De Sint-Martinuskerk in Boazum

Het oudste deel van de Sint-Martinuskerk of Sint Maartenskerk in Boazum is het koor, dat in de 12e eeuw werd gebouwd. De toren is er in de 13e eeuw bij gebouwd grotendeels van baksteen, met enkele delen van tufsteen. De buitenmuren van de kerk bestaan uit een mengeling van tufsteen en vroege baksteen. Het in de 12e eeuw gebouwde koor werd in de 13e eeuw verhoogd met baksteen. En dat is tot op de dag van vandaag mooi te zien …

In de noordmuur zijn twee z.g. hagioscopen te zien. Een hagioscoop is een venster, dat lager geplaatst is dan de overige vensters in een kerk of kathedraal. Wikipedia schrijft daarover: ‘Door de hagioscoop kan licht toetreden, maar het venster kan ook bedoeld zijn om de kerkbezoekers zicht te geven op voorwerpen, handelingen of het sacrale binnen de kerk. Mensen die niet in de kerk wensten te komen (bijvoorbeeld kluizenaars vanuit hun verblijfsruimte naast de kerk) of er niet mochten komen (b.v. misdadigers, overspeligen en lepralijders) konden zo toch de mis volgen zonder zich onder de kerkgangers te begeven …’


Aan de noordkant zijn in het tufstenen gedeelte ook nog een dichtgemetselde spitsboog ingang in een omlijsting van gebakken profielsteen en de sporen van een gedichte rondbogige ingang te zien …

We laten de noordkant van de kerk achter ons en lopen westelijk langs de toren naar de zuidkant …

Daarmee zijn we terug bij de sierlijk omlijste ingang van de kerk in de zuidmuur …


We trokken het hek achter ons dicht en repten ons naar de auto. Tot op dat moment waren de buien die dag bij ons langs getrokken, maar nu kregen we toch nog even staartje mee …


Wil je nu nog meer weten over de Sint-Martinuskerk in Boazum, dan kun je hier terecht: Stichting Freonen fan de Boazumer Tsjerke

  • Afhankelijk van de ontwikkelingen van het (winter)weer zetten we onze reis op enige moment voort naar Jorwert.

Van Eagum naar Boazum

Na een dagje met zon en kleur hier in het noorden is het vandaag mistig en grijs. Tijd om ons ritje langs een aantal oude Friese kerken weer op te pakken.

Mijn fotomaatje en ik lieten Eagum achter ons en zetten via landelijke wegen koers naar ons volgende doel: de Sint-Martinuskerk of Sint-Martenstsjerke in Boazum (Bozum in het Nederlands). Onderweg passeerden we o.a. de Kleiterpstermolen (Google Maps), een maalvaardige Amerikaanse windmotor van het merk Hercules, zoals er ook één bij De Veenhoop staat …


Boazum is een oud dorp, dat ooit via een riviertje verbonden was met de oude Middelzee. Het dorp ligt op een grote terp, volgens sommige zou er zelfs sprake geweest zijn van twee terpen. In 1260 werd de plaats voor het eerst vermeld als Bosingum. In het tegenwoordige Boazum zocht Jetske een prominent plekje om de auto te parkeren, zo dicht mogelijk bij de kerk en voor de deur van een huis dat waarschijnlijk ooit is gebouwd voor een lokale notabele …


Jetske heeft op haar blog het verhaal achter dit mooie huis uiteengezet: ‘De Sint-Martinuskerk in Boazum’. Vanaf het Altaplein liepen we langs de vijver die tussen het bovenstaande huis en de kerk ligt. Jetske dook nog snel even de ‘notaristuin’ in om de kerk mooi weerspiegeld vast te leggen. Ik stelde me tevreden met de onderstaande beelden bij het naderen van de kerk …

Het eerste wat me opviel zodra we voorbij het hek waren, was dat deze kerk toch wel een maatje groter lijkt te zijn dan de middeleeuwse Kleastertsjerke in Kortehemmen of de Sint Hippolytuskerk in Olterterp …


De Sint-Martinuskerk is een van de oudste romaanse kerkgebouwen in Fryslân uit de 12e eeuw …

De kerk is toegankelijk door een sierlijk poortje in de zuidmuur. De ingang van baksteen en bergsteen, is geflankeerd door zogenaamde korintische pilasters die een hoofdgestel dragen, waarin een opschrift en het jaartal 1700. De letters FGP staan voor Fransiscus Gellides, Predicant

De deur bleef ook hier weer gesloten voor ons. Jammer, want het interieur met o.a. plafondschilderingen die bij een restauratie in 1941 tevoorschijn kwamen, schijnt ook zeker de moeite waard te zijn. Forceren leek me weinig doeltreffend in dit geval …


  • morgen meer

Trije tuorren, twa tsjerken

Sinds de kerk in 1856 werd afgebroken, staat de toren van Eagum helemaal alleen op de wereld, slechts omringd door het kerkhof. Bij de Sint-Radboudkerk in Jorwert ging het andersom. Daar stortte de toren op zaterdagochtend 25 augustus 1951, om zeven minuten over vijf, met donderend geraas in elkaar. Drie jaar later was de toren herbouwd. Je zou kunnen stellen, dat de Sint-Martinuskerk in Boazum nog als enige van de drie bouwwerken in originele staat verkeert …


En dan nog even dit …

Gisteren kreeg ik met dank aan @dhabirecorder en @Gelkinghe via Twitter een mooi filmpje uit het Fries Film Archief te zien. ‘Ien mûle, twa talen’ (Eén mond, twee talen) is een mooi filmpje uit 1974 over Fryslân en zijn tweetaligheid. Het laat mooie beelden zien van het leven op het Friese platteland en de betekenis van het Fries in het begin van de jaren ’70. Het past prima bij deze serie blogs over een drietal (kerk)torens, want in deze streek speelt het Fries in alle geledingen en op alle vlakken nog steeds een grote rol. Via de onderstaande, wat rare en lange link, kun je het filmpje bekijken:

https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=317&miadt=158&miaet=14&micode=0001&minr=722354&milang=nl&misort=last_mod%7Cdesc&miview=ff

Trije tuorren – drie torens

Sinds ik weer beter ter been ben en stabieler loop, maak ik weer teveel fotokuiers en daaraan gepaard gaand ook teveel foto’s om het hier allemaal bij te kunnen houden. Sinds Jetske en ik in november samen een paar uur door de Ecokathedraal dwaalden, hebben we twee weken later alweer een rit gemaakt langs een aantal vroegmiddeleeuwse (kerk)torens in It Lege Midden van Fryslân. En dan heb ik een aantal herfstwandelingen tussendoor nog niet eens genoemd. U hebt hier dus nog het een en ander tegoed …

Vandaag eerst maar even vanuit kikkerperspectief in willekeurige volgorde een blik op de torens die we vrijdag hebben bekeken …