Een pentekening van Kirsten

Achteraf bekeken hadden zowel Aafje als mijn fotomaatje het woord ‘verrassing’ de laatste tijd al eens min of meer terloops laten vallen. Omdat dat voorafgaand aan Sinterklaas was, besteedde ik er geen aandacht aan. Ik ben al van jongs af aan gewend om me eind november-begin december maar bij verrassingen en geheimpjes neer te leggen. Meestal kruipt de aap rond de vijfde wel uit de mouw.

Ditmaal gebeurde dat echter niet. Ik was het alweer vergeten, toen Aafje in de week na Sinterklaas op een dag vroeg of ze wel met de auto naar haar werk mocht, omdat ze iets groots voor mij moest ophalen. Ik was volledig overbluft en overdonderd, toen ze me aan het eind van de middag deze tekening liet uitpakken. Zo hangt hij nu aan de muur, en ik ben er echt heel erg blij mee …

De tekening is gemaakt door Kirsten Krijthe, activiteitenbegeleidster bij Revalidatie Friesland en als zodanig inmiddels een oud-collega van Aafje, maar ook zeer actief als kunstenares. Omdat Aafje mij graag mee wilde laten delen in haar pensionering, heeft ze Kirsten gevraagd of zij een tekening van mij wilde maken zoals ik de afgelopen 15 jaar fotograferend door Fryslân gekuierd ben.

Kirsten heeft alle door Aafje voorgestelde elementen op haar geheel eigen wijze op het papier weergegeven. Het skûtsje dat met een witte snor het water doorklieft, de Friese vlag fier in top, een Fries paard dat met wapperende manen door de wei galoppeert, de grutto als ‘Kening fan de greide’ op zijn troon, op de voorgrond de laatste kievit en de schaatser die door het wit berijpte Fryslân onder voortdrijvende wolken blijft trainen voor die ene tocht …

Heel fijn gestipt heeft Kirsten er zelf nog een mooi pompeblêd in de fok aan toegevoegd. Fijn gestipt …? Jawel, op dit formaat is dat niet goed te zien, maar de originele tekening van 30 x 30 cm bestaat volledig uit kleine stipjes …

Al die elementen maken samen Fryslân, waarvan ik weet dat ik er nu niet meer weg wil. Hier ben ik geboren, hier wil ik graag nog een jaar of wat vrij en veilig met mijn camera rondstappen en hier wil ik uiteindelijk ook mijn laatste adem uitblazen.

Morgaine had het verhaal erachter aardig doorzien in haar reactie.
De meest opvallende vraag kwam van OmaBaard, zij vroeg wat ik met paarden heb. Behalve dat ik vooral Friese paarden erg mooi vind, heb ik er niet zo gek veel mee. Zeker sinds het beste paard van stal me eens zand heeft laten happen. Hoe dat zit, kun je lezen in ‘Sinterklaas en het grote zwarte paard’.

En dit is Kirsten zelf …

Meer informatie over Kirsten en haar werk kun je op haar website vinden:https://kirstenkrijthe.nl
Maar natuurlijk kun je haar en haar werk ook op Facebook vinden: Kirsten Krijthe – beeldend kunstenaar

De zachte winter van 2015-2016

Nu ik eenmaal bezig ben met een inhaalslag om mijn weercijfertjes wat te ordenen, ga ik meteen maar even door met de afgelopen winter, die eigenlijk die naam nauwelijks waard is. Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 6,3 °C en in ons tuintje een gemiddelde temperatuur van 5,3 °C was de winter van 2015-2016 de op één na zachtste sinds het begin van de regelmatige temperatuurmetingen in 1706. Alleen de winter van 2006-2007 was nog een fractie zachter. Maar laten we eerst eens kijken naar de neerslagcijfers …

160331-neerslag-winter-2015-2016

De winter begon met een droge decembermaand, waarin er in ons tuintje slechts 49 mm neerslag viel tegen normaal ca. 74 mm. Januari was met 82 mm aan de natte kant en februari was met 70 mm tegen normaal ca. 44 mm ronduit een natte maand te noemen …

151221-1352x

In totaal viel er in de drie wintermaanden in ons tuintje 201 mm neerslag. Dat is aanzienlijk meer dan het langjarig gemiddelde van 185 mm over de periode 1971-2000, maar kijken we naar de afgelopen 14 jaar, dan ligt het toch onder het gemiddelde van 224 mm. Duidelijk is dat de winters sinds de eeuwwisseling gemiddeld natter verlopen dan in mijn jeugdjaren …

 

160331-neerslag-winters-2003-2016

De neerslag viel bij ons niet alleen in de vorm van regen. Tijdens de koudere periode die we hier in het noordoosten van het land hadden, viel de neerslag geregeld in de vorm van sneeuw en/of ijzel. Vanaf 15 januari lag er in het uiterste noordoosten van het land een sneeuwdek van ca. 10 cm, dat pas na het verdrijven van de kou op 22 januari weer verdween …

Dat brengt ons meteen bij de temperaturen. Na een uiterst zachte december, waarin de gemiddelde temperatuur in ons tuintje uitkwam op 8,8 °C, en waarin ik geen enkel graadje vorst heb kunnen noteren, draaide de wind vanaf 3 januari naar oostelijke richtingen en werd koudere lucht aangevoerd. Hoger in de atmosfeer werd echter nog wel zachte lucht aangevoerd en dit leidde in onze omgeving op grote schaal tot ijzel. Drie dagen achtereen konden we hier in het noorden geen kant op, omdat er een dikke laag ijs op straten en stoepen lag. Het KNMI gaf meerdere dagen achtereen een weeralarm af (code rood). Op 19 en 20 januari kon er op ondergelopen land zelfs even worden geschaatst …

