Bij de Alddyk 22 – 24 zagen we dat er ook achter de oude dijk en de dijkkoupure graan stond. Ik kon het niet nalaten om even om het hoekje te gluren …
Er stonden een paar bloeiende klaprozen tussen de graanhalmen. Voor een echte close-up stonden ze te ver weg, maar ik vond dit ook al heel mooi …
Tot slot nog een laatste blik op de langgerekte akker met graan, die zich uitstrekt tot de Waddendijk, die op dit punt ca. 1.250 m verderop ligt …
Van Lauwersoog zetten mijn fotomaatje en ik koers richting Peazens-Moddergat. Voordat we daar waren, namen we nog even een afslag naar de Alddyk tussen Eanjum en Peazens. Daar neem ik af en toe graag even een kijkje bij de dijkcoupures die hier nog in de oude zeedijk zitten bij de boerderijen, die daar vlak achter de dijk staan …
Sinds er een nieuwe zeedijk op Deltahoogte ligt, hebben de oude dijk en de coupures hun functie verloren. En dat is maar goed ook, want in de loop der jaren hebben sommige muren van de coupures zwaar te lijden onder de steeds groter wordende landbouwvoertuigen. De oude schotbalken, waarmee het gat in de dijk kon worden afgesloten bij hoog water, liggen nog steeds op hoog water te wachten achter de oude dijk …
Bij het Lauwersmeer viel het wat tegen met de hoeveelheid vogels. Ja ganzen, die waren er genoeg, maar die hebben ze tegenwoordig in België ook wel. Dat vond Dirk dan ook geen tussenstop waard. Ik stelde voor om nog even naar Peazens-Moddergat te rijden. Onderweg konden we dan nog mooi een tussenstop maken bij een dijkcoupure in de oude Waddenzeedijk bij Ljussens (Google Maps). Ik vermoedde, dat Dirk hier wel aan zijn trekken zou komen …
Op de bovenstaande foto zie je akkerland dat tussen de oude en de nieuwe Waddenzeedijk ligt. De donkergroene streep in de verte is de nieuw Waddenzeedijk. Wanneer we ons omdraaien, zien we achter ons een coupure of dijkcoupure in de oude dijk, die de kust moest beschermen, voordat de nieuwe Waddenzeedijk er lag. De direct achter de oude dijk staande boerderij bevinden zich bij zogenaamde dijkcoupures …
Achter de dijk liggen de oude schotbalken waarmee de dijkcoupure gesloten kon worden. Men liet de balken bij storm- en overstromingsgevaar dan van bovenaf in de gleuven in de stenen dijkhoofden zakken. Tussen de twee rijen balken werd vaak zandzakken geplaatst, ook werd er wel paardenmest gestort om de afsluiting meer waterdicht te maken …
Nadat Dirk en ik ons enige tijd hadden vermaakt met de dijkcoupure en de balken, richtten wij ons op het kale land tussen de twee dijken. Aafje en Hilda hielden het zo te zien ook ditmaal weer probleemloos pratend bij de coupure …
– wordt vervolgd
We zijn aangekomen bij de laatste dijkcoupure die ik in het kader van deze serie laat zien. De boerderij die erachter schuil gaat, ziet er in tegenstelling tot de vorige boerderij zeer goed onderhouden uit …
De gemetselde dijkwand aan de linkerkant genummerd 22, ziet er ook nog goed uit. Met nummer 24 aan de rechterzijde is het duidelijk minder gesteld, daar mist een flinke brok uit de muur. Achter die geteisterde dijkwand zie je trouwens ook het schotbalkenhuisje staan, met onder het roestkleurige dak de zware balken, die in de gleuven van de dijkwand geschoven kunnen worden …
Van achter de dijkcoupure naar buiten kijkend, is nog beter te zien dat er een flinke hap uit het metselmerk mist. Ik mag toch hopen dat er vanaf nu wat zuiniger mee omgegaan wordt, want dit rijtje dijkcoupures aan de Alddyk tussen Paesens en Anjum is een mooi stuk cultureel erfgoed dat het verdient om bewaard te blijven …
Voor het laatste deel van ons ritje langs het Wad, reden we naar de verst gelegen boerderij aan de Alddyk (Google Maps). De Alddyk loopt aan de buitenkant vlak langs de oude zeedijk, in de verte zie je de nieuwe Waddenzeedijk …
Tussen 1963 en 1993 is 66 kilometer van die dijk op deltahoogte gebracht. Momenteel staat Wetterskip Fryslân op het punt om de Waddenzeedijk tussen Koehool en het Lauwersmeer over een lengte van bijna 50 km opnieuw te verhogen en te versterken …
Bij de aanleg van de nieuwe polders werd indertijd in de oude zeedijk een gat gegraven om de nieuwe polder toegankelijk te maken. Zo’n gat in de dijk is een coupure of dijkcoupure. Zo’n coupure bestaat uit een verticale gemetselde dijkwand aan weerszijden van de weg met daarin gleuven waarin balken konden worden geschoven …
Wanneer er een zware storm en hoog water dreigden werd de coupure afgesloten, zodat de dijk haar waterkerende functie weer kon vervullen. In de coupure werd dan een dubbele rij schotbalken neergelaten en de tussenruimte werd opgevuld met zand of mest. De schotbalken werden bewaard in een schotbalkenloodsje, dat vlak naast de coupure achter de dijk staat …
Hier aan de Alddyk staat achter elke coupure een boerderij, en soms gaat er ook nog een huis achter zo’n coupure schuil. Aan de coupures is goed te zien dat de tand des tijds er hier en daar flink aan is gaan knagen, zelfs die pot met fleurige viooltjes kon dat niet verhelen …
Morgen kijken we nog even verder rond aan de Alddyk. Maar als je intussen mooiere en betere foto’s van deze dijkcoupure wilt zien, dan moet je even bij Jetske kijken. Met haar spiegelreflex heeft ze er aanzienlijk mooiere foto’s van gemaakt: Jetske’s dijkcoupures.
Afanja's Weblog 