Tagarchief: deltawerken

‘Deltawerk//’ revisited

Geplaatst op door

Van 1951 tot 1996 zat het Waterloopkundig Laboratorium in het Voorsterbos (OpenStreetMap) in de Noordoostpolder. Dit laboratorium speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van diverse waterbouwkundige projecten overal op de wereld. Zo werden hier o.a. schaalmodellen getest van havens zoals IJmuiden, Lagos en Bangkok, en de iconische Deltawerken …

In 1996 vertrok het laboratorium, daarna heeft Natuurmonumenten het gebied overgenomen. De proefopstellingen bleven in het bos achter en vormen nu een boeiend decor waar de natuur langzaam haar plek weer verovert. De visie hierachter is eenvoudig maar krachtig: waar ooit de mens de natuur naar zijn hand zette, herstelt de natuur nu op haar eigen wijze het evenwicht. Wat dat betreft doet het project me denken aan de Ecokathedraal bij Mildam …

Eén van de meest opvallende bouwwerken in het Waterloopbos is de Deltagoot. Deze enorme betonnen bak is in 1980 gebouwd om de Oosterscheldekering te testen. Hij is 240 meter lang, 5 meter breed en 7 meter diep. Dankzij de inspanningen van Natuurmonumenten kreeg dit imposante bouwwerk een nieuwe bestemming. Dit was het eerste bouwwerk op onze route …

In 2018 werd Atelier de Lyon/RAAAF gevraagd om de saaie, rechthoekige Deltagoot nieuw leven in te blazen. Het bouwwerk, dat ooit verborgen lag onder een grote zandheuvel, werd uitgegraven en er werd een gracht omheen gelegd. Deze gracht weerspiegelde het beton in 2019 op een bijna serene manier in het water. Dat spiegeleffect is intussen goeddeels aan het zicht ontnomen door de oeverbegroeiing rondom.

Om de strakke vorm van de bak te doorbreken, zaagden de ontwerpers betonnen platen uit de dikke wanden. Deze platen werden een kwartslag gedraaid, onder verschillende hoeken geplaatst en in de wanden teruggeplaatst. Dit creëert een golvend effect dat doet denken aan de kracht van water dat richting de kust rolt. Ik sluit af met een filmpje van de werkzaamheden …

Terug in het Waterloopbos

Geplaatst op door

Vrijdag zijn Jetske en ik voor de derde keer naar het Waterloopbos bij Marknesse geweest. Hoewel het verleidelijk was, hebben we bij binnenkomst paviljoen ‘Het Proeflab’ eerst toch maar links laten liggen …

Paviljoen 'Het ProefLab' in het Waterloopbos

De eerste keer dat we er samen waren, was in 2011. Toen verkeerden veel van de proefopstellingen, waarmee belangrijk waterloopkundig onderzoek is gedaan, nog in originele en verwaarloosde staat. Het terrein bleek toen al snel te uitgestrekt voor me te zijn …

een vervallen model in het Waterloopbos in april 2011

Om die reden hebben we het in 2019 beperkt tot het bekijken en uitgebreid fotograferen van de oude Deltagoot, die toen pas was omgevormd tot het 250 meter lange kunstwerk ‘Deltawerk//’ …

kunstwerk 'Deltawerk//', de oude Deltagoot in 2019

Met de komst van Whilly, is mijn actieradius zoals bekend weer een stuk groter geworden. Daarom konden we gisteren de 3,3 km lange rolstoelvriendelijke route volgen. We hebben ons anderhalf uur ondergedompeld in de natuur die er behalve waterwerken ook een breed scala aan vogels en libellen herbergt …

een grote zilverreiger en een eend bij een van de oude modellen in het Waterloopbos

De laatste blaadjes

Geplaatst op door

Het ziet er niet naar uit dat we de zon vandaag te zien krijgen. Daarom gooi ik er op deze zondag maar een paar zonnige plaatjes uit eigen tuin tegenaan …

De foto’s dateren van begin december. Sindsdien is de situatie ter plekke enigszins gewijzigd. De laatste blaadjes zijn verdwenen, er hangen nu alleen nog wat besjes …

Voor de mensen die meer van rechtlijnigheid houden, heb ik de volledige versie van “‘Deltawerk 1:1’ – De Deltagoot in het Waterloopbos” online gezet. Veel kijkplezier en een fijne zondag verder! …

Deltawerk 1:1 – deel 4

Geplaatst op door

Laatste deel van een 4-delige serie over het kunstwerk ‘Deltawerk 1:1’ in het Waterloopbos in de Noordoostpolder.

De ontwerpers van ‘Deltawerk 1:1’ hopen dat de (hellende) betonplaten na verloop van tijd onder invloed van weer en wind begroeid zullen raken door algen en mossen. De gestage verkleuring die daardoor ontstaat, moet ‘Deltawerk 1:1’ langzaam op laten gaan de omringende natuur. Zo wordt een relatie gelegd met de wat verderop in het Waterloopbos liggende schaalmodellen van het Waterloopkundig Laboratorium die ook langzaam worden opgenomen door de natuur …

Doorkijkjes naar de andere zijde als je langs het monument loopt, zullen dat effect alleen maar versterken.
“De ruimte verandert gedurende de dag, de seizoenen en over de jaren”, zeggen de ontwerpstudio’s. Hoe subtiel het spel van licht en schaduw af en toe is, kun je mooi op de bovenstaande foto zien. Daar zitten niet alleen fraaie weerspiegelingen in, maar er liggen ook een paar mooie banen zonlicht over de waterspiegel.

