Zwanen en schaatsers

Zodra ik na 18 km Smalle Ee was gepasseerd, zag ik een paar oude bekenden op het ijs …

Twee dagen eerder zagen Jetske en ik hier een paar zwanen in de richting van het ondergelopen bosje zeilen. Nu, maar twee nachten met lichte tot matige vorst later, was dit stuk van de retentiepolder helemaal dichtgevroren. De zwanen leken er niet echt mee te zitten …

Nadat ik bijna aan het eind van de Bûtendiken een parkeerplekje voor de auto had gevonden, liep ik het laatste stukje naar de Noarderkrite. Dit is een stuk buitendijks land van It Fryske Gea, waar net als op het ondergelopen land bij de Hooidammen, al sinds mensenheugenis na enkele nachten geschaatst kan worden. Bij gebrek aan een koek & zopie tent leek een gezin de eigen privé koek & zopie te hebben meegenomen …

Het viel me op dat er steeds meer schaatsers zijn, die een helm dragen op het ijs. Dat lijken vooral de wat oudere schaatsers, die op de fiets ook al vaak een helm dragen, en de meer ervaren schaatsers te zijn, die ook op Thialf hun rondjes maken. Ik kom hier aan het eind van deze serie nog op terug …

Tegen de tijd dat ik koude vingers dreigde te krijgen, ben ik al fotograferend teruggelopen naar de auto. Onderweg kijken we morgen nog even naar het ijs op de ondergelopen retentiepolders grenzend aan deze schaatsbaan …

Retentiepolders onder water

Meestal zijn we op vrijdag samen op pad, maar vanwege het trieste en regenachtige weer van vorige week vrijdag besloten fotomaatje Jetske en ik om het maar een paar dagen uit te stellen. En zo gingen we maandag samen op pad langs een paar ondergelopen retentiepolders bij Smalle Ee en It Eilân. We begonnen helemaal achteraan bij de oude petgaten aan de zuidkant van de Bûtendiken (Google Maps)

Maar daar was het ons niet om te doen, wij kwamen voor de watervlakte die ten noorden van de Bûtendiken was ontstaan, nadat Wetterskip Fryslân vorige week besloot om de retentiepolders onder water te laten lopen. De harde wind zorgde ervoor dat er ondanks de vorst nog nauwelijks ijs op het water lag …

Terwijl Jetske zich bezig leek te houden met de ijsrandjes langs de walkant, richtte ik mijn camera op de ijsklompjes, die door wind, water en vorst vlak boven de waterlijn werden gecreëerd. Ik liet daar gisteren ook al een foto van zien …

Af en toe even een tussenstop makend voor wat foto’s, reden we stukje bij beetje terug in oostelijke richting. Bijna weer bij Smalle Ee maakten we de laatste tussenstop ter hoogte van de bomen die sinds het weekend ineens diep in het water stonden. Een aantal knobbelzwanen zette koers naar de bomen. Eén van de zwanen was zo slim om zijn vleugels als zeilen te gebruiken …

Een moment later brak de lucht voor het eerst die dag even mooi open. Een randje rietje lichtte meteen prachtig op. Dat smaakte naar meer! Maar eerst moesten we even langs ons huis, want met de te dunne handschoenen die ik droeg, zouden mijn vingertopjes een fotokuier op It Eilân niet overleven …

Ik sluit af met drone-opnamen die oud-studiegenoot Fred Kok vorige week vrijdag heeft gemaakt van de ondergelopen retentiepolders bij Smalle Ee …

Fuzzy foto’s van hoog water

Gisteren werd het maar nauwelijks licht, er hing een zwaar wolkendek waar het urenlang zachtjes uit regende. Het was geen weer om er even lekker op uit te gaan. Omdat ik toch wel even een kijkje wilde nemen bij de onder water gezette retentiepolder bij Smalle Ee, vroeg ik Aafje of ze me voorafgaand aan haar boodschappenritje daar even langs wilde rijden. Hoewel het niet logisch was om daarbij eerst een 4 km lange doodlopende weg in te rijden, wilde ze dat wel doen, zodat ik korte tijd later vanuit de rijdende auto wat fuzzy foto’s kon maken …

De polder bij Smalle Ee ligt op nog geen 5 km van ons huis. In voorjaar en zomer wordt het land gebruikt voor extensieve veehouderij. Nu waren de stuwen naar de polder opengezet en was er een prachtige plas van ca. 1,5 km bij 250 m ontstaan. Ik kan me herinneren dat grote delen van de landerijen ten noorden en ten westen Drachten er in de jaren ’60 ’s winters nog zo bij lagen …

