Tagarchief: CME

Een kansje op poollicht!?

Geplaatst op door

Nadat zonnevlek AR1719 donderdagochtend een uitbarsting van klasse M6 voortbracht, en vervolgens een wolk met geladen zonnedeeltjes in de richting van de aarde slingerde, hebben we vanavond en vannacht weer een theoretisch kansje om poollicht te kunnen zien vanuit Nederland …

031029-2005x

De kracht van de uitbarsting lijkt net sterk genoeg te zijn om ons een kansje op poollicht te bieden, en ook met de richting van de geladen zonnedeeltjes lijkt het wel goed te zitten. Het is echter alsof de duvel ermee speelt, want ook vanavond en vannacht lijken bewolking en (mot)regen in de lage landen weer roet in het eten te gooien …

031029-2045x

Het ziet er dan ook naar uit, dat ik me voorlopig nog even tevreden zal moeten stellen met de herinnering aan en de foto’s van de grote poollichtshow van oktober 2003. En verder zullen we het toch vooral moeten hebben van foto’s en filmpjes uit noordelijke regionen, zoals het onderstaande filmpje dat in het noorden van Noorwegen is gemaakt. Maar ook een kleine kans is een kans, dus wie weet … Als het helder is, dan loont het wellicht toch de moeite om vanavond of vannacht eens een blik te werpen op de noordelijke horizon …

In The Land Of The Northern Lights from Ole C. Salomonsen on Vimeo.

Over een paarse krokus en hemelse kleuren

Geplaatst op door

Op dit moment lijken diverse ontwikkelingen in de natuur op het naderende voorjaar te wijzen. In ons tuintje is dat al niet anders. Vier dagen nadat de eerste gele krokus zich in ons tuintje bovengronds liet zien, kon ik gistermiddag tussen de druppels door het eerste paarse exemplaar ontwaren.

Verschillende weermodellen wijzen op de langere termijn echter in een heel andere richting dan voorjaar. Na komend weekend zou het wel eens een stuk(je) kouder kunnen worden. Hopelijk kunnen de vroege bloeiers tegen een portie februari-kou …

120123-1336x

En dan die hemelse kleuren …

In de nacht van zondag op maandag heeft zonnevlek 1402 een grote uitbarsting op de zon teweeggebracht. Deze krachtige explosie in de klasse M9 heeft een grote wolk geladen zonnedeeltjes -een zogenaamde CME- de ruimte in geslingerd in de richting van de aarde. Volgens de laatste berichten zullen deze deeltjes ons waarschijnlijk in de loop van vanmiddag bereiken.

Dit alles betekent, dat we vanavond en vannacht mogelijk ook in (Noord)Nederland weer eens een kansje krijgen om poollicht te zien. Zoals meestal in dergelijke situaties, zijn de weersverwachtingen weer niet gunstig. In de loop van de dag schuift er vanuit het zuidwesten meer en meer bewolking (en regen) over ons heen. De beste kansen om eventueel iets te kunnen zien, lijken nog weggelegd voor het noordoosten. Als je vrij zicht hebt op de noordelijke horizon, dan is het misschien de moeite waard om af en toe eens te kijken of er wellicht een gat in de bewolking zit. Als je vervolgens (zwak) groen of rood licht aan de noordelijke hemel ziet verschijnen, dan heb je waarschijnlijk het geluk om poollicht te zien.

Zodra er meer duidelijkheid is, meld ik me vanmiddag of vanavond zeker even via Twitter.

Poollicht – weer net niet

Geplaatst op door

Vandaag is het precies 8 jaar geleden dat ik voor het eerst op Friese bodem getuige was van een echt spectaculaire poollichtshow. Wie het hele verhaal daarover nog niet kent, maar er toch wel nieuwsgierig naar is, kan voor foto’s en een uitgebreid verslag terecht bij het hoofdstuk Poollicht op mijn website.

