IJs – de ochtendsessie

Wat was het mooi gisteren, hè!? Eindelijk een echte winterdag na een nacht met matige vorst. Mijn weerstation wist me te melden dat de temperatuur was gedaald tot -7 ºC, zo koud is het hier ruim 2 jaar niet geweest …

De vijver was weer van een mooi laagje ijs voorzien. Daar heb ik me gedurende dage weer diverse keren mee weten te vermaken, want ik houd nu eenmaal van het lijnenspel dat bij de ijsvorming ontstaat  …

IJs mag dan wel de naam hebben spiegelglad zijn, het oppervalk is van nature allerminst egaal gepolijst. Het subtiele reliëf wordt zichtbaar door al kijkend gebruik te maken van licht en tegenlicht …

– wordt vervolgd –

Zeevlam in beeld

Warme lucht die over een koud wateroppervlak stroomt kan zodanig afkoelen dat zich mist vormt. Zo kan boven zee gemakkelijk mist ontstaan. Een zeewind, die op warme dagen in het voorjaar of de voorzomer, wanneer de zee nog relatief koud is, vaak langs de kust optreedt, kan die mist of lage wolken plotseling landinwaarts brengen. Dit tot groot ongenoegen van strandgangers die de zon dan plotseling zien verdwijnen, terwijl de temperatuur in korte tijd soms meer dan 10 graden daalt. Dat verschijnsel waarbij een zeewind, mist van zee landinwaarts transporteert, wordt van oudsher zeevlam genoemd …

Schimmenspel in ’t Skar

Ook met het grijze en naargeestige weer van de laatste dagen doe ik nog steeds mijn best om dagelijks even ergens een kuiertje te maken. Een mens moet tenslotte toch wat doen om op zijn minst een klein beetje fit te blijven. En om zo af en toe wat aardige foto’s te kunnen scoren natuurlijk. Vooral dat laatste valt vaak niet mee met de veelal egale grijsheid van de lucht …

161208-1418x

Donderdagmiddag had ik tijdens een kuiertje aan de uiterste zuidkant van het Weinterper Skar geluk. Even brak de lucht in het zuidwesten een klein beetje open en verscheen er wat kleur boven de einder …

161208-1431x

Hoewel de temperatuur al ruim 48 uur boven het vriespunt lag, danste er nog een heel fragiel vliesje ijs op het zuidelijke ven op en neer met een mooie gespiegeld schimmenspel als resultaat …

161208-1432x

Weerbeeld juni 2013

Juni was de zesde maand op rij die te koud was voor de tijd van het jaar. Bij het KNMI in De Bilt kwam de gemiddelde temperatuur uit op 15,3 ºC. Daarmee was het in De Bilt weliswaar een tiende graad warmer dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000, maar het was toch weer, 0,3 ºC kouder dan het langjarig gemiddelde over 1981-2010. In ons tuintje kwam de gemiddelde temperatuur uit op 13,9 ºC, tegen een langjarig gemiddelde van 14,4 ºC over de periode 1971-2000 …

130703-temp-juni

Rond 18 juni werd korte tijd zeer warme lucht aangevoerd. Het werd die dag in een flink deel van het land, waaronder in De Bilt tropisch warm (maximumtemperatuur 30,0 °C of hoger). In Eindhoven werd het 32,4 °C, de landelijk hoogste temperatuur van deze maand. Ook op de 19e werd het in het zuidoosten nog tropisch warm. Na de 19e werd het opnieuw vrij koel voor de tijd van het jaar. In ons tuintje heb ik 9 warme dagen (maximumtemperatuur 20 ºC of hoger) kunnen noteren en welgeteld één zomerse dag (maximumtemperatuur 25 ºC of hoger). Normaal telt juni ongeveer 3 zomerse dagen …

130607-1546x

Volgens het KNMI was het landelijk gezien aan de droge kant in juni. Gemiddeld is er over het land 58 mm gevallen, terwijl het langjarig gemiddelde ongeveer 68 mm bedraagt. Bij het KNMI in De Bilt werd 50 mm regen afgetapt, tegen een langjarig gemiddelde over 1971-2000 van ca. 71 mm. De neerslag was echter grillig verdeeld over het land. De eerste helft van de maand verliep in ons tuintje goeddeels droog en zonnig, maar vanaf 20 juni werd het een natte boel …

