In april 2022 kreeg ik met dank aan mijn fotomaatje voor het eerst de kans om ijsvogels te filmen en te fotograferen. Hoewel de ijsvogels niet voor de mooiste achtergrond hadden gekozen op de takken bij hun nest, heb ik er in de loop van het voorjaar veel genoegen aan beleefd …
Behalve enkele honderden foto’s heb ik er ook ongeveer 30 minuten aan video-opnamen aan overgehouden. De afgelopen tijd heb ik die opnamen tussen de bedrijven door teruggebracht tot ruim 5 minuten. Ik heb in de loop der jaren wel betere films afgeleverd, maar het was niet te doen om ter plekke met een statief te werken. En ja, inzoomen zonder statief levert nu eenmaal niet de meest stabiele beelden op. Hoe dan ook, het is wat het is …
Ik sluit mijn terugblikken op 2022 af met nog vier grafiekjes, waarin het weerbeeld van 2022 kort en krachtig is samengevat. Omdat het ijsvogelpaar vorig jaar een tijdlang een glansrijke hoofdrol speelde, krijgen ze hier de kans om nog een keer te schitteren.
Om te beginnen nog een keer de gemiddelde temperaturen per maand in 2022 (rood) vergeleken met de maandtemperaturen over de periode 1971-2000 (blauw). De grafiek wordt geflankeerd door meneer IJsvogel …
hij
Met landelijk gemiddeld 729 millimeter was 2022 droog. Van de officiële neerslagstations was Terschelling het natste station met 856 mm. Meteo Afanja wist dat nog met 41 mm te overtreffen (donkerblauw). Naast de neerslaggrafiek staat mevrouw IJsvogel te glanzen …
zij
In de derde grafiek is een overzicht te zien van het aantal ijsdagen tot het aantal tropische dagen en wat daar zoal tussen zit. Naast de grafiek heeft meneer IJsvogel zijn eega net verrast met een vis van formaat …
hij heeft haar net een vis gegeven
De laatste grafiek toont de gemiddelde temperaturen per jaar over de periode 2003-2022 in onze tuin (rood) en bij het KNMI in De Bilt (geel). Conclusie: het was een warm jaar, maar in 2020 was het nog net wat warmer. De gemiddelde temperatuur is in onze tuin gestegen t.o.v. de periode 1971-2000.
Of de hierboven getoonde vis doorslaggevend was, weet ik niet, maar ongeveer anderhalf uur later kreeg ik de kans om de paring van het stel in beeld te brengen. Of dat uiteindelijk ook heeft geresulteerd in een nestje jonge ijsvogels, dat weet ik dan weer niet, want vanwege te hoge temperaturen heb ik mijn observaties op een bepaald moment moeten staken …
hij en zij werken aan hun nageslacht
Tot slot
De ijsvogels komen op korte termijn nogmaals terug maar dan in de vorm van een korte videofilm, die ik momenteel aan het monteren ben. Het weggooien van beelden is hierbij een kunst die nogal wat tijd vergt.