Met een beetje geluk hadden we afgelopen week in de nacht van maandag 24 op dinsdag 25 oktober weer een dergelijke show kunnen beleven … Een vrij zwakke CME (een golf met geladen zonnedeeltjes) die maandagavond bij de aarde arriveerde, veroorzaakte na middernacht een onverwacht sterke magnetische storing, waardoor op uitgebreide schaal poollicht te zien was. Toen ik in de gaten kreeg, dat er wat gaande was, ben ik nog even naar buiten gegaan om een blik op de noordelijke hemel te werpen. Tot mijn grote spijt was het op dat moment al zwaar bewolkt, zodat er van eventueel poollicht niets te zien was …

031031-0140x

In Duitsland -waar het nog goeddeels onbewolkt was- was op dat moment al op grote schaal poollicht te zien, hier een paar filmpjes:

http://www.youtube.com/watch?v=lR5hrLMMxKQ
http://www.youtube.com/watch?v=ZWX9yJ2UiFs
http://www.youtube.com/watch?v=rMBaW7IR0Iw
http://www.youtube.com/watch?v=zKIW5jWQiXM

Omdat de eerstvolgende keer dat we hier weer poollicht zullen kunnen zien elke dag wat dichterbij komt, heb ik de header van mijn weblog eerst maar weer eens in het teken van Aurora Borealis -het noorderlicht- gezet.

Dat zul je nou altijd zien …

Geplaatst op door

Rijd ik dinsdag rond 18:15 uur op de A32 eindelijk eens op een stuk weg waar ik 130 km/u mag rijden … Gaat ineens alle snelheid eruit en moet alle verkeer stapvoets over de linker rijstrook …

110802-1812x

Oorzaak: een gekantelde truck met oplegger in de berm … Hoe zo’n chauffeur dat toch voor elkaar krijgt op een recht stuk weg is mij een raadsel … Hij zal toch niet gedacht hebben dat hij daar ook 130 km/u mag rijden …!?

110802-1813x

Maar wat nog veel erger is …

Nu doet de zon in alle opzichten weer eens een zijn best … lijken bewolking en regen opnieuw roet in het eten te gooien …

090716-1431x

Het allerergste is nog dat zich bij zonnevlekkengroep 1261 de afgelopen dagen drie serieuze zonnevlammen in de M-klasse hebben voorgedaan. De zwaarste uitbarsting -een M9- was vanmorgen even voor zes uur. Alle drie de uitbarstingen hebben een CME (een golf met geladen zonnedeeltjes) in de richting van de aarde gestuwd …

110804-1424x

Dat betekent dat we in de komende nachten na lange tijd weer eens een serieus kansje op poollicht hebben, maar dan moet het wel helder zijn, en daar ziet het helaas niet naar uit …

031029-2035x

Als het spannend wordt, dan meld ik me zeker via Twitter.

De zon als krentenbol

Geplaatst op door

Eerder deze week twitterde ik al dat zon lekker door blijft pruttelen. Dat is ook niet zo verwonderlijk, want het is al dagenlang een komen en gaan van zonnevlekken, waardoor de zon er met een beetje fantasie uitziet als een krentenbol …

110307-1500x

Het zijn overigens niet zomaar vlekken, maar ze borrelen en ze bruisen allemaal van de energie. Sinds maandagochtend hebben zich ongeveer 10 forse uitbarstingen in de M-klasse voorgedaan, waaronder een M4 en een M5. Spaceweather meldt vandaag dat er in elk geval één wolk met geladen deeltjes onderweg is naar de aarde. Het zou hierbij gaan om een zeer snelle CME (schokgolf), afkomstig van zonnevlek 1164, die met een geschatte snelheid van 2200 kilometer per seconde naar ons onderweg is. Daarmee is het de snelste CME is sinds september 2005 …

110309-1400x

Deze en op zijn minst één andere CME zou vanavond of morgen mogelijk voor poollicht kunnen zorgen. Of het voldoende is om ook in onze regionen voor een kleurrijk spektakel te zorgen, moet worden afgewacht. Het weer lijkt in elk geval niet echt voluit mee te willen werken, want na een paar heldere dagen en nachten, heeft bewolking op dit moment de overhand …

110309-1523x

Het is in elk geval weer spannend genoeg om de grafiekjes en Twitter vanavond te blijven volgen.

