Terugblik december 2022

December begon koud, maar van winter was geen sprake. Het was veelal zwaar bewolkt met een gure wind, overdag was het een graad of vier en ’s nachts lag de temperatuur vaak rond het vriespunt. Het onderstaande beeld, gemaakt onderweg naar de Sinterklaasviering, laat duidelijk zien dat het in de eerste week geen weer voor mijn fotokuiertjes was …

Vanaf 10 december veranderde het beeld en kreeg het weer een winters karakter. Na een paar nachten met lichte tot matige vorst zag het er op 14 december in de tuin zowaar even echt winters uit. De zon scheen en het vroor lekker. Het ijs riep! Het eerste wat ik op zo’n dag doe is een ritje naar de Hooidammen maken. Daar maakten de eerste schaatsers op het ondergelopen land hun eerste slagen van het jaar op natuurijs. Ik had een van mijn vermaarde topdagen, want ook in het bos heb ik volop genoten van de winterse sfeer …

Vijf dagen kon er op ondergelopen land en verschillende ijsbanen veilig geschaatst worden. Daarna was het weer voorbij met de winterpret. Vanaf 20 december kwamen we weer onder de invloed van lagedrukgebieden en liepen de temperaturen snel op. Waar op 18 december nog een laag ijs lag, nam de grote zilverreiger zijn bad weer. Bij Earnewâld kreeg ik nog een buitenkansje om een zeearend te zien landen. Op 30 december heb ik het fotojaar samen met mijn fotomaatje afgesloten bij ‘de Slotpleats’ bij Bakkeveen. Ik kom hier nog op terug …

Wat moet ik er verder nog van zeggen? December had duidelijk twee gezichten. Na een licht winterse start eindigde de maand met recordhoge temperaturen. Tijdens de jaarwisseling stond hier in de tuin 13,5°C op de thermometer. Aan het eind van de maand heb ik 11 vorstdagen geteld en 1 ijsdag, de eerste en de laatste van 2022. Dankzij de twee gezichten kwam de gemiddelde temperatuur uit op 3,7°C (normaal over de periode 1971-2000: ca. 3,4°C). Ook de hoeveelheid neerslag week dankzij de natte laatste week nauwelijks af van dat langjarig gemiddelde …

Terugblik oktober 2022

Ik begin de terugblik op oktober in de wachtkamer van de afd. Neurologie in het plaatselijk ziekenhuis. Na een intakegesprek en een looptest in september was mijn nieuwe neuroloog bereid om me een relatief nieuw medicijn voor te schrijven. Daar plukte ik vanaf oktober de revenuen van. Er ging al na korte tijd zogezegd een wereld voor me open, omdat ik er vrijwel meteen een stuk stabieler mee kon lopen dan voordien …


Gaandeweg de maand heb ik geprobeerd mijn fotokuiertjes heel voorzichtig wat te verlengen. In de Jan Durkspolder lukte het o.a. om een torenvalk op de windmotor aan de Westersânning te kieken. Bij het Witte Meer bekroop me even de neiging om te onderzoeken waar het vlonderpad langs het Witte Meer uitkomt, maar dat leek me toch nog niet verstandig …

Verder ben ik weer eens van voor tot achter in de Ecokathedraal gekomen, en zelfs nog wat verder. Ook de vogelkijkhut ‘Blaustirns’ bij de Leijen is weer binnen mijn bereik gekomen. Het is dan alleen wat jammer als je als derde in de kleine hut komt, terwijl de eerste twee niet bereid zijn om het mooiste plekje even te delen. Paddenstoelen waren wat dat betreft makkelijker onderwerpen, en daar heb ik dan ook veelvuldig gebruik van gemaakt in oktober en november …

