Afbrokkeling van de beschaving

Ik heb even geen zin om vrolijk te doen alsof er niks aan de hand is in de wereld en in ons eigen land. Het is benauwend en beangstigend om te zien hoe de bijl steeds verder in de wortel van de beschaving en de rechtstaat wordt gezet. Vorig jaar heb ik de foto hieronder gebruikt na de herverkiezing van Donald Trump als president van de VS. Gisteren heeft hij met zijn Big Beautiful Bill eindelijk zijn zin gekregen: belastingverlaging voor de rijken, terwijl de lagere klassen en kwetsbare groepen sociale voordelen dreigen te verliezen en illegalen met geweld worden opgejaagd. En intussen mag Oekraïne verrekken onder Russische drones, raketten en gifgassen …

In ons eigen land zijn we intussen ook weer verder afgegleden. Van NSC (Nieuw Schijnheilig Contract) had ik al niet anders meer verwacht. Maar dat uitgerekend de SGP, de partij die sinds mensenheugenis bekend heeft gestaan als hoeder van de rechtstaat, gisteravond de deur heeft opengezet voor vervolging van illegalen en mensen die hen helpen, is een regelrechte gotspe …

De wet die gisteravond is aangenomen, moet weliswaar nog naar de Raad van State en de Eerste kamer, maar ik ben er niet gerust op. Het CDA zegt nu weliswaar ook daar tegen de wet te zullen stemmen, maar beloften van het CDA zijn als het erop aankwam al te vaak niets waard gebleken.

Willen we voorkomen dat mensen straks onder de brug moeten slapen, omdat het verboden is om hen voedsel en onderdak te bieden? Ik hecht niet altijd evenveel waarde aan petities, maar deze heb ik van harte ondertekend vanmorgen. Baat het niet, dan schaadt het niet. Misschien kun je hem ook tekenen, op de link hieronder klikken is al een mooi begin …

https://groenlinkspvda.nl/petitie/stop-de-asielwetten/

Achter de dijk

De contouren van het tweelingdorp Peazens-Moddergat zijn in de verte weer herkenbaar. Links zien we de wieken van een molen en rechts zien we een kerktoren, ze staan allebei achter de zeedijk bij Peazens-Moddergat …

De stellingmolen ‘De Hond’ werd in 1861 gebouwd. In 1950 werd er een sloopvergunning voor de molen aangevraagd en verkregen, maar uiteindelijk werd de molen niet afgebroken. De Vereniging De Hollandsche Molen kocht ‘De Hond’ in 1968 in vervallen toestand voor het symbolische bedrag van één gulden aan. Van 1969 tot 1971 werd de molen volledig gerestaureerd …

De Sint-Antoniuskerk van Peazens is een laat-romaanse kerk, die omstreeks 1200 is gebouwd. Van de oorspronkelijke romaanse kerk zijn nog enkele delen bewaard gebleven. Voor de bouw van de kerk werd gebruikgemaakt van kloostermoppen, ook wel friezen genoemd. In 1792 werd de kerk ingrijpend veranderd. De oude zadeldaktoren werd afgebroken en de kerk werd in westelijke richting verlengd …

Ruim 200 m ten westen van de Sint-Antoniuskerk staat de kerk ‘It Anker’ in Moddergat. Deze gereformeerde kerk is gebouwd in 1899 …

Ik houd van de gelaagdheid van de zeezijde van de dijk.

Waar het begon

De achtkantige poldermolen ‘De Hersteller’ werd in 1857 gebouwd aan de Hoge Dijk bij Rotsterhaule. Samen met vijf andere molens werd hij ingezet om de Groote Sintjohannesgaasterveenpolder droog te malen. De bemaling werd in 1931 overgenomen door twee elektrische gemalen. In 1946 werden het wiekenkruis en de kap verwijderd, toen was het binnenwerk ook al (in de kachel?) verdwenen. In 1948 werd volledige sloop overwogen, maar dat gebeurde niet: de romp bleef in gebruik als woning.

In april 1936 werd mem als laatste van 7 kinderen geboren in een klein arbeidershuisje 600 meter verderop …

Mist in De Weerribben

Na de koffie stapten fotomaatje Jetske en ik gistermorgen in de auto om een ritje door De Weerribben te maken. Er hing net als woensdag weer een fotogenieke mist over de landerijen. Tijdens de eerste korte tussenstop maakte ik de foto van de onderstaande boom. Alleenstaande bomen tonen hun ware gedaante als ze ’s winters kaal in het landschap staan. Omfloerst door een fijne mist vind ik ze nog mooier…

Zoals te verwachten viel, maakten we de eerste echte stop aan de Hoogeweg in De Weerribben. De spinnenkopmolen ‘de Wicher’ hebben we al veel vaker bezocht en gefotografeerd. Zulke sfeerrijke mistbeelden had ik er echter nog niet van …

Korte tijd later vervolgden onze weg om 350 m verderop nogmaals een fotostop te maken …

