Op de laatste foto van gisteren was op de achtergrond nog net een stuk van de gerestaureerde tabaksfabriek van de firma Erven Fokke v/d Meulen te zien. Dit was lang het vlaggenschip van de Drachtster tabaksindustrie. In Drachten waren vroeger tientallen bedrijfjes waar pijp- en pruimtabak werd gefabriceerd, daarnaast werden er ook veel sigaren gemaakt …
De tabaksfabriek annex pakhuis is rond 1902 gebouwd in opdracht van de fa. Fokke van der Meulen. In de fabriek werd de beroemde pruimtabak “Drachtster Kei” vervaardigd. Tot in de jaren 60 van de vorige eeuw was ‘Drachtster Kei’ een begrip. Maandelijks werd er voor de liefhebbers zo’n 1000 kilo pruimtabak gefabriceerd …
Later nam de vraag naar pruimtabak geleidelijk af. In 1990 werd de productie gestaakt en de merknaam ‘Drachtster Kei’ werd verkocht aan Douwe Egberts. Daar bleef van het ooit vermaarde merk al snel niets meer over. Vanwege de geringe belangstelling werd de ‘Drachtster Kei’ uiteindelijk uit de handel genomen …
In de ca. 20 jaar die volgden, vielen de restanten van de oude tabaksfabriek regelmatig ten prooi aan brandstichting en vernieling. Omdat de oude fabriek één van de weinige monumentale gebouwen in Drachten is en vanwege de herinnering die het gebouw vormt aan de verloren gegane Drachtster tabaksindustrie, is het rond 1990 op de lijst van rijksmonumenten in Drachten gezet door de gemeente …
Er volgde een jarenlange soap rond het pand, dat gestaag verder in verval raakte en verloederde. Lang dreigde sloop van het karakteristieke pand. Diverse miljoenen kostende plannen gingen over tafel om vervolgens weer een stille dood te sterven. Uiteindelijk is het oudste en meest kenmerkende deel van de fabriek behouden gebleven en gerestaureerd …
Het gebouw is behouden, maar daar is het ook wel mee gezegd. Als onderdeel van één of ander packagedeal werd het gebouw aan de voor- en achterkant ingeklemd tussen nieuwbouw. De voorkant van het pand is vanaf de Zuidkade maar nauwelijks meer te zien …
Het eindresultaat van het behoud van de tabaksfabriek is niet honderd procent, maar het proces er omheen heeft wel de drastische sloop van waardevolle historische panden in Drachten een halt toegeroepen. De dreigende sloop van het gebouw was rond 1990 namelijk de directe aanleiding voor de oprichting van de cultuurhistorische stichting ‘Smelne’s Erfskip’. Het enige wat nog echt van de oude fabriek is overgebleven, is het originele bord op de gevel. …
Afanja's Weblog 
Mooi log over erfgoed. De tabaksindustrie, vroeger zoveel meer dan nu. Bijna iedereen pruimde tabak… en nu mag je al bijna niet meer roken… doodzonde. In de Ardennen waren er ook tabaksdrogerijen, dus teeltplantages ook vermoed ik. Fijn dat je dit met ons deelt.
LikeGeliked door 1 persoon
mooie foto’s en info van dit pand Jan, het originele bord heeft ook zijn langste tijd wel gehad zo te zien
LikeGeliked door 1 persoon
Deze tabaksfabriek ziet goed uit. Hele geschiedenis. Zonde dit verdwijnt word.
Pandjes gaan vaak verdwijnen. Mooie foto’s om laten zien.
LikeGeliked door 1 persoon
Het viel me al op op de foto gisteren. Wat mooi dat het toch gerestaureerd is want het is een prachtig pand en nu maar hopen dat het zo blijft en een mooie bestemming krijgt.
LikeGeliked door 1 persoon
Een heel mooi stukje geschiedenis met info
LikeGeliked door 1 persoon
Toch erg om te lezen dat er altijd vele jaren van verwaarlozing moeten vooraf gaan aan de beslissing om een cultureel erfgoed te behouden voor de toekomst. Gezien ik nooit een tabak-gebruiker geweest ben, zeggen de namen me eerlijk gezegd weinig of niets. België kent ook een regio die bekend was voor de teelt van tabak, met name de streek van de Semois (zijrivier van de Maas).
Jammer dat zo’n mooi gebouw nu ingesloten staat tussen nieuwbouw.
