Terugblik mei 2022

‘In mei leggen alle vogels een ei,’ zo luidt het gezegde. Wel, dat deden ze bij ons in de tuin ook. Een koolmezenpaartje was in het nestkastje getrokken om daar een nestje jongen groot te brengen. En ook de merels hadden het er nog steeds druk mee, ze waren al snel aan de tweede leg begonnen …


Mei begon met vrij koel, maar rustig weer. Mooi weer om weer eens een kijkje in de Ecokathedraal te nemen. Daar sloeg de vermoeidheid ondanks het koele weer al snel weer toe, daarom heb ik me in de periode daarna vooral beperkt tot het fotograferen in de tuin en bij de ijsvogels. Daar vermaakte ik me elke keer prima. Nadat meneer IJsvogel voor de zoveelste keer een lekker visje aan zijn vrouwtje had overgedragen, mocht ik half mei zelfs getuige zijn van een paringssessie …

Zoals al eerder gezegd, kende mei een tamelijk koele start. De temperaturen gingen de eerste helft van de maand wat op en neer. De maximumtemperatuur lag meestal tussen de 15 en 20°C, daarna volgde een warme week. Nadat de maximumtemperatuur er twee dagen heel dicht tegenaan hadden gezeten, kon ik op 18 mei met precies 25°C de eerste zomerdag noteren. In de laatste decade zakten de maxima terug tot rond de 15°C, maar dat kon niet voorkomen dat mei een warme maand was. Met 51 mm viel er een normale hoeveelheid neerslag in ons tuintje …

Een kievit en wat plevieren

Ik ben toegekomen aan een afronding van ons bliksembezoek aan het Lauwersmeergebied …


De kievit waarmee ik gisteren eindigde, streek vlak bij ons neer. Hij liet de mooie iriserende kleuren op zijn verendek heel mooi zien …

Niet veel verderop ontdekte ik een aantal kleine plevieren of bontbekplevieren. Laten we ’t maar plevieren houden …


Grappige vogeltjes die, getooid met een sjaal en een masker, wat rond scharrelden op zoek naar lekkers …

Nog een laatste blik op de horizon en de mooie wolkenlucht erboven, daarna stapten we in de auto om de terugweg te aanvaarden …

Bij een broekbos

Na enige tijd hadden we het bij de Uitkijkpunt Ezumakeeg wel gezien. De meest interessante vogels zaten te ver weg voor onze camera’s …


We besloten nog een stukje verder te rijden om nog wat meer rond te kijken. Al snel kwamen we bij een soort broekbos terecht waar de bomen met hun voeten diep in het water stonden. Aan de rand daarvan bevonden zich vooral bergeenden en wilde eenden …

Jetske meende intussen aan de overkant van de weg iets boven het veld te zien vliegen …


Wat ze daar zag, weet ik niet, maar een lekker fleurig en kruidenrijk veld was het zeker …

Een met een wijde boog om ons heen vliegend visdiefje trok de aandacht na enige tijd op natuurlijke wijze weer terug naar het water …


Verderop in het water waren enkele foeragerende kemphanen en een paar slapende bergeenden te zien. Ook hier zaten de vogels eigenlijk weer net wat te ver weg. Een passerende kievit bracht daar verandering is. Met die kievit open ik morgen het laatste deel van deze serie over ons ritje door het Lauwersmeergebied …

Rust, ruimte en duisternis

Rust, ruimte en duisternis zijn een paar van de kernwaarden van het Lauwersmeergebied. Dat er veel vogels in het gebied zitten, is hier gisteren al genoemd. Een groot deel van de open vlaktes (ongeveer 2000 hectare) in het uitgestrekte natuurgebied rondom het Lauwersmeer wordt kort gehouden door grote grazers, waaronder ongeveer 500 Schotse hooglanders en ongeveer 250 konikpaarden. Vanaf het uitkijkpunt zagen we in de verte een groep koniks staan …


Voor liefhebbers van de sterrenhemel is het ook een paradijs. Nergens in Nederland schijnt het nog zo donker te zijn als in het Lauwersmeergebied. Het is niet voor niks dat Nationaal Park Lauwersmeer in oktober 2016 door de International Dark Sky Association officieel is uitgeroepen tot Dark Sky Park. Een Dark Sky Park is een gebied waar het donker is, waar de duisternis behouden blijft en waar bezoekers ‘s nachts welkom zijn om die duisternis te beleven en de sterrenhemel te zien. Dat het Lauwersmeer hiertoe is benoemd, is toch wel bijzonder, want ons land is één van de landen met de meeste lichtvervuiling ter wereld. Klik hier voor mee info over Dark Sky Park Lauwersmeer

Update: tot slot nog even een satellietfoto van de lichtvervuiling in West-Europa. Als je daar naar kijkt, zal duidelijk zijn dat het zo gek nog niet is om het Lauwersmeergebied te benoemen tot Dark Sky Park …

