Gistermorgen had ik het genoegen om Ria rond te mogen leiden in de Ecokathedraal bij Mildam. Na een leuke eerste kennismaking zijn we meteen begonnen aan onze rondgang door het levenswerk van Louis le Roy …
Gezellig pratend en fotograferend, waren we bij ‘de rustplaats’ achter de twee torens terecht gekomen, voordat ik het in de gaten had. Om mijn onderdanen even wat rust te gunnen, hebben we daar – uitkijkend over het weiland – enige tijd genoeglijk zitten praten …
Nu ik zo ver was, wilde ik ook graag de uitdaging aangaan om helemaal achter in de Ecokathedraal het hoogste en oudste deel te bereiken, vertrouwde ik Ria toe. Het voelde goed om korte tijd later voor het eerst sinds ruim een jaar weer op de ca. 4 m hoge ‘ruïnes’ te staan …
Bedankt voor je fijne gezelschap. Ria. Ik vond het niet alleen erg gezellig, het was voor mij ook weer een goede lichamelijke oefening. Samen loopt het daar vaak net wat lichter en kom ik er verder dan alleen.
Hij wist de spanning er lang in het houden met een herexamen, maar gistermiddag waren we dan toch getuige van de diploma-uitreiking van onze oudste kleinzoon …
Wij staan bepaald niet bekend als kerkgangers, maar omdat het Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden de diplomering traditioneel organiseert in de Grote of Jacobijner Kerk, maakten we daar gisteren graag een uitzondering op. Aafje zag voorafgaand aan het officiële gedeelte kans om Tijmen t.g.v deze heugelijke gebeurtenis een gegraveerde pennenset te geven, zodat hij zijn diploma kon ondertekenen met een pen van pake en beppe …
Het zal na afloop ongetwijfeld nog lang gezellig geweest zijn, maar daar hebben wij ons niet meer aan gewaagd. Terwijl de gediplomeerde vandaag met een aantal vrienden begint aan een Interrail-avontuur, pak ik een rustdag …
Er worden niet alleen (poot)aardappelen geteeld achter de zeedijk. Ergens in de buurt van Sexbierum reden we langs akkers waar groenten geteeld worden. Tijdens de tussenstop die we daar maakten, beklom Jetske de dijk om te bekijken of daar vogels op het Wad te zien waren. Ik richtte mijn camera even op het akkerland waar ik een trekker dichterbij zag komen …
Een stukje verderop stopte de trekker met twee passagiers. Zodra ze waren afgestapt, werd duidelijk dat de mannen op hun werkplek waren aangekomen, het waren schoffelaars. Onkruid wieden is hier nog handwerk. Ik vind dat mooi, want dat betekent volgens mij dat we hier te maken hebben met biologische akkerbouw. Mogelijk gaat het om het biologisch-dynamische akkerbouw en groentebedrijf Waddengeluk …
Bij de nadering van een kudde Friese dijkschapen maakten we enkele kilometers verderop nog eens een tussenstop …
Jetske maakte van de gelegenheid gebruik door een tamelijk intensieve relatie met een schaap op te bouwen. Het kwam net niet tot een kusje …
Nadat ik de ontluchtingspijpen van de vishevel op de kruin van de dijk bij Roptazijl had bekeken, richtte ik de blik op het Wad. Op het eerste gezicht zag het er stil en verlaten uit …
Helemaal verlaten was het echter niet. Aan de linkerkant van de strekdammen stond een groepje mensen aan de waterkant. Toen ik erop inzoomde, zag ik dat er een zwemmer in het water lag die in westelijke richting zwom …
Zodra de eenzame zwemmen uit zicht verdwenen was, liepen de toeschouwers vanaf de waterkant in verschillende richtingen uiteen …
Ik besloot nog even naar het uiteinde van de loopbrug te lopen. Daar vandaan had ik goed zicht op een paar mensen aan het eind van een van de strekdammen. Hij had een paar hengels op de grond liggen, zij stond er wat kleumend bij …
Toen ik me omdraaide zag ik dat Jetske intussen halverwege op de loopbrug op me te wachten. Tijd om onze rit te vervolgen …
Vanuit een zonnig Drachten zetten Jetske en ik vrijdagochtend koers naar het noordwesten. We hadden zin om weer eens een ritje van west naar oost langs de Waddenkust te maken. We reden nog maar net op de Hoarnestreek ten noordoosten van Harlingen, of er werd links en rechts op het akkerland achter de dijk gewerkt …
We stopten bij een akker waar een boer bezig was met het poten van de aardappelen. Tussendoor kwam de boer op zijn trekker naar het begin van de akker. Daar laadde hij een nieuwe lading aardappelen over naar de bak achter zijn trekker. Nadat hij vervolgens in de cabine de GPS opnieuw had geactiveerd, ging hij door met zijn rechtlijnige werk …
Voordat hij zijn werk hervatte, kwam de boer even bij ons staan. Hij was blij, dat hij twee weken later dan gebruikelijk de aardappelen kon poten. Het was misschien wat een tegenvaller dat we geen reportage voor de krant maakten, maar ik heb hem intussen wel blij kunnen maken met een fotoserie van zijn werk. De boer was er trouwens niet alleen aan het werk. Wie heel goed kijkt, ziet op de onderstaande foto nog een tweede trekker. Die bekijken we later nog van dichtbij …
Dinsdag heb ik weer eens een kijkje genomen bij de vogelkijkhut ‘Blaustirns’ op de westelijke oever van het meertje De Leijen …