LikeGeliked door 1 persoon
We moeten al lang blij zijn dat het gebouw gerestaureerd is, zodat het kan blijven herinneren aan het lokale verleden. Zonder een voortvarend optredende wethouder was het indertijd waarschijnlijk plat gegaan.
LikeLike
Ook hier in Belgie laat men veel waardevolle gebouwen over aan de slopende tand des tijd…
Is het een gebrek aan goed bestuur of aan geld ? Wie zal het zeggen hé ?
Onze dorpstraat is ook geklasseerd als historisch monument, en toch worden er nieuwbouw projecten opgestart met 23 huizen tegelijk…
Soms is het begrijpen wie begrijpen kan…
LikeGeliked door 1 persoon
Het begint met cultuurhistorisch besef, denk ik. Maar vaak is geld uiteindelijk toch de bepalende factor.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi en informatief log. Ook mooi dat je de oude foto’s hebt gevonden en hier hebt geplaatst.
Goed dat het gebouw bewaard is gebleven. Dat er omheen allerlei nieuwbouw staat is niet te voorkomen. Het is nu eenmaal een toplocatie zo in het centrum.
Nu zitten in de voormalige tabaksfabriek diverse therapeuten die als doel hebben om het leven van de cliënt gezonder te maken… Een groter contrast is haast niet denkbaar.
LikeGeliked door 1 persoon
Pruimtabak herinner ik me nog. Onze oude buur stond dan dat bruine spul uit te spugen. Daar hadden ze in de café’s bakken voor het spugen.
LikeGeliked door 1 persoon
Het gebouw vind ik wel heel mooi, alleen vreemd en niet echt passend ingebed tussen die moderne gebouwen.
Jammer dat ze er geen museum van hebben gemaakt.
Hier ligt ondertussen alles prachtig wit, een dik tapijt. Hopelijk bij jullie ook? Dan genieten we daarna sneeuwfoto’s!
LikeGeliked door 1 persoon
We hadden al een museum. 🙂
Maar ik ben het met je eens, het gaat grotendeels verloren tussen de nieuwbouw. Maar toch mooi dat het behouden is!
Het is hier een kleine 10 minuten geleden heel zachtjes begonnen te sneeuwen. Ik hoop dat het even lekker doorzet, zodat er vanavond nog wat te genieten valt, want morgen is het weer weg.
LikeLike
Interessant Jan! Zo leer je elke dag weer wat. Bij industrie in Drachten denk ik aan Philips, maar niet meteen aan tabak. Het is jammer dat de voorgevel van het gebouw half onzichtbaar is, maar toch goed dat het pand behouden is gebleven. Van mijn buurtje op weg naar de binnenstad kom ik langs de voorgevel van de eens tamelijk gerenommeerde fietsenfabriek Fongers. Die gevel bestaat nog, de fabriek achter de gevel is vervangen door een groot woningbouwproject. Het had mooier gekund, maar toch is het een elegante oplossing geworden. We moeten zuinig zijn op onze industriële erfenis.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, maar Philips is ook niet voor niks de grootste werkgever in Drachten. Drachten = Philips. Zonder de komst van Philips naar Drachten begin jaren 50, zou Drachten waarschijnlijk nog steeds een onbetekenend stipje op de kaart zijn.
Maar Drachten had en heeft meer industrie, vooral de tabaksindustrie en de skûtsjewerven waren vroeger vermaard. Ik kan me ook nog herinneren dat er aan de westkant van Drachten verschillende kalkovens stonden. Doodzonde dat daar niets meer van overgebleven is. Als toeristisch trekpleister hadden ze het nu goed kunnen doen, vermoed ik.
Dus ja, we moeten zuinig zijn op hetgeen er nog te behouden is.
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant Jan..
Hier is het niet anders, vaak laat men waardevolle gebouwen verkommeren
om het daarna mits veel kosten geheel of gedeeltelijk te verbouwen ..
het probleem is dat men er een zinvolle en betaalbare herbestemming moet kunnen aan geven
prettige dag, al dan niet in de sneeuw
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, het zijn per definitie eigenlijk dure projecten en dat maakt het vaak niet gemakkelijk.
Ik kijk reikhalzend uit naar wat sneeuw. Maar ik ben bang dat het sneeuwfront mogelijk al flink is afgebrokkeld tegen de tijd dat het hier is.
Goed weekend, Willy.
LikeLike
Zonde, een mooi gebouw zo in de steek te laten, het is dan wel behouden maar niet op de beste manier. Ik herken het van andere plaatsen.