160331-temperatuur-winter-2015-2016

Eind januari werd het opnieuw zeer zacht. Uiteindelijk kwam temperatuur in ons tuintje in januari uit op 3,4 °C tegen een langjarig gemiddelde van 2,2 °C over de periode 1971-2000. Gisteren heb ik hier al laten zien, dat zachte en wat koudere tijdvakken elkaar in februari afwisselden, maar februari in haar geheel was opnieuw een zachte maand met in ons tuintje een gemiddelde temperatuur van 3,9 °C tegen 2,3 °C normaal …

160223-1532x

In de afgelopen winter heb ik in ons tuintje 25 dagen met enige vorst kunnen noteren. 21 keer bleef het beperkt tot lichte vorst (wanneer het 0,1 tot 5,0 graden vriest) en slechts vier maal kwam het tot matige vorst (-5.1/-10,0 graden). Meer dan 3 ijsdagen (dagen waarop het de hele dag blijft vriezen) heb ik deze winter niet kunnen noteren, in de periode 1971-2000 waren dat er gemiddeld 12 per jaar …

160331-wintertemperaturen-2003-2016

Kortom: het was wat mij betreft opnieuw een winter om maar snel te vergeten. Maar voorlopig gaat hij de boeken in als de op één na zachtste winter sinds het begin van de regelmatige temperatuurmetingen in 1706. Met een gemiddelde temperatuur van 5,3 °C in ons tuintje, was de winter hier ruim tweemaal zo warm als de gemiddelde temperatuur van 2,6 °C van de winters in de jaren 1971-2000.

Waaghalzen op dun ijs

Nadat ik vorige week woensdag een bezoekje had gebracht aan de rietsnijders in de Weerribben, was het de volgende dag tijd om me in eigen omgeving weer op het ijs te gaan richten. Voordat ik naar de Jan Durkspolder zou gaan, waar vast al volop geschaatst zou worden, besloot ik even een kijkje bij de Leijen te nemen. Schaatsers verwachtte ik daar nog niet aan te treffen, maar ik was wel benieuwd hoe het ijs erbij zou liggen. Terwijl ik bij Doktersheide (kaartje Google Maps) naar het prieeltje op de oever van de Leijen liep, werd ik opnieuw geconfronteerd met rietsnijders, die ook hier profiteerden van het mooie winterweer. Het perceel bij het prieeltje was pas gemaaid en een deel van het riet wachtte nog op vervoer naar de weg …

130117-1400x

Bij het prieeltje aangekomen, kon ik meteen vaststellen dat het ijs er ronduit fantastisch bij lag, zelden zo’n mooie ijsvloer gezien. Waar ik me over verbaasde, was dat er vlak voor het prieeltje al sporen van een schaatser op het ijs te zien waren. Veel meer dan 4, misschien 5 cm ijs zou er toch nog niet kunnen liggen, leek me …

130117-1402x

Terwijl ik daar zo wat over stond te peinzen, meende ik vanuit de richting Opeinde het kenmerkende krassende geluid van een schaatser over het zingende ijs dichterbij te horen komen. En jawel, al snel zag ik door de rietkraag aan de rechterkant van het prieeltje een schim naderen …

130117-1409x

Vriendelijk groetend passeerde hij me … de gek … De Leijen is weliswaar op de meeste plaatsen niet erg diep, maar het is op verschillende plaatsen toch wel diep genoeg om er te kunnen verdrinken. Omdat er vrijwel altijd stroming is tussen het Opeinder Kanaal aan de zuidkant van de Leijen en de Lits en de Burgumermar aan de noordkant van de plas, is het ijs op de Leijen op bepaalde plaatsen altijd wat langer onbetrouwbaar …

130117-1410x

Ik vind het onbegrijpelijk dat zo’n man zich op zijn Friese noren, bijna in zomertenue en zonder ijsprikkers al na een paar nachten op deze ijsvloer waagt. Hemelsbreed hier 6 km vandaan ligt de Jan Durkspolder, daar groeit het gras bij wijze van spreken door het ijs heen, zo ondiep is het er … Ga daar dan toch schaatsen zo lang het buitenijs niet is vrijgegeven door de IJswegencentrale …

130117-1411x

Verschillende reddingsacties om door het ijs gezakte schaatsers weer op het droge te krijgen hebben de afgelopen week weer handenvol geld gekost, en intussen is gistermiddag na een lange zoektocht in de Nieuwkoopse Plassen de eerste verdronken schaatser gevonden. Voorzitter Jan Oostenbrug van de Friesche IJsbond -dat is de vereniging van IJswegencetrales in Frylân- pleitte er gisteren voor dat mensen die zich op te dun ijs wagen en daar doorheen zakken, zelf de kosten van een reddingsactie maar moeten betalen. In zekere zin valt daar wel wat voor te zeggen, maar zo ver zal het voorlopig wel niet komen …

130117-1413x

Natuurlijk, uit eigen ervaring weet ik dat er voor de liefhebber niets mooier is dan de eerste streken te kunnen zetten op zo’n maagdelijke ijsvloer, maar zeker aan het begin van zo’n winterperiode heb ik het verstand toch altijd wel laten prevaleren, en dat zouden meer mensen moeten doen!