Een nachtelijk rondje

Na een heldere dag volgde op die mooie woensdag ook nog een heldere avond. Daarom ben ik ’s avonds nog eens terug gereden naar It Heechsân om nog een nachtelijke rondje om de toren en het omringende kerkhof te maken. En zo begon ik niet eens zo gek lang voor middernacht aan een laatste rondje om de toren …


Niet echt natuurlijk, want het gemiddelde kerkhof is na zonsondergang niet toegankelijk. Maar om de grijze dagen door te komen, heb ik met wat fotobewerking geprobeerd om de suggestie van een middernachtelijk rondje om de kerk te creëren …

Van de kerk naar de kroeg

We nemen afscheid van de Redbadtsjerke in Jorwert met hier en daar een laatste blik op het kerkhof. In de noordwestelijke hoek ligt een aantal ‘bewapende’ grafstenen. Heraldiek en genealogie zijn takken van sport waar ik geen verstand van heb. Ik laat het dus bij het bekijken van deze grafstenen. Als je naar de eerste foto kijkt, kun je trouwens ook mooi zien, dat we hier ruim boven straatniveau staan. Kerk en kerkhof bevinden zich op het hoogste punt van de terp op ca. 4,2 m boven NAP …

Aan de andere kant van de kerk staat een rijtje grafstenen mooi schuin achterover in het gelid. Daarmee komen we langzamerhand ook aan het eind van de rondgang over het kerkhof van de Redbadtsjerke in Jorwert …

Terwijl ik koos voor het trappetje aan de kant van de Maliebaan (Ja echt, die hebben ze hier ook: Google Maps), had Jetske een andere route gekozen. Ze wachtte me aan het eind van het pad op om me, plotseling van achter heg tevoorschijn komend, te fotograferen. Maar dat zat haar niet glad, want mijn camera stond als altijd ook op scherp …

Teruglopend naar de auto kwamen we opnieuw langs ‘het Wapen van Baarderadeel’. Net als de deur van de kerk zat ook de deur van de kroeg op slot. Verder dan het beeld ‘de Foardrager’, dat daar op een bijzondere sokkel voor de deur staat, kwamen we niet. Het is een kunstwerk ter herinnering aan het 50-jarig bestaan van het ‘Iepenloftspul Jorwert’. Op de sokkel zijn tegels aangebracht met daarop teksten en tekeningen over het dorp Jorwert en haar bewoners van jong tot oud …

Jorwert was in Fryslân al vele jaren een begrip vanwege de opvoering van het jaarlijkse Iepenlofspul, dat altijd van hoge kwaliteit is. Eind 1996 kreeg Jorwert ook landelijk bekendheid door het boek ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’ van Geert Mak. Ter herinnering daaraan hangt er een plaquette aan de gevel van ‘het Wapen van Baarderadeel’


Dit is een mooi punt om deze serie over de toren van Eagum en de kerken van Boazum en Jorwert te beëindigen. Als jullie er niet minder van genoten hebben dan ik, dan sluit ik niet uit dat er nog eens een vervolg komt, waarin een aantal andere kerken en/of dorpen centraal staan.

Op ’t kerkhof van Eagum

Tot slot kijken we nog even rond op het kerkhof bij de toren, dat niet groter zal zijn dan pakweg 25 x 25 meter. Waar ooit het kerkje stond, liggen nu enige graven. Hoe oud en klein het kerkhof ook is, er worden nog steeds mensen begraven …


Eigenlijk is het een gewone begraafplaats. Er worden grafrechten betaald en na verloop van tijd worden de graven geruimd om plaats te maken voor nieuwe graven. Ook zeer oude graven worden helaas geruimd. Dit prachtige grafmonument is daarbij tot nu toe de dans ontsprongen …

En dat geldt ook voor deze twee graven, die nauwelijks meer leesbaar zijn. Kijkend naar de naam Sophia Helena Maria Lobrij van Troostenburg de Bruijn lijkt het hier te gaan om oude adel. Naast haar ligt Jac. P. van den Berg. Mogelijk zijn de grafrechten voor eeuwig afgekocht, in dat geval mogen de grafstenen net zo lang blijven staan tot ze uiteindelijk helemaal verweerd zijn en van ellende uit elkaar vallen. Daarna zullen ook deze twee graven worden geruimd. Het is jammer, maar zo gaan die dingen uiteindelijk …


Zoals het een goed kerkhof betaamt, staat er een mooi bankje – in dit geval van de uitvaartvereniging ‘De Laatste Eer’ – tegen de heg aan de oostkant van de begraafplaats …

Met de foto van een fragment van een bijzonder grafmonument kom ik aan het eind van deze rondgang over het kleine kerkhof bij de toren van Eagum …

Nog een gedenksteen

We vervolgen het rondje om de kerk waar we gebleven waren, bij het unieke trapgeveltje in de oostmuur. Onder de drie smalle boogramen is een gedenksteen zichtbaar …


