’t Stille vuurwerk van 2024

Kijkend naar alle ontwikkelingen in binnen- en buitenland vond ik 2024 een naar deprimerend jaar. En het weer maakte het er vaak ook niet beter op. Maar er waren ook lichtpuntjes. Wat zeg ik, er waren zeeën van licht in de lucht. De zonnecyclus bereikte dit jaar zijn maximum, en dat was goed te merken aan de vele keren dat er vanuit ons land poollicht zichtbaar was …

Dat begon al op vrijdag 10 mei. Nadat ik de hele dag met fotomaatje Jetske op pad was geweest langs het Wad, troffen we bij thuiskomst een alarmmelding aan van de poollichtjagers. Een dag vroeger dan verwacht, werd er die avond op grote schaal poollicht verwacht. Hoewel ik doodmoe was na het dagje aan het Wad, heb ik mezelf aan het eind van de avond toch maar even naar de auto gesleept om een ritje naar De Veenhoop te maken. Daar heb ik o.a. de eerste foto en de onderstaande serie gemaakt …

Zondag 23 juni zag ik vanuit huis aan het eind van de avond lichtende nachtwolken aan de noordelijke hemel verschijnen. Ik heb het die avond beperkt tot een aantal foto’s, die ik in onze straat heb gemaakt …

Drie dagen later, we schrijven dan 26 juni, was het in onze tuin met 29,1°C net niet tropisch warm. Overdag was het me te warm, maar ’s avonds was het lekker weer. Daarom heb ik die avond een ritje naar de Jan Durkspolder gemaakt. Ik hoopte er lichtende nachtwolken of poollicht achter het silhouet van de windmotor te kunnen fotograferen. Ik nestelde me lekker mijn klapstoeltje in de polder. Het was er mooi, maar poollicht of lichtende nachtwolken kreeg ik die avond niet te zien …

Op maandag 12 augustus was ’t met een maximumtemperatuur 28,9°C opnieuw warm. Omdat er die avond wel kans op poollicht was, heb ik het me nogmaals gemakkelijk gemaakt bij de windmotor in de Jan Durkspolder. Ook ditmaal heb ik er weer heerlijk gezeten, maar het duurde lang voordat er wat gebeurde. Toen er uiteindelijk een mooie paarse goed verscheen, ging bij mij het lichtje uit en was het tijd om op huis aan te gaan …

Op donderdag 10 oktober was er opnieuw kans op poollicht. Ditmaal besloot ik naar It Eilân te rijden om weer eens een andere setting te hebben. Het was een waardeloze avond met veel bewolking en het was kil. Nadat ik een tijdlang aan de waterkant had staan posten, verscheen er toch nog een gaatje in de bewolking en kreeg ik een laatste kans op wat poollichtfoto’s in 2024 …

Hiermee kon ik 2024 toch nog enigszins kleurig afsluiten. En wie weet, misschien krijgen we in de oudjaarsnacht tussen de wolken en het vuurwerk door ook nog wat poollicht te zien. Behalve harde wind wordt er namelijk komende nacht ook een flinke zonnestorm verwacht!

Tot slot

Dank aan alle lezers, likers en reageerders. Zonder jullie bijdragen zou het hier een saaie boel zijn. Mede namens Aafje wens ik jullie allen een rustige & veilige jaarwisseling en een gelukkig & gezond 2025.

Poollicht boven Fryslân

‘Woensdag 29 oktober 2003 zat ik een groot deel van de dag achter de pc. Behalve de diverse poollichtsites met grafieken en magnetometers hield ik ook de weerkaarten en satellietfoto’s op internet in de gaten. 2003 had tot op dat moment een recordaantal uren zon opgeleverd. Het was dan ook frustrerend om te zien, dat een depressie uitgerekend deze week was gaan oprukken en ons land in zijn greep had gekregen. En daar baalde ik flink van, want na een paar grote uitbarstingen op de zon, was er een serieuze kans op poollicht boven ons land. Maar dan moest het wel helder zijn …

Zo ben ik nadien het verslag over mijn eerste succesvolle poollichtjacht ongeveer begonnen. Omdat mijn eerste weblog helaas verloren is gegaan in de onmetelijke diepten van het internet, heb ik er tien jaar later nog eens verslag van gedaan. Dat verslag kun je hier in een zesdelige blogserie nogmaals lezen. Deel 1 is getiteld ‘Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)’

Aan het eind van ieder blogje kun je rechtsonder het artikel doorklikken naar het volgende deel van mijn reis op zoek naar dat fascinerende poollicht. Voor vandaag laat ik het bij een aantal van de mooiste foto’s die ik indertijd heb gemaakt …

