Na een heldere dag volgde op die mooie woensdag ook nog een heldere avond. Daarom ben ik ’s avonds nog eens terug gereden naar It Heechsân om nog een nachtelijke rondje om de toren en het omringende kerkhof te maken. En zo begon ik niet eens zo gek lang voor middernacht aan een laatste rondje om de toren …
Niet echt natuurlijk, want het gemiddelde kerkhof is na zonsondergang niet toegankelijk. Maar om de grijze dagen door te komen, heb ik met wat fotobewerking geprobeerd om de suggestie van een middernachtelijk rondje om de kerk te creëren …
We vervolgen het rondje om de kerk waar we gebleven waren, bij het unieke trapgeveltje in de oostmuur. Onder de drie smalle boogramen is een gedenksteen zichtbaar …
In 1912-1913 is de Sint Hippolytuskerk gerestaureerd in opdracht van mevrouw B.W.T. Sandberg van Boelens. Natuurlijk werd ook dit feit in een gedenksteen vastgelegd, de Van Boelens lieten in dit opzicht graag van zich horen. Ook in het interieur ontbreekt de naam Van Boelens niet. Zo hangen hun rouwborden nog in de kerk, en ook liggen er grafzerken van de familie in de vloer. De Van Boelens zijn echter begraven in een grafheuvel op een eigen begraafplaats elders in Olterterp. Je kunt het interieur van de kerk hier bekijken. Met behulp van een street view camera kun je in de kerk om je heen kijken …
De foto’s onder en naast de gedenksteen hierboven laten de scheiding zien tussen de van kloostermoppen gebouwde originele kerk (links) en de in 1744 bijgebouwde toren die is opgetrokken van de toen gangbare kleinere bakstenen (rechts) …
Daarmee is voorlopig wel het meeste verteld over de mooie laat-middelseeuwse Sint Hippolytuskerk in Olterterp. Na nog een aantal bijzonder vormgegeven monumenten te hebben bekeken, gaan we richting uitgang …
Aan de noordkant verlaat ik het kerkhof om naar de daar gelegen parkeerplaats te lopen …
In de zuidoost hoek van het kerkhof van de Sint Hippolytuskerk in Olterterp staat een bankje. Daar heb ik tijdens mijn rondje om de kerk even nuttig gebruik van gemaakt. Ik had er een mooi zicht op de kerk …
Nadat de benen weer tot rust waren gekomen heb ik mijn rondgang over het kerkhof vervolgd. Het mooie van dit soort oude begraafplaatsen vind ik de diversiteit van de grafmonumenten …
Van een eenvoudig oud stenen hart tot het prachtig vormgegeven glazen monument van oud-statenlid voor de FNP Roel Falkena en zijn vrouw Librich Falkena-Andringa …
… en van jong tot oud, je vind het hier allemaal op een slechts enkele vierkante meters bij elkaar …
Ik sluit dit deel af met een foto van de oostmuur, die net als de westmuur een trapgevel heeft. Het schijnt daarmee de enige Friese kerk met trapgevels te zijn. De kerk wordt verlicht door smalle spitsboogvensters met eenvoudige glas-in-lood ramen, waarvan er ook drie in de oostgevel zitten …
Eenmaal voorbij het hekje staan we recht voor de deur. Ik had zo naar binnen kunnen stappen om een fotoserie te maken van het interieur, ware het niet dat de deur op slot was …
De kerk is rond 1500 gebouwd van grote bakstenen, de zogenaamde kloostermoppen. De toren werd pas in 1744 gebouwd. De bouw van de toren werd mogelijk mede dankzij een bijdrage van 500 gulden van Ayzo van Boelens en zijn eerste echtgenote Rinske Lycklama à Nijeholt. Ter herinnering aan dat feit, is er een gedenksteen aangebracht boven de ingang. Dat geld konden ze zich trouwens wel permitteren, want het lukte de familie Van Boelens om in anderhalve eeuw tijd om alle boerderijen in de omgeving in handen te krijgen door huwelijk, erfenis of aankoop. …
De schatrijke en notabele Ambrosius Ayzo van Boelens (1766-1831) liet in 1793 op een steenworp afstand van de kerk het slot bouwen, dat in 1906 is vervangen door het huidige Huize Olterterp. Bij de aanleg van de parktuin in Engelse landschapsstijl die het slot omringde, werd een zichtlijn gecreeërd, zodat de kerk vanuit het landhuis te zien was …
