De warme droge zomer van 2022

Dat het een warme en droge zomer was, is intussen een open deur. Nu ik alle cijfertjes op een rij heb gezet en daar wat grafiekjes van heb gemaakt, weet ik nu heel aardig hoe de zomer in ons tuintje ongeveer is verlopen. Om te beginnen het meest eenvoudige temperatuurgrafiekje, hierin staan per maand en daarnaast over de hele zomer de gemiddelde temperaturen. Rood staat voor de gemiddelde temperatuur in ons tuintje in 2022, blauw staat voor de gemiddelde temperaturen in onze tuin over de periode 1971-2000. Iedere zomermaand verliep dit jaar duidelijk warmer dan normaal. De gemiddelde temperatuur kwam in ons tuintje uit op 18,6°C. Daarmee was deze zomer hier 3 graden warmer dan de gemiddelde zomer in de periode 1971-2000 …

In de tweede grafiek zijn de maximumtemperaturen per dag te zien. Daaruit valt te leren dat we hier deze zomer 75 warme dagen (20°C of warmer) hadden, over de periode 1971-2000 telde de zomer gemiddeld ca. 49 warme dagen. We hadden 22 zomerse dagen (25°C of hoger), tegen ca. 15 in de periode 1971-2000. Tot slot heb ik in ons tuintje 7 tropische dagen (30°C of hoger) kunnen noteren, tegen ca. 3 in de periode 1971-2000. De warmste dag was 19 juli met de absolute recordtemperatuur van 35,6°C

Dus ja, het was warm. Hoe warm? Wel, in mijn meetreeks van 2003-2022 is de zomer van 2022 met gemiddeld 18,6°C met stip binnengekomen op nr. 2. Alleen de zomer van 2018 was met 18,8°C warmer. En dat geldt niet alleen voor ons tuintje, ook volgens het KNMI in De Bilt was de zomer van 2018 net wat warmer …

Van de temperaturen stappen we over op de neerslagcijfers. Van 1 juni tot 1 september viel er maar 166 mm regen in onze tuin. In de periode 1971-2000 was dat gemiddeld ongeveer 200 mm. Hoewel het een droge zomer was, hadden we hier in het noorden nog het geluk dat juni met 101 mm een relatief natte maand was. Maar intussen zijn we wel weer aan een buitje toe …

Het volgende grafiekje laat per dag de neerslagcijfers in onze tuin zien. De natste dag was 6 juni, toen er ruim 28 mm regen viel. Daarna werd ’t geleidelijk droger. In Fryslân hebben we nu een neerslagtekort van ca. 200 mm …

Het laatste grafiekje toont de jaarlijkse neerslagcijfers over de periode 1971-2000. Alleen in de zomers van 2003, 2018 en 2019 viel er minder regen in ons tuintje …

Persoonlijk slotwoord

Tot zover de cijfers, waar afgezien van misschien een tik- en rekenfoutje weinig op af te dingen valt. Ik sluit af met een wat meer persoonlijke noot. Wat die warmte met mij doet, is niet meetbaar. Maar laat ik ervan zeggen dat het voor mij echt veel te warm was. Het was weer een flink tikkie erger dan in de horrorzomer van 2020. MS en warmte zijn geen vriendjes. Dat wist ik al, toen we na de diagnose in 2004 van de neuroloog het advies kregen om in de vakanties maar niet meer af te reizen naar Zuid-Frankrijk. Dat hebben we sindsdien ook niet meer gedaan. Maar de warmte van Zuid-Frankrijk lijkt sindsdien echt ieder jaar dichterbij te komen, en vluchten kan niet meer.