130703-neerslag-juni

In ons tuintje viel in juni 105 mm regen, tegen normaal ca. 71 mm, daarmee behoorden we duidelijk tot de natste plaatsen in ons land. Voor natuur en landbouw kon dat water geen kwaad, maar met de vakanties in het vooruitzicht mag het nu eerst wel een tijdje droog zomerweer worden …

130524-1414x

Een ijzige stalagmiet

Vanuit weerkundig oogpunt maken we in deze eindeloos lijkende winter weer bijzondere dagen mee, zelden was het in deze tijd van het jaar zo koud. De combinatie van de harde oostenwind, de lage temperaturen en opspattend water levert op diverse plaatsen bijzondere beelden op. Ik geef het toe: het is mij momenteel te koud om erop uit te gaan met de camera, maar gelukkig heb ik nog een paar uitzonderlijke ijselijke plaatjes in mijn archief zitten, die vandaag gemaakt zouden kunnen zijn. In december 2008 trof ik in de zinken tobbe op het terras een vreemde, omhoog stekende ijspegel of stalagmiet aan, waar ik lang geen verklaring voor kon vinden. Onlangs ontdekte ik wat het is …

081229-1312x

In de tobbe stond bij het invallen van de winter nog een laagje water. Dat water zet tijdens het bevriezingsproces uit. De dichtheid van water is bij ongeveer 4 graden boven nul het grootst. Water neemt dan het kleinste volume in en is dan het zwaarst. Zodra de temperatuur verder daalt, gaat de dichtheid omlaag en het volume omhoog. Vooral vanaf het vriespunt gaat de dichtheid duidelijker omlaag, wat veroorzaakt wordt door de schikking van de moleculen. IJs drijft dan ook op water. Maar ijs heeft ook meer volume, meer ruimte, nodig dan water. IJs zet uit. Bijzonder, want alle andere stoffen krimpen juist bij afkoeling …

081229-1313x

De uitzetting van het ijs ten opzichte van het water leidt ertoe dat het aangroeiende ijslaagje meer ruimte inneemt en op het onderliggende, nog niet bevroren, water drukt. Ergens moet dat water heen. Meestal zal het ijslaagje op meerdere plekken nog erg zwak zijn en wordt het water her en der door wat gaatjes heen gedrukt of sijpelt langs de randen omhoog, waarna het snel bevriest. Soms zit er maar één zwakke plek in het ijslaagje. Bij het zwakste punt in het ijslaag blijft dan dus van onderaf water opborrelen. Naarmate de vorst langer aanhoudt, zal het aangroeiende ijslaagje steeds meer water aan de onderzijde weg drukken. Terwijl het water door het zwakke plekje glipt, bevriest het en wordt het van onderaf almaar verder omhoog geduwd. Langzaam maar zeker groeit de pegel zo opwaarts. En zo kun je af en toe verrast worden door een fraaie stalagmiet in bijvoorbeeld een vogelbakje of een tobbe …

081229-1314x

Bron: Meteo Consult: Pegels uit een waterbakje

Lekker wat dobberen

Volgens het KNMI wordt het een warme en broeierige dag, met maximumtemperaturen van 24 in het noordwesten tot rond de 30 graden in het zuiden.

Een prima dag om maar lekker wat te dobberen op open water, lijkt me …

110902-1556x

Virtuele verkoeling

Het kan ook nooit eens normaal in dit land … Precies een week geleden was de maximumtemperatuur in ons tuintje 11,7 ºC, op dit moment pronkt er een maximum van 27,5 ºC op mijn weerstation …

120515-1604x

Even voor de goede orde: ik klaag niet over het mooie weer, maar voor iemand met een defecte inwendige thermostaat is deze sprong in de temperaturen weer net wat teveel van het goede …

120515-1618x

Daarom presenteer ik vandaag wat verkwikkende druppeltjes ter virtuele verkoeling.  🙂