Na een warme zomer volgde een zachte herfst, in de laatste week van oktober was het ronduit warm. In ons tuintje werd de hoogste temperatuur op 28 oktober bereikt: 19,2°C, in Eindhoven verscheen die dag 24,6°C op de thermometers. Afijn, onder het motto ‘Een kinderhand is gauw gevuld’ was ik al heel blij met die 19,2°C. De gemiddelde temperatuur kwam in oktober uit op 13,1°C, ca. 3 graden warmer dan het langjarig gemiddelde in oktober voor de periode 1971-2000. Met gemiddeld over het land 38 mm neerslag was het ook een erg droge maand. Dankzij ruim 20 mm regen op 1 oktober hadden wij aan het eind van de maand met in totaal 52 mm weer niks te klagen …

Terugblik april 2022

April begon zoals maart eindigde, met sneeuw. In de nacht van 31 maart op 1 april viel er nog een paar cm sneeuw bij, zodat er ’s ochtends vroeg een kleine 7 cm sneeuw lag …


Een lang leven was dat sneeuwdek niet beschoren, omdat de maximumtemperaturen geleidelijk opliepen tot 10°C op 3 april. En dat was maar goed ook, want er zaten inmiddels jonge merels in het nestje in de pergola. Sneeuw of niet, pa en ma merel vlogen af en aan met verse wormen. Op 5 april verlieten de jonge merels het nest. Na een koude en regenachtige tiendaagse start, liepen de temperaturen tijdelijk op, waardoor de eerst insecten zich in de tuin lieten zien…

Rond half april liet Jetske en lang gekoesterde wens uitkomen. Van een collega had ze de locatie van een ijsvogelnest gekregen die voor mij ook goed bereikbaar was. Wat heet bereikbaar, we konden ze zelfs gerieflijk vanuit de auto observeren en fotograferen. En het geluk was meteen met ons rond twee uur ’s middags waren man en vrouw ijsvogel zelfs zo vriendelijk om even samen voor ons te poseren. Het spreekt voor zich, dat ik daar de rest van het voorjaar diverse keren heb zitten posten. Omdat het niet ver van de Surhuizumermieden was, kon ik het ook nog eens mooie combineren met het fotograferen van grutto’s, kemphanen en andere weidevogels. Naar aanleiding van de inval van Rusland in Oekraïne sloten Jetske en ik de maand in een grijze, kille sfeer af met een fotokuier op de oude ‘Atoomsite’ bij Havelte… …


De eerste tien dagen van de maand verliepen duidelijk te koud voor de tijd van het jaar. Bovendien was het erg nat, na de sneeuw volgde een periode met veel regen. Dankzij het natte begin van de maand gaat april 2022 als een natte maand de boeken in. Vanaf de elfde bleef het droog en gingen de temperaturen met een zuidoostelijke stroming omhoog. Op 18 april kon ik de eerste ‘warme’ 20°C van het jaar noteren. De tweede helft van april verliep erg zonnig. In de laatste week daalden de temperaturen bij ons in het noorden onder invloed van een noordelijke stroming tot net boven de 10°C …

Terugblik februari 2022

Tijdens mijn eerste ritje in februari waren het geen reeën, maar een paar pony’s die mijn aandacht trokken. Ze stonden innig neus aan neus naast elkaar van hun pas afgeleverde voer te vreten bij een hek in een weiland tussen Oudega en Earnewâld …


De Jan Durkspolder bood in de ‘winter’ van 2021-’22 een tijdlang huisvesting aan honderden smienten die meestal wat op het wateroppervlak dobberden. Daar hadden ze ook gelegenheid voor, want het wilde maar niet winteren, bakken water waren ons deel. De vijver trad regelmatig buiten zijn oevers. En terwijl de Coronacrisis intussen over haar dieptepunt heen was, leek het aantal complotdenkers alleen maar te groeien. Maar gelukkig begonnen ook lammetjes en diverse voorjaarsbloemen steeds meer te groeien en te bloeien in een al vroeg ontluikend voorjaar. In fotografisch opzicht werd de maand op een zonnige dag afgesloten met een bezoek aan rietsnijder Klaas-Jan in de Weerribben …

