De meteorologische herfst, die loopt van 1 september t/m 30 november, begon warm. Op 5 september liep de maximumtemperatuur vrijwel overal in ons land op tot boven de tropische 30 graden. We konden die avond dan ook een prachtige, bijna tropische zonsondergang aanschouwen aan het Wad bij Paesens-Moddergat. Daarna kreeg bewolking de overhand, maar koud werd het niet in september. Als getuige van de klimaatverandering heb ik eind september in de kop van Overijssel voor het eerst een wespspin kunnen fotograferen …
Na september was het ook in oktober en november warmer dan normaal. In oktober kwam de gemiddelde temperatuur in ons tuintje zelfs 2 graden hoger uit dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000. In De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur voor de herfst van 2013 uit op 11,1 ºC. In ons tuintje ben ik uitgekomen op een gemiddelde temperatuur van 10,9 ºC, tegen normaal ca. 9,8 ºC over de periode 1971-2000 …
Omdat het begin oktober in Oost-Europa een tijdlang erg koud was, streken er grote groepen ganzen en veel zilverreigers in Fryslân neer. Veel van die ganzen trokken zich later weer terug, maar met de toenemende kou in het oosten is de laatste dagen vooral in avond en nacht het gegak van overvliegende ganzen weer regelmatig te horen. Oktober was verder rijk aan paddenstoelen, en op 18 oktober heb ik in het Winterper Skar nog een mooie pantserjuffer kunnen vereeuwigen …
Landelijk gezien was er sprake van een zeer natte herfst. Volgens het KNMI viel er gemiddeld over het land 347 mm regen, dat is bijna 100 mm meer dan normaal in de herfst. In De Bilt viel 390 mm, goed voor een derde plaats sinds het begin van de metingen in 1906. In het noorden zijn we er wat dat betreft goed voor weg gekomen. In ons tuintje is deze herfst 243 mm regen gevallen, tegen normaal ongeveer 231 mm, een te verwaarlozen verschil dus …
Wat wind betreft hadden we een stuk minder geluk. Op 28 oktober trok er voor het eerst sinds jaren weer een zware herfststorm over ons land, die vooral in een groot deel van Fryslân ernstige schade heeft aangericht. De gemeente Smallingerland schat dat er alleen al in en rond Drachten ca. 1.000 bomen zijn geveld. Vooral de tuin van de familie Meijer in Houtigehage bood een zeer trieste aanblik. Daar werden 38 van de 40 grote abelen langs de oprijlaan geveld door de vliegende storm. November bood vervolgens een veel rustiger en veelal grijs weerbeeld. Voor mij stond de maand toch ook voor een belangrijk deel in het teken van de ontmoeting die ik een paar maal had met een zwarte ree …