De warmte heeft deze zomer voor het eerst echt een langdurige verlammende en doodvermoeiende werking op mijn hele lijf gehad. En dat is nog steeds niet voorbij. Aanvoer van drie maanden warmte zal zeker een maand met temperaturen rond de 20°C of lager vergen om die warmte weer te laten afvloeien, schat ik. Terugkomen op het niveau van voor de zomer, zal zeer waarschijnlijk niet meer lukken, tenzij de neuroloog nog nieuwe mogelijkheden ziet. We gaan het zien. Intussen blijf ik, zoals ook in de afgelopen zomer, mijn best doen om te blijven bewegen en fotograferen. Ik zal wat vaker een greep in mijn archief doen en de tuin zal hopelijk inspiratie en mogelijkheden blijven bieden, zoals dat zelfs op de warmste dag van het jaar het geval was met de onderstaande foto’s …

Oog in oog

Pas nadat ik de foto van de pootje badende hooglanders gisteren had gepubliceerd, herinnerde ik me dat er nog een verhaal achter die foto zit.

De foto is net als die van vandaag gemaakt op 14 september 2006. Het was een warme dag, maar desondanks besloot ik voor het eerst eens een fotokuier te maken bij de Dellebuursterheide (Google Maps). Ter plekke ontdekte ik, dat ik eerst bijna een kilometer over een lang recht pad moest lopen, voordat ik op de heide was. Dat was een tegenvaller, maar gelukkig kon ik die afstand toen nog vrij makkelijk hebben. Eenmaal op de heide bleef ik het pad langs de heide een stuk volgen, totdat ik een bankje in de schaduw vond. Daar ging ik even lekker zitten om van het uitzicht over de heide te genieten. Na enige tijd hoorde ik vlak achter me plotseling een krakend en snuivend geluid. Toen ik me omdraaide, sloeg de schrik me even om ’t hart, Ineens zat ik oog in oog met de onderstaande gedaante …

(Door op de één of andere manier op de foto te klikken, kun je hem op bijna angstwekkend groot formaat bekijken)

Het kan net zo goed 10 tellen als een volle minuut hebben geduurd, maar op enig moment besloot ik de bovenstaande foto van hem te maken. Hij snoof nog eens en daarna liep hij langs mij en het bankje om rustig sjokkend zijn weg in de richting van een ven op de heide te vervolgen.

Toen ik even later langs het ven liep, heb ik een serie foto’s van de hooglanders in het verkoelende water gemaakt. Op dat moment zag ik ook de auto van It Fryske Gea naderen, waarvan de medewerker bezig was geweest met het opnemen van de waterstand op diverse plaatsen in het gebied. Omdat onze paden elkaar een stuk verderop zouden kruisen, zette ik de stap er even goed in om hem een lift naar de weg te kunnen vragen.

Het ritje naar de weg was mijn geluk die dag. Ruim een kilometer naar de parkeerplaats lopen zou een enorme klus geworden zijn. Voor zover ik me herinner was het de eerste keer sinds de diagnose MS twee jaar eerder, dat ik mezelf flink tegen ben gekomen bij warm weer. Sindsdien ben ik een stuk voorzichtiger geworden. Bij temperaturen van 25°C of hoger begin ik niet meer aan fotokuiertjes, zeker niet in mijn eentje.

Bij de Dellebuursterheide ben ik sindsdien niet meer geweest, het is een prachtig gebied, maar dat lange rechte pad van bijna een kilometer is tegenwoordig ook zonder warmte al een onoverkomelijke hindernis.

Lekker pootje baaien

Het ziet er naar uit dat het vandaag ook hier in het noorden weer tropisch warm zal worden. Ik hoop van harte, dat het ook de laatste tropische dag van het jaar wordt, want mijn benen verliezen deze week weer met de dag meer kracht. Ik stel voor dat we vandaag maar lekker wat blijven pootje baaien, dan zien we morgen wel weer. Hou ’t hoofd koel en maak er een mooie dag van.

Door op de één of andere manier op de foto te klikken, kun je hem op groter formaat bekijken. …

Firtuele koelte út Fryslân (4)

Het ziet er naar uit dat we de tropische 30°C hier ook vandaag weer gaan halen, dus ik begin maar vast met koelen. Even lekker tussen berijpte rietkragen het ijs op. Echt zin in!

