Maandelijks archief: januari 2020

Spreeuwendans bij de Bokkumer Mar

Geplaatst op door

“Hoe is het toch mogelijk dat er 1 vogel over je heen vliegt die je vol op je hoofd raakt met een lading vogelpoep, terwijl er op een ander moment een uur lang regelmatig honderden spreeuwen over en om je heen vliegen zonder dat ze je ook maar één keer raken …?”

Toen die vraag vorig weekend bij me opkwam terwijl ik de vogelpoep uit mijn haar stond te wassen, herinnerde ik me dat ik nog onbewerkte video-opnamen had van een spreeuwendans bij de Bokkumer Mar van begin november 2014. Die opnamen heb ik indertijd laten liggen, omdat ik er een dag eerder ook al een filmpje had geschoten van “Een spreeuwenzwerm bij zonsondergang”. En die zonsondergang was een stuk kleuriger dan het grijsblauwe decor waarin de show zich op de tweede avond afspeelde.

Dat laatste past echter heel goed bij het actuele weerbeeld. Bovendien voeren spreeuwen momenteel her en der ook weer meer of minder spectaculaire luchtshows op. Alle reden dus om dit filmpje, bestaand uit 1 take van 4 minuut 32 seconden, tevoorschijn te halen. Ik stond daar die avond samen met een Sovon-medewerker Romke, die probeerde om een redelijk accurate telling van de spreeuwen te produceren. Na het bekijken van het filmpje zal duidelijk zijn dat dat niet meeviel …

Waardeloos

Geplaatst op door

Tot dusver vind ik het allemaal maar knap waardeloos deze week. Niet alleen is het weer schier eindeloos grijs, saai en nat. Ik heb in de tuin ook nog eens twee keer een voltreffer van een vogel te verwerken gekregen. En nee, dan bedoel ik niet dat ik een vogel netjes op de foto heb gezet, maar dat ik twee keer vol geraakt werd door vogelpoep. En dan heb ik alles wat verder tegenzat nog niet eens genoemd …

Deze druppel was weliswaar mooi helder, maar hij geeft met het oog op de toekomst niet meer inzicht dan de befaamde glazen bol. Misschien moet ik de rest van de week zekerheidshalve maar gewoon binnen blijven …

Druppeldrieluik

Geplaatst op door

Het was een donkere en natte boel in de tuin gisteren. En vandaag is het al niet anders. En dat alles aan het eind van een januarimaand die ook alweer 2 of 3 graden warmer is dan het langjarige gemiddelde van eind vorige eeuw.
’t Is om te janken …

Het enige lichtpuntje dat ik erin kan zien, is dat het weer nieuwe kansen biedt om druppels te fotograferen. De mooiste hingen aan een kettinkje onder de tweede pergola. In twee uitsneden zie je door de fraaie lenswerking twee verschillende perspectieven van ons tuintje …

1. druppels aan een kettinkje
2. druppel aan een ringetje
3. de tuin in een druppel

De gaai bij de buren

Geplaatst op door

Sinds enige tijd wordt de buurt weer onveilig gemaakt door een gaai, die regelmatig luid krijsend of krassend overvliegt om vervolgens ergens neer te strijken waar wat te bikken valt. Vanuit de warme woonkamer lukte het vorige week donderdag om voor het eerst een paar foto’s van hem te maken. Dit is één van die foto’s …

Hoewel de meeste reacties luidden dat het mooie foto’s waren, was ik er zelf niet helemaal tevreden over. Voor mijn gevoel gaan er toch wat details verloren door het HR++ glas in de schuifpui. Daarom besloot ik aan het eind van dat logje om de strijd aan te gaan, ten einde hem buitenshuis te kunnen verrassen. Henk Jonkvorst liet nog even subtiel weten, dat het dan toch wel mooier zou zijn om zo’n vogel staand op een tak te vereeuwigen dan hangend aan een voedernetje. Kortom: ‘the game was on …’

Vanaf dat moment ging ik regelmatig even naar buiten om een tijdje rustig tegen de muur van de bijkeuken leunend het voederhoekje achter in de tuin in de gaten te houden. Zo ook zaterdagmiddag even na tweeën, amper 3 uur nadat Henk zijn suggestie had gedaan. Veel interessants viel er ook op dat moment weer niet te zien, maar de aanhouder wint …

Ik voelde het eerder dan dat ik het zag …, een beweging in één van de bomen bij de buurvrouw scheef achter ons. Zodra ik hem zag, richtte ik mijn camera in die richting. Daar stond de gaai op de tak van een boom. Eerst nog met de kop zijwaarts van me afgewend, maar vrijwel meteen richtte hij zich op en draaide met iets in zijn snavel parmantig mijn kant op. De foto hierboven en twee hieronder zijn de eerste 3 van een serie van 8. Daarna vloog hij weg, mij gelukkig achterlatend ,,,

de gaai bij de buren
de gaai en zijn buur

Volgende oefening: ‘vang’ de gaai op een boomtak met een mooiere achtergrond.   🙂

