Het leven met MS heeft af en toe zo zijn nadelen. Mijn defecte inwendige thermostaat kan de plotselinge temperatuurstijging weer niet aan. Na een paar dagen met temperaturen boven de 25°C is de meeste kracht alweer uit mijn benen gevloeid …
Gisteren hadden mijn onderdanen er weer moeite mee om me van voor tot achter in de tuin te dragen. Dat was sinds vorig jaar zomer niet meer gebeurt. Daarom heb ik vooral in de schaduw en binnenshuis gezeten …
Op dit moment voelen mijn benen weer net wat krachtiger dan gisteren, maar het is nog vroeg. Als het een beetje kan, wil ik straks toch maar even een ritje maken op de iLark. Misschien rijd ik wel even weer naar de Smalle Eesterzanding, kijken of wind en water wat verkoeling kunnen brengen …
Hoe dan ook, ik wens jullie allen een mooie dag. Geniet ervan!
Gistermiddag kwam ik tot de ontdekking dat ik mijn weercijfers over 2023 nog helemaal niet had gepubliceerd. Omdat het zonde zou zijn om die cijfers van het record warme en natte jaar verloren te laten gaan. Daarom hieronder alsnog de cijfers zoals ik ze het afgelopen jaar in onze tuin heb opgetekend. Wie geïnteresseerd is in het landelijk weeroverzicht verwijs ik naar het jaaroverzicht van het KNMI …
Het meest opvallend: in 2023 was iedere maand warmer dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000. Landelijk was 2023 met een gemiddelde temperatuur van 11,8°C het warmste jaar sinds het begin van de metingen van het KNMI in 1901. In onze tuin was 2023 met een gemiddelde temperatuur van 11,5°C het warmste jaar sinds het begin van mijn metingen in de tuin in 2003. Over de periode 1971-2000 was het langjarig gemiddelde in onze tuin op ca. 9,1°C. Over de afgelopen 20 jaar lag dat langjarig gemiddelde al op 10,2°C …
Van echt winterweer was in 2023 geen sprake. In januari heeft er een dun laagje ijs op onze vijver gelegen, maar veel stelde dat niet voor. Rond 11 maart en op 4 december hadden we enkele dagen met een fotogeniek laagje sneeuw …
Behalve warm was 2023 vooral ook erg nat. In 8 van de 12 maanden was het veel, maar dan ook veel natter dan normaal. Landelijk viel er gemiddeld op de KNMI-weerstations 1060 mm, normaal is dat 795 mm. Op een selectie van 13 neerslagstations viel zelfs 1149 mm. In onze tuin viel in 2023 in totaal 1280 mm regen. Hieronder de maandelijkse verdeling van de neerslag in onze tuin …
Dat het erg nat was, zal duidelijk zijn. Daarnaast trok er ook een paar maal een storm (deels) over het land. Op 5 juli veroorzaakte storm Poly in het noorden veel overlast. Op 11 november kregen we met de storm Ciarán te maken. Die blies bij een van de buren een boom omver, maar die staat intussen weer keurig overeind. Ook de jaarwisseling verliep stormachtig …
De 1280 mm neerslag in onze tuin was meteen een absoluut record. Gemiddeld viel er in onze tuin de afgelopen 20 jaar ca. 857 mm neerslag. Landelijk was het in het zuidwesten het minst nat. Het droogste KNMI-station was Westdorpe, daar viel 881 mm, 95 mm meer dan normaal. Deelen was het natste station met 1273 mm, ruim 400 mm meer dan normaal …
Dat 2023 uiteindelijk zo warm was, heeft vooral te maken met de daling van het aantal ijsdagen (max. temp. lager dan 0,0 °C) van resp. 11 naar 3 en de daling van het aantal vorstdagen (min. temp. lager dan 0,0 °C) van 63 naar 27. Het aantal tropische dagen (max. temp. 30,0 °C of hoger) lag in onze tuin op het normale aantal van 3. Vooral het aantal warme en zomerse dagen lag een stuk hoger dan normaal …
Tot zover de weercijfers zoals ik ze in 2023 in onze tuin heb opgetekend. Intussen is ook 2024 alweer van start gegaan met een iets warmere, maar vooral weer nattere maand dan normaal …
Ik begin de terugblik op oktober in de wachtkamer van de afd. Neurologie in het plaatselijk ziekenhuis. Na een intakegesprek en een looptest in september was mijn nieuwe neuroloog bereid om me een relatief nieuw medicijn voor te schrijven. Daar plukte ik vanaf oktober de revenuen van. Er ging al na korte tijd zogezegd een wereld voor me open, omdat ik er vrijwel meteen een stuk stabieler mee kon lopen dan voordien …