Pruimende mensen lijken me een verschrikking, een kwispedoor in de kamer, walgelijk. Ik heb niemand al pruimende van nabij gekend, alleen een paar oude mannetjes met natte bruine mondhoeken. Ik liep er voor om, gruwend.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, het is behouden gebleven, en daar moet je in dan zo;n g3eval maar weer blij mee zijn. En het heeft een stichting opgeleverd die zich sindsdien bezig houdt met het behoud van lokaal cultuurhistorisch erfgoed.
Van mijn ene opa kan ik me nog goed herinneren dat hij pruimde. Het leek me toen als kind al niet een echt frisse bezigheid.
LikeGeliked door 1 persoon
O jé, in de familie nog wel. Achteraf maar goed dat ik beide opa’s niet meer gekend heb, wie weet deden ze het allebei.☻
LikeGeliked door 1 persoon
Het is ook overal hetzelfde, hier was het met de mijnen, dicht, dan ook maar meteen slopen… Veel historisch erfgoed gaat op deze wijze verloren. Er zou een fonds moeten komen waarin ieder die een industrieel pand neerzet een bijdrage levert voor afbraak of eventuele herbouw.
LikeGeliked door 2 people
Uit een tijd dat roken nog gezond was 🙂 Mooi dat er een stichting is die dit soort cultureel erfgoed beschermd Jan
LikeGeliked door 2 people
Wat mooi en interessant Jan, goed dat er nog een stuk historie bewaard is gebleven.
LikeGeliked door 2 people
😪
LikeGeliked door 2 people
Gelukkig blijft er nog iets van over. Toch erg dat men zoveel mooie historische gebouwen heeft gesloopt. Ik voel zo graag de ziel in een gebouw met geschiedenis. Alsof alles en iedereen weer tot leven komen. Ook al is het ver van voor mijn tijd.
Pruimtabak… ik herinner mij in de verre verte dat mijn ene opa dat soms pruimde. Ik vraag me af in hoeverre zoiets (on)gezonder was dan roken…
LikeGeliked door 2 people
Dat laatste weet ik ook niet, Bea. Maar ik kan me goed herinneren dat pake K. ook pruimde. Dan duwde hij een pluk tabak in zijn mond en dan moest er later steevast een bruine fluim weggewerkt worden. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Ik zocht het even op. Het schijnt zelfs weer in opkomst te zijn. De pruimtabak wordt vermengd met een vleugje drop of een ander smaakje. Ik begin er niet aan. Vuile, bruine smurrie… en dan dat spuwen. Bah. Het is sowieso ongezond ook:
https://roken.nl/pruimtabak/
LikeGeliked door 1 persoon
Nog even afgezien van het feit dat het niet gezonder is dan het roken van tabak, begin ik er ook maar niet aan. Ik weet nu al, dat Aafje helemaal gaat gruwen van de bruine fluim die er toch af en toe uit moet. Bovendien: waar vind je tegenwoordig een beetje knappe kwispedoor:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwispedoor
LikeGeliked door 1 persoon
Een vergeten voorwerp met een mooie naam. Kwispedoor. Niet te geloven dat het dient voor deze vieze zaak. Brrr… Mijn zus moest tijdens haar opleiding voor verpleegkundige zo’n sputumpotje ledigen. Ze dacht, ik kijk er maar niet naar… ze goot het met haar ogen dicht in het toilet en spoelde door. Net op dat moment hoorde ze iets kletteren in de wc-pot. Bleek dat de patiënt zijn vals gebit in de kwispedoor had gelegd…
LikeGeliked door 1 persoon
Oeps … 🤣😂💦
LikeLike
Interessant verhaal met mooie foto’s erbij. Jammer dat het meestal zo moeizaam gaat met oude panden en wat een extreem modern gebouw staat er naast. Nou ja, er is in ieder geval nog wat van overgebleven.Goed weekend en er komt sneeuw!!!!!
LikeGeliked door 2 people
Als ‘kind van de winter’ zit ik er helemaal klaar voor. 🙂
Jij ook een goed weekend.
LikeGeliked door 1 persoon
Zonde toch eigenlijk dat het langzaam zo verdwijnt. Natuurlijk ken ik dit pand ook inmiddels en vaak gedacht eens zien of ik het op de foto kan zetten, zoals zoveel nog, maar jij bent mij voor en weet er ook nog eens heel van. Mooi Jan! Met de history erbij.
X
LikeGeliked door 2 people