In de spinnenkopmolen

Afgelopen vrijdag heb ik hier de spinnenkopmolen ‘de Wicher’ aan de Hoogeweg bij Kalenberg geïntroduceerd. Vandaag kijken we daar nog even verder rond …


De molenaar, die net als 99,9% van de molenaars in ons land dit werk op vrijwillige basis doet, was blij om weer een paar geïnteresseerde gasten te kunnen ontvangen. De man vertelde dan ook honderduit over de molen. Ik dacht dat hij het nooit zou vragen, maar na enige tijd werden we dan toch uitgenodigd om een kijkje in de machinekamer te nemen. Hier vertelde de molenaar ons o.a. dat diverse onderdelen van de molen traditioneel gemaakt zijn van verschillende houtsoorten …

Weer buiten vertelde de molenaar ons over de nieuwe wieken van de molen. Op een stormachtige dag in 2018 werd ‘de Wicher’ gekortwiekt door een rukwind. Het herstel liet lang op zich wachten, omdat de schade groter was dan in eerste instantie werd gedacht. Nu, ruim 4 jaar later, staat ‘de Wicher’ er weer bij als een heus pronkstukje. Het wachten is nu alleen nog op nieuwe zeilen, want de oude zijn te klein voor de nieuwe wieken …

Om de rondleiding af te ronden, nodigde de molenaar ons nog uit om een kijkje te nemen in de kap van de molen. “Daar rust het echte geheim van de spinnenkop,” zei hij met een knipoog. Hoewel ik er wel nieuwsgierig naar was, heb ik die uitnodiging toch maar vriendelijk afgeslagen. Het leek me niet wijs om nu nog halsbrekende toeren uit te halen om daar boven te komen. Jetske liet haar beurt voorbij gaan vanwege hoogtevrees. Nadat we de molenaar vriendelijk hadden bedankt, gingen we op zoek naar de blauwborst

Ik sluit af met twee kleine stuwen bij de molen. Hiermee kan de molenaar sturen of er water uit het achterliggende natuurgebied moeten worden gepompt, of dat er juist water naar toe moet worden gepompt. Ik vind het in al zijn eenvoud een mooi ingenieus systeem …

Spinnenkopmolen de Wicher

Na ons bezoek aan het Stroïnkgemaal stelde ik voor om ook meteen maar langs de spinnenkopmolen de Wicher aan de Hoogeweg bij Kalenberg te rijden (Google Maps). Die zou ook wel open zijn in het kader van Nationale Molendag, leek me …


‘De Wicher’ is de enige spinnenkopmolen in Overijssel, en hij is een stuk jonger dan je zou denken. Toen vanaf ca. 1900 kleine polders werden samengevoegd, verdwenen veel kleinere, vaak particuliere molens. De kleine molens werden eerst vervangen door grotere molens, die daarna op hun beurt werden vervangen door gemalen zoals het eerder bezochte Stroïnkgemaal. Tot in de Tweede Wereldoorlog stond er een spinnenkop op de plaats waar nu de Wicher staat. Die is echter in 1943 gesloopt en het duurde bijna 40 jaar, voordat er in1982 op dezelfde plek weer een nieuwe spinnenkop in de Weerribben verscheen …

In het waterrijke gebied Weerribben-Wieden vervullen poldermolens nog steeds een belangrijke rol bij de waterhuishouding. De Wicher kan 480 m3 water per uur verwerken, hij kan het water in twee richtingen pompen. De molen is eigendom van Staatsbosbeheer en heeft de gemeentelijke monumentenstatus …

Nadat we een tijdje met de Molenaar hadden staan praten, werden we uitgenodigd om een kijkje in de machinekamer te nemen. Dat is net als bij het Stroïnkgemaal voor een volgende keer.

Ruim zicht op It Eilân

Nadat ik eind oktober op een zonnige dag een fotokuier in de beslotenheid van het bos had gemaakt, verlangde ik op de eerste november naar wat ruimte om me heen. De zon scheen de ’s ochtends volop, daarom besloot ik even uit te waaien bij It Eilân. Voordat ik de oversteek over de brug maakte, besloot ik even het uitkijkplatform te beklimmen (Google Maps)

Hoewel dit uitkijkplatform niet hoger is dan dat bij de Leijen, heb je hier vandaan aanmerkelijk meer zicht. Het kostte geen moeite om de ca. een kilometer verderop staande spinnenkopmolen Roekmole (Google Maps) te zien …

Nu het seizoen er voor de recreatievaart op zit, is de voetgangersbrug naar It Eilân weer vrij toegankelijk voor eilandbewoners en rust zoekende wandelaars …

Gedurende het vaarseizoen hebben boten er vrije doorgang, voetgangers die naar de overkant willen moeten de brug zelf sluiten en weer openen. Ik kon dus zo de brug op lopen …

Eenmaal aan de overkant, zakte de moed me bij de splitsing van het pad in de schoenen. Beide paden leken me ineens wel erg lang, daarom besloot ik voor de derde optie te kiezen: terug naar de brug …

Een spinnenkopmolen bij Goëngahuizen

Het grijze en kille weer lokt me nog steeds niet echt naar buiten. Een flinke sneeuwbui zou daar ongetwijfeld verandering in kunnen brengen, maar meer dan wat natte sneeuw lijkt er vandaag nog niet in te zitten. Daarom heb ik nog maar eens een greep in het archief gedaan om een wat oudere foto op te poetsen.

Dit is één van de drie poldermolens van het type spinnenkopmolen bij Goëngahuizen (Google Maps) ten westen van Drachten: de Modderige Bol, de molen Heechhiem en de Jansmolen. De foto dateert uit januari 2016 …

Muizen, schapen en zilverreigers

Sinds de sneeuw weer is verdwenen, vallen de grote zilverreigers weer lekker op in de weilanden, zelfs als het wat grijs en mistig is …

En er zijn weer veel zilverreigers momenteel. Vooral in It Lege Midden – het laaggelegen centrale deel van Fryslân, een veengebied dat zich uitstrekt van de zandgronden in het oosten tot aan de kleigrond in het westen – kun je soms tientallen grote zilverreigers bij elkaar aantreffen. En ze hebben het er goed, want er schijnen net als in de winter van 2014-2015 weer erg veel veldmuizen in de weilanden te zitten. Tot die conclusie komt Sovon Vogelonderzoek op basis van vogeltellingen, aldus Omrop Fryslân …

Er worden dit jaar veel muizenetende vogels gezien, waaronder een record aantal zilverreigers. De grote zilverreigers en de schapen op deze foto’s bevolkten een paar weilanden in de buurt van Goëngahuizen  …

‘Heechhiem’ bij Goëngahuizen

Even een paar landelijke plaatjes op deze warme dag. Ook bij de ‘Jansmolen’ bij Goëngahuizen is het gras onlangs gemaaid …

140515-1327x

De ‘Jansmolen’, die stamt uit de 18e eeuw, is een poldermolen van het type spinnenkop …

140515-1335x

De molen is sinds 1978 eigendom van Stichting De Fryske Mole. De wieken hebben een vlucht van 14,10 meter …