Weerbeeld december 2012

Laat ik aan het begin van het nieuwe jaar eerst maar eens beginnen om wat restjes van het oude jaar op te ruimen, dan hebben we dat maar weer gehad. Vandaag even een kort overzicht van het weer in december, een schets van het weerbeeld over het hele jaar 2012 vergt even wat meer tijd, dat komt een dezer dagen wel …

121208-1453x

Nadat er in de eerste dagen van december zo’n 25 mm regen was gevallen, daalde de temperatuur op 5 december geleidelijk tot rond het vriespunt, waarna op Sinterklaasavond de eerste sneeuw viel. Er volgden een paar koude dagen en nachten, waarbij de maximumtemperatuur maar net boven het vriespunt kwam, en er kwam geregeld een sneeuwbuitje over. In de nacht van 7 op 8 december werd in ons tuintje met -10,3 ºC zelfs even de grens van de strenge vorst aangetikt …

121206-1408x

Het winterweer zette niet echt door. Op 9 en 10 december stegen de maximumtemperaturen tot boven de 5 graden en viel er in totaal ruim 15 mm regen. Ook ’s nachts zat er geen echte vorst meer in. Maar echt wijken wilde de winter ook nog niet, er volgden opnieuw een paar koude dagen en nachten. In de vroege uren van 11 december viel er weer een laagje verse sneeuw, waar mijn fotomaatje en ik rond het middaguur volop van hebben kunnen profiteren tijdens een heerlijke winterkuier bij Olterterp-Beetsterzwaag …

121211-1222x

Vanaf 15 december was het voorgoed gedaan met het winterweer. De maximumtemperaturen stegen veelal tot boven de 5 graden en driemaal werd het zelfs warmer dan 10 ºC. In de tweede helft van de maand liet de zon zich hier vrijwel niet meer zien …

130102-temp-dec

Op 23 december werd het in het Limburgse Ell 13,6 °C, de hoogste temperatuur werd op 29 december bereikt met een maximum van 11,6 °C. De gemiddelde temperatuur in ons tuintje is uitgekomen op 3,5 °C, daarmee lag de temperatuur eigenlijk op het niveau van het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000 van 3,4 °C. Het KNMI spreekt landelijk van een zachte maand met een gemiddelde maandtemperatuur van ca. 4,9 °C tegen een langjarig gemiddelde van 3,7 °C …

130102-neerslag-dec

De spreekwoordelijke donkere dagen voor de Kerst waren ook dit jaar weer donker, grijs en vooral nat. In totaal viel er in december 133 mm neerslag in ons tuintje tegen normaal over de periode 1971-2000 ca. 74 mm. Bij het KNMI in De Bilt viel in de afgelopen maand 147 mm tegen normaal zo’n 77 mm. Nadat het Woudagemaal in Lemmer -het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld- in januari moest worden opgestart om overstromingen in Fryslân te voorkomen, werd het gemaal in de laatste week van december opnieuw onder stoom gebracht …

120102-1412x

Ook rond de jaarwisseling was het grijs en nat. Een vergelijking met begin 2012 dringt zich op … Na een erg natte en zachte december en januari, volgde toen een extreem koude eerste helft van februari, die zelfs heel even hoop gaf op een Elfstedentocht. Zo snel als de winter toen binnenviel, zo snel verliet hij ons echter ook weer. Wie weet wat de tweede helft van januari en de maand februari ditmaal voor ons in petto hebben. We moeten de moed er maar wat in zien te houden, laten we maar hopen dat er ook nu nog wat winter aan de horizon gloort …

120105-1437x

De lange witte winter (3)

In de 17-delige serie “De lange witte winter” wordt m.b.v. foto- en videomateriaal een beeld geschetst van de sneeuwrijke winter van 2009-2010 in Fryslân. Ieder filmpje duurt ongeveer 10 minuten …

121219-0001x

Deel 3 is getiteld “Een eerste pak sneeuw” en speelt zich af op 17 december 2009. Toen we ’s ochtends de gordijnen openden, lag er bijna 40 cm sneeuw, en daar zou het niet bij blijven, want het sneeuwde nog geruime tijd door. Na beelden van de tuin volgt een kleine rondgang door de Drachtster woonwijk De Drait, die o.a. langs het gelijknamige gemaal aan het riviertje de Drait voert …

“De lange witte winter” kan op volledig scherm in HD kwaliteit worden bekeken.

