Zeg je ‘Havelte’, zeg je ‘hunebedden’ …
En dus zijn Jetske en ik maandag na afloop van ons bezoek aan de oude atoomsite bij Havelterberg nog even doorgereden naar de Hunebeddenweg, hemelsbreed ongeveer 2 km bij de oude atoomsite vandaan. Daar liggen aan de voet van de Havelterberg – een ongeveer 19 meter hoge keileemrug, die zo’n 150.000 jaar geleden tijdens de voorlaatste ijstijd is ontstaan – twee hunebedden …

Een grote ijskap duwde de bodem op tot richels en ruggen, die hier duidelijk in het landschap te zien zijn. Het ijs voerde ook grote zwerfkeien mee uit Scandinavië. Tussen 3.400 en 3.100 voor Christus hebben boeren hier een aantal van die stenen uitgegraven en er twee grote grafkamers van gebouwd: de hunebedden D53 en D54. Hunebedden zijn de oudste monumenten van ons land. Van de 54 hunebedden die nog in Nederland zichtbaar zijn, staan er 52 in de provincie Drenthe. De andere twee staan in de provincie Groningen. Ze zijn meer dan 5.000 jaar geleden gebouwd door mensen van de Trechterbekercultuur. Zij waren zo ongeveer de eerste boeren van Noord-Europa, en ze begroeven hun doden in de hunebedden …

Hunebed D53, dat op de bovenstaande foto’s te zien is, werd in de Tweede Wereldoorlog helemaal uit elkaar gehaald. De Duitse luchtmacht legde hier een vliegveld aan, en daarbij lag het hunebed in de weg. De stenen zijn indertijd begraven in een grote kuil. Na de oorlog zijn ze met behulp van kaarten en foto’s weer precies op hun plaats gelegd …

Het vlakbij gelegen hunebed D54, dat op de onderstaande foto’s te zien is, was voor de zekerheid ingepakt in een zandheuvel, die in 1946 weer is weggegraven …

Zoals wij de hunebedden tegenwoordig zien, hebben de bouwers ze nooit gezien. Indertijd lag er een heuvel van zand over de hunebedden heen, alleen de toppen van de dekstenen waren toen te zien …

De heuvels zijn al lang geleden afgegraven, en bij veel hunebedden ontbreekt ook vaak een aantal van de zwerfkeien die ooit deel uitmaakten van het hunebed, maar het blijven indrukwekkende monumenten …