Naar mate de tijd verstreek kwam de zomer steviger in het zadel te zitten. De maand juli begon nog redelijk koel, maar in de tweede helft van de maand liepen de temperaturen snel op. Op het terras werd het al regelmatig te warm en bloemen in de tuin zoals de sierui waren maar enkele dagen mooi voordat ze begonnen te verwelken …
Behalve dat ik enkele keren een ritje naar de ijsvogels heb gemaakt, heb ik vanaf half juli mijn bezigheden vooral binnenshuis gezocht. Zelfs de lammeren dartelden niet meer fris en vrolijk door de wei, ze zochten al vroeg op de dag schaduwplekjes op. Ik was blij om op een dag een bijzon te zien, want dat is vaak een teken van een weersverandering. Nadat het weerstation op 19 juli de historische waarde van 35,6°C registreerde, viel er op de dagen daarna gelukkig ca. 20 mm regen en daalden de temperaturen naar normale waarden …
Drie tropische dagen op rij met als uitschieter de 35,6°C waren wat mij betreft wat teveel van het goeie. Het probleem met dertigers is dat de warmte dan ook onafwendbaar het huis binnendringt, daar kon geen luchten meer tegenop. Zelfs een kunstgreep om de schuifpui ’s nachts deels open te houden, bracht geen verkoeling meer. En toch bleek de gemiddelde temperatuur uiteindelijk ‘slechts’ op een bescheiden 18,6°C uit te komen. Met gemiddeld over het land 23 mm neerslag was juli landelijk een zeer droge maand, wij hadden met 53 mm eigenlijk nog niks te klagen …
Terwijl ik op één van de laatste zonnige en aangename oktoberdagen koffie zat te drinken op het terras, kwam er over de terrastafel bezoek aan stiefelen …
Een hooiwagen maakte even een ommetje over het tafeltje. Hoewel hij één van zijn acht poten miste, was het nog steeds een potige jongen. Op een warm plekje ongeveer in het midden van de tafel liet hij zich als een Citroën DS door zijn hydraulische vering zakken om de warmte van het hout ten volle te benutten. Dat bood mij de gelegenheid om rondom wat foto’s van hem te maken …
Dat het een warme en droge zomer was, is intussen een open deur. Nu ik alle cijfertjes op een rij heb gezet en daar wat grafiekjes van heb gemaakt, weet ik nu heel aardig hoe de zomer in ons tuintje ongeveer is verlopen. Om te beginnen het meest eenvoudige temperatuurgrafiekje, hierin staan per maand en daarnaast over de hele zomer de gemiddelde temperaturen. Rood staat voor de gemiddelde temperatuur in ons tuintje in 2022, blauw staat voor de gemiddelde temperaturen in onze tuin over de periode 1971-2000. Iedere zomermaand verliep dit jaar duidelijk warmer dan normaal. De gemiddelde temperatuur kwam in ons tuintje uit op 18,6°C. Daarmee was deze zomer hier 3 graden warmer dan de gemiddelde zomer in de periode 1971-2000 …
In de tweede grafiek zijn de maximumtemperaturen per dag te zien. Daaruit valt te leren dat we hier deze zomer 75 warme dagen (20°C of warmer) hadden, over de periode 1971-2000 telde de zomer gemiddeld ca. 49 warme dagen. We hadden 22 zomerse dagen (25°C of hoger), tegen ca. 15 in de periode 1971-2000. Tot slot heb ik in ons tuintje 7 tropische dagen (30°C of hoger) kunnen noteren, tegen ca. 3 in de periode 1971-2000. De warmste dag was 19 juli met de absolute recordtemperatuur van 35,6°C …
Dus ja, het was warm. Hoe warm? Wel, in mijn meetreeks van 2003-2022 is de zomer van 2022 met gemiddeld 18,6°C met stip binnengekomen op nr. 2. Alleen de zomer van 2018 was met 18,8°C warmer. En dat geldt niet alleen voor ons tuintje, ook volgens het KNMI in De Bilt was de zomer van 2018 net wat warmer …
Van de temperaturen stappen we over op de neerslagcijfers. Van 1 juni tot 1 september viel er maar 166 mm regen in onze tuin. In de periode 1971-2000 was dat gemiddeld ongeveer 200 mm. Hoewel het een droge zomer was, hadden we hier in het noorden nog het geluk dat juni met 101 mm een relatief natte maand was. Maar intussen zijn we wel weer aan een buitje toe …
