Zwartewatersklooster uit de eerste hand

Hier en daar een foto makend, liepen we de buurtschap verder in. Behalve drie boerderijen staan er nog een paar huizen en losse schuren langs de straat. Het is moeilijk voor te stellen dat Zwartewatersklooster van 1233 tot 1590 een religieus centrum van betekenis was. Er woonden naar schatting tussen de 25 en dertig nonnen, maar ook timmerlieden, bierbrouwers en allerlei andere lieden die je in een dorpsgemeenschap vindt. Al met al woonden er in en rondom het complex rond de honderd personen. Tegenwoordig is dat nog maar een handjevol …


Eén van de tegenwoordige inwoners van Zwartewatersklooster is Johannes ten Klooster. Ten Klooster is geboren en getogen in de buurtschap en zijn familie heeft waarschijnlijk in het klooster gewoond. We troffen Ten Klooster toen we stonden te fotograferen bij zijn huis, terwijl hij in de tuin bezig was …


We groetten hem vriendelijk, waarna hij naar ons toe scharrelde. We vertelden hoe we hier terecht waren gekomen en staken onze bewondering voor de mooie oude boerderijen niet onder stoelen of banken. Met zijn schoffel naar de linde voor zijn huis wijzend, vertelde hij lachend over de schade aan zijn boom, die geregeld wordt geschampt door passerende voertuigen …

‘Deze boerderij is gebouwd in 1860, en hij is al vanaf het begin in de familie geweest. Je kunt op verschillende plaatsen in de muren nog originele stenen van het oude klooster zien. Eigenlijk woon ik nog steeds een beetje in het klooster’, vertelde Johannes. Hij vervolgde trots: ‘op onze begraafplaats worden al 785 jaar doden begraven. Er worden alleen mensen begraven die in een huis wonen, dat oorspronkelijk bij het klooster hoorde. Niemand heeft verder iets over die begraafplaats te vertellen, ook de gemeente niet. Wij gaan over onze eigen begraafplaats …’

Omdat het stilstaan na enige tijd niet alleen mij, maar ogenschijnlijk ook Ten Klooster moeite begon te kosten, namen we afscheid van deze vriendelijke verteller …

Terwijl ik later ter voorbereiding van deze blogserie informatie over Zwartewatersklooster verzamelde, kwam ik o.a. het onderstaande filmpje van RTV Oost uit april 2016 tegen. Tijdens de nog steeds voortgaande zoektocht naar de graven van de ridders doet Johannes ten Klooster bij zijn huis en op de begraafplaats ongeveer hetzelfde verhaal, dat hij ons vorige week vertelde …

En wil je nu nog meer mooie verhalen over deze parel van plattelandshistorie lezen, dan kan ik het volgende artikel aanbevelen. Hierin komt Johannes zijn broer Berend ten Hoor aan het woord: “Zwartewatersklooster is rustig, houen zo”

43 gedachten over “Zwartewatersklooster uit de eerste hand

  1. Deze buurt komen zeker veel mensen op af. Prachtig geschiedenis heb daar film erop staan. Geweldig om te luisteren. Er waren daar nonnen. Heel apart. Mooie buurt om kijken Jan. Mooie foto’s weer. Heel bijzonder verhaal!!

    Geliked door 1 persoon

  2. Mooi bericht heb je ervan gemaakt. Ik heb het met plezier gelezen en het filmpje bekeken.
    Mooi dat Ten Klooster ook ter plekke informatie met ons wilde delen.
    Hij ziet er wel ouder uit dan op het filmpje. Het leek erop dat hij de steun van de stok en de schoffel wel nodig had.

    Geliked door 1 persoon

    • Ja, Ten Klooster heeft sinds 2016 duidelijk een jasje uitgedaan. Maar hij was nog goed helder met een prima geheugen. Dat gesprekje vond ik wel een verrijking, want het bracht de geschiedenis toch nog wat meer tot leven.
      Al met al werd het na een (passende) grijze start toch weer een mooie afwisselende dag.

      Geliked door 1 persoon

  3. Sommige mensen zoals Berend hebben van vertellen echt wel een kunst gemaakt 😉
    Op hun unieke manier (én met wat inleven) komt het verleden weer een beetje tot leven 👍
    Wat mij als Belg hier ook opvalt, is dat alles in de buurt piekfijn en netjes in orde is, geen onkruidje te vinden, geen scheve deur of raam… Dit is echt Nederland 😎

    Geliked door 1 persoon

  4. Wat een mooi bericht is dit Jan! Alweer. Johannes is zo te zien in die zes jaar wel wat kilo’s kwijt geraakt maar zijn geheugen werk dus nog prima. Bijzonder, een eigen kerkhof voor de ‘kloosterlingen’. En zo’n man als Rademaker is ook goud waard voor het ontrafelen en instant houden van de geschiedenis. Prachtig.

    Geliked door 1 persoon

    • Dankjewel, Peter, Johannes heeft inderdaad een jasje uitgedaan sinds 2016 en het lopen ging ook een stuk minder. Maar hij was nog goed helder. Was mooi hoe de man spontaan begon te vertellen over de geschiedenis en zijn binding met de buurtschap. Op zo’n moment gaat geschiedenis toch nog net wat meer leven. Ik ben benieuwd of de ridders ooit gevonden zullen worden. Zo’n mysterieus verhaal moet ook niet te snel worden opgelost. Af en toe nog eens een gevonden aanwijzing is al lang mooi.

      Geliked door 1 persoon

  5. Wat een leuk en interessant verhaal Jan. Ook de live getuigenissen vond ik heel leuk om te lezen en te horen (in de video) Bijzonder is wel dat de mensen die er nu nog leven nog steeds afstammelingen zijn van de bewoners van het eerste uur. Een apart stukje geschiedenis hoor, zeker enkele blogs waard !

    Geliked door 1 persoon

    • Het is legaal om huizen of erven te fotograferen, zolang je dat maar vanaf de openbare weg doet of vanaf een erf waar je met toestemming mag zijn. Er is geen portretrecht voor gebouwen. Ten Klooster is een echte verteller die trots is op Zwartewatersklooster en daar graag over vertelt. Hij vroeg ook niet wat we aan het doen waren of zo. Nee, hij begon spontaan te vertellen en ik heb daarvan genoten, want het maakt dat de geschiedenis nog net wat meer gaat leven.

      Geliked door 1 persoon

    • Zin naam is afgeleid van het vroegere klooster ter plekke. De naam stamt uit 1811, toen het verplicht werd om een geslachtsnaam aan te nemen. De achternaam Ten Klooster was plotseling populair in Zwartewatersklooster, dat ook wel kortweg ’t Klooster wordt genoemd.

      Geliked door 1 persoon

  6. Wat een wonderlijk verhaal vertel je hier. Met bijpassende foto’s. Zo leer je nog eens wat anders over hoe het er ook toe gaan in een kleine gemeenschap. Heel mooi om te lezen.

    Geliked door 1 persoon

    • Nee, die naam is geen toeval. De naam stamt uit 1811, toen het verplicht werd om een geslachtsnaam aan te nemen. De achternaam Ten Klooster was plotseling populair in Zwartewatersklooster, dat ook wel kortweg ’t Klooster wordt genoemd.
      Een kijkje binnen zou mij ook wel wat lijken, maar we werden daar helaas niet toe uitgenodigd door Johannes. Maar door zijn verhalen ging het geheel nog wat meer leven.

      Geliked door 1 persoon

Reacties zijn gesloten.