Bij Uitkijkpunt Ezumakeeg

Na afloop van onze kuier bij Dokkumer Nieuwe Zijlen besloten we nog even een stukje Nationaal Park Lauwersmeer in te rijden. Bij het afleveren van haar pakketje had Jetske namelijk op de valreep nog een tip gekregen over een uitkijkpunt niet veel verderop …

En dat bleek ook inderdaad te kloppen. Korte tijd later stonden we ca. 5 km noordelijker bij het Uitkijkpunt Ezumakeeg Noord (Google Maps). Bij Dokkumer Nieuwe Zijlen was de jas niet nodig geweest, maar vanwege de straffe noordelijke wind die er over de vlakte blies, kon hij hier wel aan …

Je kunt hier naar verluidt veel verschillende vogels zien, waaronder ook dwaalgasten, die hier komen om te foerageren of om te overnachten. Er zijn veel steltlopers en eenden zijn te vinden, maar ook een keur aan andere vogels. Met een beetje geluk maak je zelfs kans om er een zeearend te spotten …

Wij kregen er op dat moment vooral zwanen, ganzen en diverse eenden te zien. In de verte stonden wat kluten en grutto’s te foerageren. Het was vooral de wind die ons die dag parten speelde. Daar hadden wij niet alleen last van, maar ook voor de vogels was het niet prettig, vermoed ik …

Of het daarmee een mislukte missie was? Nee hoor, integendeel, want het weidse open landschap van het Lauwersmeergebied is ook zonder spectaculaire vogelfoto’s zeker de moeite waard. Morgen wat meer daarvan …

Dokkumer Nieuwe Zijlen

Dokkumer Nieuwe Zijlen (Google Maps) is een buurtschap in het noordoosten van Fryslân, die genoemd is naar het gelijknamige sluiscomplex. ‘Zijl’ is een ander woord voor spuisluis of afwateringssluis. Het sluiscomplex de Nieuwe Zijlen bevindt zich aan het einde van het Dokkumergrootdiep …

De Nieuwe Zijlen bij Dokkum zijn bijna 300 oud. Het sluiscomplex werd in 1729 aangelegd, nadat er in verband met overstromingsgevaar al ongeveer 150 jaar werd vergaderd over het afsluiten van het Dokkumergrootdiep. Pas na de Grote Kerstvloed van 1717, waarbij alleen al in Fryslân 150 mensen verdronken, werd besloten tot afsluiting van het Dokkumergrootdiep. Zoals ook tegenwoordig nogal eens het geval is, bespoedigt een grote ramp besluiten die achteraf misschien toch beter eerder genomen hadden kunnen worden …

Twee gedeputeerden werden in 1723 als commissarissen belast met het verhogen van de dijken van het Dokkumerdiep en met de aanleg van de Dokkumer Nieuwe Zijlen. Het waren Michael Onuphrius thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, grietman van Dantumadeel, en Philip Frederik Vegelin van Claerbergen, grietman van Haskerland, die allebei bedreven waren op het terrein van de wiskunde en op dat van de werktuigbouwkunde …

De sluis en de dijken werden ontworpen door de Friese waterbouwkundige Willem Loré. Voor de aanleg van dijken kwam Willem Loré met een revolutionair ontwerp. Door de dijken breder te maken, en vooral door ze een flauwere glooiing te geven, werd de kracht van de golven op de dijk niet zozeer gebroken als wel uitgeput. Zo konden de dijken een halve meter lager worden dan bestaande dijken terwijl ze toch sterker waren …

Via de spuisluizen was het mogelijk om het overtollige water vanuit de Friese boezem naar de Waddenzee af te voeren. Via de schutsluis kon het scheepvaartverkeer vanuit het Dokkumergrootdiep naar de Waddenzee varen. Na het afsluiten van de Lauwerszee in 1969 werd 150 meter ten zuiden van het sluiscomplex de Willem Lorésluis (schutsluis) aangelegd. Tegenwoordig is het sluiscomplex Dokkumer Nieuwe Zijlen een rijksmonument …

Bron: wikipedia

Tussen twee sluizen

De zeilboten vervolgden hun weg in de richting van het Lauwersmeer en het brugdek werd weer gesloten. Jetske was intussen ook bij de sluis gekomen, zij stond aan de andere kant op me te wachten …

Bij de ingang van de sluis aangekomen, bleek dat het niet toegestaan was om over de sluisdeuren te lopen. Daarom besloot ik nog even een stukje verder rechtdoor te lopen …

Toen we even later samen in de richting van de buurtschap liepen, draaide ik me nog even om … daar had ik dus ook niet mogen komen. Maar ja, aan de andere kant stond geen bordje …

Onderweg naar het oude sluiscomplex in de buurtschap Dokkumer Nieuwe Zijlen passeerden we een paar fraaie staaltjes huisvlijt: een reclamebord voor een vaartocht met de WL19 ‘de Drie Gebroeders’, een minibieb en een vierdelig insectenhotel, waarvan de eigenaar zich gevlijd voelde dat we zijn pronkstuk wilden fotograferen …

Nadat we via een smal pad tussen een paar huizen waren doorgelopen, kregen we zicht op de Nieuwe Zijlen …