Buitenstvallaat of Buitenstverlaat (Fries: Bûtenstfallaat) was van origine een buurtschap ten westen van Drachten. Vallaat of verlaat is een ander woord voor sluis. Buitenstvallaat is dus de buitenste sluis. Eeuwenlang was het een afgelegen gehucht. Sinds de snelle uitbreiding van Drachten vanaf het eind van de vorige eeuw is de buurtschap echter omgeven door een industrieterrein, de jachthaven en een woonwijk …

In totaal werden er in de Drachtster Compagnonsvaart over een afstand van ca. 6 km drie sluizen aangelegd: Buitenstvallaat (Sluis I), Buurstervallaat (Sluis II) en Ureterpvallaat (Sluis III). Deze eerste sluis van het Buitenstvallaat werd in 1642 gebouwd …

De sluis werd opnieuw opgebouwd in 1893. Om te komen tot de voltooiing van het net van provinciale waterwegen heeft de provincie de waterloop overgenomen. De herbouw van de sluis en bijbehorende sluiswachterswoning werd uitgevoerd in opdracht van de Provinciale Waterstaat Friesland. De walmuur ‘beneden’ de sluis werd in 1899 verlengd met een houten walsbeschoeiing …

De vloer van de sluis bestaat uit gewapend beton. De sluiswanden zijn opgemetseld uit klinkers en voorzien van pantserbetonnen afdekkingen met ijzeren hoekprofielen en pantserbetonnen hoekverstevigingen van de sluishoofden. ‘Sluis I’ in Buitenstverlaat is een rijksmonument …

– wordt vervolgd