Bootjes kijken

Ter afsluiting van de aangename en onverwacht spannende anderhalf uur die ik op 15 augustus op de Heerenzijlbrug bij Terherne heb doorgebracht, gaan we hier nog even een keer bootjes kijken. Het meest bijzondere bootje dat de brug passeerde, heb ik hier gisteren al laten zien, maar ook diverse andere boten en bootjes, variërend van een soort vieze varende tobbe tot een duur zeiljacht, waren het aanzien wel waard. Het is gewoon erg leuk om op een mooie zomerdag van alles voorbij te zien varen …

140815-1422x

Zo’n oud zeilschip – het zou een skûtsje kunnen zijn – is toch ook altijd weer een blikvanger. In mijn tijd als jongerenwerker ben ik in de jaren 80 eens met een groep vrijwilligers een weekend met een skûtsje het water op geweest. Dat was een prachtige belevenis, toch eens kijken of ik daar nog wat zwart-wit foto’s van kan vinden  …

140815-1553x

Van een geheel andere orde is de sloep op de onderstaande foto. Uit eigen ervaring kan ik zeggen, dat het erg leuk is om op een mooie zomerdag met zo’n stabiele boot door de Weerribben of de Wieden te varen. En dat zal op en rond de Friese Meren niet anders zijn …

140815-1611x

Voor de jeugd is een rubberboot met een pittig motortje natuurlijk een stuk aantrekkelijker, maar die tijd heb ik al lang achter me …

140815-1630x

Tja, hoe zou je het onderstaande vaartuig eigenlijk moeten noemen? Door je wimpers kijkend lijkt het haast op een oud landingsvaartuig … Maar dat maakt niet uit, want je kunt er in goed gezelschap zo met zijn drietjes natuurlijk wel een veel mooiere dag op beleven dan op het zeiljacht op de daaropvolgende foto …

140815-1632x

Ik kan niet zeilen, maar àls ik kon zeilen … en àls ik genoeg pecunia om handen had … Ja, dàn zou het zeiljacht hieronder toch wel zo ongeveer het neusje van de zalm zijn, lijkt me …

140815-1642x

Enfin, daar droom ik niet eens van. Ik kan immers toch niet zeilen … Nee, als ik me ooit nog eens eigenaar van een boot mag noemen, dan zal het wel zoiets zijn …

140815-1433x

Maar eerlijk is eerlijk, dat kleine kajuitbootje op de foto hierboven heeft voor mijn gevoel toch wel veel meer charme dan zo’n grote en dure kruiser, want daar heb ik echt helemaal niets mee …

140815-1521x

Tot zover eerst het bootjes kijken, vanaf morgen zal ik weer eens wat macrofoto’s tonen, want daar heb ik de afgelopen maanden ook nog heel wat van gemaakt zonder dat iemand ze onder ogen heeft gehad.

Salonboot Constantine

Het bootje dat gisteren door Henk Jonkvorst en Groninganus werd genoemd, was mij uiteraard ook opgevallen, en dus heb ik er nog een paar foto’s van gemaakt terwijl het de Heerenzijlbrug naderde …

140815-1524x

Nu ben ik niet z’n botenkenner, maar volgens mij is dit een salonboot uit de eerste helft van de vorige eeuw. Een paar van de belangrijkste kenmerken van salonboten zijn de ranke bouw van de romp en een fraaie opbouw van doorgaans teakhout of mahonie, met rondom veel ramen die goed zicht op de omgeving bieden …

140815-1525x

In de volksmond werden salonboten na verloop van tijd ‘notarisbootje’ of ‘doktersbootje’ genoemd. Onder deze benamingen staan ze nu nog bij velen bekend. Zoals deze bijnamen doen vermoeden waren de eerste gebruikers, meestal ook de opdrachtgevers tot de bouw, leden van de gegoede burgerij. Zij bepaalden grotendeels zelf hoe ze hun salonboot lieten inrichten en afbouwen …

140815-1526x

De notarissen, artsen en advocaten gebruikten hun salonboot aanvankelijk als een praktisch vervoermiddel op weg naar hun cliënten of patiënten. Maar al gauw kreeg de boot een tweede doel: er werden ter ontspanning dagtochtjes mee gemaakt. Vooral in de weekeinden nodigde men familie, vrienden en relaties uit voor een pleziertochtje op de salonboot en toonde zo ‘en publique’ zijn welvaart. De salonboten waren uitermate geschikt voor personenvervoer over de Friese meren, varen op de Vecht of door de Amsterdamse grachten.