En zo zie je maar, dat poollicht niet altijd beperkt blijft tot de poolstreken. Gemiddeld is poollicht vanaf de Waddenkust een keer of drie per jaar te zien. De laatste keer was op maandag 18 september jl. Een enkele keer reikt het noorderlicht echter nog veel verder. Als ik het me goed herinner kwamen er eind oktober 2003 zelfs meldingen en foto’s binnen vanuit Zuid-Frankrijk. En weet je wat nu zo mooi is? De zon is de laatste maanden weer flink actief en nadert op dit moment een nieuw maximum. Ik hoop dan ook, dat we komende winter of volgend voorjaar in onze regionen weer een kansje krijgen om poollicht te zien …

En nu naar: ‘Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)’

Aurora Borealis – The greatest show on earth

Aurora Borealis is bij ons beter bekend onder de naam noorderlicht of poollicht. Wie mij al wat langer kent, weet dat ik er een fervent fan van ben. En wie me ook via Twitter volgt (@JanKaliasAfanja), die weet ook dat we er afgelopen dinsdagavond weer dicht tegenaan zaten om dat zo vurig gewenste poollicht ook weer eens vanuit Nederland te kunnen zien. Heel dicht zelfs … Sterker nog: vanaf de Friese zeedijk en vanaf Terschelling zijn er dinsdagavond en -nacht foto’s van zwak poollicht gemaakt.

Vanuit Drachten was het helaas niet te zien, en omdat de grafiekjes op internet me niet voldoende vertrouwen inboezemden om er op uit te trekken, heb ik de nachtelijke duisternis er ook niet voor opgezocht. Deze avond heeft me echter wel weer gesterkt in de gedachte, dat we ook hier het poollicht zeker nog wel weer eens te zien zullen krijgen. Het hoeft maar één keer allemaal mee te zitten …

Tot die tijd troost ik me bij gelegenheid met de foto’s van de geweldige poollichtshows die ik in oktober 2003 heb kunnen fotograferen vanuit Groningen en Fryslân. Het verhaal over mijn poollichtjacht in oktober 2003 heb ik hier 3 jaar geleden al eens gedaan. Nieuwe volgers of mensen die dat relaas nog eens terug willen lezen, kunnen hier terecht en vervolgens doorbladeren naar de volgende delen: Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)

Onlangs heb ik de foto’s uit 2003 opnieuw opgepoetst en samengevoegd tot een 12:40 min durende video getiteld “AURORA BOREALIS – The greatest show on earth“, die vanaf vandaag in HD-formaat te zien is op You Tube. Misschien is het een idee om daar tijdens de ‘Nacht van de Nacht” eens even lekker voor te gaan zitten …

Poollicht 31-10-2003 – De Wilgen (Fr.)

– Dit is een vervolg op “Poollicht 31-10-2003 – Drachten (Fr.)”

Daar stond ik dan in de nacht van donderdag 30 op vrijdag 31 oktober 2003 … midden in de weilanden bij De Wilgen ten westen van Drachten, met poollicht aan alle kanten om me heen …

031031-0140x

Vanaf ongeveer 1:30 uur bleef de hemel in het noordwesten zeker 20 minuten vuurrood gekleurd, daarna volgde tot ruim kwart over twee ’s nachts nog een prachtige 3D lichtshow …

031031-0142x

Wat een spektakel, dit was echt ongekend voor Nederland. Normaal gesproken komt dit alleen voor in landen als Finland en Alaska …

031031-0143x

Aan de noordoostelijke hemel was een wat wisselende roodgroene gloed zichtbaar, het ene moment hoog, en dan weer wat lager …

031031-0144x

Witte, groene en lichtblauwe slierten licht, die aan reusachtige slangen deden denken, kronkelden een tijdlang langzaam aan alle kanten langs de hemel …

031031-0209x

De landelijke stilte, die alleen af en toe werd verbroken door het gesnater van een groep ganzen die verderop in een weiland stonden of door het geloei van een koe in de verte, maakte het geheel nog indrukwekkender …

031031-0154x

Rond 2:15 uur volgde nog een prachtige apotheose: het poollicht reikte tot in Orion! De laatste foto is niet de mooiste, maar hij maakt wel duidelijk tot hoe ver het poollicht die nacht reikte. Met behulp van een planetariumprogramma zoals b.v. het gratis Stellarium kun je goed zien hoe zuidelijk Orion eind oktober rond 2:00 uur ’s nachts staat. Maar je kunt het bekijken door op een helder moment even naar buiten te stappen en dan Orion aan de zuidelijk hemel op te zoeken …

031031-0217x

Tegen half drie uur kwam er geleidelijk een eind aan dit prachtige fenomeen, dat wel eens treffend “The Greatest Show on Earth” wordt genoemd. Het was voorbij, en daarmee was het nu toch echt tijd om naar huis te gaan. Thuis wachtten mijn vrienden van de Auroria-chatbox gelukkig! Daar bleef het nog lang gezellig, want niemand leek iets van de show te hebben gemist. Dat maakte de dag echt helemaal af.

