Maandelijks archief: december 2019

’t Jaar uit met Sint Thomas

Geplaatst op door

Onze kerst- en nieuwjaarskaart had ik dit jaar gemaakt met een foto van de klokkenstoel bij de Sint Thomaskerk in Katlijk, dat is Ketlik in het Fries of Le-chat-mort zoals de Fransen plegen te zeggen …

In Katlijk stond in 1254 al een kapel. De huidige kerk uit 1525 is een laat-gotische kerk zonder toren. Daarom staat vlak naast de kerk een dubbele klokkenstoel met zadeldak. De twee klokken uit 1952 vervangen de originele twee klokken die in 1943 door de Duitse bezetter waren gevorderd. De klokken worden geluid voor het aankondigen van kerkdiensten en het Sint-Thomasluiden …

Het Sint-Thomasluiden is een eeuwenoude traditie, waarbij tussen 21 december en 31 december klokken worden geluid. Door het luiden van de klokken zouden de kwade geesten worden verdreven. Het is van oudsher vooral traditie in zuidoost Fryslân waar veel vrijstaande klokkenstoelen staan, die probleemloos geluid kunnen worden door het volk …

Het Sint Thomasluiden staat helaas al enige jaren onder druk. Voor zover mij bekend worden de klokken tegenwoordig alleen nog geluid in Katlijk en Oudehorne. De jeugd heeft andere besognes tegenwoordig. Wel wordt geprobeerd om jongeren d.m.v. een klokkenluidcursus bij het Sint Thomasluiden te betrekken …

Natuurlijk moest het touw even worden betast tijdens het bezoek aan de klokkenstoel eind oktober. Daar hebben we het ook maar bij gelaten …

Met een woord van dank aan allen die dit jaar als lezer of actieve volger op enigerlei hebben bijgedragen aan dit weblog, wens ik jullie allen een rustige en veilige jaarwisseling, gevolgd door een gelukkig en bovenal gezond 2020. Het luidruchtige geknal laten we aan anderen over, wij laten slechts voorzichtig één kurkje knallen …

Kleurig en gezellig

Geplaatst op door

Ter afsluiting van het jaar waren Aafje en ik gisteren voor een hapje en een snapje uitgenodigd door mijn fotomaatje Jetske en haar eega. Terwijl wij gedrieën bij het gezellig knapperende haardvuur zaten, leefde Jetskes’ echtgenoot zich uit in de keuken …

Na enige tijd onderbrak hij zijn werkzaamheden even om de beide fotografen te wijzen op de kleurrijke zonsondergang. Daar hoef je mij op een plek waar zicht op de westelijke horizon voor handen is maar één keer voor te roepen. Buiten stond ik meteen tegenover twee uit de kluiten gewassen figuren. Gelukkig was Jetske in de buurt om me gerust te stellen, het waren de wilgen die ze net had geknot …

Achter die wilgen speelde zich een prachtige kleurenspektakel af. Nog een paar stappen voorwaarts en ik had een weids zicht, waarvan ik vanuit ons tuintje alleen maar had kunnen dromen op dat moment …

Als fotomaatjes hadden we geen mooiere afsluiting van het jaar kunnen bedenken. Nadat we onze camera’s geruime tijd naar hartenlust hadden laten klikken en tussendoor in stilte van de kleurenpracht hadden genoten, was het tijd om de handen weer even te warmen bij de haard. Daar was het al snel weer gezellig en konden we ons tussendoor ook nog eens heerlijke hapjes laten smaken. Het was een kleurige en gezellige afsluiting van het jaar. Dank daarvoor!

Afscheid van een rietsnijder

Geplaatst op door

Het zat er al een paar jaar aan te komen, maar dit najaar was het dan toch zo ver. Rietsnijder Klaas, die ik met tussenpozen al een jaar of 10 volg bij zijn werkzaamheden in ’t rietland in de Weerribben, is geen rietsnijder meer …

Sinds Jetske me een jaar of twaalf geleden kennis heeft laten maken met de rietcultuur, waarbij ze me ook voorstelde aan haar zwager Klaas, heb ik het werk in het riet jammer genoeg eigenlijk alleen maar achteruit zien gaan. Omdat Klaas eind 2009 op zoek was naar iemand die dat werk op video vast wilde leggen, zijn we overeengekomen dat ik daar wel een poging toe wilde wagen. Dat resulteerde na tweemaal een winter en voorjaar filmen in een film van een uur, waarop ik nog steeds wel trots ben. Maar eerlijk is eerlijk: zonder adviseur en hoofdrolspeler Klaas had ik hem niet kunnen maken. Hieronder zie je de trailer van ‘Werk in het Weerribbenriet’ …

Met het maken van die film ben ik in feite nog net op tijd geweest, want sindsdien is de situatie in Klaas zijn rietland snel neerwaarts gegaan. Van het boerenland dat bij Wetering West altijd grensde aan Klaas zijn rietland is niets meer overgebleven. Het gebied is veranderd in de grootste waterberging van de provincie Overijssel. In die nieuwe waterberging staat altijd water, en dat water drukt buiten de waterberging het grondwater in het aangrenzende rietland omhoog …

Wat de treurige gevolgen daarvan zijn, heb ik in 2016 al eens uitgebreid in woord en beeld getoond. Er viel werkelijk niet meer te werken. Belangstellende nieuwe volgers en andere geïnteresseerden verwijs ik graag naar een serie deerniswekkende logjes uit april 2016:

– Help de rietsnijder verzuipt! (1)
– Help de rietsnijder verzuipt! (2)
– Waarom verzuipt de rietsnijder?
– Daarom verzuipt de rietsnijder!