Het volgende grafiekje laat per dag de neerslagcijfers in onze tuin zien. De natste dag was 6 juni, toen er ruim 28 mm regen viel. Daarna werd ’t geleidelijk droger. In Fryslân hebben we nu een neerslagtekort van ca. 200 mm …
Het laatste grafiekje toont de jaarlijkse neerslagcijfers over de periode 1971-2000. Alleen in de zomers van 2003, 2018 en 2019 viel er minder regen in ons tuintje …
Persoonlijk slotwoord
Tot zover de cijfers, waar afgezien van misschien een tik- en rekenfoutje weinig op af te dingen valt. Ik sluit af met een wat meer persoonlijke noot. Wat die warmte met mij doet, is niet meetbaar. Maar laat ik ervan zeggen dat het voor mij echt veel te warm was. Het was weer een flink tikkie erger dan in de horrorzomer van 2020. MS en warmte zijn geen vriendjes. Dat wist ik al, toen we na de diagnose in 2004 van de neuroloog het advies kregen om in de vakanties maar niet meer af te reizen naar Zuid-Frankrijk. Dat hebben we sindsdien ook niet meer gedaan. Maar de warmte van Zuid-Frankrijk lijkt sindsdien echt ieder jaar dichterbij te komen, en vluchten kan niet meer.
De warmte heeft deze zomer voor het eerst echt een langdurige verlammende en doodvermoeiende werking op mijn hele lijf gehad. En dat is nog steeds niet voorbij. Aanvoer van drie maanden warmte zal zeker een maand met temperaturen rond de 20°C of lager vergen om die warmte weer te laten afvloeien, schat ik. Terugkomen op het niveau van voor de zomer, zal zeer waarschijnlijk niet meer lukken, tenzij de neuroloog nog nieuwe mogelijkheden ziet. We gaan het zien. Intussen blijf ik, zoals ook in de afgelopen zomer, mijn best doen om te blijven bewegen en fotograferen. Ik zal wat vaker een greep in mijn archief doen en de tuin zal hopelijk inspiratie en mogelijkheden blijven bieden, zoals dat zelfs op de warmste dag van het jaar het geval was met de onderstaande foto’s …
Toen die enkele dagen later zijn kop boog om opnieuw onder te duiken, was de eerste waterlelie net open gegaan. Intussen staan er twee waterlelies in bloei …
Je zult begrijpen dat ’t met de huidige weersomstandigheden ’s avonds laat weer goed toeven is op ons terrasje bij de vijver. Maar eerst nestel ik me vanmiddag lekker in de verduisterde, nog relatief koele kamer bij de Tour de France. Zo kom ik deze warme dagen in ieder geval nog wel goed door …
Hoewel het tot dusver geen extreem warme zomer is – gelukkig niet – heeft de zomer mijn lichaam de afgelopen twee weken met een paar dagen temperaturen tegen en rond de 30°C al flink in zijn greep gekregen. In tijden van warmte speelt de vermoeidheid door MS steeds meer op. Tot een paar jaar geleden kon ik enkele dagen boven de 25°C nog redelijk hanteren. Nu zijn twee dagen boven die zomerse grens al genoeg om vrijwel alle kracht uit mijn benen weg te laten vloeien. Met een gevoel van elastiek in de benen en lood in mijn voeten kom ik dan niet verder dan huis en tuin …
Ik ben blij dat de maximumtemperaturen deze week zo rond de 20°C blijven hangen. Kan ik even wat bijkomen en weer voorzichtig wat druk op de benen zetten. En dat is nodig ook, want behalve dat ik tegenwoordig eerder last heb van de warmte, duurt het ook langer om er weer van te herstellen. Van fotokuiertjes in de natuur komt deze week dan ook nog weinig of niets terecht, zoals het nu lijkt. En het zou in de loop van volgende week wel weer eens wat warmer kunnen worden. In dat geval kijk ik slechts uit naar de zomerse avonden na een uur of negen …
Voor de nog wat langere termijn ziet het er ook niet goed uit. De kans op meer warme perioden neemt helaas met het jaar toe. En dat betekent onherroepelijk dat ik daar met het jaar meer last van zal krijgen. Gelukkig heb ik voorlopig nog een goed gevuld fotoarchief waar ik nog even mee vooruit kan …
Afanja's Weblog 