Gaandeweg de maand heb ik geprobeerd mijn fotokuiertjes heel voorzichtig wat te verlengen. In de Jan Durkspolder lukte het o.a. om een torenvalk op de windmotor aan de Westersânning te kieken. Bij het Witte Meer bekroop me even de neiging om te onderzoeken waar het vlonderpad langs het Witte Meer uitkomt, maar dat leek me toch nog niet verstandig …
Verder ben ik weer eens van voor tot achter in de Ecokathedraal gekomen, en zelfs nog wat verder. Ook de vogelkijkhut ‘Blaustirns’ bij de Leijen is weer binnen mijn bereik gekomen. Het is dan alleen wat jammer als je als derde in de kleine hut komt, terwijl de eerste twee niet bereid zijn om het mooiste plekje even te delen. Paddenstoelen waren wat dat betreft makkelijker onderwerpen, en daar heb ik dan ook veelvuldig gebruik van gemaakt in oktober en november …
Na een warme zomer volgde een zachte herfst, in de laatste week van oktober was het ronduit warm. In ons tuintje werd de hoogste temperatuur op 28 oktober bereikt: 19,2°C, in Eindhoven verscheen die dag 24,6°C op de thermometers. Afijn, onder het motto ‘Een kinderhand is gauw gevuld’ was ik al heel blij met die 19,2°C. De gemiddelde temperatuur kwam in oktober uit op 13,1°C, ca. 3 graden warmer dan het langjarig gemiddelde in oktober voor de periode 1971-2000. Met gemiddeld over het land 38 mm neerslag was het ook een erg droge maand. Dankzij ruim 20 mm regen op 1 oktober hadden wij aan het eind van de maand met in totaal 52 mm weer niks te klagen …
April begon zoals maart eindigde, met sneeuw. In de nacht van 31 maart op 1 april viel er nog een paar cm sneeuw bij, zodat er ’s ochtends vroeg een kleine 7 cm sneeuw lag …
Een lang leven was dat sneeuwdek niet beschoren, omdat de maximumtemperaturen geleidelijk opliepen tot 10°C op 3 april. En dat was maar goed ook, want er zaten inmiddels jonge merels in het nestje in de pergola. Sneeuw of niet, pa en ma merel vlogen af en aan met verse wormen. Op 5 april verlieten de jonge merels het nest. Na een koude en regenachtige tiendaagse start, liepen de temperaturen tijdelijk op, waardoor de eerst insecten zich in de tuin lieten zien…
Rond half april liet Jetske en lang gekoesterde wens uitkomen. Van een collega had ze de locatie van een ijsvogelnest gekregen die voor mij ook goed bereikbaar was. Wat heet bereikbaar, we konden ze zelfs gerieflijk vanuit de auto observeren en fotograferen. En het geluk was meteen met ons rond twee uur ’s middags waren man en vrouw ijsvogel zelfs zo vriendelijk om even samen voor ons te poseren. Het spreekt voor zich, dat ik daar de rest van het voorjaar diverse keren heb zitten posten. Omdat het niet ver van de Surhuizumermieden was, kon ik het ook nog eens mooie combineren met het fotograferen van grutto’s, kemphanen en andere weidevogels. Naar aanleiding van de inval van Rusland in Oekraïne sloten Jetske en ik de maand in een grijze, kille sfeer af met een fotokuier op de oude ‘Atoomsite’ bij Havelte… …
De eerste tien dagen van de maand verliepen duidelijk te koud voor de tijd van het jaar. Bovendien was het erg nat, na de sneeuw volgde een periode met veel regen. Dankzij het natte begin van de maand gaat april 2022 als een natte maand de boeken in. Vanaf de elfde bleef het droog en gingen de temperaturen met een zuidoostelijke stroming omhoog. Op 18 april kon ik de eerste ‘warme’ 20°C van het jaar noteren. De tweede helft van april verliep erg zonnig. In de laatste week daalden de temperaturen bij ons in het noorden onder invloed van een noordelijke stroming tot net boven de 10°C …
Met voorlopig alleen groezelig grijs weer in het vooruitzicht zie ik van fotokuiers voorlopig weinig komen. Mijn beweging pak ik wel in de tuin en op de hometrainer. Na een software-update kan ik daarmee m.b.v. de iPad over de hele wereld diverse fietstochten simuleren. Dat visuele aspect maakt de hometrainer ineens weer een stuk aantrekkelijker.