Herdenkingsdag voor de Holocaust

Geplaatst op door

Voorbereiding en publicatie van de herdenking van de Holocaust en het daar schijnbaar al dagenlang bij horende grijze weer hebben me in een wat sombere stemming gebracht. Daarom neem ik jullie vandaag in het kader van de Internationale Herdenkingsdag voor de Holocaust nog even mee naar het Van Haersmapark in Drachten …

Aan de rand van de waterpartij vooraan in het park staan de Drachtster oorlogsmonumenten gegroepeerd. Op de foto hieronder staan van links naar rechts het Joods monument, het zigeunermonument en scheef daarachter het oorspronkelijke monument ter nagedachtenis aan Drachtster 16 medeburgers die tijdens de bezettingsjaren door oorlogshandelingen zijn omgekomen …

Behalve de Joden werden ook de zigeuners op systematische door de nazi’s vervolgd en vermoord. Het Drachtster zigeunermonument is een schepping van beeldhouwster Roelie Woudwijk. Het stelt een woonwagen voor waar een breuk in zit. Dit symboliseert de breuk die geslagen is in het leven van de zigeuners. De ronde sokkel waarop het beeld rust verbeeldt de wereldbol, die symbool staat voor reizende volkeren over de wereld.

Het zigeunermonument is op 18 januari 2007 onthuld, ter nagedachtenis aan de zeven leden van de Romafamilie Mirosch, die in 1944 werden gedeporteerd en in concentratiekamp Auschwitz werden vermoord. Het zigeunermonument staat tevens symbool voor alle Sinti en Roma die in de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gedeporteerd en vermoord …

links: Joods monument – rechts: Zigeunermonument
Zigeunermonument Drachten

Naast het zigeunermonument staat het Joods monument. De granieten sculptuur is ontworpen door de Drachtster journalist Hotze Rusticus – Aafjes’ vader – en bestaat uit 15 afgekapte zuilen van verschillende lengtes. Op elke zuil staat de naam van een Joods oorlogsslachtoffer met daarboven een goudkleurige davidster …

De afgekapte zuilen symboliseren de afgebroken levens van de 15 Joodse inwoners van Drachten die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Met de verschillende lengtes heeft de ontwerper de leeftijden van de slachtoffers aangegeven …

Joods monument Drachten – 2
Joods monument Drachten – 3
Joods monument Drachten – 4

15 Drachtster Stroffelstiennen

Geplaatst op door

Ieder jaar wordt in ons land op de laatste zondag van januari stilgestaan bij de slachtoffers van de Holocaust. De Nationale Holocaust Herdenking (voorheen de Auschwitzherdenking) vindt jaarlijks plaats in Amsterdam. De herdenking bestaat uit een stille tocht vanuit het Amsterdamse Stadhuis naar het Auschwitzmonument in het Wertheimpark.

Op 27 januari 2020 is het 75 jaar geleden dat concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, hét internationale symbool van de Holocaust, werd bevrijd. Dit alles was voor mij reden om vandaag stil te staan bij de Joden die vanuit Drachten zijn weggevoerd en vermoord. Daarbij heb ik de Drachtster Stroffelstiennen als uitgangspunt genomen …

Stolpersteine (Struikelstenen, Stroffelstiennen), zijn een idee en ontwerp van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig, om alle vermoorde Joodse slachtoffers te herdenken en te voorkomen dat ze worden vergeten. In elke steen zijn de naam,  het geboortejaar, de datum en het kamp van overlijden van een door de nazi’s vermoorde Joodse medeburger gegraveerd. De stenen liggen in voetpad of trottoir voor de toenmalige woningen van de slachtoffers.

Drachten had ten tijde van de Tweede Wereldoorlog maar een kleine Joodse gemeenschap. Van de vier Joodse gezinnen, die tijdens de oorlog in Drachten woonden, zijn alle vijftien gezinsleden op transport gesteld en vergast in een vernietigingskamp. Van drie families zijn er geen nabestaanden meer. Er is maar één klein Joods meisje, dat de oorlog heeft overleefd en zij is nog in leven: Hennie Zilverberg. Hennie is de kleindochter van Hinderika Zilverberg-Mozes en is tijdens de oorlog in Drachten en Kollumerzwaag ondergedoken geweest.