‘In mei leggen alle vogels een ei,’ zo luidt het gezegde. Wel, dat deden ze bij ons in de tuin ook. Een koolmezenpaartje was in het nestkastje getrokken om daar een nestje jongen groot te brengen. En ook de merels hadden het er nog steeds druk mee, ze waren al snel aan de tweede leg begonnen …
Mei begon met vrij koel, maar rustig weer. Mooi weer om weer eens een kijkje in de Ecokathedraal te nemen. Daar sloeg de vermoeidheid ondanks het koele weer al snel weer toe, daarom heb ik me in de periode daarna vooral beperkt tot het fotograferen in de tuin en bij de ijsvogels. Daar vermaakte ik me elke keer prima. Nadat meneer IJsvogel voor de zoveelste keer een lekker visje aan zijn vrouwtje had overgedragen, mocht ik half mei zelfs getuige zijn van een paringssessie …
Zoals al eerder gezegd, kende mei een tamelijk koele start. De temperaturen gingen de eerste helft van de maand wat op en neer. De maximumtemperatuur lag meestal tussen de 15 en 20°C, daarna volgde een warme week. Nadat de maximumtemperatuur er twee dagen heel dicht tegenaan hadden gezeten, kon ik op 18 mei met precies 25°C de eerste zomerdag noteren. In de laatste decade zakten de maxima terug tot rond de 15°C, maar dat kon niet voorkomen dat mei een warme maand was. Met 51 mm viel er een normale hoeveelheid neerslag in ons tuintje …
April begon zoals maart eindigde, met sneeuw. In de nacht van 31 maart op 1 april viel er nog een paar cm sneeuw bij, zodat er ’s ochtends vroeg een kleine 7 cm sneeuw lag …
Een lang leven was dat sneeuwdek niet beschoren, omdat de maximumtemperaturen geleidelijk opliepen tot 10°C op 3 april. En dat was maar goed ook, want er zaten inmiddels jonge merels in het nestje in de pergola. Sneeuw of niet, pa en ma merel vlogen af en aan met verse wormen. Op 5 april verlieten de jonge merels het nest. Na een koude en regenachtige tiendaagse start, liepen de temperaturen tijdelijk op, waardoor de eerst insecten zich in de tuin lieten zien…
Rond half april liet Jetske en lang gekoesterde wens uitkomen. Van een collega had ze de locatie van een ijsvogelnest gekregen die voor mij ook goed bereikbaar was. Wat heet bereikbaar, we konden ze zelfs gerieflijk vanuit de auto observeren en fotograferen. En het geluk was meteen met ons rond twee uur ’s middags waren man en vrouw ijsvogel zelfs zo vriendelijk om even samen voor ons te poseren. Het spreekt voor zich, dat ik daar de rest van het voorjaar diverse keren heb zitten posten. Omdat het niet ver van de Surhuizumermieden was, kon ik het ook nog eens mooie combineren met het fotograferen van grutto’s, kemphanen en andere weidevogels. Naar aanleiding van de inval van Rusland in Oekraïne sloten Jetske en ik de maand in een grijze, kille sfeer af met een fotokuier op de oude ‘Atoomsite’ bij Havelte… …
De eerste tien dagen van de maand verliepen duidelijk te koud voor de tijd van het jaar. Bovendien was het erg nat, na de sneeuw volgde een periode met veel regen. Dankzij het natte begin van de maand gaat april 2022 als een natte maand de boeken in. Vanaf de elfde bleef het droog en gingen de temperaturen met een zuidoostelijke stroming omhoog. Op 18 april kon ik de eerste ‘warme’ 20°C van het jaar noteren. De tweede helft van april verliep erg zonnig. In de laatste week daalden de temperaturen bij ons in het noorden onder invloed van een noordelijke stroming tot net boven de 10°C …
Op deze foto zat de ijsvogel duidelijk klaar om zijn tak te verlaten. Het zou maar een korte vlucht worden, want enkele meters verderop dook hij regelrecht het nest in …
Misschien moest ik er ook maar eens uit vliegen, het is er tenslotte de tijd van het jaar voor …
Ik de loop van het jaar heb ik al heel wat uurtjes zitten posten bij de ijsvogels. Ze hebben me al die tijd nog nooit teleurgesteld, want ik ben er nog nooit vandaan gekomen zonder dat ik een aantal geslaagde foto’s van die prachtige vogels heb kunnen maken.
Als meneer ijsvogel na korte of langere tijd wachten uiteindelijk met een lekker maaltje vis voor zijn gezin thuis komt, duikt hij meestal na een korte tussenlanding op één van takken al snel het nest in …
Toen hij op een dag enige tijd nadat hij naar binnen was gegaan, weer uit het nest tevoorschijn kwam en op een tak ging zitten, viel het me op dat hij een behoorlijk smerige snavel had. Hij liet de smeerboel uitgebreid van alle kanten zien, alsof hij er trots op was dat de jongen zijn snavel hadden gebruikt om hun eigen snaveltjes af te vegen …
Afanja's Weblog 