Van oerbos naar nieuw meer

Vandaag is het precies drie jaar geleden, dat ik een blog heb geschreven over de aanleg van een nieuw meer bij Oudega (gemeente Smallingerland) …

Sindsdien had ik al een paar maal weer een ritje gemaakt naar het eind van de doodlopende weg om eens te bekijken wat de stand van zaken was. Vanaf het weggetje was van het werk echter weinig of niks te zien. Zondagmiddag was dat nog steeds niet anders. En toch is er al veel werk verzet …

Dat er vanaf de weg niets te zien is, komt omdat het terrein in verschillende compartimenten is opgedeeld. Binnen ieder compartiment wordt de aarde voorzichtig laag voor laag afgeschraapt. Voor iedere laag is een bestemming. Zo gaat een deel van de veengrond bijvoorbeeld naar champignonkwekerijen in Limburg. De aarde gaat naar landbouwpercelen in de buurt en zand kan gebruikt worden bij woningbouw en dijkaanleg. Een oud-studiegenoot van me heeft in maart van dit jaar een filmpje met droneopnamen online geplaatst, daarop is het werk beter te zien …

Zondagmiddag heb ik er weer eens een kijkje genomen. Aanleiding daartoe is berichtgeving, dat er onlangs bij het graafwerk een oerbos tevoorschijn is gekomen. Uit onderzoek van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is intussen gebleken dat het gaat om een bos van ca. 5.000 jaar oud. Dankzij de jaarringen kan nauwkeurig worden vastgesteld hoe oud een boom is. Zo komt een van de bomen uit het jaar 3729 voor Christus. Niet alleen de periode waaruit het bos stamt, maakt het een uniek onderzoek. Vooral de oppervlakte is zeldzaam, het bos zou naar schatting 90 hectare groot zijn …

Oud roest in De Deelen

We kijken nog even verder rond op de plek waar de laatste commerciële veengraver van ons land enkele weken geleden de laatste vracht veengrond op transport zette. Nadat turf als brandstof overbodig werd, schakelde De Vries sr. als laatste veengraver in 1957 over op de exploitatie van veengrond uit De Deelen als basis voor potgrond. Sindsdien zijn de grootste veengravers uitgeweken naar Letland en Estland …

Met een rupskraan werd de veengrond in De Deelen afgegraven en bij één van de petgaten op een dekschuit geladen. De dekschuit werd vervolgens met een motorbootje naar de overslagplaats gesleept. Daar werd de grond dan met een tweede kraan op een transportband geladen, waarmee het in een vrachtschip werd gestort, dat afgemeerd lag in het aangrenzende kanaal ‘de Heafeart’ …

Omrop Fryslân heeft een kort filmpje gemaakt van het laden en de vaartocht van de laatste vracht veengrond. Vanaf 2.47 min. komt de laatste originele baggelmachine in de Deelen in beeld. Dat is het mooiste roest dat in De Deelen verborgen ligt. Deze prachtige bonk oud roest, die ooit eigendom was van Theun de Vries zijn vader, is sinds de jaren 50 deels weggezakt in het moeras …

Ik wist al lang dat ding ergens in De Deelen moet liggen, maar de exacte locatie was me niet bekend. Intussen heb ik er al een paar foto’s van gekregen die ik mag gebruiken. Maar voordat ik die hier publiceer, wil ik dat wonderbaarlijke ding eigenlijk zelf graag eens met eigen ogen zien. En ik weet intussen waar hij ligt …

  • wordt vervolgd

Veenpluis op zijn mooist

Juni is de tijd om te genieten van de bijzondere witte waas die hier en daar zachtjes over het landschap wordt gelegd door bloeiend veenpluis (moark in het Fries), zoals hieronder in het piepkleine, maar o zo mooie natuurgebied ‘de Kapellepôle‘ …

160604-1511x

Om de schoonheid ervan te kunnen zien, moet je het eigenlijk van (heel) dichtbij bekijken. Dat valt echter vaak nog lang niet mee, want voordat je het weet sta je tot je enkels in het water of zak je ineens diep weg in zachte veengrond. Veenpluis is bestand tegen wisselende waterstanden, zolang de grond maar een beetje vochtig blijft. Als gevolg van ontginning en ontwatering kan veenpluis steeds minder geschikte standplaatsen vinden …

160527-1232x

Gelukkig hebben we hier in de omgeving her en der nog wel wat plekjes waar veenpluis zich thuis voelt. Ook in het Weinterper Skar duikt het veenpluis elk jaar weer op een aantal plaatsen op …

160527-1236x

Tot mijn grote vreugde bloeide het veenpluis dit jaar ook vlak naast het zuidelijk pad in it Skar, zodat ik nu eens geen echt halsbrekende toeren hoefde uit te halen om er een paar macro-opnamen van te maken …

160527-1237x