In weerkundig opzicht komt ook februari 2022 niet in de boeken terecht, of het zou al moeten zijn als zeer zachte laatste wintermaand. De gemiddelde temperatuur kwam in onze tuin uit op 5,9°C, tegen normaal ca. 2,3°C als langjarig gemiddelde in de periode 1971-2000. Meer dan vier keer een lichte nachtvorst heb ik niet kunnen noteren, de laagste temperatuur was -1,6°C. Hoge cijfers waren er wel voor de hoeveelheid neerslag, 146 mm tegen normaal ca. 44 over de periode 1971-2000 …

Terugblik januari 2022

Met voorlopig alleen groezelig grijs weer in het vooruitzicht zie ik van fotokuiers voorlopig weinig komen. Mijn beweging pak ik wel in de tuin en op de hometrainer. Na een software-update kan ik daarmee m.b.v. de iPad over de hele wereld diverse fietstochten simuleren. Dat visuele aspect maakt de hometrainer ineens weer een stuk aantrekkelijker.

Het weblog zal voorlopig in het teken staan van een terugblik op 2022, te beginnen met de maand januari. Die maand begon verrassend goed en mooi. Tijdens mijn eerste ritje in het nieuwe jaar kwam ik meteen langs een sprong foeragerende reeën …


Verder was het niet echt een spannende maand. Van winterweer was met slechts 3 keer lichte nachtvorst geen sprake. Het enige ijs was in het vogelbadje in de tuin te zien. Daar en in de vijver ontplooiden de merels al verrassend veel activiteit. Mem (moeder voor niet-Friestaligen) ontplooide veel minder activiteit. Na een val in huis kwam ze in oktober 2021 in het ziekenhuis terecht. Terug naar huis bleek al snel geen optie te zijn, maar met het nodige geluk kwam er begin 2022 een plekje vrij in een verzorgingstehuis in Drachten. Daar heeft ze intussen helemaal haar draai gevonden. In fotografisch opzicht werd de maand afgesloten met een aantal nonnetjes en een prachtige bijzon …

Met uitzondering van 33 mm regen op 2 januari kende de maand in weerkundig opzicht geen uitschieters. In totaal viel er in januari 2022 87 mm regen in onze tuin. Dat is ca. 30 mm meer dan het langjarig gemiddelde, dat verschil zat dus in die ene dag. Met maar 3 echt zonnige dagen was het een saaie en grijze maand. De gemiddelde temperatuur kwam uiteindelijk uit op 5,1°C, ruim 3 graden warmer dan het lokale langjarig gemiddelde in januari over de periode 1971-2000 …

De warme droge zomer van 2022

Dat het een warme en droge zomer was, is intussen een open deur. Nu ik alle cijfertjes op een rij heb gezet en daar wat grafiekjes van heb gemaakt, weet ik nu heel aardig hoe de zomer in ons tuintje ongeveer is verlopen. Om te beginnen het meest eenvoudige temperatuurgrafiekje, hierin staan per maand en daarnaast over de hele zomer de gemiddelde temperaturen. Rood staat voor de gemiddelde temperatuur in ons tuintje in 2022, blauw staat voor de gemiddelde temperaturen in onze tuin over de periode 1971-2000. Iedere zomermaand verliep dit jaar duidelijk warmer dan normaal. De gemiddelde temperatuur kwam in ons tuintje uit op 18,6°C. Daarmee was deze zomer hier 3 graden warmer dan de gemiddelde zomer in de periode 1971-2000 …

In de tweede grafiek zijn de maximumtemperaturen per dag te zien. Daaruit valt te leren dat we hier deze zomer 75 warme dagen (20°C of warmer) hadden, over de periode 1971-2000 telde de zomer gemiddeld ca. 49 warme dagen. We hadden 22 zomerse dagen (25°C of hoger), tegen ca. 15 in de periode 1971-2000. Tot slot heb ik in ons tuintje 7 tropische dagen (30°C of hoger) kunnen noteren, tegen ca. 3 in de periode 1971-2000. De warmste dag was 19 juli met de absolute recordtemperatuur van 35,6°C