Reddingsoperatie op de Zoutepoel

Gisteren vertelde ik hier over het omslaan van een zeilbootje op de Zoutepoel bij Terherne. Het duurde even voordat er een reddingsoperatie op gang kwam, maar uiteindelijk zag ik vanaf de Heerenzijlbrug hoe de drenkelingen toch werden opgepikt en aan boord genomen van een passerende zeilboot …

140815-1509x

De omgeslagen zeilboot lag intussen te midden van een wirwar van boten en bootjes, die links en rechts passeerden …

140815-1523x

Na enige tijd vond er werkoverleg plaats, want nu was het zaak om de omgeslagen boot overeind te krijgen en naar de wal te brengen…

140815-1531x

Nadat er ook vanaf een passerende kruiser hulp werd geboden, werd de zeilboot met vereende krachten overeind getrokken …

140815-1537x

Daarna begonnen drie mannen aan een poging om de boot zwemmend naar de walkant te duwen …

140815-1541x

Onbegonnen werk leek me, want die open boot was natuurlijk goeddeels volgelopen met water …

140815-1544x

Omringd door een aantal andere vaartuigen vond er opnieuw overleg plaats …

140815-1548x

Er werd besloten om de zeilboot naar de walkant te laten slepen door de kruiser …

140815-1600x

Onder het toeziend oog van verschillende passanten werd de moeizame tocht voortgezet …

140815-1607x

Met trekken en duwen werd de boot zo goed en zo kwaad als het ging enigszins in balans gehouden …

140815-1610x

Er was geen kruid tegen gewassen, de mast van de zeilboot dook opnieuw onder water …

140815-1620x

Maar uiteindelijk werd de vaste wal toch bereikt …

140815-1629x

Nadat het meeste water eruit was geschept, leek de boot zo waar weer enigszins in evenwicht te willen drijven …

140815-1643x

Daarmee was de actie voorbij en kon ik mij in alle rust nog even bezig houden met het kijken naar de diverse passerende boten en bootjes bij de Heerenzijlbrug. Maar dat is voor later …

Skywatch Friday 248 – Skûtsjesilen

Vorige week zaterdag werd er op de Friese wateren rond Drachten (kaartje Google Maps) een zeilwedstrijd gehouden …

Last saturday there was a sailing contest on the lakes and canals around my hometown Drachten (Google Maps) …

130427-1224x

Het was niet zomaar een zeilwedstrijd, er werd gevaren met 17 skûtsjes die allemaal ongeveer 100 jaar oud zijn …

It wasn’t just a sailing contest, all the ships (17 in total) were about 100 years old ...

130427-1257x

Al deze skûtsjes zijn aan het begin van de vorige eeuw op vermaarde Drachtster scheepswerven gebouwd …

All those typical Frisian ships called “skûtsjes” were build in the beginning of the last century at shipyards in Drachten …

130427-1325x

Het was een koude en bewolkte dag …

It was a cold and cloudy day …

130427-1421x

Maar voor de zeilers stond er een lekkere bries …

But for the sailors there was a nice breeze …

130427-1442x

Het was mooi om deze oude schepen nu eindelijk eens dicht bij huis in actie te zien …

It was great to see those old ship in action so close to my home at last …

130427-1453x

Wil je meer Skywatch foto’s zien? Gewoon even op het logo klikken …
Wanna see more Skywatch photos? Just click the logo …

skywatch

Maak er een mooi weekend van!
Wishing you all a wonderful weekend!

 

Skûtsjes bomend en jagend op ’t Opeinder Kanaal

Nadat ik de skûtsjes ‘de Jonge Jasper’ en ‘de Twee Gebroeders’ vanaf het Paviljoen aan de oostkant van de Leijen de oversteek naar Opeinde had zien maken, ben ik met de auto naar het viaduct in de N31 over het Opeinde Kanaal gereden …

130427-1332x

Daar kwam ik mooi op tijd aan om ‘de Jonge Jasper’ weer op te vangen. Met gestreken mast naderden ze -voortgedreven op spierkracht- het viaduct over het Opeinder Kanaal …

130427-1334x

Daar sprong één van de bemanningsleden van boord om op de vaste wal een lijntje op te vangen …

130427-1335x

Terwijl de vaart erin bleef, sprongen er al snel nog drie bemanningsleden aan wal …

130427-1336x

Trekkend op de wal en bomend aan boord werd de tocht met vereende krachten voortgezet, op naar de drie vaste bruggen in Opeinde …

