We bevinden ons nog steeds aan de Waddenzee bij Koehool. Dit is een van de grootste kweldergebieden van Europa. Dit stuk nieuwe natuur loopt alleen bij erg slecht weer onder water. Ongeacht of het eb of vloed is, je kunt er oneindig ver kijken …
Ik houd ervan om naar die oneindige leegte te turen … nog even nagenieten …
We vervolgden onze weg langs de zeedijk. Al snel passeerden we Koehool. Over de buurtschap en over de bunker van de Stelling Koehoal heb ik drie jaar geleden al eens geschreven. We stopten wel aan de achterkant van de bunker, maar dat was vooral, omdat we daarmee al halverwege de klim naar de zeedijk waren. We wilden hier namelijk even genieten van het uitzicht vanaf de dijk over het Wad …
Je kunt tegenwoordig van Cadzand-Bad in Zeeuws Vlaanderen tot Bad Nieuweschans in de provincie Groningen langs de kustlijn fietsen over de 617 lange LF Kustroute. In Fryslân kun je fietsend langs het buitendijkse natuurgebied Noard-Fryslân Bûtendyks. Terwijl wij stonden te genieten van het schier oneindige landschap, passeerden er net een paar vriendelijk groetende fietsers …
Morgen nog wat meer beelden van deze oneindige weidsheid van het Wad
De volgende stop was bij de buurtschap Koehool (Google Maps), het kleine vissersdorpje waar na de dijkverhoging van de jaren ’70 nog maar een paar van de originele huisjes zijn overgebleven …
Jetske had het verhaal van ‘de Waadfisker’ natuurlijk al gelezen op mijn blog, maar foto’s van het monument had ze er nog niet gemaakt. Dat heeft ze bij deze gelegenheid wel goedgemaakt …
Omdat ik het beeld en het verhaal al kende, ging mijn aandacht op dat moment vooral uit naar de andere kant van de weg. Daar speelde zich wel een aardig tafereeltje af …
Een vriendelijk groetende wandelaar liep samen met zijn niet aangelijnde hond de dijk op. Daarbij negeerde hij twee borden waarop te lezen was dat honden alleen aangelijnd de dijk op mogen. Dat is op zich tot daar aan toe, maar ik vond het vooral lullig dat hij ook de schaapachtige boa bij ’t hek het nakijken gaf …
Nadat Jetske in fotografische zin rond ‘de Waadfisker’ aan haar trekken was gekomen, besloten we een stukje verderop nog even een kijkje te nemen bij het witte gebouwtje, dat in de verte tegen de dijk lijkt te zijn aangeplakt …
Aan het hek bij het beeld ‘de Waadfisker’ hangt een bordje met een QR-code van ‘Sense of place’. Eerder kwamen we zo’n code al tegen bij het Zodenhuis in Firdgum. ‘Sense of place’ een verzameling projecten langs de Waddenkust, die een mengvorm zijn van kunst en landschapsbeheer. Het project, met Joop Mulder als centrale figuur, is bedacht voor het Culturele Hoofdstadjaar 2018 …
Afgelopen weekend is ter nagedachtenis aan de eerder dit jaar overleden Joop Mulder hier op de zeedijk bij Koehool een nieuw kunstwerk geplaatst, een soort bank, met de naam ‘Watdataangaat’. Dat laatste was een gevleugelde uitspraak van Mulder. Hoe het zit, weet ik niet, maar het bankje ziet er mooi uit. Dat lijkt me voldoende reden om volgend jaar die kant nog maar eens op te gaan voor nader onderzoek …
Eerst is het tijd om de dijk ook hier te beklimmen. Bij de introductie van de dijkcoupures in de buurt van Paesens-Moddergat vertelde ik al, dat de Waddenzeedijk over een lengte van 47 kilometer opnieuw zal worden versterkt. Volgens de samenwerkende partijen in 1DYK zal de dijkversterking waar mogelijk samen met de omgeving worden gecombineerd met het verbeteren van het landschap en de natuur …
Dat te versterken traject begint hier in het westen bij Koehool en loopt van daar bijna tot het Lauwersmeer. Volgens planning moeten de werkzaamheden starten in 2023 en duren tot 2028. Dat zal echter niet overal van een leien dakje gaan. Zo liggen er plannen om de dijk bij Wierum aan de binnenzijde te versterken. Daar zijn de Wierumers het echter terecht helemaal niet eens, want dat brengt in principe fikse aanslag op het dorpsgezicht bij de kerk met zich mee …
Na een uitgebreide rondblik vanaf de kruin van de dijk over het Wad en het achterliggende landschap met de laatste oude huisjes van Koehool, liepen we terug naar de auto om onze reis te vervolgen …
De tweede stop maken we enige kilometers verderop langs de dijk bij de buurtschap Koehool (Google Maps). Tegenwoordig staan er nog maar enkele huizen in Koehool, de oorspronkelijke bewoners waren vooral vissers en boeren …
Om de noodzakelijk dijkverzwaring begin jaren ’70 te kunnen uitvoeren werd een deel van de oorspronkelijke huisjes gesloopt om ruimte te maken voor de machtige dijk die er nu ligt. Van de originele huisjes zijn er maar een paar overgebleven, wel zijn er in 2013 drie nieuwe recreatiewoningen gebouwd …
Ten tijde van de dijkverzwaring was er aan de visserij al lang een eind gekomen. De afsluiting van de Zuiderzee door de aanleg van de Afsluitdijk in 1932 had grote gevolgen voor de haringvisserij op de Waddenzee. Doordat de zeestromingen voor de kust veranderden, was er na een paar jaar geen haring meer te vangen. Honderden vissers in de regio verloren hun werk. Ter herinnering aan de haringvisserij staat het bronzen standbeeld ‘de Waadfisker’ van Frans Ram op een nagemaakt stukje dijk als sokkel aan de voet van de Waddenzeedijk …
De visserij zoals die van Zurich tot Zwarte Haan plaatsvond, werd de regelvisserij genoemd. Men viste op haring met fuiken, die in een lange rij (regel) dwars op de zeedijk achter elkaar stonden. Met het woord regel werd ook de gemeenschap van vissers aangeduid, die op deze wijze gezamenlijk op haring visten. De enkele kilometers lange rij netten belette de langs zwemmende scholen haring in het voorjaar de doortocht naar hun paaiplekken in de Zuiderzee …
Morgen komt ‘de Waadfisker’ hier nogmaals voorbij en beklimmen we voor de tweede keer die dag de dijk …