Vrijdagochtend heb ik een rondje door het centrum gemaakt om wat foto’s te maken van de 15 Stroffelstiennen die Drachten telt. Beter Wonen is het meest authentieke stukje Drachten en verkeert als enige van de 4 adressen nog in dezelfde staat als in de Tweede Wereldoorlog. Daarom heb ik alleen van deze straat een omgevingsfoto toegevoegd (zie boven) …

Beter Wonen 19

Hinderika Zilverberg – Mozes
Anna Zilverberg
Sara Zilverberg

hier woonden:

Hinderika Zilverberg-Mozes
Geboren 18 januari 1890
Gedeporteerd 1943 uit Westerbork
Vermoord op 30 april 1943 in Sobibor

Anna Zilverberg
Geboren 5 maart 1921
Gedeporteerd 1942 uit Westerbork
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

Sara Zilverberg
Geboren 19 november 1926
Gedeporteerd 1942 uit Westerbork
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

—–

Stationsweg 113a

Mozes Turksma
Betje Turksma – Benninga
Dora Jacoba Turksma

hier woonden:

Mozes Turksma
Geboren 26 juli 1885 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 3 september 1942 in Auschwitz

Betje Turksma – Benninga
Geboren 8 januari 1885 te Eenrum
Gedeporteerd uit Westerbork in 1943
Vermoord op 14 mei 1943 in Sobibor

Dora Jacoba Turksma
Geboren 20 april 1921 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

—–

Kerkstraat 3

Jacob Turksma en Rosette Turksma – Benninga
Betsie Mok – Turksma
David Julius Turksma en Simon Turksma

hier woonden:

Jacob Turksma
Geboren 9 april 1888 in Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1943
Vermoord op 14 mei 1943 in Sobibor

Rosette Turksma – Benninga
Geboren 18 augustus 1886 in Eenrum
Gedeporteerd uit Westerbork in 1943
Vermoord op 14 mei 1943 in Sobibor

Betsie Mok – Turksma
Geboren 11 september 1923 in Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1943
Vermoord op 9 juli 1943 in Sobibor

David Julius Turksma
Geboren 19 mei 1925 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 28 februari 1943 in Auschwitz

Simon Turksma
Geboren 12 februari 1927 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1943
Vermoord op 14 mei 1943 in Sobibor

—–

Noordkade 106b

Veronica Esje van Leer-Zwarts
Mozes van Leer en Vrougje van Leer
Dina van Leer

hier woonden:

Veronica Esje van Leer – Zwarts
Geboren 5 augustus 1900 te Raalte
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

Mozes van Leer
Geboren 20 augustus 1927 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 28 februari 1942 in Auschwitz

Vrougje van Leer
Geboren 8 november 1928 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

Dina van Leer
Geboren 9 juni 1932 te Smallingerland
Gedeporteerd uit Westerbork in 1942
Vermoord op 23 november 1942 in Auschwitz

Dit mogen we nooit meer laten gebeuren! Laten we attent blijven, giftige monsters steken overal de kop op.

—–

Overige informatie en persoonlijke verhalen over de betreffende personen zijn te lezen op:

Stroffelstiennen voor 15 Joodse Drachtsters

De earrebarre is der wer

Geplaatst op door

Hoewel het zicht bepaald niet optimaal was, kon ik al van ver te zien dat er een ooievaar op het paalnest langs de Bolderen ten noordoosten van Earnewâld stond. Die was knap vroeg terug, bedacht ik me, toen ik daar donderdag langs reed … Ik vervolgde mijn rondje om eens te zien of er in de buurt van de grote gaswinningslocatie dichter bij Earnewâld ook al ooievaars terug waren. Het was onvoorstelbaar, maar vrijwel alle paalnesten – en dat zijn er zeker een stuk of 10 – waren al bezet. Verder zwierven er in de omgeving enige ooievaars rond, die vooral in hooi- en rietlanden hun kostje bijeen probeerden te scharrelen. Kortom: de ooievaar is terug, oftewel in goed Fries: de earrebarre is der wer …

 

Eén zwaluw maakt nog geen zomer, zo luidt het gezegde. Dat geldt naar alle waarschijnlijkheid ook voor de ooievaar, zo valt in de volgende alinea te lezen. Maar nu er al zoveel ooievaars terug zijn op hun thuisbasis, zou je zeggen dat het voorjaar nooit ver meer kan zijn. Dit temeer omdat een krachtige westelijke stroming alles wat maar even op winter lijkt in zo ongeveer heel Europa van de kaart veegt. In tegenstelling tot 2012 wijst tot dusver niets op serieus winterweer …

In 2012 heb ik de eerste ooievaar in deze omgeving al op 14 januari gesignaleerd, maar dat bleek bij nader inzien niet zo’n handige keuze van die eigenwijze eenling. Er was op dat moment voor de lange termijn mogelijk winterweer in het vooruitzicht gesteld. En dat bleek in dat geval ook echt uit te komen. Na twee maanden uitermate zacht winterweer kwam er eind januari een omslag. Van 30 januari t/m 8 februari was er sprake van de 33e officiële koudegolf in ons land sinds 1901. Een mogelijke Elfstedentocht op de schaats deed vele harten zelfs even sneller kloppen. Mijn volledige verslag met foto’s en grafieken over de betreffende winterperiode valt te zien en te lezen op: Weerbeeld februari 2012 …