Poollicht 29-10-2003 – Marum (Gr.)

Nadat ik woensdag 29 oktober 2003 bij Uithuizen (Gr.) voor het eerst van mijn leven poollicht in het echt had gezien (zie vorig logje!!!), aanvaardde ik rond 21:30 uur de terugreis. Na ongeveer drie kwartier besloot ik bij het benzinestation aan de A-7 ter hoogte van Marum even te stoppen en nogmaals een blik op de noordelijke lucht te werpen, omdat ik toch weer sterren meende te zien. Het bleek niet voor niets: opnieuw was er tussen de wolken door die vreemde groene gloed te zien.

031029-2215x

Tegen half elf kwam ik dolenthousiast thuis. Nadat ik Aafje hierin had laten delen, dook ik de chatbox weer in. Met een welgemeend: “Tot u spreekt een gelukkig mens” kondigde ik mijn komst aan.

Ik bleek die avond één van de weinige gelukkigen te zijn geweest die het poollicht hadden mogen aanschouwen. Geheel volgens verwachting was het vrijwel in het hele land de hele avond bewolkt geweest. Ik vond het oprecht sneu en jammer voor de vele andere liefhebbers die niets hadden gezien, maar ik had het noorderlicht gezien!

Er kwam echter ook goed nieuws vanuit de chatbox: er had zich de afgelopen avond een nieuwe uitbarsting voorgedaan, een X10 die gericht was op de aarde. Verwachtte impact: rond 19:00 uur op donderdag 30 oktober.

– Wordt vervolgd –

Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)

Woensdag 29 oktober 2003 zat ik een groot deel van de dag achter de pc. Behalve de diverse poollichtsites met grafieken en magnetometers hield ik ook de weerkaarten en satellietfoto’s in de gaten. 2003 had tot op dat moment een recordaantal uren zon opgeleverd. Het was dan ook frustrerend om te zien dat een depressie uitgerekend deze week was gaan oprukken en ons land in zijn greep had gekregen. Na bestudering van verschillende weerkaarten en satellietbeelden had ik in de loop van de middag mijn locatie uitgezocht. Vanuit het zuidwesten naderde een opklaringsgebiedje, dat met wat geluk in de loop van de avond over noordoost Groningen leek te gaan trekken …

031029-canopus

Toen er aan het eind van de middag een Noorderlicht Alert kwam met de kop “Vannacht poollicht!!!!” wist ik wat me te doen stond. Gewapend met camera en statief en een fikse hoeveelheid proviand stapte ik tegen vijven in de auto om op zoek te gaan naar een helder plekje in de duisternis. De poollichtjacht kon beginnen …

031029-1636x

Na enig ronddolen over de Groningse klei, nauwlettend de lucht in de gaten houdend, vond ik uiteindelijk vlakbij Noordpolderzijl een mooi plekje om een broodje te eten. Zicht op het noorden had ik er echter niet vanuit de auto, daarvoor was de zeedijk te hoog. Toen ik korte tijd later een plekje had gevonden, werd het zicht op het noorden al snel verstoord, omdat men op het veld tegenover mij aan de slag ging met een aardappelrooimachine met een enorme batterij licht.

Ik besloot meteen weer te verkassen. Een stuk oostelijker vond ik een aardige locatie even ten noorden van Uithuizen. Ook hier werd druk gewerkt aan de aardappeloogst. Een paar kilometer naar het noordoosten verscheen af en toe een fel licht in beeld, maar echt storend was dat niet.