130427-1339x

En dan is goed te zien dat skûtsjesilen geen sport is voor watjes …

130427-1341x

Intussen kwam vanaf de Leijen het Drachtster skûtsje ‘de Twee Gebroeders’ dichterbij …

130427-1344x

Ook aan boord van ‘de Twee Gebroeders’ werd de mast gestreken …

130427-1351x

Nadat het viaduct was gepasseerd, sprong ook hier een deel van de bemanning aan wal …

130427-1403x

Kijk, zo hoort het … schipper Albert Visser Jzn. sprong ook zelf van boord, waarna hij een sprintje trok om de anderen in te halen …

130427-1404x

Nadat de schipper zich bij de anderen had gevoegd, kon de lijn strak worden getrokken …

130427-1405x

Het kon niet mooier, uitgerekend op dat moment kwam er een kennis van de schipper voorbij in de auto … even aanpikken …

130427-1409x

Gelukkig staat sportiviteit over het algemeen nog hoog in het vaandel van de skûtsjeschippers, het was dan ook niet meer dan een grapje …

130427-1410x

De auto reed verder, en ook ‘de Twee Gebroeders’ vervolgde de tocht op spierkracht tot voorbij Opeinde …

130427-1414x

Skûtsjes op de Leijen

Het was letterlijk een komen en gaan van skûtsjes op de Leijen (kaartje Google Maps) gistermiddag, en dat is wel bijzonder, omdat de Leijen maar een klein en ondiep meertje is, zie je er normaal gesproken hooguit wat kleinere plezierboten …

130427-1259x

Als die grote schepen met opbollende zeilen over het open water varen, dan levert dat altijd weer fraaie beelden op. Het bijzondere aan deze eerste Turfrace, die hopelijk zal uitgroeien tot een jaarlijks terugkerend evenement, is dat er nu juist niet alleen over open wateren wordt gevaren, maar ook over smalle riviertjes, vaarten en kanalen …

130427-1301x

Op het kaartje hieronder is een deel van de route te zien. Vanuit Drachten moesten de skûtsjes eerst met gestreken mast van zuid naar noord door het Opeinder Kanaal (het rode deel van de route), waar men onder 4 vaste bruggen door moest varen. In het laatste deel van het Opeinder Kanaal konden de zeilen worden gehesen om over de Leijen koers te zetten richting Rottevalle (de gele route). Bij de blauwe plaatsmarkering moesten de de skûtsjes het smalle riviertje de Lits op draaien om zich te melden in de haven van Rottevalle (het blauwe deel van de route). Daar moest worden geboomd en gejaagd. Vanuit Rottevalle moest vervolgens dezelfde route in tegengestelde richting worden gevolgd …

130427-1159x

Vroeger werden de skûtsjes gebruikt voor het vervoer van turf en terpaarde van Fryslân naar Holland. Ook toen was men deels aangewezen op vaarten en kanalen waar niet gezeild kon worden. Er zat niets anders op dan de vaart erin te houden m.b.v. de vaarboom en/of het skûtsje over land voort te trekken, het zogenaamde jagen …

130427-1302x

Bij de wedstrijden op open water zitten de knelpunten vooral bij het ronden van de boeien die de route markeren. In de Turfrace over de Smallingerlandse wateren moesten de skûtsjes elkaar hier en daar passeren op smalle wateren …

130427-1304x

Op de foto’s hierboven en hieronder nadert ‘de Jonge Jasper’ met de donkere zeilen de Leijen, nadat hij bij Rottevalle ‘een vrachtje’ had opgepikt. Het licht gekleurde skûtsje draait vanaf de Leijen de Lits op om zich te melden in Rottevalle …

130427-1305x

Op ‘de Jonge Jasper’ wordt het grootzeil gehesen en wordt de fok bijgezet …

130427-1312x

‘De Jonge Jasper’ zet koers naar Opeinde …

130427-1313x

‘De Jonge Jasper’ werd gevolgd door het skûtsje ‘de Twee Gebroeders’ uit Drachten. Ook daar werd hard gewerkt om de zeilen te hijsen …

130427-1324x

Men leek wat moeite te hebben met de fok, maar desondanks zat ‘de Twee Gebroeders’ al snel midden op de Leijen richting Opeinde …

130427-1327x

Ik sluit dit hoofdstuk af met een ander skûtsje uit Drachten, ‘d’Halve Maen’, eigendom van Philips …

130427-1242x

Morgen nemen we een kijkje aan de andere kant van de Leijen, waar de mast gestreken moest worden om een viertal bruggen in en bij Opeinde te kunnen passeren voor het vervolg van de race …

130427-1238x
– wordt vervolgd –