De kerk en het kerkhof zijn sinds 1996 eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken en wordt beheerd door de Plaatselijke Commissie. Er is een reglement voor de vorm van de grafmonumenten. Wie op het kerkhof een graf wil kopen, kan contact opnemen met de Plaatselijke Commissie …
De kerk wordt behalve als kleine concertzaal en expositieruimte ook gebruikt voor samenkomsten en rouwdiensten. Verder is de Sint Hippolytuskerk ook geliefd als romantische trouwlocatie midden in de bossen …
Bij ons ‘rûntsje om ‘e tsjerke’ zijn we intussen aan gekomen in de noordoosthoek van het kerkhof …
Zo eenvoudig, sober en puur als de eerste grafmonumenten die we zagen waren, zo strak en stilistisch zijn een paar van de graven die we hier aantreffen …
Bij de verbouwing van 1620 werd het driezijdig gesloten koor aan de oostzijde gesloopt en vervangen door een vlakke muur met jaartal-ankers en twee kleine vensters. In de twee kleine vensters is acrylaatglas van de Friese kunstenaar Jan Murk de Vries aangebracht …
Een paar stappen verderop treffen we een bekend beeld aan: “Goeie”. Of iemand nu komt of gaat, het is een groet die in Fryslân op elk moment past. Hier blijkt het te gaan om een onderdeel van wat ik echt een machtig mooi grafmonument vind. Anne blijft op deze manier de voorbijgangers ongetwijfeld nog lang groeten …
Voordat we onze weg kloksgewijs vervolgen, doen we morgen eerst nog even een stapje terug om een stille groet aan Albert te brengen …
Zoals ik aan het begin van deze serie al vertelde, maken we deze week ‘in rûnstje om de tsjerke’, oftewel een rondje om de kerk. Van de ingang in de westgevel lopen we kloksgewijs naar de noordelijke gevel van de Kleastertsjerke …
Voordat we de muur goed in beeld kunnen nemen, passeren we een aantal bijzonder vormgegeven grafmonumenten, waarvan ik vind dat ze het goed doen in deze omgeving. Eenvoudig, sober en doeltreffend, zonder nodeloze opsmuk, net als het kerkje …
In de noordwesthoek van het kerkhof staat het groene bankje dat ik hier vorige week ook al even liet zien. Als het van zichzelf niet zo’n pronkstuk zou zijn, was ik er zeker even op gaan zitten. Vanaf dat bankje heb je namelijk mooi zicht op de noordelijke gevel van de kerk. De kerk is gebouwd op een fundament van keistenen en de kerk is 14,25 m. lang en 7,5 m. breed. De muren zijn een halve meter dik en zoals de meeste Friese kerken is de stand west-oost …
Het eerste wat opvalt aan de noordzijde, zijn de spitsbogen: vier gesloten en drie met een venster. Ook zit er in deze muur een dichtgemetselde deur, het zgn. ‘noormannenpoortje’. In de middeleeuwen was deze donkere ingang bedoeld voor de (zondige) vrouwen …
In de zuidgevel, de lichtkant, is ook zo’n dichtgemetselde ingang te zien, die was bedoeld voor de mannen. Aan deze tweedeling kwam met de verbouwing in 1620 een eind. De ingangen voor mannen en vrouwen maakten plaats voor één ingang in de westelijke gevel …
Een blik door één van de ramen aan de noordzijde op een klein deel van het interieur, de preekstoel uit de eerste helft van de zeventiende eeuw. De kanselbijbel dateert uit 1643 …
Intussen zijn we al mooi op weg naar de oostelijke gevel …
Op zoek naar meer foto’s van mos op begraafplaatsen, heb ik vorige week een compleet vergeten serie uit oktober 2008 herontdekt …
Jarenlang kwamen we regelmatig langs de oude begraafplaats aan de Spanjaardslaan in Leeuwarden. En jarenlang liep ik ook rond met ’t plan om eens wat foto’s te maken van die al geruime tijd in verval verkerende begraafplaats …
Zoals dat wel vaker gaat, kwam het er maar niet van om die foto’s te maken. Totdat ik in oktober 2008 las dat er eindelijk voldoende geld was voor een grote restauratie van de begraafplaats, en dat de schep zelfs binnenkort al echt de grond in zou gaan …
Eenmaal echt ter plekke op de oude begraafplaats, heb ik mijn ogen uitgekeken. Ik wist niet wat ik eerst of laatst moest fotograferen. Wat een chaos en wat een trieste aanblik, maar hoe fotogeniek! Er was alleen één probleem: ik had die middag erg veel moeite met het harde licht …
Afanja's Weblog 