Het weblog zal voorlopig in het teken staan van een terugblik op 2022, te beginnen met de maand januari. Die maand begon verrassend goed en mooi. Tijdens mijn eerste ritje in het nieuwe jaar kwam ik meteen langs een sprong foeragerende reeën …
Verder was het niet echt een spannende maand. Van winterweer was met slechts 3 keer lichte nachtvorst geen sprake. Het enige ijs was in het vogelbadje in de tuin te zien. Daar en in de vijver ontplooiden de merels al verrassend veel activiteit. Mem (moeder voor niet-Friestaligen) ontplooide veel minder activiteit. Na een val in huis kwam ze in oktober 2021 in het ziekenhuis terecht. Terug naar huis bleek al snel geen optie te zijn, maar met het nodige geluk kwam er begin 2022 een plekje vrij in een verzorgingstehuis in Drachten. Daar heeft ze intussen helemaal haar draai gevonden. In fotografisch opzicht werd de maand afgesloten met een aantal nonnetjes en een prachtige bijzon …
mist in de Jan Durkspolderijs was alleen in het vogelbad te zienmevrouw merel neemt een badmem heeft een fijn nieuw plekjenonnetjes in de Jan Durkspoldereen mooie langdurende bijzon
Met uitzondering van 33 mm regen op 2 januari kende de maand in weerkundig opzicht geen uitschieters. In totaal viel er in januari 2022 87 mm regen in onze tuin. Dat is ca. 30 mm meer dan het langjarig gemiddelde, dat verschil zat dus in die ene dag. Met maar 3 echt zonnige dagen was het een saaie en grijze maand. De gemiddelde temperatuur kwam uiteindelijk uit op 5,1°C, ruim 3 graden warmer dan het lokale langjarig gemiddelde in januari over de periode 1971-2000 …
Dat het een warme en droge zomer was, is intussen een open deur. Nu ik alle cijfertjes op een rij heb gezet en daar wat grafiekjes van heb gemaakt, weet ik nu heel aardig hoe de zomer in ons tuintje ongeveer is verlopen. Om te beginnen het meest eenvoudige temperatuurgrafiekje, hierin staan per maand en daarnaast over de hele zomer de gemiddelde temperaturen. Rood staat voor de gemiddelde temperatuur in ons tuintje in 2022, blauw staat voor de gemiddelde temperaturen in onze tuin over de periode 1971-2000. Iedere zomermaand verliep dit jaar duidelijk warmer dan normaal. De gemiddelde temperatuur kwam in ons tuintje uit op 18,6°C. Daarmee was deze zomer hier 3 graden warmer dan de gemiddelde zomer in de periode 1971-2000 …
In de tweede grafiek zijn de maximumtemperaturen per dag te zien. Daaruit valt te leren dat we hier deze zomer 75 warme dagen (20°C of warmer) hadden, over de periode 1971-2000 telde de zomer gemiddeld ca. 49 warme dagen. We hadden 22 zomerse dagen (25°C of hoger), tegen ca. 15 in de periode 1971-2000. Tot slot heb ik in ons tuintje 7 tropische dagen (30°C of hoger) kunnen noteren, tegen ca. 3 in de periode 1971-2000. De warmste dag was 19 juli met de absolute recordtemperatuur van 35,6°C …
Dus ja, het was warm. Hoe warm? Wel, in mijn meetreeks van 2003-2022 is de zomer van 2022 met gemiddeld 18,6°C met stip binnengekomen op nr. 2. Alleen de zomer van 2018 was met 18,8°C warmer. En dat geldt niet alleen voor ons tuintje, ook volgens het KNMI in De Bilt was de zomer van 2018 net wat warmer …
Van de temperaturen stappen we over op de neerslagcijfers. Van 1 juni tot 1 september viel er maar 166 mm regen in onze tuin. In de periode 1971-2000 was dat gemiddeld ongeveer 200 mm. Hoewel het een droge zomer was, hadden we hier in het noorden nog het geluk dat juni met 101 mm een relatief natte maand was. Maar intussen zijn we wel weer aan een buitje toe …
Het volgende grafiekje laat per dag de neerslagcijfers in onze tuin zien. De natste dag was 6 juni, toen er ruim 28 mm regen viel. Daarna werd ’t geleidelijk droger. In Fryslân hebben we nu een neerslagtekort van ca. 200 mm …
Het laatste grafiekje toont de jaarlijkse neerslagcijfers over de periode 1971-2000. Alleen in de zomers van 2003, 2018 en 2019 viel er minder regen in ons tuintje …
Persoonlijk slotwoord
Tot zover de cijfers, waar afgezien van misschien een tik- en rekenfoutje weinig op af te dingen valt. Ik sluit af met een wat meer persoonlijke noot. Wat die warmte met mij doet, is niet meetbaar. Maar laat ik ervan zeggen dat het voor mij echt veel te warm was. Het was weer een flink tikkie erger dan in de horrorzomer van 2020. MS en warmte zijn geen vriendjes. Dat wist ik al, toen we na de diagnose in 2004 van de neuroloog het advies kregen om in de vakanties maar niet meer af te reizen naar Zuid-Frankrijk. Dat hebben we sindsdien ook niet meer gedaan. Maar de warmte van Zuid-Frankrijk lijkt sindsdien echt ieder jaar dichterbij te komen, en vluchten kan niet meer.