In 1912-1913 is de Sint Hippolytuskerk gerestaureerd in opdracht van mevrouw B.W.T. Sandberg van Boelens. Natuurlijk werd ook dit feit in een gedenksteen vastgelegd, de Van Boelens lieten in dit opzicht graag van zich horen. Ook in het interieur ontbreekt de naam Van Boelens niet. Zo hangen hun rouwborden nog in de kerk, en ook liggen er grafzerken van de familie in de vloer. De Van Boelens zijn echter begraven in een grafheuvel op een eigen begraafplaats elders in Olterterp. Je kunt het interieur van de kerk hier bekijken. Met behulp van een street view camera kun je in de kerk om je heen kijken …

De foto’s onder en naast de gedenksteen hierboven laten de scheiding zien tussen de van kloostermoppen gebouwde originele kerk (links) en de in 1744 bijgebouwde toren die is opgetrokken van de toen gangbare kleinere bakstenen (rechts) …

Daarmee is voorlopig wel het meeste verteld over de mooie laat-middelseeuwse Sint Hippolytuskerk in Olterterp. Na nog een aantal bijzonder vormgegeven monumenten te hebben bekeken, gaan we richting uitgang …

Aan de noordkant verlaat ik het kerkhof om naar de daar gelegen parkeerplaats te lopen …

Op het oude kerkhof

In de zuidoost hoek van het kerkhof van de Sint Hippolytuskerk in Olterterp staat een bankje. Daar heb ik tijdens mijn rondje om de kerk even nuttig gebruik van gemaakt. Ik had er een mooi zicht op de kerk …


Nadat de benen weer tot rust waren gekomen heb ik mijn rondgang over het kerkhof vervolgd. Het mooie van dit soort oude begraafplaatsen vind ik de diversiteit van de grafmonumenten …

Van een eenvoudig oud stenen hart tot het prachtig vormgegeven glazen monument van oud-statenlid voor de FNP Roel Falkena en zijn vrouw Librich Falkena-Andringa …

… en van jong tot oud, je vind het hier allemaal op een slechts enkele vierkante meters bij elkaar …

Ik sluit dit deel af met een foto van de oostmuur, die net als de westmuur een trapgevel heeft. Het schijnt daarmee de enige Friese kerk met trapgevels te zijn. De kerk wordt verlicht door smalle spitsboogvensters met eenvoudige glas-in-lood ramen, waarvan er ook drie in de oostgevel zitten …

  • wordt vervolgd

Bij de Sint Hippolytuskerk

Eenmaal voorbij het hekje staan we recht voor de deur. Ik had zo naar binnen kunnen stappen om een fotoserie te maken van het interieur, ware het niet dat de deur op slot was …


De kerk is rond 1500 gebouwd van grote bakstenen, de zogenaamde kloostermoppen. De toren werd pas in 1744 gebouwd. De bouw van de toren werd mogelijk mede dankzij een bijdrage van 500 gulden van Ayzo van Boelens en zijn eerste echtgenote Rinske Lycklama à Nijeholt. Ter herinnering aan dat feit, is er een gedenksteen aangebracht boven de ingang. Dat geld konden ze zich trouwens wel permitteren, want het lukte de familie Van Boelens om in anderhalve eeuw tijd om alle boerderijen in de omgeving in handen te krijgen door huwelijk, erfenis of aankoop. …

De schatrijke en notabele Ambrosius Ayzo van Boelens (1766-1831) liet in 1793 op een steenworp afstand van de kerk het slot bouwen, dat in 1906 is vervangen door het huidige Huize Olterterp. Bij de aanleg van de parktuin in Engelse landschapsstijl die het slot omringde, werd een zichtlijn gecreeërd, zodat de kerk vanuit het landhuis te zien was …

De kerk en het kerkhof zijn sinds 1996 eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken en wordt beheerd door de Plaatselijke Commissie. Er is een reglement voor de vorm van de grafmonumenten. Wie op het kerkhof een graf wil kopen, kan contact opnemen met de Plaatselijke Commissie …

De kerk wordt behalve als kleine concertzaal en expositieruimte ook gebruikt voor samenkomsten en rouwdiensten. Verder is de Sint Hippolytuskerk ook geliefd als romantische trouwlocatie midden in de bossen …

  • wordt vervolgd

Een kuier naar de kerk

Vorige week woensdag was een mooie najaarsdag om weer eens een kuier te maken bij Olterterp …


Terwijl ik over de Achterwei liep, schemerde de Sint Hippolytuskerk, voorzichtig door de beginnende herfstkleuren …

Tussen de stammen van de oude beuken die het kerkhof omringen, waren ook de eerste oude en nieuwere grafmonumenten in de verte te zien …

Tussen nog goeddeels groen loof, hier en daar afgewisseld door een struikje in kleurige herfsttooi, kwam de rond 1500 gebouwde kerk steeds meer in zicht …

Al snel stond ik voor het hekje dat me nog van de kerk en het omringende kerkhof scheidde …

  • wordt vervolgd