Langs de vaart

We hadden het bos vrijdag nog maar net achter ons gelaten, toen de zon de mist opzij wist te werken. Ik had Jetske voorgesteld om een ritje langs de Opsterlandse Compagnonsvaart te maken, daar zouden we ongetwijfeld wat mooie weerspiegelingen in beeld kunnen vangen. Onderweg daar naar toe, kwamen we langs de Hervormde Kerk Wijnjeterp. We moesten wel even een paar foto’s maken van de kleurenpracht van die boom met daarachter de grote klokkenstoel met drie luidklokken …

Het ritje langs de vaart leverde korte tijd later op verschillende plekjes inderdaad mooie weerspiegeling van fraaie pandjes op, omgeven met mooie herfstkleuren …

Het mysterie van Wiuwert

Vanmiddag vroeg matroos Beek in een reactie op mijn weblog of ik wel eens bij de mummies in Wiuwert was geweest. Die vraag kon ik bevestigend beantwoorden, maar dat is al zeker 40-50 jaar geleden. Maar toevallig stond er nog wel een blogje in concept klaar over de kerk van Wiuwert. Daarom vandaag even een extra editie …

Toen ik begin maart samen met fotomaatje Jetske op zoek was naar weidevogels in de buurt van Wommels, kwamen we langs de kerk. Op de terugweg stelde ik voor om daar even een tussenstop te maken. Je weet maar nooit, misschien was de deur van de kerk open. Zoals zo vaak, kwamen we ook hier echter weer voor de dichte deur. We hebben wel afgesproken om er nog eens naar toe te gaan tijdens openingstijd …

Die dag hebben we het gelaten bij een snel rondje om de kerk. De zuidgevel van de kerk, waarvan het oudste deel uit de 12e-13e eeuw stamt, ziet er prima uit. Aan de noordkant is het een ander verhaal, daar lijkt een steunbeer het (weer) begeven te hebben. Bij Omrop Fryslân is te lezen dat daar al langer en vaker problemen mee zijn geweest. ‘De kerk verzakt, maar de mummies zijn niet in gevaar …’

Toch nog maar eens een kijkje bij de mummies nemen, voordat het eeuwenoude raadsel is oplost.

‘In 1765 zijn twee timmerlieden met het interieur van de Nicolaaskerk bezig wanneer ze besluiten stiekem een kijkje te nemen in de kelder. Wat ze daar aantreffen? Elf doodskisten. Na het openen van de eerste kist, rennen ze gillend het pand uit. Maar nieuwsgierigheid neemt de overhand en zodoende keren de mannen terug … ‘ Van (NPO – 3 op Reis)

Bij Vissersmonument Wierum

Nadat we Peazens-Moddergat achter ons hadden gelaten, reden we in westelijke richting naar Wierum. Daar parkeerden we de auto op het Tsjerkeplein, waarna we opnieuw de zeedijk beklommen. Ditmaal liepen we over een trap waar door de zon een mooie zigzag lijn op geprojecteerd werd …

Zoals elk vissersdorp heeft ook Wierum zijn eigen vissersmonument. De vissersvloot van Wierum werd op 1 december 1893 getroffen door een grote ramp. Er waren 17 vissersschepen uitgevaren, slechts 4 daarvan keerden terug. 22 Vissers, variërend van 19 tot 80 jaar, bleven die nacht op zee achter …

We beklimmen de tweede trap om op de kruin de dijk te komen. Daar staat al jaren een verrekijker op een paal met daaronder de tekst ‘Dêr’t de dyk it lân omklammet’ – ‘Waar de dijk het land omhelst’ …

Kijkend naar de onderstaande foto, zou je bijna zeggen dat die tekst hier op de zeedijk bij Wierum geschreven moet zijn. Kijk maar eens hoe mooi de gebogen dijk als een beschermende arm om Wierum heen ligt …

Oud-studiegenoot Freko heeft die beschermende arm rond Wierum heel mooi in beeld gebracht met een dronefilmpje dat hij in 2020 rond dezelfde tijd en datum heeft gemaakt als onze wandeling eind november …

– wordt vervolgd

Over de Gennerdijk

Door vanaf de gemalen bij Streukel in zuidelijke richting over de Gennerdijk te rijden lukte het nog steeds om de regen voor te blijven. Ter hoogte van De Brommerd, het land van de kievitsbloem, zette Jetske de auto even stil om wat foto’s te kunnen maken …

Bij het Zwarte Water, dat op de foto’s hieronder in de verte net niet te zien is, begint voor mij als noorderling het rivierenland met zijn kenmerkende dijken. We hebben in Fryslân natuurlijk naast de hoge Waddenzeedijk ook de nodige meren, kanalen en riviertjes met waterkeringen, maar die zijn zelden hoger dan een halve meter. Vanaf deze flink hogere Gennerdijk hadden we mooi zicht op de Grote of Stephanuskerk op bijna 2,5 km in Hasselt …

Een stuk dichterbij stond aan de voet van de dijk achter een dubbele omheining een kleine kudde runderen. Toen ik de dijk afdaalde, begon het vee samen te drommen bij de toegang van hun weiland …

Terwijl ik de dijk weer beklom, zag ik dat de wolken steeds dreigender begonnen samen te pakken. De buienradar leerde dat we de regen bijna konden plukken, maar die eerste droge uurtjes pakten ze ons niet meer af …

Met vaste hand stuurde Jetske de auto ook bij tegenliggers over de spectaculair smalle en kronkelende Gennerdijk. In de buurt van Genne verlegde Jetske de koers in noordoostelijke richting …

