Bij Museum Schokland

Nadat we wat foto’s van het Kerkje aan de Zee hadden gemaakt, aten we in de auto onze broodjes voor die dag. Daarbij stelde ik Jetske voor om op de terugweg via Schokland te rijden. Dat konden we mooi even meepakken nu we toch in de buurt waren. En zo reden we korte tijd later van het voormalige eiland Urk naar het vroegere eiland Schokland. We namen eerst een kijkje aan de zuidkant, daar staat Museum Schokland

Schokland was eeuwenlang een eiland in de Zuiderzee, dat ongeveer 12,5 km ten zuidoosten van Urk lag. Van noord naar zuid had het eiland een lengte van ongeveer 4 km. In eerste instantie werd het eiland bewoond door jager-verzamelaars. In de Middeleeuwen waren het vooral boeren die er vee hielden en graan verbouwden. Alleen op zelfgemaakte terpen waren de bewoners van Schokland veilig voor de Zuiderzee, die in de loop van de jaren meer en meer van het eiland opslokte. In 1859 werd besloten om Schokland te ontruimen. De bewoners moesten hun geliefde geboortegrond verlaten en zich vestigen op de vaste wal. Het werd stil op Schokland. Het moet voor de Schokker bevolking een wrange wetenschap zijn geweest dat het eiland na de ontruiming geen meter land meer heeft verloren. Het hele verhaal kun je hier lezen: Schokland: het verhaal

Naast het pad naar Museum Schokland staat een bijzonder wit en lichtblauw gekleurd standbeeld van een man met een pelikaan. Het blijkt te gaan om Eberhard Philip Seidel (1728-1814). Jarenlang was hij een zeer belangrijk en gezien persoon op Schokland. Hij schopte het onder andere tot schout en burgemeester van Schokland …

Omdat dit bezoekje aan Schokland slechts een tussenstop was, besloten we geen kaartjes te kopen om toegang tot het hele buitenlucht museum te krijgen. Daardoor stonden we al snel voor een hek met poortjes, die voor ons gesloten bleven. Erg veel kregen we dan ook niet te zien. Een stuk verderop stond een gebouw, dat het me nog het meest deed danken aan een kerk met het voorhuis van een boerderij. …

Aan de voet van de terp waar de kerk op stond lagen een paar bootjes op het droge. Veel meer kregen we niet te zien van achter het hek. We hielden het daarom maar voor gezien en liepen terug naar de parkeerplaats. Ik sluit af met een close-up van een van de keien die daar liggen. Die keien heeft de gemeente Noordoostpolder in 1980 gekregen van de Noorse zustergemeente Ringerike …

Ook Pepijn bedwingt D53

Zoals hier gisteren al te zien was, trok Tijmen na aankomst bij de hunebedden meteen een sprintje om als eerste hunebed D53 te beklimmen …

151010-1521x

Hij zat dan ook al snel fier als een vorst op zijn troon …

151010-1522x

Bij die aanblik van zijn grote broer bovenop het hunebed kon Pepijn natuurlijk niet achterblijven, zo goed en zo kwaad als het ging worstelde hij zich naar boven …

151010-1539x

Met een beetje hulp verplaatste hij zich vervolgens van de ene zwerfkei naar de andere …

151010-1530x

Het duurde dan ook niet lang …

151010-1529x

Toen zat ook Pepijn trots op zijn rots …

151010-1527x

Omdat zijn eigen camera nog steeds een lege batterij had, vroeg Tijmen vlak voordat we de hunebedden achter ons lieten, of hij met mijn camera nog even een groepsfoto mocht maken. Dat leek me een prima afsluiting van ons bezoek aan de hunebedden …

151010-1550xx

Bij de hunebedden

Zeg je ‘Havelte’, zeg je ‘hunebedden’ …
En dus zijn Jetske en ik maandag na afloop van ons bezoek aan de oude atoomsite bij Havelterberg nog even doorgereden naar de Hunebeddenweg, hemelsbreed ongeveer 2 km bij de oude atoomsite vandaan. Daar liggen aan de voet van de Havelterberg – een ongeveer 19 meter hoge keileemrug, die zo’n 150.000 jaar geleden tijdens de voorlaatste ijstijd is ontstaan – twee hunebedden …

140324-1250x

Een grote ijskap duwde de bodem op tot richels en ruggen, die hier duidelijk in het landschap te zien zijn. Het ijs voerde ook grote zwerfkeien mee uit Scandinavië. Tussen 3.400 en 3.100 voor Christus hebben boeren hier een aantal van die stenen uitgegraven en er twee grote grafkamers van gebouwd: de hunebedden D53 en D54. Hunebedden zijn de oudste monumenten van ons land. Van de 54 hunebedden die nog in Nederland zichtbaar zijn, staan er 52 in de provincie Drenthe. De andere twee staan in de provincie Groningen. Ze zijn meer dan 5.000 jaar geleden gebouwd door mensen van de Trechterbekercultuur. Zij waren zo ongeveer de eerste boeren van Noord-Europa, en ze begroeven hun doden in de hunebedden …

140324-1252x

Hunebed D53, dat op de bovenstaande foto’s te zien is, werd in de Tweede Wereldoorlog helemaal uit elkaar gehaald. De Duitse luchtmacht legde hier een vliegveld aan, en daarbij lag het hunebed in de weg. De stenen zijn indertijd begraven in een grote kuil. Na de oorlog zijn ze met behulp van kaarten en foto’s weer precies op hun plaats gelegd …

140324-1303x

Het vlakbij gelegen hunebed D54, dat op de onderstaande foto’s te zien is, was voor de zekerheid ingepakt in een zandheuvel, die in 1946 weer is weggegraven …

140324-1316x

Zoals wij de hunebedden tegenwoordig zien, hebben de bouwers ze nooit gezien. Indertijd lag er een heuvel van zand over de hunebedden heen, alleen de toppen van de dekstenen waren toen te zien …

140324-1317x

De heuvels zijn al lang geleden afgegraven, en bij veel hunebedden ontbreekt ook vaak een aantal van de zwerfkeien die ooit deel uitmaakten van het hunebed, maar het blijven indrukwekkende monumenten …

140324-1319x