Onderweg naar Westhoek

We laten de kwelder bij Koehool achter ons en dalen de nieuwe zeedijk af. Op de foto hieronder zien we links de nieuwe zeedijk en rechts de enkele meters lagere oude dijk …

Nog weer wat verder naar rechts loopt aan de voet van de oude dijk De Sédyk. Deze weg gaat een paar kilometer verderop over in de Oudebildtdijk, met zijn lengte van 12,1 km één van de langste straten van ons land. Wij passeren onderweg naar de Westhoek o.a. het portret van Jan Andringa en Rinske Elsinga op een schuur bij hun boerderij aan het begin van de Oudebildtdijk …

Enkele honderden meters verderop komen we bij ons volgende doel: de Kwelder Westhoek. Terwijl Jetske op de parkeerplaats aan de praat raakte met een vogelaar uit de streek, beklom ik alvast de trap naar de kruin van de dijk …

Hoewel er een tiental auto’s op de parkeerplaats stond, was er op de dijk en de kwelder geen levende ziel te bekennen. Het monument ‘de Poerdersramp’ stond nog mooi glanzend op de kruin van de dijk en verder heerste er rust en stilte …

Morgen meer en tot die tijd nog even dit …

Het tv-programma ‘Vroege vogels’ zond in oktober 2021 een aflevering uit over de dynamiek van de Waddenkust. Er komen o.a. beelden voorbij van de kwelders bij Koehool en Westhoek, er wordt ingegaan op de verandering van de zeestromingen na aanleg van de Afsluitdijk en men gaat op onderzoek op de kwelder bij WesthoekVan harte aanbevolen om zo mogelijk nog even terug te kijken: https://www.bnnvara.nl/vroegevogels/videos/569734

A roundabout us

Enige tijd geleden liet ik hier de onderstaande foto van een ‘Alziend oog’ zien. Vandaag is het tijd om te onthullen wat het is. Het maakt onderdeel uit van het kunstwerk ‘A roundabout us’ van Hans Mes, dat in 2011 ter gelegenheid van het 60 jarig bestaan van de Philipsfabriek in Drachten op een rotonde in de Noorderhogeweg is geplaatst …

In opdracht van Philips maakte de kunstenaar een sculptuur op de rotonde voor het bedrijf rondom het thema: ‘Wij maken het verschil’. Voor hij aan het ontwerp begon vroeg hij verschillende werknemers van Philips hoe zij over het thema van zijn opdrachtgever dachten. Het thema en hun visie leidden samen tot deze interactieve gedachtewolk, die de inspirerende innovatie laat zien van zes decennia succes …

Het in staal uitgevoerde kunstwerk is de 3 dimensionale schets van die gedachtewolk. Het symboliseert de ontwikkeling van ideeën door Philips Consumer Lifestyle, het vooruitlopen op trends in de markt. Maar ook verwoordt deze gedachtewolk de wensen van de consument die zijn manier van leven wil verrijken. Het ruimtelijke lijnenspel van de wolk heeft een schetsmatige structuur alsof hij met een potlood is getekend …

De wolk omvat drie beeldende elementen: Een portret van Dr. Alexander Horowitz, de uitvinder van het roterend scheersysteem, de drie scheerkoppen zoals ze al jarenlang worden gemaakt in Drachten en een oog wat in de toekomst kijkt. Deze drie iconen geven gestalte aan 60 jaar succes van Philips Drachten …

Langzaam en gelijktijdig veranderen het portret, de scheerkoppen en de iris van het oog steeds in een andere kleur waarbij het tempo van de kleurverandering kunnen worden bepaald door de mate van omgevingslicht en de verkeersdrukte op de rotonde. De natuurgetrouwe iris die geleidelijk in een steeds andere kleur van de regenboog verandert is letterlijk en figuurlijk de eye catcher van het beeld …

De oostelijke afslag van de rotonde voert direct naar het fabrieksterrein van Philips Consumer Lifestyle, of Philips Drachten zoals het kortweg wordt genoemd. Met momenteel nog ca. 1500 werknemers, waarvan ruim een derde ingenieur is, is Philips nog steeds met stip de grootste werkgever van Drachten. Zonder Philips zou Drachten waarschijnlijk nog een onbeduidender dorp geweest zijn dan het nu is. En dat zegt toch wel wat …

Domela’s muur

Zoals ik gisteren al schreef, toonde voormalig eigenaar Thom Mercuur (1940 – 2016) in de expositieruimte van het Tripgemaal o.a. gebruiksvoorwerpen, foto’s, boeken, etc. die de turfwinning en de slechte sociale leefomstandigheden in deze streek weer in herinnering brachten. Daarvan is ook vandaag de dag aan de buitenzijde van het gemaal nog wat terug te zien. Daarom ben ik via de verderop gelegen brug naar de overkant van de Heafeart gereden.