Afijn, geniet nog maar even van het laatste deel van deze 4-delige serie over het kunstwerk dat is ontstaan uit de oude Deltagoot in het Waterloopbos …

– Bij voldoende animo zet ik de volledige 16 minuten durende serie met muziek dit weekend ook nog online –

Deltawerk 1:1 – deel 3

Geplaatst op door

Deel 3 van een 4-delige serie over het kunstwerk ‘Deltawerk 1:1’ in het Waterloopbos in de Noordoostpolder.

Twee betonnen loopbruggen maken ‘Deltawerk 1:1’ ook aan de binnenkant toegankelijk. Op het moment dat je tussen en onder rechtopstaande en gekantelde betonplaten van 80 centimeter dik doorloopt, ervaar je de grootsheid ervan eigenlijk pas echt goed. Je lijkt het massieve, koude beton rondom bijna te kunnen voelen …

In fotografisch opzicht is de binnenkant van het monument zeker niet minder mooi dan aan de buitenzijde. Zeker op zo’n dag met weinig wind en een helder blauwe lucht waarop Jetske en ik er waren, ontstaat een mooi spel van lijnen, licht en schaduw. De zacht rimpelende weerspiegelingen doen de rest (zie foto linksboven). Een prettige verrassing vond ik dat verre eind van ‘Deltawerk 1:1’ in tegenstelling tot de andere kant gesloten is (zie foto rechtsboven) …

– wordt vervolgd –

Deltawerk 1:1 – deel 2

Geplaatst op door

Deel 2 van een 4-delige serie over het kunstwerk ‘Deltawerk 1:1’ in het Waterloopbos in de Noordoostpolder.

Een lange betonnen bak zou wel erg saai en nietszeggend zijn als monument voor de Deltawerken. Daarom werden er in verschillende formaten betonnen platen uit de 80 cm dikke wanden gezaagd. Die platen werden vervolgens een kwartslag gedraaid en onder verschillende hoeken gekanteld en als hellend vlak weer in de wanden gelegd …

De ritmisch gekantelde platen lijken bijna op golven die langzaam voortrollen in de richting van de kust. De ontwerpers omschrijven het kunstwerk dat de titel ‘Deltawerk 1:1’ heeft gekregen als “een eerbetoon aan de majestueuze en schijnbaar onverwoestbare kracht van de Nederlandse Deltawerken” …

– wordt vervolgd –

De Deltagoot in het Waterloopbos

Geplaatst op door

Voordat ik aan mijn foto’s van het grootste model in het Waterloopbos toe kom even een stukje geschiedenis …

Dit grootste model, de Deltagoot, werd tussen 1978 en 1980 gebouwd. De Deltagoot is een enorme betonnen bak van 240 meter lang, 5 meter breed en 7 meter diep. Deze afmetingen waren van belang omdat de Deltagoot gebruikt werd om de Oosterscheldekering te testen. Omdat kleine ontwerpfouten na uitvoering op de benodigde grote schaal rampzalige gevolgen kunnen hebben, wilde men de werkelijkheid zo dicht mogelijk benaderen …

aanleg van de Deltagoot 1979 (foto: Wikipedia)

aanleg van de Deltagoot 1979 (foto: Wikipedia)

Het water dat voortdurend met veel geweld tegen de wanden beukte, kwam uit een speciaal voor dat doel geslagen grondwaterput. Een bewegende wand functioneerde als hydraulische golfmaker, waarmee golven van drie meter hoog konden worden gemaakt als bij een westerstorm. Hiermee zijn o.a. onderzoeken en testen uitgevoerd naar de gigantische pijlers in de stormvloedkering voor de Oosterschelde …

Met de ingebruikname van de Oosterscheldekering op 4 oktober 1986 was de stormvloedkering voltooid en Zeeland veilig. De Deltagoot had het belangrijkste werk waarvoor hij was gemaakt achter de rug, maar hij bleef nog jarenlang in gebruik. Medewerkers van het Waterloopkundig Laboratorium, dat inmiddels is opgegaan in Deltares, bleven er nog lang onderzoek doen met zand, beton, steen en ander materiaal om te testen of diverse dijkontwerpen en -bekledingen bestand zouden zijn tegen de invloeden van wind en water. Deltares heeft inmiddels in Delft een nieuwe Deltagoot laten bouwen, waarmee golven van ruim 4 meter hoog kunnen worden gemaakt.

Op de onderstaande video zie je de Deltagoot in actie, je kunt hier mooi zien hoe de golven worden opgezweept:

Natuurmonumenten, de huidige eigenaar van het Waterloopbos, heeft van de lange goot een enorm Deltamonument laten maken. Van dat monument zal ik vanaf morgen vier fotoseries publiceren, zoals de vaste volgers dat ook gewend zijn van mijn bezoeken aan de Ecokathedraal. Hier alvast een voorproefje, de rest volgt de komende 4 dagen …

– wordt vervolg –