Het was een unieke en onvergetelijke ervaring om het poollicht te zien. Tien jaar na dato kijk ik nog steeds reikhalzend uit naar een volgende poollichtshow. Ik houd diverse sites rond het ruimteweer in de gaten. Zodra er zich weer een kansje op poollicht in eigen land voordoet, dan zal ik daarvan hier zeker melding maken, want ik gun ook jullie zo’n mooie show!

Poollicht 31-10-2003 – Drachten (Fr.)

– Dit is een vervolg op “Poollicht 31-10-2003 – Jubbega (Fr.)”

Terug in Drachten kon ik het niet laten om voordat ik naar binnen ging nog even een blik op de noordelijke hemel te werpen. Opnieuw twijfelde ik over wat ik zag, was het nu helder of hing er sluierbewolking …? Ik zag in elk geval sterren …

031031-0120x
Om aan alle twijfel een eind te maken, besloot ik nog maar even naar het plantsoen verderop in de straat te lopen. Zelfs daar was ondanks het omringende stadslicht nog steeds actie aan de hemel zichtbaar en niet alleen boven de noordelijke horizon, maar rondom …

031031-0124x

Het was met het blote oog maar nauwelijks zichtbaar, maar toch was er onmiskenbaar voortdurend beweging in wat bijna een soort groene nevel leek. Nadat ik een paar foto’s had gemaakt, besloot ik thuis maar weer eens even de chatbox in te duiken om te zien hoe de vlag er bij hing …

031031-0125x

Wat er vervolgens gebeurde, valt in feite met geen pen te beschrijven, toch zal ik een poging wagen …
Terwijl ik even voor half twee de sleutel in het slot van de voordeur stak, zag ik vanuit mijn ooghoek (of zou ik het gevoeld hebben?), dat er iets gebeurde aan de westelijke hemel. Plotseling was daar een gigantisch grote felrode lichtvlek verschenen … Ik kon mijn ogen niet geloven!

031031-0129x

Snel de camera weer op het statief en daar stond ik midden in de nacht vlak voor ons huis het poollicht te fotograferen. De eerste opname was niet goed gericht, de volgende bleek teveel boom te bevatten … Even het statief wat verplaatsen, nog maar eens een opname maken. Het werd al beter, maar toch …

031031-0130x

Dan maar midden op straat, er was toch niemand in de verre omtrek! Dat was echter ook niks waard met die felle straatverlichting rondom …

031031-0131x

Snel even naar binnen en in een paar stappen naar boven, kijken of Aafje nog wakker was. Dit moest ze toch eigenlijk wel zien … Ze was in echter in diepe rust. Omdat ik wist dat ze haar rust op dit moment goed kon gebruiken, besloot ik haar maar niet te wekken. Zachtjes, maar met gezwinde pas weer naar buiten. Dit was te gek. Heel Drachten, wàt … heel Fryslân en het grootste deel van Nederland bivakkeerde in dromenland. En ik stond hier midden in de bewoonde wereld plotseling midden in het poollicht …

Wat een geluk dat we aan de rand van Drachten wonen! Ik besloot met gepaste spoed westwaarts te rijden, om daar vijf minuten later in de duisternis volop te kunnen profiteren van een ongekend en uniek spektakel.

– Wordt vervolgd om 1:40 uur –

Poollicht 31-10-2003 – Jubbega (Fr.)

Dit is een vervolg op “Poollicht 30-10-2003 – De Deelen (Fr.)”

