Naar aanleiding van de reacties en vragen over het bomijs in het logje van gisteren, kom ik vandaag nog maar even terug op het bomijs.
De online encyclopedie zegt over bomijs: 1) Hol ijs. 2) IJs dat hol ligt. 3) IJs dat niet op het water rust. 4) Kraakijs. 5) Kuipersijs. 6) Niet op water rustend ijs.
Groninganus schreef gisteravond in een reactie: “Ik las laatst iets waaruit je kon opmaken dat de term bomijs komt van bodemijs. Dat bodem is een beetje ingedikt, zeg maar, in de loop der tijd.” Taalkundig gezien valt daar wel wat voor te zeggen. Bij plassen en ondiepe sporen lijkt het bomijs inderdaad op de bodem te liggen, maar kijkend naar de laatste foto in dit logje kan ik dat ‘bodem’ eerlijk gezegd niet goed plaatsen. Het blijft moeilijk die etymologie …

Zoals ik gisteren al schreef, kun je bomijs na een nachtje met lichte of matige vorst al aantreffen in de sporen die landbouwvoertuigen b.v. bij de oogst hebben achtergelaten in nat akkerland, zoals bij het maïsland op de bovenstaande foto. Maar je kunt bomijs ook gewoon vinden op ondiepe plassen op of naast een pad, zoals op de foto’s hieronder. Bomijs is ijs waar het water onder verdwenen is. In plassen en sporen op het land sijpelt het water meestal langzaam de grond in …

Het ijs dat blijft liggen of min of meer vrij in de lucht blijft hangen, is vaak wit omdat de onderzijde bedekt is met een laagje bevroren condens (net als op de autoruit) en het heeft volstrekt geen draagkracht …

In januari 2009 trof ik een stuk bomijs aan waar een gaatje in zat, een klein wak dus eigenlijk. Door dat gaatje is mooi te zien dat er helemaal geen water meer onder het berijpte ijs zat. Het ijs zit slechts vast aan de zijkanten en hangt in het midden vrij in de lucht …

In januari 2007 trof ik bij de Merskenheide bomijs aan, waar aan de onderzijde druppeltjes aan hingen …

Meestal is bomijs flinterdun, dikker dan enkele millimeters is het over het algemeen niet, maar in dit geval betrof het ijs met een dikte van pakweg 2-3 centimeter, waar het water onder vandaan was gelopen. Van de zijkant zag dat er zo uit …

Maar het kan zich ook in een andere, gevaarlijker variant voordoen. Toen Wetterskip Fryslân in januari 2010 weer begon te malen, werd het water onder het ijs op de onderstaande sloot weg gemalen. Het ijs bleef nog even vast zitten aan de slootkanten, maar nadat het water ongeveer een halve meter was gezakt, was de draagkracht van het ijs verdwenen en begon het ijs te breken …

Hopelijk heb ik het begrip ‘bomijs’ hiermee iets kunnen verduidelijken voor de mensen die het tot nu toe niet kenden. En zo niet, dan hoor ik het wel weer, neem ik aan. Meer over de diverse soorten natuurijs is hier te lezen.
Moest na Hanny even lezen of ik bomijs goed ingeschat had….en ja, hoor
Maar je laatste foto is GEWELDIG mooi
LikeLike
Heel intressant, bedankt voor de uitleg.
Love As Always
Di Mario
LikeLike
“Verschillende varianten” is een mooi voorbeeld van een samenstelling. Van “verschillende voorbeelden” en “varianten”. 😉
LikeLike
Interessant zoals je het fenomeen hier uitlegt en verschillende varianten laat zien.
Ik had nog wel een foto verwacht met een voet van jou die door het bomijs stapt. 😉
De laatste twee foto’s vind ik toppers.
LikeLike
Ik kende het dus al, maar het was e en uit mijn geheugen gewist. Prachtige foto’s!
LikeLike
Prachtige serie Jan, wat kan de natuur toch mooie kunstwerkjes leveren
LikeLike
Ik had er nog nooit van gehoord. Erg mooi om te zien al die vormen in het ijs.
LikeLike
Wat een mooie uitleg.met heerlijke foto,s
LikeLike
Ik had er nooit van gehoord. Bedankt voor de uitleg.
Het levert wel mooie foto’s op. Kleine kunstwerken.
De laatste foto is heel mooi !
LikeLike
ik had er ook nog nooit van gehoord Jan…
maar je hebt het perfect uitgelegd
groeten
LikeLike
Heb het hier bij jou geleerd maar geen schande, ik zag net op internet dat een journaliste van een gekend Nederlands dagblad ook de term pas kent sinds vorig jaar toen er sprake was van een eventuele elfstedentocht. Ben eens gaan kijken hoe ze dat in onze buurlanden noemen en in FR. Is het chat-glace en in GB is het cat-ice. Identieke verklaring als voor bomijs maar de bemerking dat er enkel een lichtvoetige kat kan overlopen. In Vlaanderen zou het kuipijs noemen. De term begrijp ik wel maar vroeger nooit gehoord of gebruikt. Lang leve het bomijs!
LikeLike
Ik snap het helemaal Jan. Mooi hé om dit te zien. Je ontdekt steeds weer nieuwe structuren en varianten.
Goede voorbeelden die je knap hebt vastgelegd.
LikeLike
Een prima verhaal Jan met duidelijke voorbeelden
LikeLike
Kraakijs , die term ken ik dan weer wel. Je hebt van iets gewoons weer iets heel bijzonders weten te maken Jan.
LikeLike
ik vind het prachtig,
hoe het dan ook heten mag,
soms kraakt het zo lekker onder je voeten,en als je pech hebt:-)
zit je voet in de drab:-)
LikeLike
Je hebt de term bomijs heel goed verduidelijkt met mooie foto’s. Ik heb ook een aantal foto’s in mijn archief die ik een van de komende logs wilde plaatsen. Ik zal een verwijzing naar deze log plaatsen. Want zo duidelijk als jij het laat zien, kan ik niet.
LikeLike
Soms lijkt het wel een satellietfoto en dan zie ik er weer een spook in. Voor mij blijft het een mooi staaltje kunst van Moeder Natuur 🙂
LikeLike
Mooi hoor en helemaal duidelijk.
LikeLike
Fantastisch geïllustreerde uitleg Jan.Heb er ook veel foto’s van omdat het me zo imponeert en mooie tekeningen weergeeft.
LikeLike