkaar. Hij begeleidde reisjes van ouden van dagen en zorgde ’s winters voor sfeer op het ijs. Bekend is het verhaal dat hij eens op zijn knieën voor het open raam van een ziek kind een uur lang zachtjes muziek maakte. Geen wonder dus dat Peije een eervol plekje in het centrum van Drachten heeft gekregen op de plek waar hij veel heeft gespeeld …

Op de draagbalken van het carillon staat een tekst van de schrijver en dichter Harmen Wind. Deze tekst verwijst naar de vier elementen: aarde, vuur, water en lucht en is zowel in het Nederlands (buitenkant) als in het Fries (binnenkant) aangebracht. Ook de relatie van Drachten met de turfwinning en het belang van de Drachtster vaart liggen in de tekst besloten…

35 gedachten over “Peije Rasp, de laatste speelman

  1. Wat leuk dat de vaart terug werd opengelegd. Zo blijft de herinnering aan het verleden een stuk levendiger. Mooi beeld van de Peije, hij heeft een gepast plekje gekregen. Mijn grootvader langs moeders kant was ook een uit Nederland afkomstig straatmuzikant. Zoals de meesten schreef zij al zijn teksten zelf.

    Geliked door 1 persoon

    • Ja, het weer heropenen van een oude vaart is een tendens sinds het begin van deze eeuw. Water brengt automatisch een andere stukje levendigheid in een stad of dorp. En dat is hier ook goed gelukt.
      Jammer dat dergelijke straatmuzikanten en andere straatartiesten een uitstervend ras lijkt te zijn.

      Like

  2. Het is zeker hele mooie kunstbeeld om te zien op jou foto. Mooi om te zien hoe werkelijk altijd muzikant van houd. Omgeving is daar ook heel leuk om te zien. Deze plein is apart om te zien. Toen was het stil. Fijne dag Jan.

    Geliked door 1 persoon

    • Ik heb hem natuurlijk niet gekend, maar Peije schijnt van en voor de muziek te hebben geleefd, zoals het echte straatmuzikanten betaamt. Ik luister graag naar muziek, maar je moet me niet vragen om te zingen of iets te spelen.

      Like

  3. Een mooi monument voor de speelman, geen wonder dat hij een geziene gast was.
    Het carillon zag ik nooit in deze uitvoering, alleen in torens. Speelt zeker automatisch?
    Het oogt opvallend, als een zomerterrasje, of een tuinkoepel. Zitbankjes erin…. ☼

    Geliked door 1 persoon

  4. Een carillon kende ik alleen van het klokkenspel hoog in de toren. Ik zie wat klokken hangen, kan er op dit carillon gespeeld worden?

    Een mooi verhaal over Peije. Terecht dat hij een mooi plekje heeft gekregen in het centrum. Ik zie een rouwlicht aan zijn voeten staan. Staat dat er altijd?

    Geliked door 1 persoon

    • Klopt, Suske, ook in mijn jeugd liepen hier nog een aantal ‘straatzangers en andere dorpsgekken’. Die worden tegenwoordig heel snel uit het dagelijks straatbeeld verwijderd. Eigenlijk is dat wel jammer, er is wel een stukje sfeer verloren gegaan.

      Geliked door 1 persoon

  5. Heel mooi. Straatmuzikanten, ook nu nog geniet ik ervan langs (ooit?!) drukke winkelstraten.

    Carillon heb ik moeten googelen, ik kende de betekenis niet.

    Ik las “De trots van de stad was en is vaak het carillon. Het hangt meestal in de toren van de belangrijkste kerk, maar soms staat het opgesteld op het stadhuis. Het klokkenspel dat op vaste tijden bespeeld wordt door de beiaardier of ieder uur (of kwartier) volautomatisch de stilte verbreekt “. Ik begrijp niet goed de link met je foto?

    Geliked door 1 persoon

  6. Natuurlijk een historische speelman die ik dankzij LIefste heb leren kennen, je kunt er niet omheen als je eenmaal in Drachten vertoeft. Een prachtig beeld en verhalen ook!

    Het Carillon, al een tijdje niet geweest, normaal gesproken loop ik er best vaak onderdoor of als het rustig is, fiets ik rechtdoor langs het water even verder. Mooi stukje van Drachten!

    X

    Geliked door 1 persoon

Reacties zijn gesloten.