Er speelt echter meer. Misschien is het klimaatverandering, misschien is het stikstof … ik heb geen idee. Maar ik heb de rietoogst de laatste jaren ook duidelijk minder zien worden op verschillende percelen. Kortere stengels, minder pluim, toenemende verbossing, het zijn allemaal zaken waar de rietsnijder niet blij van wordt …

Tel daar teruglopende, of zelfs wegvallende subsidies bij, dan zal duidelijk zijn dat er klappen vallen in het rietland. Dat betekent niet alleen dat de rietcultuur verloren dreigt te gaan en dat er mensen brodeloos raken, maar vooral ook dat het kenmerkende landschap met de uitgestrekte rietvelden van het Nationaal Park Weerribben-Wieden verloren zal gaan …

Na een jarenlange strijd tegen de overheid is het Klaas gelukt om er met een compensatieregeling een punt achter te zetten. Dat betekent een zorg minder, maar het doet toch ook wel een beetje pijn. De Prikkepolder waar meerdere generaties van de familie als rietsnijder werkzaam zijn geweest, zal net als de aangrenzende weilanden onder water worden gezet …

Klaas, het ga je goed bij alles wat je vanaf nu doet. We treffen elkaar wel weer.
IJs en weder dienende hoop ik het werk in het riet de komende jaren zo af en toe elders nog eens wat te kunnen te volgen, want ik ben er nog niet op uitgekeken.

* met dank aan Jetske voor enig redactioneel werk.

Salamander TV – deel 2

Geplaatst op door

De laatste dagen van juni en de eerste dagen van juli heb ik heel wat uurtjes aan de rand van de vijver gezeten om videobeelden van de salamanders te maken. Dat was echter allerminst een straf, want het was mooi weer. Maar belangrijker nog: het bekijken van die aandoenlijk ogende salamanders bleek een knap verslavende bezigheid te zijn.

Het werd al snel duidelijk waar de in- en uitgang van hun grotwoning zich bevond. Regelmatig was het bij een holte onder één van de stenen namelijk een komen en gaan van salamanders die naar binnen gingen of juist naar buiten kwamen. Die in- en uitgang komt in ‘Salamander TV – deel 2’ enkele malen in goed beeld …

– wordt ooit vervolgd –

Salamander TV – deel 1

Geplaatst op door

Terwijl ik eind juni op een mooie zaterdagmiddag de bloemetjes van de krabbenscheer in de vijver stond te bekijken, zag ik plotseling onder water iets bewegen, en het was zeker geen vis. Na enige tijd werd me duidelijk dat er salamanders in onze vijver huisden. En niet 1 of 2, maar mogelijk een hele kolonie. Af en toe zag ik drie, een enkele maal zelfs vier salamanders tegelijk door het water zweven.

De eerste screenshots heb ik al op 5 juli laten zien. Aan de rest ben ik vanwege mijn pijncrisis vervolgens niet meer toegekomen. Vijf zonnige filmdagen in juni en juli, en vele uurtjes monteren in de afgelopen dagen hebben nu geresulteerd in 3 korte films van resp. 6, 7 en ruim 5 minuten. Voor wie na de kerstdagen wel wat slow tv kan gebruiken presenteer ik Salamander TV, vandaag deel 1:

– wordt vervolgd –

De heksenbol in ’t licht

Geplaatst op door

Een van mijn verjaardagscadeaus dit jaar was een prachtige rode heksenbol, die ik van mijn fotomaatje heb gekregen. Die heksenbol is een glazen bol waarin rode en enkele gele vlekken zijn meegeblazen. Dat geeft overdag een mooi effect wanneer hij uit de schaduw van de hazelaar tevoorschijn komt. Hij staat met de daarvoor bedoelde opening naar beneden op een stok in de tuin. …

Omdat ik in die tijd vanwege gezondheidsperikelen maar heel weinig blogde, heb ik daar op mijn weblog eigenlijk nog helemaal geen aandacht geschonken. Dat gemis probeer ik nu goed te maken …

Nadat ik er onlangs wat led-lampjes in had gedaan, speelde de heksenbol gisteren de hoofdrol in de korte video ‘Wiete kryst – Wet christmas’. Vandaag laat ik hem nog even schitteren met wat speels fotowerk. De eerste vier foto’s heb ik gemaakt op een regenachtige avond …

De heksenbol heeft een prominent plekje bij de vijver gekregen. Dat biedt extra mogelijkheden om er in fotografisch opzicht wat mee te spelen. Gisteren was in de video al te zien dat de weerspiegeling mooie bewegingen kan opleveren. Daartoe heb ik buiten het zicht van de camera af en toe een paar druppels water in de vijver laten vallen. De laatste drie foto’s zijn op een windstille namiddag gemaakt …

Op de foto hierboven zou je kunnen denken dat je omhoog kijkt, maar het tegendeel is waar …Je kijkt naar de roerloze weerspiegeling in de vijver. De foto van die weerspiegeling heb ik vervolgens nog eens gespiegeld, zodat het lijkt alsof je omhoog kijkt. Een wide-shot vanaf dezelfde plek laat mooi de heksenbol èn zijn weerspiegeling zien. Samen met de verlichting van het voederhuisje hebben wij zo kerstsfeer genoeg in de tuin …

Nogmaals dank voor het mooi cadeau, Jetske, je ziet dat je heksenbol zomer en winter van pas komt. Want zeg nu zelf … is het zo niet net een echte kerstbal …!?