Rond 19:30 uur zag ik voorzichtig de eerste sterren verschijnen. Om 19:45 uur had ik echt goed zicht op een groene gloed, die hier en daar nog duidelijk werd afgedekt door wolken. Ik hield mijn adem in …
Jawel, voor het eerst van mijn leven zag ik het poollicht in het echt!
Om 19:50 uur -op het moment van publicatie van dit logje dus exact 10 jaar geleden- maakte ik mijn eerste poollichtfoto …

031029-1950x

Even vreesde ik dat het feest van korte duur zou zijn, want al snel kwam er weer bewolking opzetten. Het viel gelukkig alleszins mee. Nadat een smalle wolkenband was voorbij gedreven, brak de lucht verder open …

031029-1954x

Na enige tijd zag ik de groene kleur lichter worden en al snel kreeg ik een zweem van rood te zien. Verschillende keren strekten lange stralen, de zogenaamde streamers, zich uit tot bijna boven mijn hoofd …

031029-2005x

Ik wist af en toe nauwelijks waar ik moest kijken, en vergat een tijdlang zelfs te fotograferen … Het was werkelijk fascinerend! De idylle werd alleen af en toe verstoord door de tractoren die regelmatig met lege dan wel volle karren voorbij denderden …

031029-2045x

Die mannen hadden geen flauw benul waarom ik daar in uppie met camera en statief op de Groningse klei stond. Het leek me een goed moment om zo goed en zo kwaad als het ging even een zelfportret te maken, zodat ik mezelf later nog eens te midden van het poollicht zou kunnen zien staan …

031029-2047x

Het was werkelijk een onvergetelijk schouwspel om het licht en de kleuren in de lucht voortdurend te zien veranderen. Steeds was het groen te zien, maar daarboven verscheen af en toe een soort rode kroon, niet met snelle bewegingen zoals je het op tv in de poolstreken ziet, maar langzaam en geleidelijk … easy does it

031029-2048x

Tegen 21:30 uur begon de lucht dicht te trekken. Jammer, want het verveelde me nog lang niet, maar ik kon mijn geluk al lang niet meer op. Ik pakte m’n spullen bij elkaar en begaf me fluitend huiswaarts …

031029-2117x

– Wordt vervolgd om 22:15 uur –

Lichte stormschade

“Wachten op de (zonne)storm” schreef ik gisteren. Wel, van een zonnestorm was nog geen sprake, maar dat had ik ook niet anders verwacht. Op de eerste herfststorm hoefden we echter niet lang te wachten. Een zware storm heeft vandaag een spoor van vernieling over grote delen van het land getrokken. Het KNMI kondigde vanmorgen voor het westen en noorden van het land ‘Code Rood’ af, en dat was ditmaal voor de verandering eens volkomen terecht. Nadat er rondom bomen begonnen om te waaien en trucks van de weg werden geblazen, is in Fryslân alle openbaar vervoer aan het begin van de middag stilgelegd.

Geheel tegen het advies van de burgemeester van Opsterland in heeft Aafje rond 13:30 uur nog een poging ondernomen om op haar werk in Beetsterzwaag (de hoofdplaats van de gemeente Opsterland) te komen, maar ze moest al snel terugkeren, omdat de weg op verschillende plaatsen werd geblokkeerd door omgewaaide bomen …

131028-1425x

In ons tuintje ontstond rond het middaguur ook schade: de pergola kon de windkracht niet meer weerstaan. Een van de palen brak als een lucifer af. En dat was niet voor het eerst, want in maart 2005 is die pergola al eens bezweken onder een sneeuwdek van bijna een halve meter. “Zo, die gaat niet weer om, want nu zit er een hardhouten paal in,” zei zwager Hotze trots, nadat hij de pergola in maart 2005 voor ons had hersteld …

050305-131028x

Toen Aafje haar broer aan het begin van de middag belde om de schade door te geven, zei Hotze: “O vervelend, maar dat stelt weinig voor … hier in de straat is een boom op een monumentale boerderij gevallen … Maar ik kom straks wel even kijken.” Als Hotze komt, dan komt hij echter niet alleen om te kijken, maar dan steekt hij meteen de handen uit de mouwen. En dus wordt de pergola intussen weer op provisorische wijze overeind gehouden …

131028-1439x

Intussen is de herfststorm hier uitgeraasd, zodat we het nog even weer over een eventuele zonnestorm kunnen hebben. Afgelopen nacht heeft zonnevlek nr. 1875 weer een X1 zonnevlam de ruimte in geslingerd. Die zal bij ons waarschijnlijk geen kans op poollicht geven, daarvoor zit hij al wat teveel op de westelijke rand van de zon. Aan de oostkant draaien echter drie actieve zonnevlekken naar het centrum van de zon, als die één dezer dagen nog eens een paar uitbarstingen in de X-klasse voortbrengen, dan kan het nog best interessant worden in de loop van de week …