Dus ja, het was warm. Hoe warm? Wel, in mijn meetreeks van 2003-2022 is de zomer van 2022 met gemiddeld 18,6°C met stip binnengekomen op nr. 2. Alleen de zomer van 2018 was met 18,8°C warmer. En dat geldt niet alleen voor ons tuintje, ook volgens het KNMI in De Bilt was de zomer van 2018 net wat warmer …

Van de temperaturen stappen we over op de neerslagcijfers. Van 1 juni tot 1 september viel er maar 166 mm regen in onze tuin. In de periode 1971-2000 was dat gemiddeld ongeveer 200 mm. Hoewel het een droge zomer was, hadden we hier in het noorden nog het geluk dat juni met 101 mm een relatief natte maand was. Maar intussen zijn we wel weer aan een buitje toe …

Het volgende grafiekje laat per dag de neerslagcijfers in onze tuin zien. De natste dag was 6 juni, toen er ruim 28 mm regen viel. Daarna werd ’t geleidelijk droger. In Fryslân hebben we nu een neerslagtekort van ca. 200 mm …

Het laatste grafiekje toont de jaarlijkse neerslagcijfers over de periode 1971-2000. Alleen in de zomers van 2003, 2018 en 2019 viel er minder regen in ons tuintje …

Persoonlijk slotwoord

Tot zover de cijfers, waar afgezien van misschien een tik- en rekenfoutje weinig op af te dingen valt. Ik sluit af met een wat meer persoonlijke noot. Wat die warmte met mij doet, is niet meetbaar. Maar laat ik ervan zeggen dat het voor mij echt veel te warm was. Het was weer een flink tikkie erger dan in de horrorzomer van 2020. MS en warmte zijn geen vriendjes. Dat wist ik al, toen we na de diagnose in 2004 van de neuroloog het advies kregen om in de vakanties maar niet meer af te reizen naar Zuid-Frankrijk. Dat hebben we sindsdien ook niet meer gedaan. Maar de warmte van Zuid-Frankrijk lijkt sindsdien echt ieder jaar dichterbij te komen, en vluchten kan niet meer.

De warmte heeft deze zomer voor het eerst echt een langdurige verlammende en doodvermoeiende werking op mijn hele lijf gehad. En dat is nog steeds niet voorbij. Aanvoer van drie maanden warmte zal zeker een maand met temperaturen rond de 20°C of lager vergen om die warmte weer te laten afvloeien, schat ik. Terugkomen op het niveau van voor de zomer, zal zeer waarschijnlijk niet meer lukken, tenzij de neuroloog nog nieuwe mogelijkheden ziet. We gaan het zien. Intussen blijf ik, zoals ook in de afgelopen zomer, mijn best doen om te blijven bewegen en fotograferen. Ik zal wat vaker een greep in mijn archief doen en de tuin zal hopelijk inspiratie en mogelijkheden blijven bieden, zoals dat zelfs op de warmste dag van het jaar het geval was met de onderstaande foto’s …

Bewolkt en licht gedruppel

Daarmee is het weerbeeld van gisteren in enkele woorden geschetst. Dat was wel even wennen na negen dagen op rij zonder ook maar een wolkje aan het zwerk …

Met dat gedruppel viel het overigens nogal tegen. De druppeltjes waren te klein om er ook maar iets mee te kunnen doen …

Dit zijn druppels uit begin april. Daarmee ben ik door mijn voorraad aan ‘verse’ druppelfoto’s heen. Voorlopig lijkt er echter nog geen regen van betekenis op komst, en dat is toch wel jammer voor tuin en natuur …