Tussen het beton

Er zijn twee plaatsen waar je de oversteek kunt maken van de ene lange zijde van ‘Deltawerk//’ naar de andere. Als je daar op een platform tussen de beide lange zijden in staat, ben je aan alle kanten omringd door de grote betonnen elementen …

Dat levert weer heel andere beelden op van het kunstwerk. Hier heb ik niet alleen gebruik gemaakt van de weerspiegelingen op het wateroppervlak, maar ook van de weerkaatsing van het licht van de golfjes op de scheefstaande elementen …

We hebben die betonnen kolos nu zo ongeveer van alle kanten bekeken. Voor, naast en achter …, wat nog rest is de bovenkant. Daarom nemen we morgen nog even een kijkje op ‘Deltawerk//’

Gerestaureerde golfmachines

Nadat we eerder al een aantal oude, roestige golfmachines in het Waterloopbos hadden zien staan, zijn we nu aangekomen bij een rij van zeven gerestaureerde golfmachines. In de hoogtijdagen had het Waterloopkundig Laboratorium hier de beschikking over 40 golfmachines. Er konden golven met verschillende hoogten en snelheden mee nagebootst worden. Een bewegend schot aan de voorkant van de machine, het zogenaamd ‘golfschot’ zorgde voor de golfbewegingen …

Dit gerestaureerde model is voor 16 verschillende onderzoeken gebruikt. Zo werd hier o.a. onderzocht hoe groot en zwaar de betonblokken moesten zijn voor de Brouwersdam, het zevende bouwwerk van de Deltawerken in Zuid-Holland en Zeeland …

Ze zijn teruggebracht in werkende staat, zodat er af en toe demonstaties mee gegeven kunnen worden voor het publiek. Zo blijft zichtbaar wat voor werk hier van 1952 tot 1995 werd gedaan …

Een gemiste kans

Nadat ik over de lange vlonder langs de oude golfmachines was gelopen, zag ik een stukje verderop nog een schaalmodel in het water liggen. Hoewel mijn benen intussen de eerste tekenen van vermoeidheid begonnen te tonen, besloot ik toch nog een stukje verder te lopen …

Ik heb eerlijk gezegd geen idee om welk onderzoeksproject het hier gaat. Nadat ik snel een paar foto’s had gemaakt, leek het me wijs om Jetske niet nog verder te volgen over de vlonder, want zo breed was hij nou ook weer niet. Ik was blij, dat ik aan het begin van het plankier weer in mijn Whill kon gaan zitten. Het had ook niet veel langer moeten duren …

Toen ik later een deel van Jetskes’ foto’s zag, realiseerde ik me, dat ik een prachtige kans had gemist. Op een paar van die lange rijen stenen lagen twee mandarijneenden. Zodra ik dat had gezien, kon ik op de laatste foto hierboven het mannetje nog net linksboven zien liggen. Ter plekke heb ik ze volkomen gemist. Een mooie foto van een mandarijneend ontbreekt daardoor nog steeds in mijn archief …

Oude golfmachines

Voor diverse onderzoeken voor de aanleg van havens en kustverdedigingswerken op diverse plekken op de wereld, werden golfmachines gebruikt. Met die golfmachines konden allerlei golven worden gesimuleerd. Via een lange vlonder kunnen we de restanten van een aantal van die oude machines nog op hun plek zien staan …

Op deze locatie werd onder andere onderzocht hoe de overlast van enorme wierballen in de oliehaven van Libië kon worden verminderd. Er dreven wierpakketten zo groot als zeecontainers. Na uitgebreid onderzoek werd duidelijk dat het aantal wierballen verminderde naar mate er minder golven in de haven konden komen …

Het project Willemstunnel

Voorafgaand aan de bouw van de Willemsspoortunnel (OpenStreetMap) in Rotterdam werden proeven gedaan in het Waterloopkundig Laboratorium met een schaalmodel van o.a. de Nieuwe Maas en het Noordereiland. In de restanten van het schaalmodel in het Waterloopbos zijn de vorm van de Nieuwe Maas en het Noordeiland nog goed te herkennen …

Omdat er buiten de rivier te weinig ruimte was voor de aanleg van lange in- en uitgangen, kon de tunnel niet diep genoeg worden aangelegd. Het dak van de tunnel stak daardoor een stukje uit de rivierbodem. Met het schaalmodel dat hier ligt, werd onderzoek gedaan naar de invloed van de nieuwe tunnel op de scheepvaart en de stroming in de Nieuwe Maas …

In een oud filmpje is te zien hoe onder andere onderzoek werd gedaan naar stroomsnelheid en stroomrichting …

Kusterosie bij Thyborøn

Bij het vissersplaatsje Thyborøn in het noordwesten van Denemarken (OpenStreetMap) verdween steeds meer land in zee. Het waterloopkundig laboratorium kreeg de vraag voorgelegd hoe die kusterosie tegen te gaan was …

Er is nu niets meer van te zien, maar in het model is de kustlijn van het fjord op schaal nagebouwd. Bij de experimenten werd o.a. gebruik gemaakt van golfmachines en een beweeglijke zeebodem. Na veel experimenten kwamen er stenen strandhoofden, die dwars op de kust staan …

Dit is één van de modelplaatsen die niet worden gerestaureerd. Het blijft bestaan als open plek in het bos met zon, weinig wind en stromend water. ’s Zomers wemelt het hier vaak van de vele soorten libellen, juffers en vlinders. Bijzondere soorten die hier voorkomen zijn o.a. de grote weerschijnvlinder en de gevlekte glanslibel …

Project ‘Maasvlaktecentrale’

Het project ‘Maasvlaktecentrale’ is één van de modelplaatsen van het voormalig Waterloopkundig Laboratorium in het Waterloopbos, die onlangs gerestaureerd zijn. Dit schaalmodel werd gebruikt voor onderzoek naar de koelwatervijver van de destijds nog aan te leggen elektriciteitscentrales op de Maasvlakte …

Op een informatiepaneel bij het schaalmodel valt het een en ander te lezen over de onderzoeksopzet en -uitvoering naar de waterstromen in de koelwatervijver van de Maasvlaktecentrale

Er werd vooral onderzoek gedaan naar de stroomsnelheden van het koelwater en het effect daarvan op de stabiliteit van de bodembekleding van de koelwatervijver. De situatie in Rotterdam werd in het Waterloopbos op schaal nagebouwd en de beoogde stortstenen bodembekleding van de koelwatervijver werd op stabiliteit onderzocht. Uit het onderzoek bleek dat er in de vijver aanzienlijke wervelingen ontstonden. Daarom werd besloten de bekleding van de koelwatervijver veel zwaarder uit te voeren dan vooraf gedacht … 

Mede door de oliecrisis in 1973 is uiteindelijk maar één van de vijf geplande centrales gebouwd. De onderstaande video laat zien hoe het schaalmodel in het Waterloopbos er vóór en na de restauratie uitzag …