Tagarchief: bommenwerper

De B-24 crash bij Mirns

Geplaatst op door

Met zicht op de mooiste glooiingen van Gaasterland, waren we onderweg van het Mirnser Klif naar de laatste van de drie kliffen. Omdat de witte, door de zon beschenen klokkenstoel ons ineens toelachte, besloten we even een korte stop te maken bij de begraafplaats van Mirns …

glooiingen in het verder vrijwel platte Fryslân

Hoewel de begraafplaats al zeker 400 jaar oud is, dateren veel van de grafmonumenten van vlak na de Tweede Wereldoorlog, ook al geven ze een oudere datum aan. Dat komt doordat er op 22 december 1943 een Amerikaanse bommenwerper neerstortte op het kerkhof. De crash was het gevolg van Flak-beschietingen die het vliegtuig hadden beschadigd tijdens een bombardement op het Duitse Osnabrück …

aan de rand van de begraafplaats van Mirns staat een informatiepaneel over een hier in december 1943 neergestorte Amerikaanse bommenwerper

Op halve kracht terug vliegend was het vliegtuig een gemakkelijke prooi voor Duitse jagers, die de bommenwerper boven Fryslân doorzeefden. In een poging het vliegtuig aan de grond te zetten, raakte het de bomen bij het kerkhof, de klokkenstoel en de tientallen grafmonumenten. De explosie die volgde, richtte een enorme ravage aan. Een informatiepaneel bij de ingang van de begraafplaats herinnert aan deze gebeurtenis …

de begraafplaats op een kleine terp in Mirns
in de schaduw is op de voorgrond een aantal graven te zien, daarachter staat in de zon een mooie witte klokkenstoel
de klokkenstoel op de begraafplaats van Mirns
een bordje op de klokkenstoel in Mirns
de klokkenstoel op de begraafplaats van Mirns

In 1953 is er een nieuwe klokkenstoel geplaatst, die naar een tekening van het origineel is vervaardigd door de lokale timmerman. Een bordje op één van de dwarsbalken herinnert aan de jammerlijke vliegtuigcrash. De originele klok is in Duitsland verdwenen. Op de nieuwe klok staat o.a. deze tekst: ‘Viel de oude klok ten buit aan ’s vyands wrede plagen, mijn stem met nieuw geluid wil slechts van vrede wagen.‘

Bron: Mirns – Gemeentelijk(e) kerkhof/begraafplaats

een bordje op de klokkenstoel in Mirns

– wordt vervolgd

Thundering through the clear sky

Geplaatst op door

Tijdens de vaarexcursie door de Alde Feanen kwamen we begin april langs een bijzonder monument …

In de nacht van 4 op 5 september 1942 stegen vanaf vliegveld Syerston in Engeland 251 bommenwerpers op. Eén daarvan, de Lancaster R5682, werd boven de Waddeneilanden neergeschoten. Het vliegtuig stortte vervolgens neer in de Alde Feanen, vlakbij Warten. Van de zeven bemanningsleden wisten vijf met een parachutesprong te ontsnappen …

een oeverzwaluwenwand in de Alde Feanen als herinneringsmonument voor de bemanningsleden van een hier in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Lancaster

Eén van hen overleefde dit niet, de overige vier mannen werden krijgsgevangen gemaakt. Van de inzittenden werd later één lichaam gevonden, dit was de piloot Peter Joslin. Hij ligt ligt even verderop in Warten begraven. De laatste persoon, staartschutter Francis Cooper, bleef na de crash vermist …

een oeverzwaluwenwand in de Alde Feanen als herinneringsmonument voor de bemanningsleden van een hier in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Lancaster
een oeverzwaluwenwand in de Alde Feanen als herinneringsmonument voor de bemanningsleden van een hier in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Lancaster

Op de plek waar de Lancaster neerstortte is een permanente herdenkingsplaats gecreëerd: ‘De Zwaluwhaven’. Deze 32 meter lange muur, ontworpen door landschapsarchitecte Nynke Rixt Jukema, heeft 251 gaten voor oeverzwaluwen. De zwaluwhaven verbeeldt het verhaal van de jonge vliegeniers. Ze vochten voor onze vrijheid en vlogen op 4 en 5 september 1942 naar Bremen om daar vliegtuigfabrieken te bombarderen …

zwaluwen 'thundering through the clear sky'
zwaluwen 'thundering through the clear sky'

