Terwijl vader en zoon het laatste strookje riet maaiden, begon ik aan een laatste rondje over het rietland …
Jetske bleef in tegenlicht nog even werken aan het familiealbum …
Ik maakte in het voorbijgaan nog wat detailopnamen van een paar schoven met riet …
Het waren weer een paar fijne, ontspannen uurtjes in het rietland …
Wordt op de een of andere manier ooit vast wel weer vervolgd …
Vele handen maken licht werk, zal Klaas gedacht hebben, toen hij zag dat zijn vader de rietmaaier onder het afdekzeil vandaan begon te halen. Vaardig begon hij het zeil aan de andere kant van het apparaat af te trekken …
Daarna moest de machine gestart worden. Behulpzaam bood Klaas aan om dat klusje even te klaren. Maar dat viel nog niet mee. Nadat hij enkele malen tevergeefs aan het koord had getrokken, moest Klaas Jan er zelf aan te pas komen om de machine te laten ronken …
Daarna gingen vader en zoon samen aan de slag om het laatste strookje riet langs de sloot te maaien. Al naar gelang de situatie reikte Klaas zijn vader het snit aan of hielp hij dapper mee om het riet los te trekken. Vader en zoon waren duidelijk al aardig op elkaar ingespeeld. Daarbij stak Klaas zijn bewondering voor kracht en gemak, waarmee de rietsnijder de grote bossen riet versleepte, niet onder stoelen of banken …
Nadat ik de eerste rook omhoog had zien kringelen, stak ik even over naar de overkant van het veld om beter zicht te hebben op hetgeen er gaande was …
Kijk, vandaar de haast … de rietsnijdersleerling mocht een hoopje ruigte verbranden. Alleen al voor dat werk zou ik eigenlijk ook best rietsnijdersleerling willen zijn …
Sterker nog, in de voor hedendaagse begrippen koude winter van 2018, heb ik op 6 februari mijn eerste les in het verbranden van ruigte gehad. Je ziet het …, dat is nog een hele kunst, ik veroorzaakte meer rook dan vuur …
Maar op zo’n mooie zonnige dag als vorige week zaterdag is het natuurlijk nog veel mooier om een tijdje lekker met de camera in het rietland rond te slenteren dan er een vuurtje te stoken …
Aanvulling:
Het stoken van een vuur in de open lucht wordt in Nederland per gemeente geregeld in de zogenaamde APV (Algemene Plaatselijke Verordening). In de gemeente Steenwijkerland kunnen de rietsnijders in de Weerribben-Wieden een stookontheffing aanvragen voor het verbranden van riet en maaiafval (https://www.steenwijkerland.nl/Inwoners/Leefomgeving/Stookontheffing).
Terwijl ik nog wat foto’s van Klaas Jan bij de kammachine maakte, was Jetske al verder het rietland in gelopen. Even later volgde ik haar. Onderweg kwam ik een klein mannetje in overall tegen. Het is de zoon van de rietsnijder, die zichzelf graag ziet als zijn leerling en assistent. …
Zoals Jetske in haar jongste jaren als het even kon met haar vader het rietland in ging, zo is dat ook bij de jonge Klaas het geval. Op deze zaterdag kon Klaas ’s ochtends niet meteen met zijn vader mee, daarom was hij na de fotosessie bij de lammetjes met Jetske en mij meegereden …
In eerste instantie liep hij me slenterend tegemoet, maar al versnelde hij zijn pas, er leek haast bij te zijn …
Niet veel later zag ik rook omhoog kringelen bij de plaats waar de rietsnijder aan het werk was …
Als dat geen cliffhanger is, weet ik het ook niet meer …
Erg lang duurde de lunchpauze niet. Daar gunden zowel Klaas Jan als Jetske en ik ons de tijd niet voor, de omstandigheden waren te mooi om zo maar door onze vingers te laten glippen …