Zondag volgt deel 4: “Nog meer sneeuw”.

Weerbeeld december 2011

Zo, de kerstvakantie is voorbij, Aafje is weer aan het werk, en dus kan ook hier het leven zijn normale ritme weer hernemen. Laat ik eens beginnen met een korte terugblik op het weer in december. Eigenlijk kan ik daar snel klaar mee zijn: december was zacht, nat en somber. Ik heb in december slechts 4 zonnige dagen kunnen noteren. Op één van die dagen heb ik op 12 december een prachtige fotokuier gemaakt naar de nieuwe uitkijktoren “Romsicht” in de Jan Durkspolder …

111212-1456x

Op verreweg de meeste dagen was het grijs en triest in december. Dat wil echter geenszins zeggen dat het koud was, integendeel: in ons tuintje ben ik uitgekomen op een gemiddelde temperatuur van 5,5 ºC. Daarmee is december ruim twee graden warmer dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000. Bij het KNMI in De Bilt lag de temperatuur zelfs 2,5 graden hoger dan het langjarig gemiddelde …

120105-temp-december2011

Normaal telt december hier gemiddeld ca. 12 vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C). In 2011 heb ik in december slechts 2 vorstdagen kunnen noteren, omdat het alleen op 10 en 19 december even heel licht heeft gevroren. Over ijsdagen (maximumtemperatuur lager dan 0,0 °C) hoeven we het niet eens te hebben. Normaal zijn dat er gemiddeld 3 in december, ditmaal hebben ze zich niet voorgedaan. Van ijsvorming was dan ook geen sprake, het water kon rustig blijven stromen. Nou ja, rustig … Bij één van de sluizen in de Tjonger zocht het water zich op 17 december al wild kolkend een weg door de bypass van de sluis …

111217-1437x

Na een kurkdroge novembermaand, waarin in ons tuintje slechts een schamele 4 mm regen viel en waarin de scheepvaart problemen kreeg als gevolg van de lage waterstand, werd in december de basis gelegd voor het extreem hoge water in het noorden van het land in de eerste week van 2012. In december viel in ons tuintje 154 mm regen, tegen normaal ca. 74 mm …

120105-neerslag-december2011

Geen wonder dus dat het water kolkend zijn weg stroomafwaarts zocht …

111217-1434x

Ik sluit af met een foto van de zonsondergang van 17 december bij de Leijen. Deze foto heeft alles in zich om december te verbeelden: een beetje zon, veel donkere wolken en als we nog even zouden kunnen wachten weer een dikke regenbui …

111217-1603x

De zwanen varen er wel bij

Na een prachtig najaar is de eerste week van de meteorologische winter ronduit herfstachtig verlopen. De verschillen kunnen weer niet groter zijn met de eerste decade van december 2010. Vorig jaar kwam de gemiddelde temperatuur over de eerste 10 dagen van december uit op -2,7 ºC en viel er ongeveer 27 mm neerslag in ons tuintje, voornamelijk in de vorm van sneeuw …

101206-1440x

Een jaar geleden scharrelden de zwanen hun kostje noodgedwongen bijeen in mistige en bevroren weilanden, omdat veel sloten en vaarten al waren bedekt met een flinke ijsvloer waar hier en daar al een baan op was uitgezet …

101206-1428x

Over de afgelopen tien dagen is de gemiddelde temperatuur hier uitgekomen op 5,1 ºC. Een stevige westelijke circulatie voerde met een stormachtige wind zware regen- en hagelbuien aan, die 84 mm neerslag in ons tuintje achterlieten …

111210-1459x

Maar de zwanen varen er wel bij. Het koppeltje dat zich regelmatig laat zien in de omgeving van Poppenhuizen, dobberde gistermiddag genoeglijk in het zonnetje in een sloot rond …

111210-1500x

Begin november maakten diverse media melding van een horrorwinter die ons te wachten stond. Het kan natuurlijk nog best een koude winter worden, waarin het mogelijk wordt om te schaatsen op natuurijs, maar voorlopig zit er nog geen kou in de lucht. De komende week staan er opnieuw een paar stormachtige dagen met veel wind en regen op het programma. De kans op een witte kerst -het zou de derde op rij zijn- lijkt me uiterst klein, maar de tijd zal het leren.

