Het haventje van Smalle Ee

Vorige week vrijdag heb ik met fotomaatje Jetske op fiets en iLark een rondje met het pontje gedaan. Kort nadat we Drachten achter ons hadden gelaten, passeerden we het haventje van Smalle Ee. Omdat het water er als een spiegeltje bij lag, stelde ik voor om daar meteen maar even een korte stop te maken …

Met welgeteld 12 vaartuigen, variërend van roeiboot tot speedboot, was het haventje goed gevuld. Met bijna rimpelloze weerspiegelingen en het uitzicht over de landerijen in de richting van de Smalle Eesterzanding, ademde het één en al rust …

Een nieuw meer

Het laatste stukje ‘oude natuur’ dat aan weerszijden van de Geasten ingeklemd ligt tussen grazige groene weilanden wordt straks opgenomen in een nieuw meer. Op dit punt verdwijnt de weg binnen twee jaar geleidelijk onder water, dat is althans de bedoeling …


Terwijl ik stond te fotograferen, kwam er net een blauwe reiger het beeld in stappen. Een cadeautje tijdens een dienstreis, zal ik maar zeggen …

Ik vervolgde mijn ritje naar het eind van de doodlopende weg. Daar staat opnieuw een informatiepaneel. Hier ligt de grond nu op 90 cm onder NAP. Het nieuwe meer krijgt hier straks een diepte van 2.50 m. Dat betekent dat ik hier over een jaar of twee echt koppie onder zal staan. Ik zie het er niet van komen …

Het meer moet ca. 800 meter lang en 500 breed worden. Daarvoor moet er zo’n 680.000 ton grond verzet worden. Met vrachtwagens zouden er naar schatting 23.000 bewegingen nodig zijn. Dat laatste zagen ze in het pittoreske Oudega met zijn Sint-Agathakerk uit de 12e eeuw niet zo zitten. Daarom is ervoor gekozen de klus te klaren met 600 scheepsladingen van schepen van 85 meter. …

Het meer moet uiteindelijk een oppervlakte van 50 hectare krijgen. Het nieuwe meer is echt bestemd voor de recreatievaart. Grote vrachtschepen en tankers van en naar de Drachtster industriehaven blijven via de Hooidammen en de Hooidamsloot varen. Daarnaast biedt het nieuwe meer extra opvangcapaciteit in tijden van zware regenbuien.

Waterliefde zit er voor de meeste mensen hier diep in, daar zal het nieuwe meer ook geen verandering in brengen. Alleen dat schelpenpad …, daar zal een andere plek voor gezocht moeten worden …

Remmingwerken

Terug op de brug (Google Maps) besloot ik eens wat foto’s te maken van de remmingwerken aan weerszijden van de brug …

Een remmingwerk is een constructie waarmee schepen worden afgeremd als ze een kunstwerk zoals een brug of sluis naderen of dreigen aan te varen. Ook kan een vaartuig gebruik maken van een remmingwerk om er te wachten tot de doorvaart vrij is …

Hier in de Goaiïngahüster Sleat, waar slechts sprake is van kleine recreatievaart, kan worden volstaan met kleine traditionele houten remmingwerken …

Waar het gaat om beroepsvaart, zoals hieronder bij de Hooidamsloot tussen Drachten en Earnewâld, worden tegenwoordig forsere stalen remmingwerken gebruikt …

Drijvers voor de bypass

Het water dat door de Tjonger stroomt, is onder andere kwel- en regenwater, dat afkomstig is van het Drents plateau. De Tjonger is in het eind van de 18e eeuw gekanaliseerd ten behoeve van de scheepvaart voor de afvoer van turf uit zuidoost Fryslân …

141122-1447x

Om de waterafvoer ter hoogte van Sluis I ook bij hoge waterstanden te garanderen, is aan de zuidkant van de sluis een bypass met een stuw aangelegd …

141122-1448x

Om te voorkomen dat het recreatieve scheepvaartverkeer vanuit oostelijke richting de bypass met de stuw in vaart, wordt de bypass aan die kant afgesloten door een aantal gele drijvers …

141122-1449x

Bootjes kijken

Ter afsluiting van de aangename en onverwacht spannende anderhalf uur die ik op 15 augustus op de Heerenzijlbrug bij Terherne heb doorgebracht, gaan we hier nog even een keer bootjes kijken. Het meest bijzondere bootje dat de brug passeerde, heb ik hier gisteren al laten zien, maar ook diverse andere boten en bootjes, variërend van een soort vieze varende tobbe tot een duur zeiljacht, waren het aanzien wel waard. Het is gewoon erg leuk om op een mooie zomerdag van alles voorbij te zien varen …

140815-1422x

Zo’n oud zeilschip – het zou een skûtsje kunnen zijn – is toch ook altijd weer een blikvanger. In mijn tijd als jongerenwerker ben ik in de jaren 80 eens met een groep vrijwilligers een weekend met een skûtsje het water op geweest. Dat was een prachtige belevenis, toch eens kijken of ik daar nog wat zwart-wit foto’s van kan vinden  …

140815-1553x

Van een geheel andere orde is de sloep op de onderstaande foto. Uit eigen ervaring kan ik zeggen, dat het erg leuk is om op een mooie zomerdag met zo’n stabiele boot door de Weerribben of de Wieden te varen. En dat zal op en rond de Friese Meren niet anders zijn …