Aan de zuidgevel van het gebouw kijkt het stilistische portret van de Nederlands politicus, sociaal-anarchist, en antimilitarist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 1919) nog steeds uit over het polderland. Domela Nieuwenhuis geldt als één van de oprichters van de socialistische beweging in Nederland. Ook was hij de oprichter van het tijdschrift Recht voor Allen

Domela was in Nederland populair door zijn optredens bij stakingen van ambachtslieden, maar zeker ook bij die van de veenarbeiders. In veel arbeiderswoningen was een foto van hem te vinden. Omdat hij opkwam voor de Friese veenarbeiders, kreeg hij de bijnaam Us Ferlosser

Tot zover het hier al eerder besproken portret van Domela. Dan nu nog iets wat ik nog niet eerder onder de aandacht heb gebracht. Of ze een bepaalde betekenis hebben, weet ik niet, maar op de zijdeuren van het gemaal staan al jaren een paar ezeltjes geschilderd. En wat hier tot slot nog opvallend is: de bovengrondse bedrading met de ‘isolatiepotjes’ bovenin de palen aan de rechterkant van de weg, zoals ik ze nog ken uit mijn kinderjaren …

Ik sluit dit logje over Us Ferlosser ook nu maar weer af met “De Internationale”, ditmaal in een uitvoering van Rob van de Meeberg. Want de strijd is nog altijd niet gestreden …

Recht voor allen

Onderweg naar het natuurgebied De Deelen kom ik altijd langs het uit 1876 daterende, niet meer in gebruik zijnde, Tripgemaal aan de Hooivaart bij Gersloot. Samen met de bijbehorende machinistenwoning vormt het gemaal een rijksmonument. In 1988 is het leegstaande gemaal gekocht door Thom Mercuur (kunstverzamelaar, kunsthandelaar, galeriehouder, curator, uitgever en museumdirecteur). Hij heeft het complex verbouwd en ingericht als tentoonstellingsruimte en woonhuis. Mercuur toont hier gebruiksvoorwerpen, foto’s, boeken, etc. die de turfwinning en de slechte sociale leefomstandigheden weer in herinnering brengen …

140422-1318x

Ook aan de buitenkant van het gebouw is daarvan al iets te zien, maar daarvoor moeten we eerst naar de overkant van de Hooivaart. Voor dit logje van de eerste mei, van oudsher toch de Dag van de Arbeid, ben ik onlangs even een stukje omgereden om daar via de brug terecht te komen …

140422-1343x

Op de zuidgevel van het huis prijkt al jaren een stilistisch portret van de Nederlands politicus, sociaal-anarchist, en antimilitarist Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 1919). Domela Nieuwenhuis geldt als één van de oprichters van de socialistische beweging in Nederland. Tevens was hij de oprichter van het tijdschrift Recht voor Allen …

140422-1354x

Hij was in Nederland populair door zijn optredens bij stakingen van ambachtslieden, maar zeker ook bij die van de veenarbeiders. In veel arbeiderswoningen was een foto van hem te vinden. Omdat hij in zijn leven opkwam voor de Friese veenarbeiders, kreeg hij de bijnaam Us Ferlosser

140422-1346x

Het portret van Domela is hier zeer op zijn plaats, want in deze streek van Fryslân, waar de veenarbeiders jarenlang in ellende en armoede door het leven gingen, werd Domela regelmatig vergeleken met een heilige, die een kruistocht tegen het kapitaal voerde. En zijn naam wordt nog altijd door veel (vooral oudere) mensen nog steeds met groot respect uitgesproken …

140422-1348x

Flessenpost

Nadat ik gisteren weer eens een half uurtje in de spiegel van de kapper had gekeken, ben ik naar Leeuwarden gereden om weer eens even bij te praten met de kleinzoons. Tijmen vond dat een mooie gelegenheid om nu eindelijk eens een portret te maken van pake. Hij maakte er een fraai kunstwerkje getiteld “Flessenpost” van, dat hij meteen vanaf zijn camera per e-mail naar beppe stuurde …

130315-1451x