Tegenwoordig is het een bezienswaardigheid, we waren dan ook niet de enige kijklustigen. Menigeen zal alvast denken aan de vorstperiode die voor de deur staat. Dit zou een machtige ijsvlakte kunnen worden om op te schaatsen. Onder normale omstandigheden stopt Wetterskip Fryslân in zo’n situatie met het bemalen van de polders. Met de enorme hoeveelheid water die er nu staat, zal er voorlopig doorgepompt moeten worden.** Dat zal helaas voor onbetrouwbaar of ronduit gevaarlijk ijs zorgen. We gaan het zien …

** Wetterskip Fryslân schrijft op haar website:

“Waterbeheer gaat voor vorst

We kunnen in het waterbeheer op dit moment nog geen rekening houden met de vorstperiode die vanaf zondag wordt verwacht. Ons vorstprotocol treedt in werking als aan twee voorwaarden wordt voldaan. Er moest sprake zijn van een verwachte periode van aanhoudende vorst. En het boezempeil moet richting een normaal niveau zijn gedaald, met een niet te grote en ook afnemende toevoer van water. Dat laatste is niet het geval met de huidige hoge waterstand en de noodzaak om water af te voeren.” 

Simultaan grazers

Een boer in Smalle Ee heeft zich gespecialiseerd in Lakenvelders. De Lakenvelder is een bijzonder runderras. De dieren zijn meestal roodbruin, maar ook de zwarte uitvoering komt voor. De lakenvelder is herkenbaar aan de witte band tussen de voor- en achterpoten om de buik en rug. Een paar kalveren liepen vorige week simultaan grazend door een weiland bij het strandje van Smalle Ee …

Ganzen in berijpte weilanden

In een paar van de berijpte weilanden aan de zuidkant van de Bûtendiken zaten nogal wat ganzen …

Er was een tijd dat ganzen in onze contreien echte wintergasten waren. Tegenwoordig worden sommige landerijen bijna het hele jaar rond bevolkt door ganzen. Vermoedelijk hebben de gras-veredelaars hun producten gewoon veel te lekker gemaakt …

Je hebt hier eigenlijk gedurende het hele jaar genoeg kansen om ganzen te fotograferen. Maar om zo’n groep ganzen – zo te zien waren dit voornamelijk brandganzen en kolganzen – weer eens in een berijpt weiland te kunnen kieken is tegenwoordig wel een momentje …

Een berijpte kuilbult

Zo, de kerst hebben we weer achter de rug, op naar de jaarwisseling dan maar. Die lijkt met uitzonderlijk hoge temperaturen en ronduit herfstachtig weer te gaan verlopen. Ik zal het jullie wel precies vertellen, die hele klimaatverandering staat me niet aan. Doe mij maar wat winterweer in deze tijd van het jaar. Daarom ga ik deze week gewoon lekker door met de fotoserie van vorige week woensdag van de berijpte weilanden en wat dies meer zij. Daartoe pak ik de draad weer op aan de achterkant van de kerststal in Smalle Ee …

Achter die kerststal lag de kuilbult van de boerderij aan de overkant van de weg …

Zo’n kuilbult kan vooral ’s winters heel aardige foto’s opleveren …

Een laagje rijp – of nog liever een laagje sneeuw – zorgt vaak voor mooie reliëfaccenten …

De kerststal bij de haven

Het rietland waar ik woensdag ben begonnen met fotograferen, ligt aan het eind van de doodlopende weg de Bûtendiken. Om daar te komen en er weer vandaan te raken, rijd je twee keer door Smalle Ee, met 45 inwoners het kleinste dorp van de gemeente Smallingerland …

Maar klein als het is, heeft het dorpje een belangrijke plaats in de regionale geschiedenis verworven. Eens stond er een klooster en was Smalle Ee de hoofdplaats van de gemeente. Tegenwoordig is Smalle Ee voornamelijk bekend om zijn kleine haven, waar 5 jaar geleden in december plotseling een verrassend groot schip afgemeerd lag. De haven lag er woensdag leeg bij …

Maar helemaal stil en verlaten was het er niet. Langs de linker kade van de haven stond een oude stal, waar sinds kort een bijzonder stel reizigers onderdak had gevonden tegen de Friese vrieskou. Het bijbels gezelschap leek me aardig compleet te zijn. Behalve Jozef, Maria, Jezus en de engel Gabriël, waren ook de drie wijzen al ter plekke. De os en de ezel hielden zich koest in een hoek van de stal …

Zelfs een echte ezel ontbrak niet, die had aan de achterkant van de stal een fijn plekje in de luwte gevonden …

En toen ik me weer oprichtte, zag ik dat er een stukje verderop nog twee ezels stonden …