Weerbeeld december

December 2010 gaat de boeken in als een zeeer koude maand. Bij het KNMI in De Bilt is de gemiddelde temperatuur in december uitgekomen op -1,1 ºC, tegen normaal 4,0 ºC. In ons tuintje ben ik uitgekomen op -2,6 ºC, tegen normaal ca. 3,4 ºC. We moeten ruim 40 jaar terug in de tijd om een koudere decembermaand tegen te komen, in december 1969 kwam de gemiddelde temperatuur in de Bilt uit op -1,4 ºC …

110103-temp-december

In ons tuintje heb ik 29 vorstdagen (minimumtemperatuur lager dan 0,0 °C) kunnen noteren, tegen 12 normaal. December telde in ons tuintje verder 19 ijsdagen (dagen waarop de maximumtemperatuur onder het vriespunt blijft steken), normaal zijn dat er ca. 3. Voor dergelijke uitzonderlijke hoge aantallen moeten we terug tot 1933. Ondanks deze opvallende cijfers heb ik geen extreem lage temperaturen kunnen noteren. De laagste temperatuur werd op 22 december bereikt: -10,2 °C. Verder bleef het beperkt tot lichte of matige vorst …

101207-1531x

Met landelijk gemiddeld 47 mm neerslag, tegen 79 mm normaal, was december vrij droog. De neerslag viel in december vrijwel allemaal in de vorm van sneeuw, zodat een groot deel van het land in december schuil ging onder een wit tapijt. Vooral op 17, 23 en 24 december viel in grote delen van ons land een dik pak sneeuw, wat leidde tot chaotische taferelen op de weg en het spoor. In ons tuintje heb ik 49 mm opgevangen (normaal ca. 74 mm), bijna de helft daarvan viel in de dooiperiode rond 11 december in de vorm van regen en natte sneeuw …

110103-neerslag-december

In tegenstelling tot december 2009, toen we hier bijna een halve meter sneeuw te verwerken kregen, viel er in december 2010 in Fryslân betrekkelijk weinig sneeuw. Het scheelde maar weinig of we hadden in Drachten zelfs geen witte kerst gehad, maar er viel net op tijd nog een sfeervol laagje sneeuw. In combinatie met de lage temperaturen leverde het gebrek aan sneeuw hier in het noorden op uitgebreide schaal een mooie ijsvloer op. Vooral tijdens en vlak na de kerst konden er in het noorden op diverse plaatsen schaatstochten worden gereden. De eerste officiële tocht was ook ditmaal weer de tocht door de Jan Durkspolder en op 26 december kon voor het eerst sinds 1997 de Deelentocht weer worden georganiseerd …

101228-1320x

Van een Elfstedentocht kon echter nog lang geen sprake zijn, omdat er op grote delen van de route nog maar enkele centimeters ijs lag. Het ging helemaal mis toen weerman Harry Otten zich ermee ging bemoeien: “Als nou al die Friezen gewoon eens aan de gang gaan om dat ijs sneeuwvrij te maken, dan kunnen we op 28 december schaatsen.” Vanaf dat moment verloor de winter helaas zijn scherpe kantjes. Waar bemoeit zo’n man zich ook mee, er lag immers vrijwel geen sneeuw …

101231-1413x

Nadat ik er op dinsdag 28 december samen met Johan nog een prachtige wandeling op het ijs had gemaakt terwijl er een bonte stoet schaatsers over het ijs trok, bood de ijsvloer op de Leijen op oudejaarsdag bij een temperatuur van ruim 4 graden boven nul een trieste aanblik. Als gevolg van de ingevallen dooi stond er water op het ijs en alleen een paar achtergelaten schoenen op de picknicktafel herinnerde nog aan betere schaatstijden. De vogels in ons tuintje waren echter wel blij met het verdwijnen van het ijs. Een merel en een paar mussen profiteerden oudejaarsdag van de dooi door een lekker bad te nemen …

101231-1149x

Op dit moment zit de winter in een flinke dip, waarvan het eind voorlopig nog niet in zicht lijkt. Met ingang van vandaag is het vaarverbod, dat in december voor een groot deel van de provincie was afgekondigd, weer opgeheven. We zullen moeten afwachten of januari en februari nog wat serieus winterweer voor ons in petto hebben.