Klaas Jan nam zijn snit weer ter hand om zijn werk te hervatten. Dat ‘snit’ is het gereedschap op de foto hierboven. Aan een korte steel is een krom mes bevestigd. Hiermee snijdt de rietsnijder het touwtje door waarmee het gemaaide riet tot bosjes bijeen is gebonden. Daarna worden de bosjes één voor één m.b.v. een machine gekamd om het afval, de zogenaamde ‘ruigte’ uit het riet te kammen …
De laatste restjes ruigte worden er vervolgens met behulp van het snit zorgvuldig uit gehaald. Daarna kan het riet tot grote transportbossen bijeen worden gebonden, zodat de rietsnijder de oogst later thuis verder kan verwerken …
Voordat de mechanisering zijn intrede deed in de rietteelt, werd het riet met de hand gesneden, en ook dat werd toen gedaan met het snit. In het kader van een ca. 45 minuten durende documentairevideo heb ik in 2011 van rietsnijder Klaas en mijn fotomaatje Jetske een demonstratie gekregen van dat voor de rug funeste werk …
Na de fotosessie bij de lammetjes zetten we koers naar het rietland in De Weerribben. Nadat Jetske de auto had geparkeerd, besloten we diagonaal over het weiland te lopen naar de plek waar rietsnijder Klaas-Jan aan het werk was. Dat hadden we beter niet kunnen doen …
Bij het hek dat toegang tot het land gaf, hielden we even halt. Er zat een bordje aan dat we geen van beiden direct thuis konden brengen. Intussen ben ik erachter, het is het logo van ‘Natuurmonumenten’ …
Terwijl ik een paar foto’s van het hek en het bordje maakte, liep Jetske luid soppend al zo ongeveer halverwege het weiland. Lang niet overal zichtbaar stond er als gevolg van de overvloedige regen in februari hier en daar een laag water ter hoogte van de enkels op het weiland. Ik volgde Jetske op ruime afstand, toen ik Klaas Jan lachend hoorde roepen: “Gaat mooi zo! En dan moet je hier voor de sloot straks links aanhouden, want daar ligt de brug … :-)”
Ja, Klaas Jan heeft wel humor. Gelukkig kwam de waarschuwing voor mij mooi op tijd, zodat ik niet zo ver hoefde om te lopen om aan de andere kant van de sloot te komen. Daar lag een mooie stapel riet in transportbossen voor me klaar. De onderste bos bood mij een ideale zitplaats, zodat ik mijn onderdanen even wat rust kon geven …
Het zat er heerlijk, zeker toen de zon er lekker doorkwam. Ik nam het er dan ook nog even van, nadat Jetske me even later weer had ingehaald. Korte tijd later voegde ik me bij Jetske en Klaas Jan …
Zoals we vaker kwamen we weer op het juiste moment: lunchtijd. Alleen de schaftkeet met worstbroodjes ontbrak hier. Maar dat was ook niet nodig met dit mooie weer, en broodjes hadden we uiteraard zelf meegenomen. Zodra Klaas Jan zijn broodtrommeltje opende, stond vriend Rhena meteen aan zijn zijde …
De jonge rietsnijder vertelde ons dat de riettelers eindelijk weer eens de wind in de zeilen hebben. Jarenlang stond de prijs van Nederlands riet zwaar onder druk door de import van goedkoop Chinees riet. Op dit moment is het andersom, door de enorme stijging van de transportkosten loont het niet meer om Chinees riet te verschepen …
Nadat we zo een tijdje hadden staan praten, lieten we de rietsnijder zijn werk weer hervatten. Het was mooi droog weer, en daar moeten de rietsnijders het van hebben. Jetske en ik gingen vervolgens zoals gebruikelijk ieder onze eigen weg om wat foto’s te maken. Terwijl Jetske naar de rietmaaier op de achtergrond liep, maakte ik een korte fotoserie van deze jonge rietsnijder die duidelijk plezier beleefde aan zijn werk …
Toen we na verloop van tijd allebei onze foto’s wel hadden geschoten, hebben we de jonge rietsnijder bedankt voor zijn gastvrijheid en hem succes gewenst met de rietoogst. Wij keken tot slot nog even rond aan de andere kant van de weg …
Afanja's Weblog 