140815-1611x

Voor de jeugd is een rubberboot met een pittig motortje natuurlijk een stuk aantrekkelijker, maar die tijd heb ik al lang achter me …

140815-1630x

Tja, hoe zou je het onderstaande vaartuig eigenlijk moeten noemen? Door je wimpers kijkend lijkt het haast op een oud landingsvaartuig … Maar dat maakt niet uit, want je kunt er in goed gezelschap zo met zijn drietjes natuurlijk wel een veel mooiere dag op beleven dan op het zeiljacht op de daaropvolgende foto …

140815-1632x

Ik kan niet zeilen, maar àls ik kon zeilen … en àls ik genoeg pecunia om handen had … Ja, dàn zou het zeiljacht hieronder toch wel zo ongeveer het neusje van de zalm zijn, lijkt me …

140815-1642x

Enfin, daar droom ik niet eens van. Ik kan immers toch niet zeilen … Nee, als ik me ooit nog eens eigenaar van een boot mag noemen, dan zal het wel zoiets zijn …

140815-1433x

Maar eerlijk is eerlijk, dat kleine kajuitbootje op de foto hierboven heeft voor mijn gevoel toch wel veel meer charme dan zo’n grote en dure kruiser, want daar heb ik echt helemaal niets mee …

140815-1521x

Tot zover eerst het bootjes kijken, vanaf morgen zal ik weer eens wat macrofoto’s tonen, want daar heb ik de afgelopen maanden ook nog heel wat van gemaakt zonder dat iemand ze onder ogen heeft gehad.

Salonboot Constantine

Het bootje dat gisteren door Henk Jonkvorst en Groninganus werd genoemd, was mij uiteraard ook opgevallen, en dus heb ik er nog een paar foto’s van gemaakt terwijl het de Heerenzijlbrug naderde …

140815-1524x

Nu ben ik niet z’n botenkenner, maar volgens mij is dit een salonboot uit de eerste helft van de vorige eeuw. Een paar van de belangrijkste kenmerken van salonboten zijn de ranke bouw van de romp en een fraaie opbouw van doorgaans teakhout of mahonie, met rondom veel ramen die goed zicht op de omgeving bieden …

140815-1525x

In de volksmond werden salonboten na verloop van tijd ‘notarisbootje’ of ‘doktersbootje’ genoemd. Onder deze benamingen staan ze nu nog bij velen bekend. Zoals deze bijnamen doen vermoeden waren de eerste gebruikers, meestal ook de opdrachtgevers tot de bouw, leden van de gegoede burgerij. Zij bepaalden grotendeels zelf hoe ze hun salonboot lieten inrichten en afbouwen …

140815-1526x

De notarissen, artsen en advocaten gebruikten hun salonboot aanvankelijk als een praktisch vervoermiddel op weg naar hun cliënten of patiënten. Maar al gauw kreeg de boot een tweede doel: er werden ter ontspanning dagtochtjes mee gemaakt. Vooral in de weekeinden nodigde men familie, vrienden en relaties uit voor een pleziertochtje op de salonboot en toonde zo ‘en publique’ zijn welvaart. De salonboten waren uitermate geschikt voor personenvervoer over de Friese meren, varen op de Vecht of door de Amsterdamse grachten.

Reddingsoperatie op de Zoutepoel

Gisteren vertelde ik hier over het omslaan van een zeilbootje op de Zoutepoel bij Terherne. Het duurde even voordat er een reddingsoperatie op gang kwam, maar uiteindelijk zag ik vanaf de Heerenzijlbrug hoe de drenkelingen toch werden opgepikt en aan boord genomen van een passerende zeilboot …

140815-1509x

De omgeslagen zeilboot lag intussen te midden van een wirwar van boten en bootjes, die links en rechts passeerden …

140815-1523x

Na enige tijd vond er werkoverleg plaats, want nu was het zaak om de omgeslagen boot overeind te krijgen en naar de wal te brengen…

140815-1531x

Nadat er ook vanaf een passerende kruiser hulp werd geboden, werd de zeilboot met vereende krachten overeind getrokken …

140815-1537x

Daarna begonnen drie mannen aan een poging om de boot zwemmend naar de walkant te duwen …

140815-1541x

Onbegonnen werk leek me, want die open boot was natuurlijk goeddeels volgelopen met water …

140815-1544x

Omringd door een aantal andere vaartuigen vond er opnieuw overleg plaats …

140815-1548x

Er werd besloten om de zeilboot naar de walkant te laten slepen door de kruiser …

140815-1600x

Onder het toeziend oog van verschillende passanten werd de moeizame tocht voortgezet …

140815-1607x

Met trekken en duwen werd de boot zo goed en zo kwaad als het ging enigszins in balans gehouden …

140815-1610x

Er was geen kruid tegen gewassen, de mast van de zeilboot dook opnieuw onder water …

140815-1620x

Maar uiteindelijk werd de vaste wal toch bereikt …

140815-1629x

Nadat het meeste water eruit was geschept, leek de boot zo waar weer enigszins in evenwicht te willen drijven …

140815-1643x

Daarmee was de actie voorbij en kon ik mij in alle rust nog even bezig houden met het kijken naar de diverse passerende boten en bootjes bij de Heerenzijlbrug. Maar dat is voor later …