De picknicktafel die ik hier gisteren liet zien, biedt een mooi uitzicht over de Lindevallei. De Linde is een riviertje in de gemeente Weststellingwerf in het zuiden van Fryslân. Tussen het meertje Het Wijde en het dorp Slijkenburg vormt ze de natuurlijke grens tussen Overijssel en Fryslân …
Omdat we nog maar pas onderweg waren en de koffie nog maar net achter de knopen hadden, zijn we niet aan die picknicktafel gaan zitten. Eerst moest er gewandeld en gefotografeerd worden, dat besloten we te doen bij de Blessebrugschans, die hier onlangs opnieuw is aangelegd op de oever van de Linde …
De geschiedenis van de Blessebrugschans is ter plekke te lezen op een paar geïllustreerde informatieborden. De tekst van één van die borden heb ik overgenomen om het verhaal hieronder weer te geven …
De Blessebrugschans, gelegen tussen Wolvega en Steenwijk, maakte in de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) deel uit van de verdedigingslinie die Fryslân moest beschermen tegen mogelijke invallen van de Spanjaarden. De Fries-Groningse Waterlinie liep van de Zuiderzee, via Linde en Kuinder door Groningen naar De Dollard …
Door het onder water zetten van aaneengesloten stukken land waren relatief weinig soldaten nodig om een groot gebied te beschermen. Alleen de inlaatplekken moesten met schansen of forten worden versterkt. De schansen in het oosten van het land staan niet allemaal aan het water, maar op strategische plekken om belangrijke zandruggen af te sluiten die als wegen door het veen dienden … De verwachte aanval op Fryslân bleef echter uit. De Blessebrugschans behoefde verdedigend geen dienst te doen …
Een kleine eeuw later was Fryslân opnieuw het doelwit. De Bisschop van Munster – Christoph Bernhard Freiherr von Galen, in de volksmond beter bekend als Bommen Berend – had zijn zinnen gezet op het veroveren van de gewesten Fryslân en Groningen. Tezamen met Engeland, Frankrijk en de aartsbisschop van Keulen, had hij in 1672 de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, de oorlog verklaard. Het gehele gebied rond De Lende en De Kuunder of Tsjonger werd weer in staat van verdediging gebracht …
De oude schansen werden, voor zover nog aanwezig hersteld of opnieuw opgeworpen, zo ook de Blessebrugschans. Het land werd onder water gezet. Vanaf dat moment kon er van een heuse waterlinie worden gesproken, qua opzet te vergelijken met de oude Hollandse Waterlinie. Eind september 1672 deed het leger van de bisschop een aanval op de Blessebrugschans. Deze aanval werd afgeslagen …
Begin 1673 werd opnieuw een aanval op onze provincie verwacht. De schansen werden bemenst en het waterpeil omhoog gebracht. Begin augustus was het zover. Het 18.000 manschappen tellende leger van Bommen Berend trok vanuit Steenwijk richting de provinciegrens. In schril contrast, hiermee bestond het Friese leger slechts uit 6000 soldaten …
De echte aanval kwam op 5 augustus. De provincie werd op drie plaatsen binnengevallen: via de schans bij de Blessebrug, de schans bij de Bekhof en langs de schans van Makkinga. Het veroveren van de Terbandsterschans lag in het verschiet en daarmee de vrije doorgang naar Leeuwarden. Echter niet het Friese leger werd de grote tegenstander, maar het water …
De Friese Waterlinie was wel gepasseerd maar het lage midden van Friesland moest nog genomen worden. Een sterke noordwestenwind deed daarbij het waterpeil in De Lende zo toenemen dat de enige vluchtweg naar Steenwijk, hier over de Blessebrugschans, geheel onder water kwam te staan. Wegen en sloten waren niet meer van elkaar te onderscheiden …
Angstig om bij een mogelijke mislukking van een aanval op Leeuwarden in de val te lopen, besloot de vijand hals over kop via Wolvega en hier over de Blessebrug de aftocht richting Steenwijk te blazen …
Vind-ik-leuk Aan het laden...
Afanja's Weblog 