Spanning rond het poollicht

Geplaatst op door

Garanties worden niet gegeven wanneer het om weersverwachtingen gaat. Dat geldt voor ons dagelijkse weer hier op planeet aarde, maar dat geldt evenzeer voor verwachtingen m.b.t. het ruimteweer. Na een uitbarsting op de zon in de X-klasse die op de aarde is gericht, hebben we ook in Nederland mogelijk kans om het poollicht te kunnen zien. Of en wanneer het ook daadwerkelijk zover komt, is afhankelijk van diverse zaken, zoals de snelheid waarmee de zonnedeeltjes de aarde bereiken, de dichtheid van de zonnedeeltjes, de richting van het magnetisch veld en niet te vergeten de helderheid van de hemel en de mate van lichtvervuiling. Wil je hier meer over lezen, kijk dan eens op deze pagina …

031029-1946x

De ervaring heeft me in oktober 2003 en januari 2005 geleerd, dat de jacht op het poollicht vooral bestaat uit wachten en kijken naar de diverse grafiekjes op internet. Geduld is een schone zaak, en dat heeft me in 2003 na een paar spannende dagen en nachten gedurende twee avonden en nachten een scala aan poollichtfoto’s opgeleverd. De bovenstaande foto toont het eerste poollicht dat ik op 29 oktober 2003 heb mogen aanschouwen bij Uithuizen (Gr). Hieronder staat één van de foto’s die ik een dag later heb gemaakt bij De Deelen …

031030-2110x

Ook ditmaal wordt het geduld van liefhebbers en nieuwsgierigen weer flink op de proef gesteld. De wolk met geladen zonnedeeltjes (CME – Coronal Mass Ejection), die dinsdag omstreeks 2:00 uur van de zon is vertrokken, is nog steeds niet bij de aarde aangekomen. Dat kan betekenen dat de snelheid niet erg hoog is, maar het is ook nog wel mogelijk dat de CME de aarde net mist. Solarstormwatch heeft zijn verwachting omtrent de aankomst van de CME intussen bijgesteld: Solarstorm expected at Earth 09 GMT 18 February. Datbetekent dat we mogelijk opnieuw een nachtje vruchteloos moeten wachten tot ca. 10 uur vrijdagochtend. Of er dan morgenavond nog zoveel van de zonnestorm over is, dat we er hier iets van zullen merken, moeten we ook maar afwachten …

031031-0143x

Of het zo spectaculair wordt als in de vroege uurtjes van 31 oktber 2003 (zie bovenstaande foto), valt zeer te betwijfelen. Maar je weet het maar nooit met poollicht, en ook een beetje poollicht is poollicht! Kortom: ik blijf voorlopig op mijn post om de ontwikkelingen te volgen.

X2-klasse uitbarsting

Geplaatst op door

Zonnecyclus 24 komt lekker op gang. De reusachtige zonnevlek 1158, die uit meerdere actieve gebieden bestaat en een totale doorsnede heeft van meer dan 100.000 km, blijft maar pruttelen. Na de uitbarsting van zonnevlek 1158 in een M6.6 Flare op zondagmiddag is dezelfde zonnevlek afgelopen nacht rond 2:00 uur opnieuw tot uitbarsting gekomen. Ditmaal was het een echte klapper van de klasse X2 …

110215-1158x

Voor uitbarstingen op de zon is een soort schaal van Richter ontwikkeld, die de uitbarstingen (ook wel Flares genoemd) verdeelt in een A-, B-, C-, M- en X-klasse. Om poollicht in onze regionen te veroorzaken is minstens een grote M-klasse noodzakelijk …

110215-1325x

Volgens Spaceweather heeft de X2-uitbarsting van vannacht een wolk met geladen zonnedeeltjes (een CME – Coronal Mass Ejection) in de richting van de aarde geblazen, en dat maakt de kans op poollicht in onze contreien heel reëel. Het probleem is dat het moeilijk te voorspellen is wanneer zo’n golf met geladen deeltjes bij de aarde aankomt. Dat zou morgen in de loop van de middag of de avond kunnen zijn, en dat zou helemaal niet verkeerd zijn, want als het meezit krijgen we vanaf morgen een paar heldere nachten …

050121-2222x

De laatste keer dat ik poollicht heb kunnen fotograferen, was op 21 januari 2005. Terwijl het elders in het land net op tijd was opgeklaard, moest ik me toen behelpen met bewolkt weer. Uiteindelijk heb ik toen maar een stuk of vijf foto’s kunnen maken waar een groene gloed op te zien was. De bovenstaande foto is daar één van. Hopelijk krijgen we deze week de kans om weer wat kleurrijke nachtfoto’s te maken. Het begint in ieder geval al flink te kriebelen.  🙂