Domela’s muur

Zoals ik gisteren al schreef, toonde voormalig eigenaar Thom Mercuur (1940 – 2016) in de expositieruimte van het Tripgemaal o.a. gebruiksvoorwerpen, foto’s, boeken, etc. die de turfwinning en de slechte sociale leefomstandigheden in deze streek weer in herinnering brachten. Daarvan is ook vandaag de dag aan de buitenzijde van het gemaal nog wat terug te zien. Daarom ben ik via de verderop gelegen brug naar de overkant van de Heafeart gereden.

Aan de zuidgevel van het gebouw kijkt het stilistische portret van de Nederlands politicus, sociaal-anarchist, en antimilitarist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 1919) nog steeds uit over het polderland. Domela Nieuwenhuis geldt als één van de oprichters van de socialistische beweging in Nederland. Ook was hij de oprichter van het tijdschrift Recht voor Allen

Domela was in Nederland populair door zijn optredens bij stakingen van ambachtslieden, maar zeker ook bij die van de veenarbeiders. In veel arbeiderswoningen was een foto van hem te vinden. Omdat hij opkwam voor de Friese veenarbeiders, kreeg hij de bijnaam Us Ferlosser

Tot zover het hier al eerder besproken portret van Domela. Dan nu nog iets wat ik nog niet eerder onder de aandacht heb gebracht. Of ze een bepaalde betekenis hebben, weet ik niet, maar op de zijdeuren van het gemaal staan al jaren een paar ezeltjes geschilderd. En wat hier tot slot nog opvallend is: de bovengrondse bedrading met de ‘isolatiepotjes’ bovenin de palen aan de rechterkant van de weg, zoals ik ze nog ken uit mijn kinderjaren …

Ik sluit dit logje over Us Ferlosser ook nu maar weer af met “De Internationale”, ditmaal in een uitvoering van Rob van de Meeberg. Want de strijd is nog altijd niet gestreden …

Het Tripgemaal

Het uit 1876 daterende Tripgemaal staat aan de spiegelende Heafeart (Google Maps) bij Gersloot. Althans, dat heb ik tot voor kort altijd gedacht. Maar sinds 2013 staat het Tripgemaal formeel in de buurtschap Gersloot-Polder. In 2013 zijn – op initiatief van het lokale Plaatselijk Belang – witte plaatsnaamborden geplaatst. “Het dorp Gersloot-Polder heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het daarom sindsdien ‘in’ Gersloot,” aldus de hier vaak reagerende Frank van den Hoven op de pagina over Gersloot-Polder op zijn website www.plaatsengids.nl

Het gemaal is vernoemd naar de familie Trip die drie generaties lang de machinisten van het gemaal waren. Samen met de bijbehorende machinistenwoning vormt het gemaal een rijksmonument. In 1988 is het leegstaande gemaal gekocht door Thom Mercuur (kunstverzamelaar, kunsthandelaar, galeriehouder, curator, uitgever en museumdirecteur). Hij heeft het complex indertijd verbouwd en ingericht als tentoonstellingsruimte en woonhuis. Mercuur toonde hier gebruiksvoorwerpen, foto’s, boeken, etc. die de turfwinning en de slechte sociale leefomstandigheden weer in herinnering brachten. Op dat laatste kom ik hier morgen nog even terug, wanneer we de blik op de zijkant van het gemaal richten …


– wordt vervolgd –

Gesluierd gemaal

Voordat ik iets vertel over het gemaal, moet er eerst maar eens even iets worden rechtgezet, lijkt me. Er waren een paar mensen die het idee hadden dat de foto van gisteren op de kop stond. Maar niets is minder waar natuurlijk. De weerspiegeling in een sloot of kanaal geeft gewoon altijd een omgekeerd beeld van de werkelijkheid.

Maar sommige weerspiegelingen zijn zo mooi, dat ze ook verticaal omgedraaid weer mooi zijn. Deze weerspiegeling van het Tripgemaal lijkt me daar een mooi voorbeeld van. Zo lijkt ’t wat een gesluierd gemaal. En voor de duidelijkheid: dit is dezelfde foto als gisteren, maar dan nu ècht op zijn kop …

– wordt vervolgd –

Recht voor allen

Onderweg naar het natuurgebied De Deelen kom ik altijd langs het uit 1876 daterende, niet meer in gebruik zijnde, Tripgemaal aan de Hooivaart bij Gersloot. Samen met de bijbehorende machinistenwoning vormt het gemaal een rijksmonument. In 1988 is het leegstaande gemaal gekocht door Thom Mercuur (kunstverzamelaar, kunsthandelaar, galeriehouder, curator, uitgever en museumdirecteur). Hij heeft het complex verbouwd en ingericht als tentoonstellingsruimte en woonhuis. Mercuur toont hier gebruiksvoorwerpen, foto’s, boeken, etc. die de turfwinning en de slechte sociale leefomstandigheden weer in herinnering brengen …

140422-1318x

Ook aan de buitenkant van het gebouw is daarvan al iets te zien, maar daarvoor moeten we eerst naar de overkant van de Hooivaart. Voor dit logje van de eerste mei, van oudsher toch de Dag van de Arbeid, ben ik onlangs even een stukje omgereden om daar via de brug terecht te komen …

140422-1343x

Op de zuidgevel van het huis prijkt al jaren een stilistisch portret van de Nederlands politicus, sociaal-anarchist, en antimilitarist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 1919). Domela Nieuwenhuis geldt als één van de oprichters van de socialistische beweging in Nederland. Tevens was hij de oprichter van het tijdschrift Recht voor Allen …

140422-1354x

Hij was in Nederland populair door zijn optredens bij stakingen van ambachtslieden, maar zeker ook bij die van de veenarbeiders. In veel arbeiderswoningen was een foto van hem te vinden. Omdat hij in zijn leven opkwam voor de Friese veenarbeiders, kreeg hij de bijnaam Us Ferlosser

140422-1346x

Het portret van Domela is hier zeer op zijn plaats, want in deze streek van Fryslân, waar de veenarbeiders jarenlang in ellende en armoede door het leven gingen, werd Domela regelmatig vergeleken met een heilige, die een kruistocht tegen het kapitaal voerde. En zijn naam wordt nog altijd door veel (vooral oudere) mensen nog steeds met groot respect uitgesproken …

140422-1348x

Buienluchten boven de Friese vlakte

Vandaag even een paar foto’s uit de bovenste lade van mijn nog steeds goed gevulde archief. Ze zijn vrijdag 7 oktober tussen 14:00 en 15:00 uur in het weidegebied ten westen van Drachten gemaakt, maar ze hadden ook van gisteren of vandaag kunnen zijn …

1. een bui ten noorden van Poppenhuizen

111007-1400x

2. een volgende bui met een mooie aambeeldwolk ten westen van Poppenhuizen

111007-1404x

3. een bui boven Aldeboarn

111007-1410x

4. een bui met regenboog boven het Tripgemaal bij Gersloot …

111007-1454x