Dokkumer Nieuwe Zijlen (Google Maps) is een buurtschap in het noordoosten van Fryslân, die genoemd is naar het gelijknamige sluiscomplex. ‘Zijl’ is een ander woord voor spuisluis of afwateringssluis. Het sluiscomplex de Nieuwe Zijlen bevindt zich aan het einde van het Dokkumergrootdiep …
De Nieuwe Zijlen bij Dokkum zijn bijna 300 oud. Het sluiscomplex werd in 1729 aangelegd, nadat er in verband met overstromingsgevaar al ongeveer 150 jaar werd vergaderd over het afsluiten van het Dokkumergrootdiep. Pas na de Grote Kerstvloed van 1717, waarbij alleen al in Fryslân 150 mensen verdronken, werd besloten tot afsluiting van het Dokkumergrootdiep. Zoals ook tegenwoordig nogal eens het geval is, bespoedigt een grote ramp besluiten die achteraf misschien toch beter eerder genomen hadden kunnen worden …
Twee gedeputeerden werden in 1723 als commissarissen belast met het verhogen van de dijken van het Dokkumerdiep en met de aanleg van de Dokkumer Nieuwe Zijlen. Het waren Michael Onuphrius thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, grietman van Dantumadeel, en Philip Frederik Vegelin van Claerbergen, grietman van Haskerland, die allebei bedreven waren op het terrein van de wiskunde en op dat van de werktuigbouwkunde …
De sluis en de dijken werden ontworpen door de Friese waterbouwkundige Willem Loré. Voor de aanleg van dijken kwam Willem Loré met een revolutionair ontwerp. Door de dijken breder te maken, en vooral door ze een flauwere glooiing te geven, werd de kracht van de golven op de dijk niet zozeer gebroken als wel uitgeput. Zo konden de dijken een halve meter lager worden dan bestaande dijken terwijl ze toch sterker waren …
Via de spuisluizen was het mogelijk om het overtollige water vanuit de Friese boezem naar de Waddenzee af te voeren. Via de schutsluis kon het scheepvaartverkeer vanuit het Dokkumergrootdiep naar de Waddenzee varen. Na het afsluiten van de Lauwerszee in 1969 werd 150 meter ten zuiden van het sluiscomplex de Willem Lorésluis (schutsluis) aangelegd. Tegenwoordig is het sluiscomplex Dokkumer Nieuwe Zijlen een rijksmonument …
Bron: wikipedia
Afanja's Weblog 
Je laat met deze mooie serie het net weer vanuit een ander perspectief zien dan ik indertijd heb gefotografeerd. Mooi en interessant om het verhaal hier nogmaals te lezen. Nederland is toch wel groots in het bedwingen van het water.
LikeGeliked door 1 persoon
Het was weer een goed plan van jou om daar even rond te kijken. Ik vond het een heel interessant plekje, waar ik al vaak zo langs was gereden zonder te stoppen. 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
En zo konden we mooi het nuttige met het aangename verenigen. 👍😃
LikeGeliked door 1 persoon
Heb hier met grote verwondering naar gekeken
LikeGeliked door 1 persoon
Een interessant blog, met mooie foto’s Jan.
Ben je nog met het “Dockumer Lokaeltsje” geweest?
LikeGeliked door 1 persoon
Nee, het “Dockumer Lokaeltsje” is ook niet meer wat het was, Edward: https://bit.ly/3HL0nZH 😉
LikeLike
Politiek gehakketak en uitstellen van… is er altijd geweest én zal altijd blijven bestaan vrees ik.
Het bedwingen van de zee én de wateren is iets waar jullie, Nederlanders , altijd al groot zijn in geweest.
Geen enkel land kan jullie daarin volgen !
Dat al deze enorme werken in de jaren 17 honderd zijn opgetrokken, petje af voor al die arbeiders én de ontwerpers.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, van trage besluitvorming weten we tegenwoordig ook alles nu de ene crisis zich op de andere stapelt in ons land, Dirk. Maar op het vlak van de strijd tegen de zee zijn er in het verleden uiteindelijk toch altijd goede besluiten uit voortgekomen. En dat is tot op de dag van vandaag wel één van onze mooiste exportproducten, vind ik.
LikeLike
Interessant blog, voorzien van mooie foto’s. En de besluitvorming is tegenwoordig soms nog steeds even traag als toen, men leert weinig van het verleden in dat opzicht.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, we weten er met crisis op crisis momenteel ook over mee te praten dat besluitvorming ook nu vaak nog een taaie materie is.
LikeLike
Dokkumer Nieuwe Zijlen, een woord dat in je geheugen blijft vanaf de dag dat je het leerde op Lagere School. Het kwam door de bijzondere naam, denk ik.