Het meertje lag er rustig bij. Bij de laatste restanten van het boomeilandje zag ik iets wat ik niet direct thuis kon brengen. Nadat ik had ingezoomd, zag ik dat er een paar vissers in een bootje zaten …
Op de palen die voor de kijkhut in het water staan, waren intussen een paar visdiefjes gaan zitten …
In de verte vlogen een paar ganzen over. Kortom, het was er heerlijk rustig …
Korte tijd later hadden de vissers het eilandje verlaten. Ze zetten koers naar de kijkhut en begonnen niet ver bij me vandaan voer in het water te gooien. Ze leken vlak voor de vogelkijkhut voor anker te willen gaan. Dat stond me niet aan, daarom heb ik de mannen vriendelijk, maar vooral dringend gevraagd om even rap ergens anders een plekje te zoeken. Mokkend vertrokken ze …
Terwijl de vissers uit beeld verdwenen, keerde de rust rond de kijkhut terug. De show werd gestolen door het met een zekere regelmaat terugkerende donkere hoemp-geluid van een roerdomp. Ook die dag lukte het me weer niet om hem te zien of het fotograferen …
Vandaag, 4 mei, is de Nationale Dodenherdenking in Nederland. Alle burgers en militairen die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog (10 mei 1940) in oorlogssituaties of bij vredesoperaties in Nederland of waar ook ter wereld zijn omgekomen worden vandaag herdacht. Om 20:00 uur worden hiervoor twee minuten stilte in acht genomen …
Dit jaar heb ik gekozen voor twee oorlogsmonumenten in het Fries dorp Opeinde. Om te beginnen is er een oorlogsmonument, dat is gemaakt van een doormidden gekliefde, hartvormige grijze zwerfkei. Het monument is geplaatst op een cirkelvormig plateau van gele Woudgeeltjes, met daaromheen een natuurstenen rand. Het is gemaakt door de Drachtster beeldhouwer Anne Woudwijk. De gespleten kei symboliseert het gebroken hart van de samenleving van Opeinde in en na de bezettingstijd. Het monument herinnert aan acht dorpsgenoten die tijdens de oorlog zijn omgekomen …
Enkele meters verderop ligt het monument ‘Freonen foar altyd’ (‘Vrienden voor altijd’). Dit monument herinnert aan de tien inzittenden van een Engels en een Amerikaans vliegtuig. Beide toestellen zijn tijdens de oorlog neergestort bij Opeinde. De namen van deze tien gesneuvelden staan op het monument. Het monument werd op 5 mei 2010 onthuld door een overlevende van het Amerikaanse vliegtuig, navigator James McGahee …
De Drachtster beeldhouwer Anne Woudwijk en zijn dochter Roelie Woudwijk legden de volgende symboliek in het monument:
De steen stelt een originele luchtkaart van Europa voor, half beschadigd door een in ’t vliegtuig uitgebroken brand.
Symbolisch is het ook een luchtaanzicht op een beschadigd Europa (zie de opzettelijk ruw bekapte rand van de steen). De kleur zwart toont aan, dat driekwart van Europa gedurende die oorlogsdagen in een bijna hopeloze, zwarte tijd verkeerde. Het door Roelie Woudwijk gegraveerde witte gedeelte (o.a. Rusland, Engeland) betekent: onbezet gebied, vrijheid.
Bij mooi weer wordt de blauwe lucht en de lucht weerkaatst in de steen.
Symbolisch betekent dit de onlosmakelijke verbondenheid tussen het luchtruim en de aarde.
Bij mooi weer kun je jezelf weerspiegeld zien in de steen, dwars door de namen van de tien slachtoffers.
Symbolisch betekent het dat jij in een oorlog ook slachtoffer kunt worden. De overgang van leven naar dood kan immers pijlsnel plaatsvinden …
De vier ornamenten op de hoeken vertonen een eenvoudige schets van een voorwerp dat in een oorlogsvliegtuig onmisbaar was:
De chronometer wijst als tijd aan: 13.15 uur. Deze tijd is niet willekeurig gekozen, maar geeft precies het moment aan, waarop het Amerikaanse vliegtuig de ‘Sacktime Story’ in Opeinde is neergestort.
De hoogte- en drukmeter is schematisch afgebeeld als een cirkelende kringloop. Deze cirkelende lijnen komen precies overeen met een vrille, waarin een neerstortend, onbestuurbaar vliegtuig terecht kan komen.
Het horloge is een normaal vliegtuighorloge, echter zonder wijzers. Een horloge zonder wijzers geeft geen tijd meer aan. Woudwijk bedoelt hiermee te zeggen dat de aardse tijd voorbij is en de grenzeloze, eeuwige tijd is aangebroken.
Het kompas is op het westen gericht. Ook dat is bij Anne Woudwijk geen willekeur. Het betekent: wanneer een oorlogsvliegtuig zijn kompas op het westen had gericht, vloog het toestel richting Engeland, richting Vrijheid. Symbolisch gold ook dat voor ieder mens in de oorlog: richt je eigen ‘kompas’ (levenshouding) op het westen. Dan is er hoop …
Laten we ons vooral realiseren dat het fascisme van de Tweede Wereldoorlog niet begon in de vernietigingskampen. Het begon met het zaaien van haat, en het stelselmatig wegzetten en discrimineren van mensen. En dat is precies wat er op dit moment ook in ons land gaande is, tot in de Tweede Kamer. Laten we daar ook even bij stil staan. Het wordt tijd dat we ons echt bewust worden van de kwetsbaarheid van onze vrijheid en democratie.