Rond de terp van Mantgum

Na kort overleg op het bankje bij Uniastate in Bears besloten Jetske en ik op goed geluk om een kijkje te nemen in het ongeveer 5 km verderop liggende Mantgum. Mantgum is één van de vele dorpen die zijn ontstaan op de oever van de vroegere Middelzee. Ook in Mantgum parkeerde Jetske de auto opnieuw aan de voet van de terp. Nadat we waren uitgestapt, maakte ik meteen een foto maken van de ‘Bewaarschool’ en daarnaast een mooie villa met een rood dak …

Voor een gezond mens is het een fluitje van een cent om de gemiddelde Friese terp op te lopen, maar voor mij was deze terp weer een flinke kuitenbijter. Voor de kerk, die ook hier Mariakerk heet en natuurlijk bovenop de terp staat, hadden we niet naar Mantgum hoeven rijden. De toren stond in de steigers voor een restauratie en het gebouw zelf uit ongeveer 1500 leek op het eerste oog weinig extra’s te bieden te hebben …

We besloten een stukje verder het dorp in te lopen. Vlak naast de kerk stonden twee mooie kleine huisjes (of zou het er één zijn?) met een voortuin naar mijn hart. Ik kon de vraag op het bordje in de tuin, waarmee ik deze serie begon, dan ook zonder meer bevestigend beantwoorden …

Omdat het intussen echt lekker weer was geworden, slenterden we op ons gemak al fotograferend verder. Het dorp bestaat uit veel kenmerkende dorpswoningen. Mantgum trok ooit veel renteniers, de vaak fraaie rentenierswoningen zijn er in allerlei soorten en maten. Vrijwel al die mooie huizen hebben ruime tuinen met vaak prachtige smeedijzeren hekken en hier en daar monumentale bomen …

Aan de rand van de oude dorpskern vond ik het welletjes. Mijn onderdanen waren aan het eind van hun draagkracht. Jetske was zo lief om de auto op te halen, zodat ik de terp niet weer hoefde op te lopen …

– wordt vervolgd

Bij Museum Schokland

Nadat we wat foto’s van het Kerkje aan de Zee hadden gemaakt, aten we in de auto onze broodjes voor die dag. Daarbij stelde ik Jetske voor om op de terugweg via Schokland te rijden. Dat konden we mooi even meepakken nu we toch in de buurt waren. En zo reden we korte tijd later van het voormalige eiland Urk naar het vroegere eiland Schokland. We namen eerst een kijkje aan de zuidkant, daar staat Museum Schokland

Schokland was eeuwenlang een eiland in de Zuiderzee, dat ongeveer 12,5 km ten zuidoosten van Urk lag. Van noord naar zuid had het eiland een lengte van ongeveer 4 km. In eerste instantie werd het eiland bewoond door jager-verzamelaars. In de Middeleeuwen waren het vooral boeren die er vee hielden en graan verbouwden. Alleen op zelfgemaakte terpen waren de bewoners van Schokland veilig voor de Zuiderzee, die in de loop van de jaren meer en meer van het eiland opslokte. In 1859 werd besloten om Schokland te ontruimen. De bewoners moesten hun geliefde geboortegrond verlaten en zich vestigen op de vaste wal. Het werd stil op Schokland. Het moet voor de Schokker bevolking een wrange wetenschap zijn geweest dat het eiland na de ontruiming geen meter land meer heeft verloren. Het hele verhaal kun je hier lezen: Schokland: het verhaal

Naast het pad naar Museum Schokland staat een bijzonder wit en lichtblauw gekleurd standbeeld van een man met een pelikaan. Het blijkt te gaan om Eberhard Philip Seidel (1728-1814). Jarenlang was hij een zeer belangrijk en gezien persoon op Schokland. Hij schopte het onder andere tot schout en burgemeester van Schokland …

Omdat dit bezoekje aan Schokland slechts een tussenstop was, besloten we geen kaartjes te kopen om toegang tot het hele buitenlucht museum te krijgen. Daardoor stonden we al snel voor een hek met poortjes, die voor ons gesloten bleven. Erg veel kregen we dan ook niet te zien. Een stuk verderop stond een gebouw, dat het me nog het meest deed danken aan een kerk met het voorhuis van een boerderij. …

Aan de voet van de terp waar de kerk op stond lagen een paar bootjes op het droge. Veel meer kregen we niet te zien van achter het hek. We hielden het daarom maar voor gezien en liepen terug naar de parkeerplaats. Ik sluit af met een close-up van een van de keien die daar liggen. Die keien heeft de gemeente Noordoostpolder in 1980 gekregen van de Noorse zustergemeente Ringerike …

Het Kerkje aan de Zee

We hadden de auto geparkeerd op een klein parkeerterreintje tussen het vissersmonument en het Kerkje aan de Zee. Het kon dan ook niet uitblijven, dat we van dat kerkje ook nog even een paar foto’s van moesten maken. Urk telt 14 kerkgenootschappen en geestelijke stromingen die zondags bijeenkomen in 22 kerkgebouwen. Niet slecht voor een dorp met nog geen 22.000 inwoners …

Het Kerkje aan de Zee is het oudste gebouw van Urk. Het werd gebouwd in 1786 op de plek van een nog oudere kerk. De kerk is eigendom van de Kerkvoogdij van de Hervormde Gemeente Urk en de kerktoren is eigendom van de gemeente Urk. De kerk heeft de status van rijksmonument