131028-0203x

Tot die tijd zullen we het nog even moeten doen met de herinneringen aan de grote zonnestorm van eind oktober 2003. Van de zeventien zware uitbarstingen tijdens de periode van 19 oktober tot 5 november 2003 waren er twaalf afkomstig van zonnevlekgroep 486. Vandaag precies 10 jaar geleden ging dat gepaard met een X17 uitbarsting, daarna volgden nog een X10 uitbarsting op 29 oktober en een X28 (geschat) uitbarsting op 4 november.

Morgen, woensdag en donderdag zal ik hier rond het tijdstip waarop ik ze 10 jaar geleden maakte wat van mijn mooiste foto’s van de fantastische poollichtshow van oktober 2003 publiceren.

Wachten op de (zonne)storm

Waar we vandaag in afwachting zijn van de eerste herfststorm van het jaar, die naar verwachting morgen in grote delen van het land voor problemen kan zorgen, was ik precies 10 jaar geleden met vele andere poollichtjagers in afwachting van een heel andere storm, namelijk een zonnestorm. Hoewel we op dat moment het hoogtepunt van de ongeveer 11 jaar durende zonnecyclus al geruime tijd achter ons hadden gelaten, verschenen er in de tweede helft van oktober 2003 in hoog tempo grote en zeer actieve zonnevlekken. In rap tempo volgde de ene grote uitbarsting na de andere op de zon, waardoor grote hoeveelheden geladen zonnedeeltjes de ruimte in werden geslingerd. Op dinsdag 14 oktober werd er zowel vanuit Duitsland als vanuit Nederland vaag poollicht waargenomen, en op de zon nam de activiteit alleen nog maar toe …

031026-2000x

Heit (= vader voor niet-Friestaligen) had vroeger vaak verteld over de keer dat hij ergens in de 40-er jaren het noorderlicht of poollicht had gezien. Hij kon altijd erg enthousiast verhalen over de kleurenpracht. Omdat ik het poollicht ook graag eens met eigen ogen wilde zien, had ik sindsdien vaak de noordelijke hemel afgespeurd. Dat was echter steeds zonder succes, omdat ik in feite zonder enige informatie wat op goed geluk naar het noorden stond te staren. Met de komst van internet werd dat anders. Nadat ik in voorgaande jaren elders al wat informatie bijeen had gesprokkeld, stortte ik me vanaf 26 oktober 2003 in de poollicht-chatbox. Daar leerde ik van meer en minder ervaren poollichtjagers in korte tijd veel over het ontstaan van poollicht en over het interpreteren van de diverse metertjes en grafieken die behulpzaam konden zijn bij het voorspellen ervan …

031026-1900x

Het gevolg was dat ik in de laatste week van oktober 2003 langzaam maar zeker de dag en de nacht begon om te draaien, want ik moest en ik zou het poollicht zien. Uiteindelijk werd mijn geduld beloond. Morgen meer over de weg naar het poollicht in oktober 2003. Daarbij verlies ik overigens de actualiteit niet uit het oog.  We zitten namelijk op dit moment weer op het maximum van de ongeveer 11 jaar durende zonnecyclus. Dat zonnemaximum verloopt tot dusver teleurstellend rustig, maar daar is sinds vrijdag eindelijk wat verandering in gekomen. Toen deden zich namelijk twee krachtige X-flares voor op de zon, de eerste golf met geladen zonnedeeltjes die van deze uitbarsting afkomstig zijn, wordt in de loop van morgen bij de aarde verwacht. Echt hoge verwachtingen heb ik daar niet van, omdat de uitbarstingen zich aan de oostelijke kant van de zon voordeden, waardoor ze niet volledig op de aarde gericht zijn. Maar met poollicht weet je het maar nooit …

– wordt vervolgd –