Het aantal gaten komt overeen met het aantal gevechtsvliegtuigen dat in de nacht van 4 op 5 september 1942 opsteeg. Het aantal meters van de muur komt overeen met de lengte van de Lancaster. Van de 251 gaten zijn er 12 dichtgemaakt. Twaalf vliegtuigen, die die nacht in 1942 opstegen, kwamen niet terug …

een schaduw op een steen in het water - tijdelijk symbool voor de vermiste
een oeverzwaluwenwand in de Alde Feanen als herinneringsmonument voor de bemanningsleden van een hier in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Lancaster

De Zwaluwhaven is op 15 april 2018 geopend. Dat is niet zomaar een datum, het is de officiële datum waarop Fryslân bevrijd werd in 1945. Bij de onthulling van het monument waren 39 nabestaanden van de piloten en bemanningsleden aanwezig. Sinds 15 april 2018 is ook een tentoonstelling te zien over de Lancaster en de Zwaluwhaven in Earnewâld (de Stripe 12a, achter het Skûtsjemuseum) …

een oeverzwaluwenwand in de Alde Feanen als herinneringsmonument voor de bemanningsleden van een hier in de Tweede Wereldoorlog neergestorte Lancaster

Oorlogsmonument Soarremoarre

Geplaatst op door

Sinds november 2010 staat er te midden van de weilanden bij het buurtschap Soarremoarre (spreek uit als: Swarre-mwarre) tussen Akkrum en Aldeboarn,  een oorlogsmonument ter nagedachtenis aan de zes bemanningsleden van een Wellington X9976 bommenwerper, die in de Tweede Wereldoorlog op deze plek het leven lieten. Regelmatig kom ik langs dit plekje, dat aan mijn ‘zuidwestelijke rondje’ ligt. Vorige week heb ik er wat foto’s gemaakt die me wel toepasselijk leken voor een logje op 4 mei …

110426-1223x

Op 7 november 1941 was Berlijn het doelwit van een grootschalige luchtaanval van de Britse Royal Air Force. Honderdvijftig bommenwerpers wierpen die avond boven de Duitse hoofdstad hun dodelijke bommenlast af. Op de gevaarlijke terugvlucht naar hun thuisbases in Engeland passeerden de vliegtuigen in de vroege ochtend van 8 november het Friese luchtruim …

110426-1218x

Op het vliegveld Leeuwarden waren de vijandelijke toestellen niet onopgemerkt gebleven. Duitse nachtjagers stegen op om de terugkerende bommenwerpers te onderscheppen. Boven Aldeboarn lukte het de Duitse jachtvlieger Helmut Lent om een tweemotorige Wellington in zijn vizier te krijgen. Na een kort salvo dook de machine brandend naar beneden om uiteindelijk omstreeks 01:20 uur in een weiland bij het buurtschap Soarremoarre de grond te raken. Bij de crash kwam de gehele zeskoppige crew om het leven …

110426-1219x

De Wellington X9976 behoorde tot het 75e (New Zealand) Squadron van de Royal Air Force. De bemanning bestond uit zes jonge mannen: drie Nieuw-Zeelanders, twee Engelsen en een Ier. Hun stoffelijke resten werden in 1952 geborgen en zijn toen overgebracht naar de geallieerde oorlogsbegraafplaats bij Bergen op Zoom …

110426-1220x

In Akkrum en Aldeboarn is de tragische crash nooit in de vergetelheid geraakt. Nog tijdens de bezetting werd het veldgraf van de bemanning gemarkeerd met een houten kruis en een naambord. De basis voor de oprichting van het huidige monument werd al in 2006 gelegd met de herdenking van het voorval, 65 jaar na dato door basisschoolleerlingen uit Akkrum en Aldeboarn …

110426-1221x

Midden in de weilanden werd op de crashlocatie een tijdelijk monument geplaatst en bloemen gelegd. Het succes van deze herdenking was voor CBS De Finne aanleiding om een permanent monument voor de gevallen vliegeniers na te streven. Voor de realisatie van het gedenkteken werd in 2009 de Commissie Monument Soarremoarre opgericht, bestaande uit directieleden van de beide Boarnster basisscholen, ouders, leden van het 4-mei comité Utingeradeel, een ooggetuige en leden van de Stichting Missing Airmen Memorial Foundation. Gesteund door de gemeente Boarnsterhim en talrijke donateurs is de commissie er in geslaagd om het monument tot stand te brengen …

110426-1222x

Vanavond staan we weer twee minuten stil ter nagedachtenis aan allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties en bij vredesoperaties.