Nadat Aafje en ik eerder op de avond samen poollicht hadden gezien bij de Deelen (zie vorig logje), stapte ik tegen elven opnieuw in de auto. Tja …, welke kant zou ik nu eens op gaan? De satellietbeelden gaven nog altijd geen duidelijkheid over waar het zou opklaren. Ik besloot mijn geluk eerst maar eens te beproeven aan de waterkant bij De Leijen. Daar aangekomen bleek het enorm tegen te vallen, er was geen ster te zien. Maar weer in de auto dan, nu maar eens zuidwaarts. Een half uurtje later meende ik in de buurt van Oosterwolde sterren te zien fonkelen. Toen ik de auto in de berm had geparkeerd, was er in de lucht nauwelijks iets te zien, maar thuis bleek op de foto toch wel degelijk poollicht zichtbaar te zijn …

031030-2330x

Korte tijd later begon ik in de omgeving van Jubbega even aan mezelf te twijfelen … Zag ik dat nu goed …? Jawel, een dieprode gloed wist aan de noordoostelijke hemel door de sluierbewolking heen te breken …

031031-0019x

Het kon niet mooier, want ik kwam net langs een voor poollicht fotogeniek plekje, met aan de ene kant van de weg wat bomen langs de oprit naar een boerderij in de verte en aan de andere kant een enkele boom en verderop nog weer een rij bomen langs een weg …

031031-0013x

Ruim een kwartier lang heb ik de camera daar op wat silhouetten voor het poollicht gericht, maar tussendoor heb ik toch vooral stilletjes juichend staan genieten …

031031-0023x

Het vandaag de dag zoveel gebezigde woord “selfie” bestond toen nog niet, dit zelfportretje met poollicht is in feite dan ook een selfie avant la lettre … 😉

031031-0024x

En toen kwam er een auto voorbij …

031031-0026x

Gelijktijdig overheersten in het noordwesten vooral groene tinten in fraaie streamers …

031031-0028x

Hoewel de lucht intussen aan alle kanten begon op te klaren, nam de poollichtactiviteit rond 0:30 uur af. Daarom besloot ik maar weer eens huiswaarts te gaan. Ik dacht dat ik nu alles wel had gezien … Niets bleek echter minder waar te zijn!

– Wordt vervolgd om 1:20 uur –

Poollicht 30-10-2003 – De Deelen (Fr.)

– Dit is een vervolg op “Poollicht 29-10-2003 – Marum (Gr.)” –

Dankzij een nieuwe uitbarsting op de zon, konden we donderdag 30 oktober 2003 voor de tweede opeenvolgende dag genieten van poollicht in Nederland. Het weer leek opnieuw de grote spelbreker te worden. Het was overal in het land de hele dag matig tot zwaar bewolkt, maar volgens de verwachtingen zouden later in de avond vanuit het zuidwesten opklaringen terrein winnen …

Omdat de magnetometers en de grafieken naar mijn idee voldoende aangaven dat er actie te verwachten viel, besloot ik tegen 19:30 om er toch maar op uit te trekken. Er zou toch wel ergens een opklaring te vinden zijn? Aafje, die na een week blijkbaar ook was aangestoken door het PLD-virus (het Polar Light Disease-virus oftewel het Poollichtvirus), besloot maar eens mee te gaan …

Al na een kwartiertje kwamen we tussen Drachten en Heerenveen terecht in een opklaringsgebied. Nog eens tien minuten later stonden we aan de rand van het natuurgebied de Deelen bij Gersloot, ongeveer 15 km. ten westen van Drachten. Voorzichtig begon zich aan de noordelijke hemel een zachtgroene gloed af te tekenen …

031030-2119x

Korte tijd later zagen we in een vaag rood schijnsel de eerste streamers verschijnen …

031030-2110x

Ademloos stonden we samen bij één van de petgaten een tijdlang naar dit wonderlijke schouwspel in de lucht te kijken …

031030-2106x

Na enkele minuten vervaagden de rode streamers weer …

031030-2107x

Nog even bleef de noordelijke hemel groen oplichten, daarna sloot het wolkendek zich opnieuw onbarmhartig …

031030-2104x

Rond 21.30 uur waren we weer thuis, opnieuw een mooie ervaring rijker. Hoewel ik natuurlijk al verwend was in vergelijking met vele anderen, had ik er nog lang geen genoeg van gekregen. De meters op de diverse internetsites lieten op dat moment grote activiteit zien. De stemming in de chatbox was uitermate opgewonden over de dingen die gaande waren en nog leken te komen. Overal in den lande was men op zoek naar gaten in de bewolking. Om de paar minuten stond ik in de tuin omhoog te turen, hopend op een flink gat in de bewolking.

Ik kon het al snel niet meer uithouden achter de p.c. “Ga maar gauw naar buiten, ik ga zo toch naar bed,” zei Aafje, die mijn onrust bemerkte. Hier en daar was een flauwe ster zichtbaar. Ik besloot niet langer te wachten. Tegen elven zat ik opnieuw in de auto. Tja …, welke kant moest ik nu op …?

– Wordt vervolgd donderdag 31 oktober om 00:10 uur –