– wordt vervolgd

Nieuwe zeilen voor de Wicher

Ik begin vandaag nogmaals met een foto van de tjasker aan de Hoogeweg bij Kalenberg. Mijn fotomaatje Jetske heeft daar – secuur als ze altijd werkt – nog wat mooie achtergrondinformatie bij gevonden: ‘Tjasker in de Weerribben weer in volle glorie …’

Zo’n 300 meter ten noorden van de tjasker staat de poldermolen ‘de Wicher’. Het is de enige spinnenkopmolen in Overijssel …

De originele spinnenkopmolen die hier stond, werd in 1943 afgebroken afgebroken. In 1980 ontstond het initiatief om de molen te herbouwen. Sinds de ingebruikname in1982 is de molen eigendom van Staatsbosbeheer die de molen thans in eigendom heeft. ‘De Wicher’ heeft tegenwoordig alleen nog een publieksfunctie en wordt draaiend gehouden door vrijwilligers. Vorig jaar kregen Jetske en ik een blik op het stoere houten interieur van de molen met deskundige uitleg van de molenaar…

Terwijl één van de vrijwilligers een groepje bezoekers rondleidde, raakten wij aan de praat met een tweede vrijwilliger, die aan het zagen was. Om ervoor te zorgen dat een molen kan draaien, beschikt de molenaar over het zogenaamde windrecht. Binnen een aantal kringen rond de molen mag de bebouwing en beplanting maar een bepaalde hoogte bereiken. Het staat hier mooi uitgelegd: ‘Windrecht en molenbiotoop’

In de spinnenkopmolen

Afgelopen vrijdag heb ik hier de spinnenkopmolen ‘de Wicher’ aan de Hoogeweg bij Kalenberg geïntroduceerd. Vandaag kijken we daar nog even verder rond …


De molenaar, die net als 99,9% van de molenaars in ons land dit werk op vrijwillige basis doet, was blij om weer een paar geïnteresseerde gasten te kunnen ontvangen. De man vertelde dan ook honderduit over de molen. Ik dacht dat hij het nooit zou vragen, maar na enige tijd werden we dan toch uitgenodigd om een kijkje in de machinekamer te nemen. Hier vertelde de molenaar ons o.a. dat diverse onderdelen van de molen traditioneel gemaakt zijn van verschillende houtsoorten …

Weer buiten vertelde de molenaar ons over de nieuwe wieken van de molen. Op een stormachtige dag in 2018 werd ‘de Wicher’ gekortwiekt door een rukwind. Het herstel liet lang op zich wachten, omdat de schade groter was dan in eerste instantie werd gedacht. Nu, ruim 4 jaar later, staat ‘de Wicher’ er weer bij als een heus pronkstukje. Het wachten is nu alleen nog op nieuwe zeilen, want de oude zijn te klein voor de nieuwe wieken …

Om de rondleiding af te ronden, nodigde de molenaar ons nog uit om een kijkje te nemen in de kap van de molen. “Daar rust het echte geheim van de spinnenkop,” zei hij met een knipoog. Hoewel ik er wel nieuwsgierig naar was, heb ik die uitnodiging toch maar vriendelijk afgeslagen. Het leek me niet wijs om nu nog halsbrekende toeren uit te halen om daar boven te komen. Jetske liet haar beurt voorbij gaan vanwege hoogtevrees. Nadat we de molenaar vriendelijk hadden bedankt, gingen we op zoek naar de blauwborst

Ik sluit af met twee kleine stuwen bij de molen. Hiermee kan de molenaar sturen of er water uit het achterliggende natuurgebied moeten worden gepompt, of dat er juist water naar toe moet worden gepompt. Ik vind het in al zijn eenvoud een mooi ingenieus systeem …

Spinnenkopmolen de Wicher

Na ons bezoek aan het Stroïnkgemaal stelde ik voor om ook meteen maar langs de spinnenkopmolen de Wicher aan de Hoogeweg bij Kalenberg te rijden (Google Maps). Die zou ook wel open zijn in het kader van Nationale Molendag, leek me …


‘De Wicher’ is de enige spinnenkopmolen in Overijssel, en hij is een stuk jonger dan je zou denken. Toen vanaf ca. 1900 kleine polders werden samengevoegd, verdwenen veel kleinere, vaak particuliere molens. De kleine molens werden eerst vervangen door grotere molens, die daarna op hun beurt werden vervangen door gemalen zoals het eerder bezochte Stroïnkgemaal. Tot in de Tweede Wereldoorlog stond er een spinnenkop op de plaats waar nu de Wicher staat. Die is echter in 1943 gesloopt en het duurde bijna 40 jaar, voordat er in1982 op dezelfde plek weer een nieuwe spinnenkop in de Weerribben verscheen …

In het waterrijke gebied Weerribben-Wieden vervullen poldermolens nog steeds een belangrijke rol bij de waterhuishouding. De Wicher kan 480 m3 water per uur verwerken, hij kan het water in twee richtingen pompen. De molen is eigendom van Staatsbosbeheer en heeft de gemeentelijke monumentenstatus …

Nadat we een tijdje met de Molenaar hadden staan praten, werden we uitgenodigd om een kijkje in de machinekamer te nemen. Dat is net als bij het Stroïnkgemaal voor een volgende keer.