De warmte heeft deze zomer voor het eerst echt een langdurige verlammende en doodvermoeiende werking op mijn hele lijf gehad. En dat is nog steeds niet voorbij. Aanvoer van drie maanden warmte zal zeker een maand met temperaturen rond de 20°C of lager vergen om die warmte weer te laten afvloeien, schat ik. Terugkomen op het niveau van voor de zomer, zal zeer waarschijnlijk niet meer lukken, tenzij de neuroloog nog nieuwe mogelijkheden ziet. We gaan het zien. Intussen blijf ik, zoals ook in de afgelopen zomer, mijn best doen om te blijven bewegen en fotograferen. Ik zal wat vaker een greep in mijn archief doen en de tuin zal hopelijk inspiratie en mogelijkheden blijven bieden, zoals dat zelfs op de warmste dag van het jaar het geval was met de onderstaande foto’s …
Het heeft wat langer geduurd dan gehoopt, maar nu het laatste ijs uit de vijver ook op mijn weblog is verdwenen en ik voorlopig door mijn winterfoto’s heen ben, is het dan toch echt tijd om een beeld van het weer in en rond onze tuin in 2021 te schetsen.
Hoewel Nieuwjaarsdag hier zonnig verliep, was het in de rest van de maand vooral grijs, nat en te zacht. Alleen halverwege de maand was het even wat kouder en viel er wat sneeuw. We moesten echter tot de tweede week van februari wachten, voordat het echt koud werd. Een week lang was het even echt winter met sneeuw en matige tot strenge vorst. In ons tuintje ben ik niet verder gekomen dan -8,9°C, maar het was op diverse plaatsen genoeg voor veel sneeuw- en schaatspret …
Na die ene week in februari was het ook meteen klaar met de winter. Met ca. 255 mm neerslag en een gemiddelde temperatuur van 3,7°C kunnen we stellen dat het een natte en zachte winter was, die vast niet in het collectief geheugen zal blijven hangen.
Dat geldt trouwens ook voor de maand maart, want dat was met uitzondering van enkele dagen ook een kleurloze en saaie maand. Alleen op de laatste twee dagen van maart werd het warmer dan 20°C. Daarna was de warmte ook meteen weer voorbij. De hoogste temperatuur die ik hier in april op de thermometer zag verschijnen was 19°C. De hagelstenen waaiden ons tot half april om de oren …
Mei was voor het gevoel met 11,2°C niet alleen een frisse, maar vooral ook een erg natte maand. Met 116 mm regen viel er in onze tuin meer dan tweemaal zoveel regen als normaal. En om het meteen maar duidelijk te stellen: ook juni, juli, augustus en oktober verliepen veel natter dan normaal. Tegelijkertijd was het in die maanden wel steeds warmer dan normaal (‘normaal’ gaat bij mij over de periode 1971-2000) …
Aan de temperaturen lag het de afgelopen zomer niet zo zeer in onze contreien. De gemiddelde temperatuur kwam over de zomermaanden uit op 17,9°C tegen normaal ca. 15,8°C over de periode 1971-2000. Voorwaar niet slecht! Door het uitblijven van hoog zomerse en tropische temperaturen heb ik het persoonlijk als een prima zomer ervaren. Alleen met 316 mm regen over die periode, tegen normaal ca. 198 mm, was er weinig reden tot uitbundig zomervertier …
September was met slechts 37 mm voor de verandering een aangenaam droge maand, maar dat werd in oktober onmiddellijk weer afgestraft met 116 mm regen tegen normaal ca. 74 mm. De herfstmaanden verliepen in lijn met het grootste deel van het jaar zacht, pas op 22 november kon ik de eerste lichte nachtvorst noteren …
Ook december verliep hoofdzakelijk grijs en was met 4,3°C weer een zachte maand. Maar met een gemiddelde temperatuur van -3,3°C hadden we hier wel de koudste kerstdagen in 25 jaar. Van een witte kerst kwam het niet, maar een zonnige kerst is ook wat waard …
Uiteindelijk is de gemiddelde temperatuur in ons tuintje uitgekomen op 10,5°C tegen normaal ca. 9,1°C over de periode 1971-2000. Er viel 959 mm neerslag tegen normaal ca. 770 mm over de periode 1971-2000. En zo zien de temperatuur- en neerslagcijfers sinds 2003 er ongeveer uit …
Tot slot nog wat cijfertjes. De hoogste temperatuur werd met 31,7°C bereikt op 17 juni. De laagste temperatuur van het jaar was -8,9°C op 13 februari. De natste dag was 25 juli met 64 mm …
Afanja's Weblog 