Een stukje geschiedenis waaruit (alwéér) blijkt dat besluitvorming een trage beweging was/is. Denken-dooien-doen,
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, dat laatste is tot op de dag van vandaag weinig of niet anders.
LikeGeliked door 1 persoon
Het gebeurt wel meer dat de put pas gedempt wordt, nadat het kalf is verdronken…. maar goed, de sluizen staan er nu al sinds lange tijd en zorgen voor de nodige bescherming. Bedankt voor de haarfijne uiteenzetting over het ontwerp en de bouw van dit complex Jan.
LikeGeliked door 1 persoon
Graag gedaan, Rudi. Met wat achtergrondinformatie gaat zoiets vaak net wat meer leven, vind ik.
LikeGeliked door 1 persoon
What an accomplishment.
LikeGeliked door 1 persoon
Yes, that was an impressive piece of work for the time.
LikeLike
Heel interessant en mooie foto’s erbij!
LikeGeliked door 1 persoon
Dankjewel, Bea!
Hoe gaat het met jullie, nog steeds naweeën van corona?
LikeLike
Ja, toch wel naweeën. Beiden nog steeds verkouden en héél snel moe. Bovendien smaakt het eten vreemd en flauw. Het zal even zijn tijd nodig hebben.
LikeGeliked door 1 persoon
Hopelijk lukt het ook om die tijd voor jezelf te nemen.
LikeGeliked door 1 persoon
Gelukkig wel. De grootste drukte is voorbij en de vakantie gaat in op 1 juli. Ik kijk er met gemengde gevoelens naar uit omdat ik afscheid moet nemen van de meeste leerlingen. Het was een topjaar en ik had zo’n innige band met hen. Het afscheid doet me wel wat. Dat had ik vroeger nooit, maar met mijn anderstalige vluchtelingen ligt het toch iets anders.
LikeGeliked door 1 persoon
Kijkend naar je foto’s van die mooie dag op school laatst, zou het best eens kunnen dat dat laatste wederzijds is.
Zet ‘m op met de laatste loodjes!
LikeGeliked door 1 persoon
Ja er moet altijd eerst een ramp gebeuren. Mooi dat het een monument is geworden.
LikeGeliked door 1 persoon
Ja, jullie kunnen het weten. En het is in zijn algemeenheid tot op de dag van vandaag zo.
LikeLike
Dan denken wij dat we veel kunnen maar met de middellen van toen dit neer zetten dat zijn toch huzarenstukjes waart we best trots op mogen zijn.
LikeGeliked door 1 persoon
Helemaal mee eens, Bas.
LikeLike
Bij het monument ben ik geweest maar de sluis herinner ik me niet. Mooi om bij jou even te kunnen kijken.
LikeGeliked door 1 persoon
Het monument staat aan de andere kant van de weg, dat laat ik hier morgen zien.
LikeLike
Knappe fotos, die lange houten palen met daaronder een soort winch, dat zijn oude kranen veronderstel ik ?
LikeGeliked door 1 persoon
Ik vermoed dat die werden gebruikt bij het openen en sluiten van de sluisdeuren.
LikeGeliked door 1 persoon
Interessant bericht, Jan. Een mooie foto’s! Dat buurtschap en de sluizen lijken me een bezoek meer dan waard. Dat ‘nieuwe’ dateert dus al van 1729, zoals je gisteren in je reactie op mijn reactie ook vertelde. Daarmee is het zo’n 200 jaar jonger en heeft een andere geschiedenis dan het westelijke Oudebildtzijl, of gewoon Ouwe Syl natuurlijk, maar mooi is het wel, aan beide uiteinden van Fryslân zo’n uitwateringscomplex. Het heeft ook iets romantisch, zo aan het einde van de wereld. En daar dan wonen.
LikeGeliked door 1 persoon
Dank je, Peter. Je bent er vrij snel doorheen, maar ik vond het echt de moeite om even een rondgang over dat ‘eilandje’ te maken. De bedijking in Fryslân is volgens mij inderdaad vanuit de noordwest hoek begonnen.
LikeGeliked door 1 persoon
Een mooi stukje geschiedenis en andere informatie bij die foto’s vandaag.
LikeGeliked door 1 persoon
Dankjewel, Suske, met wat achtergrondinformatie gaat zoiets vaak net wat meer leven.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi dat dat in die tijd ook zomaar kon… Ik neem aan dat hier toch aardig wat mankracht aan te pas is gekomen.
LikeGeliked door 1 persoon
Dat denk ik ook, Sjoerd, mankracht en de techniek van die tijd.
LikeLike