De Oudebildtdijk

Op weg naar de kwelder bij Westhoek waren we al langs de Oudebildtdijk nr. 1229 gekomen, dat is het hoogste nummer aan de Oudebildtdijk. Onze weg terug naar huis begon die middag tegen vieren bij nr. 1222 in Westhoek …

De Oudebildtdijk is met een lengte van ruim 12 km één van de langste straten van ons land. De basis voor de Oudebildtdijk is al omstreeks 1200 gelegd, in 1505 kreeg de dijk zijn huidige hoogte. Nadat noordelijker daarvan de Nieuwe Bildtdijk was aangelegd, verloor de Oudebildtdijk in de 17e eeuw zijn beschermende functie. Door de aanleg in de 20e eeuw van de huidige zeedijk verloor ook de Nieuwe Bildtdijk zijn beschermende functie …

Langs de noordzijde van de Oudebildtdijk werden in de loop der eeuwen veel klein arbeidswoninkjes gebouwd. om te voorkomen dat ze bij een dijkdoorbraak zouden onderlopen, werden ze hoog tegen de dijk aan gebouwd. In de tweede helft van de vorige eeuw begon de leegloop van de Oudebildtdijk. Voor de vroegere agrarische bevolking was als gevolg van de mechanisering geen werk meer en veel van de huisjes kwamen leeg te staan. Dit zijn een paar van de oudste optrekjes die ik 2005 nog heb kunnen fotograferen aan de Oudebildtdijk …

Sloop van de meeste van die huisjes bleek niet nodig. Vanuit de Randstad werd interesse getoond voor de Oudebildtdijk. Vooral nadat de woningen op de dijk op het rioleringsnetwerk werden aangesloten waren de huisjes aantrekkelijk voor kunstenaars, artiesten en ander kleurrijk volk. Voor weinig geld kochten ze een huisje in een gebied waar rust en ruimte sleutelwoorden zijn. Intussen zijn de meeste huisje opgeknapt of opnieuw opgetrokken …

Vooral aan de zuidzijde van de dijk werden in de 17e eeuw mooie, grote boerderijen opgetrokken. Hieronder een paar voorbeelden, de boerderij op de eerste twee foto’s dateert uit 1819, de tweede heeft bouwjaar 1768. Waar boerderijen zijn, daar zijn ook weilanden of akkers. Hier langs de Oudebildtdijk zijn het intussen voor een belangrijk deel lege akkers. In de herfst verandert de sfeer van deze in voorjaar en zomer zo mooie en frisgroene streek …

Om de zaken draaiend en het licht brandend te houden, staan er aan de Oudebildtdijk t.b.v. de elektriciteitsvoorziening ook nog een paar transformatorhuisje. We vonden er drie, allemaal van hetzelfde ontwerp, maar dit huisje met nr. 1166 en op de achtergrond nog een stukje van de Waddenzeedijk bood het mooiste plaatje. De foto’s zijn naar je onderweg, Sjoerd

We zijn doorgereden tot het begin van de Oudebildtdijk, want we wilden toch ook de laagste nummers nog even bekijken. Op de onderstaande foto’s zie je nr. 2. Ik heb er eens even wat rondgekeken, en ik moet zeggen, dat viel niet tegen. Je kunt evt. zelf hier kijken

Aan de overkant van de Oudebildtdijk en de Ouwe Faart staat een prachtig huis met nr.1 van bouwjaar 1930. Daarmee hebben we de ruim 12 km lange Oudebildtdijk beginnend bij nr. 1229 en eindigend bij nummer 1 van eind tot begin gereden …

Beter één vogel …

Daar had ik dus even geen rekening mee gehouden, en Jetske als iets meer ervaren vogelaar blijkbaar evenmin … laag water …

Er was zelfs in de verte geen vogel te zien. Van lieverlee richtte Jetske haar camera maar eens op de pluisjes van de uitgebloeide zeeasters en op het waddenslik.

