Op Friese doorlopers

We naderen stilaan het einde mijn rondgang langs de ijspistes ten westen van Drachten. Na de Noarderkrite en het bos in het ijs had ik koers gezet naar de Hooidammen. Dat vind ik nog altijd de meest imponerende ijsvlakte in de buurt. Rechtsboven is nog net de uitkijktoren ‘Romsicht’ aan de rand van de Jan Durkspolder te zien …

Ondanks het grijze weer zwierden er aan alle kanten nog schaatsers over het ijs. Nou ja, zwieren is wat veel gezegd, het was duidelijk te zien dat het ‘werkijs’ werd nu de temperaturen omhoog gingen. De meeste mensen bewogen zich, al dan niet gezellig pratend met anderen, in rustig tempo voort. Behalve die ene vrouw. Zij bleef in strak tempo in een kleine cirkel gedreven aan haar bochtentechniek werken …

De laatste schaatser die ik staand bij het hek aan me voorbij zag gaan, schaatste nog op ‘houtjes’, de echte Friese doorlopers waarop ik zelf zo’n 60 jaar geleden heb leren schaatsen …

Ode aan een schaatser

We blijven nog even in winterse sferen. Toen het anderhalve week geleden nog wat winterde, hebben Jetske en ik samen een ritje door de Weerribben gemaakt. Nee, niet op de schaats maar veilig en behaaglijk in de auto. Hoewel het ijs na enkele nachten met lichte tot matige vorst nog niet overal betrouwbaar kon zijn, zagen we tot onze verbazing die dag ook op diepere vaarten en sloten veel mensen het ijs op gaan, ook met kleine kinderen. Afijn, daar ga ik het hier niet over hebben, want dat verhaal is door mijn fotomaatje in woord en beeld mooi beschreven in haar logje ‘De verloren schaatsen’


Voordat we aan de kant van het ijs getuige waren van dergelijke gekkigheid, bracht Jetske ons naar het beeld ‘De schaatser’ bij Sint Jansklooster (Google Maps). Dit is een beeld van de winnaar van de Elfstedentochten van 1985 en ’86: Evert van Benthem, die op een steenworp afstand van het beeld geboren is in Sint Jansklooster. Het kunstwerk is in opdracht van Dorpsbelang gemaakt door dorpsbewoner en hout- en metaalkunstenaar Albert Weijs en op 22 april 2022 onthuld door Evert van Benthem zelf …


“Een kunstwerk van Evert van Benthem maken is natuurlijk het beeld van een schaatser voor ogen hebben, maar het liefst wel met een extra dimensie,” zo vertelt de kunstenaar zelf op een infobord op de achterkant van de sokkel …

Zeg je Evert van Benthem, dan zeg je Elfstedentocht. Zeg je Elfstedentocht, dan denk je aan een van oudsher historisch schaatsspektakel, waar vele schaatsers van droomden en nog steeds van dromen om er ooit aan mee te kunnen doen. Waar veel schaatsers zijn, daar zijn nog meer schaatsen. Een historische tocht betekent oude schaatsen, Friese doorlopers, houtjes. Het beeld van Van Benthem is daarom gemaakt van oude Friese doorlopers


Hij staat er in de pose van de schaatser die in 1986 kracht zette om weg te rijden van zijn tegenstander Rein Jonker, om daarna ruimschoots als eerste over de eindstreep op de Bonkevaart te komen. Kijk je naar Evert van Benthem zijn rechterschaats, dan zie je dat er een stukje mist uit het schaatsijzer. Dit is een knipoog naar de Elfstedentocht van 1985. Na zijn overwinning bleek dat hij met een kapotte schaats had gereden. Nummer 13 staat dus niet altijd voor kommer en kwel …