De foto kan en mag worden aangeklikt om hem op een groter formaat te kunnen bekijken …


Firtuele koelte út Fryslân (2)

Op 19 juli schreef ik hier: “Gistermiddag bleef de maximumtemperatuur hier steken bij 29,7°C. Vandaag lijken we ook hier in het noorden de tropische 30°C flink te gaan overschrijden …”

Gisteren werd het hier opnieuw met 29,7°C net niet tropisch. Zo zal het vandaag en de komende dagen echter niet blijven. Mijn weigerachtige onderdanen hebben de afgelopen dagen intussen alweer dusdanig aan kracht ingeboet, dat ook de kijkhut in de Jan Durkspolder eerst weer even buiten mijn bereik ligt. Daarom gooi ik er nog maar eens wat (aanklikbare) virtuele koelte uit Fryslân tegenaan.

Zicht op het IJsselmeer vanaf het Oudemirdumer Klif (Google Maps), 1 februari 2010 …

Een wants tussen de druppels

In tegenstelling tot wat velen dachten, was het hier in het noorden gisteren opnieuw tropisch. Het was met een maximumtemperatuur van 30,3°C weliswaar ruim 5 graden minder warm dan dinsdag, maar dat was voor mij niet echt merkbaar.

Aan het begin van de avond kwam er eindelijk beweging in de atmosfeer. Tijdens de passage van een paar buien met regen en onweer daalde de temperatuur in een uurtje ruim 6 graden. Zodra het weer droog was, werd ik naar buiten gelokt door de dampende geur van de eerste regen, die door de openstaande schuifpui naar binnen zweefde …

Ik zette een klapstoeltje bij de zinken tobbe naast de vijver en ging op zoek naar fotogenieke druppels op de langwerpige bladeren van de blauwe iris. Het eerste wat ik tijdens mijn zoektocht aantrof, was een wants die beladen met druppeltjes ondersteboven over een bloemsteel naar beneden liep …

Daarna heb ik me weer helemaal gericht op de vele glinsterende druppels op de gebogen en geknakte bladeren van de iris. De laatste foto heb ik gemaakt van een solistische druppel op een blad van de gele lis. Het is een soort minimal art geworden …

Op de warmste dag

Nadat ik mijn poriën gisterochtend vroeg om te beginnen eens lekker had gekieteld met een flink warme douche ben ik de (voorlopig) warmste dag van het jaar goed doorgekomen. Na de douche heb ik een tijdlang lekker koffie zitten drinken op het terras. Een hommel bezocht daarbij de intussen volop bloeiende kogeldistel

Tegen de tijd dat ik op het punt stond om naar binnen te gaan, omdat het stilaan flink warm werd op het terras, streek er een jonge pimpelmees op een van de roestige lisdoddes neer …

Al snel vloog hij naar het grote houten vogelbad. Daar zat hij eerst een tijdlang om zich heen te kijken, terwijl hij zich af en toe even voorover boog om een slokje water te nemen. Uiteindelijk kon hij de aantrekkingskracht van het water niet weerstaan …

Tussendoor ging er een dagpauwoog op een paar bladeren van de lampionplant zitten. Hoe lang ik ook wachtte, hij verpofte het om zijn vleugels even te openen …

Een koolwitje wilde dat even later ook niet doen, maar daar stond tegenover dat hij zich wel even mooi in het tegenlicht wilde laten portretteren …

Aan het eind van deze eerste tropische dag heb ik me voor het eerst met op elke trapleuning een hand omhoog moeten trekken, omdat mijn onderdanen volkomen krachteloos waren. Voeg daarbij dat de luchtvochtigheid een stuk hoger is dan gisteren, dan belooft dat weinig goeds voor vandaag, want op dit moment is hel al twee graden warmer dan gisteren rond dit tijdstip. Ik had gehoopt vandaag even een ritje naar de ijsvogels te kunnen maken, maar ze moeten nog maar even wachten. Ik heb tenslotte de afgelopen maanden al zo vaak en lang op hen zitten wachten …

Als jullie me vandaag zoeken: ik zit vanochtend vooral in mijn computerhoekje en vanmiddag lig ik languit voor de Tour de France. Ik wens jullie een mooie dag, en je weet het: hou ’t hoofd koel.