Nou ja, één vogel liet zich wel even mooi zien …

Deze vogel kwam even in een mooie passage voorbij. Ik denk, dat het een bruine kiekendief is …

Daar bleef het echter niet helemaal bij …

Terug bij Westhoek

Op ons tripje door de westelijke Waddenstreek zijn we heel toepasselijk aangekomen bij Westhoek. Ik begin met een paar foto’s van een strak, deels overdekt zithoekje naast de parkeerplaats bij de kwelder (Google Maps). Het is ontworpen door Henk Rusman en geplaatst ter herinnering aan het opheffen van de gemeente Het Bildt. De naam van het kunstwerk is ‘Súdwester’. Ik vind het alleen op mijn minst raar dat Westhoek zonder W is geschreven en Het Bildt zonder t

Het Bildt maakte ooit deel uit van de Middelzee en is een van de oudste Nederlandse polders. Hertog George van Saksen liet het gebied in 1505 inpolderen door Hollanders. De bewoners van dit gebied worden Bilkerts genoemd, ze zijn deels van Friese en Hollandse oorsprong en spreken een eigen karakteristieke taal, het Bildts. Op 1 januari 2018 is de gemeente Het Bildt samen met drie andere gemeenten opgegaan in de nieuwe gemeente Waadhoeke

Tijd om de dijk te beklimmen, we waren tenslotte gekomen om aan de andere kant van de dijk vogels te fotograferen. Maar eerst kwamen we langs het monument ter herinnering aan de ‘Poerdersramp’ in september 1935 …

Over het monument en de ramp heb ik op 14 oktober al het een en ander verteld. Maar ook op de website van The Friezinn is er aandacht voor in het hoofdstuk ‘Sterke verhalen’

Nadat de plaatjes op de dijk waren gemaakt, daalden we de dijk af en liepen we de kwelder op. Daar wachtte ons een teleurstelling …

Bildtstars en Eigenheimers

Langzaam maar zeker naderden we het uiteindelijke doel van onze trip door het westelijke deel van de Friese Waddenstreek. Gelukkig ligt er hier en daar een uitwijkplekje langs de weg om tegemoetkomend verkeer op de smalle oude dijk te laten passeren. Op de onderstaande foto draaien we net vanaf de westkant de Oudebildtdijk op. Het huis hier rechts is met nr. 1229 het laatste huis langs de ruim 12 km lange dijkweg (Google Maps). Ik kom hier later nog op terug, we gaan het eerst hebben over aardappeltelers en andere boeren …

Bildtstars en Eigenheimers’ is een foto- en verhalenroute langs de Waddenkust. Reusachtige portretfoto’s van aardappelboeren sieren de boerderijdaken, muren en schuren, Van ver turen de geportretteerde boeren je over de velden aan. Op deze manier wil ‘Sense of Place’ de boeren en hun families een gezicht geven. Soms alleen, soms met hun familie, maar altijd in de dagelijkse kledij en zonder opsmuk. ‘Het landschap is de mensen en de mensen zijn het landschap‘, aldus fotograaf Linette Raven, die de foto’s heeft gemaakt. ‘Je moet die mensen alleen nog even leren kennen …

Terwijl we over de Oudebildtdijk reden, kwamen we bij Westhoek langs een boerderij met een zo’n grote foto (Google Maps). We staan hier bij de boerderij van Jan Andringa en Rinske Elsinga. Op de akkers hier bij Westhoek verbouwen de Andringa’s op 70 hectare waddentarwe, brouwgerst, graszaad, uien en pootaardappelen. Het pootgoed is het meest intensieve gewas, dat vanuit miniknollen in vijf jaar wordt opgekweekt voor de buitenlandse markt …

Ook vader en moeder Andringa waren al boer aan de voet van deze oude dijk. In de balken van de schuur zijn nog sporen te zien van de dorsmachine, die werd aangedreven door een paard. Jan en Rinske kwamen hier in 1986. Ze doen alle werkzaamheden zelf. De vier kinderen helpen soms bij grote drukte mee, maar hebben geen grote passie voor het boerenleven. Nu de Andringa’s de pensioengerechtigde leeftijd naderen, bouwen ze ’t bedrijf langzaam af …

Wij maakten ons op voor de laatste etappe, bij dat witte gebouwtje in de verte – Waddenherberg The Friezinn – slaan we linksaf om vervolgens na 300 m een parkeerplekje te zoeken …

Reboelje om de kwelder

Eerder dan verwacht kreeg het bezoek aan de kwelder bij Westhoek een vervolg. Er ontstond namelijk reboelje om de kwelder …

Reboelje is niet alleen een Friestalige folkrock band, die van 1987 tot 2003 nogal aan de weg timmerde, reboelje is ook het Friese woord voor oproer (opstand, revolte, verzet, commotie, onrust). Dit blogje gaat niet over een optreden van Reboelje op de kwelder, maar om de discussie die hier recentelijk op gang is gekomen over een plan van Vogelbescherming Nederland om een verkeerslicht te plaatsen op de kwelder bij Westhoek …

Een verkeerslicht daar op die kale kwelder …? Jawel, want toeval of niet, een dag na de prachtige rit die ik met Aafje naar die kwelder heb gemaakt, stond het onderstaande bericht in de Leeuwarder Courant …

Daar kwam meteen na het weekend al een reactie op van het CDA in de gemeente Waadhoeke. “Een stoplicht hoort niet thuis in de natuur,” zo luidde het verweer …

Omrop Fryslân kwam een dag later met het bericht dat in de kwelder bij Westhoek is onderzocht hoe vaak de vogels daar worden verstoord en hoe je daar, en elders, iets aan kunt doen. Vogelbescherming Nederland, Sovon Vogelonderzoek en It Fryske Gea werken hier samen om dat voor elkaar te krijgen. Daarbij is gebruik gemaakt van de nieuwste technieken, zoals wifi-tellers op twee palen langs het paadje in de kwelder. Gemakshalve verwijs ik hier verder naar het interessante artikel: Onderzoek naar ‘verstoorders’ van waddenvogels bij Westhoek. Enfin, wordt vervolgd, want ik vermoed dat deze discussie zeker tot volgend voorjaar zal duren …

Intussen had ik al een paar foto’s van de vele Wadvogels gedeeld met mijn fotomaatje. In vergelijking met mij staat Jetske al een trapje hoger in de rangorde der vogelaars, zij stelde dan ook enthousiast voor om op onze volgende gezamenlijke fotodag nog maar eens een ritje naar het Wad te maken. En zo geschiedde het, dat we vrijdag 8 oktober opnieuw samen over de Wâldwei reden, terwijl de laatste mistslierten oplosten. …

Ter hoogte van de voetgangersbrug ‘de Slachtetille’ (Google Maps) over de A31 scheen de zon al volop. Deze voetgangersbrug is de Alpe d’Huez van de Slachtemarthon, die één keer in de vier jaar gelopen wordt over de bijna 42 km lange, eeuwenoude Slachtedyk …

  • wordt vervolgd …

Een zee van vogels

Het wordt tijd om deze serie af te ronden, de beste foto’s hebben intussen wel een plekje gekregen. Wat me alleen niet lekker zat, was dat de kluten zo ver weg bleven. Voor zo ver ik me kan herinneren, heb ik maar drie keer een kluut mooi, maar kort voor de camera gehad …

En dat terwijl ze toch zo ongelooflijk mooi zijn. Ik kon het dan ook niet laten om toch nog even wat verder in te zoomen op die grote groep vogels met hun prachtige witte pak met zwarte details. Veel meer dan op de onderstaande foto’s heb ik er niet uit kunnen halen, want ver inzoomen is zonder statief wel erg lastig …

Toen de omringende vogelaars na een halfuurtje aanstalten maakten om hun posities te verlaten, besloot ik mijn spulletjes ook bij elkaar te pakken. Met mijn krukje en tas en liep ik naar Aafje, die zich een stukje naar achteren afzijdig had gehouden van het gebeuren aan de waterkant. Wel had ze enorm genoten van de sierlijke vliegbewegingen van de grote groepen vogels, vertelde ze …

Ik sluit af met een stukje video van ruim een minuut. Veel meer beelden heb ik er vooral vanwege hinderlijke windruis en het gemis van mijn statief niet van overgehouden. Maar dat is slechts een heel klein krasje op de dag. Ik had wel vogels verwacht bij Westhoek, maar niet zoveel en zo mooi …

Een solistische Wadvogel

Op het Wad dreven wat grotere vogels zoals de de bergeenden en de enorme groep kluten. Kleinere vogels als de bonte strandlopers en de een plevierensoort, kwamen vanwege het opkomende water noodgedwongen steeds dichterbij …

Met de camera zo laag mogelijk boven de grond zat ik diep voorover gebogen op mijn viskrukje, niet makkelijk, maart wel stabiel …

Na enige tijd maakte één vogel zich los van de groep. Hij liep tussen een paar plevieren door en scharrelde steeds wat verder mijn kant op. Nu ben ik er weer eens niet zeker van, maar ik vermoed dat dit een kanoet is. Dat zou wel mooi zijn, want dan kan ik weer een nieuwe soort solo aan mijn collectie toevoegen …

Morgen gaan we naar een afronding met o.a. een stukje video.