Oud & nieuw en de zon

Vandaag staat er weer een dagje met fotomaatje Jetske op het programma. Daarom laat ik het even bij twee setjes foto’s, die ik bij It Eilân heb gemaakt.

De eerste foto hieronder heb ik in november 2021 gemaakt. Daarop is te zien dat er aan de overkant van het water een boerderij staat. Op de tweede foto, die ik gisteren heb gemaakt, is te zien dat de boerderij is afgebroken en wordt vervangen door nieuwbouw. Ik ben benieuwd wat het uiteindelijk zal worden …

Op het tweede setje is beide keren het uitkijkplatform bij It Eilân te zien. De foto linksonder heb ik vorig jaar oktober gemaakt, daarop is poollicht boven It Eilân te zien. De foto rechtsonder heb ik gisteren gemaakt, daarop is een regenboog boven It Eilân te zien.

Beide fenomenen zijn veroorzaakt door de zon …

’t Stille vuurwerk van 2024

Kijkend naar alle ontwikkelingen in binnen- en buitenland vond ik 2024 een naar deprimerend jaar. En het weer maakte het er vaak ook niet beter op. Maar er waren ook lichtpuntjes. Wat zeg ik, er waren zeeën van licht in de lucht. De zonnecyclus bereikte dit jaar zijn maximum, en dat was goed te merken aan de vele keren dat er vanuit ons land poollicht zichtbaar was …

Dat begon al op vrijdag 10 mei. Nadat ik de hele dag met fotomaatje Jetske op pad was geweest langs het Wad, troffen we bij thuiskomst een alarmmelding aan van de poollichtjagers. Een dag vroeger dan verwacht, werd er die avond op grote schaal poollicht verwacht. Hoewel ik doodmoe was na het dagje aan het Wad, heb ik mezelf aan het eind van de avond toch maar even naar de auto gesleept om een ritje naar De Veenhoop te maken. Daar heb ik o.a. de eerste foto en de onderstaande serie gemaakt …

Zondag 23 juni zag ik vanuit huis aan het eind van de avond lichtende nachtwolken aan de noordelijke hemel verschijnen. Ik heb het die avond beperkt tot een aantal foto’s, die ik in onze straat heb gemaakt …

Drie dagen later, we schrijven dan 26 juni, was het in onze tuin met 29,1°C net niet tropisch warm. Overdag was het me te warm, maar ’s avonds was het lekker weer. Daarom heb ik die avond een ritje naar de Jan Durkspolder gemaakt. Ik hoopte er lichtende nachtwolken of poollicht achter het silhouet van de windmotor te kunnen fotograferen. Ik nestelde me lekker mijn klapstoeltje in de polder. Het was er mooi, maar poollicht of lichtende nachtwolken kreeg ik die avond niet te zien …

Op maandag 12 augustus was ’t met een maximumtemperatuur 28,9°C opnieuw warm. Omdat er die avond wel kans op poollicht was, heb ik het me nogmaals gemakkelijk gemaakt bij de windmotor in de Jan Durkspolder. Ook ditmaal heb ik er weer heerlijk gezeten, maar het duurde lang voordat er wat gebeurde. Toen er uiteindelijk een mooie paarse goed verscheen, ging bij mij het lichtje uit en was het tijd om op huis aan te gaan …

Op donderdag 10 oktober was er opnieuw kans op poollicht. Ditmaal besloot ik naar It Eilân te rijden om weer eens een andere setting te hebben. Het was een waardeloze avond met veel bewolking en het was kil. Nadat ik een tijdlang aan de waterkant had staan posten, verscheen er toch nog een gaatje in de bewolking en kreeg ik een laatste kans op wat poollichtfoto’s in 2024 …

Hiermee kon ik 2024 toch nog enigszins kleurig afsluiten. En wie weet, misschien krijgen we in de oudjaarsnacht tussen de wolken en het vuurwerk door ook nog wat poollicht te zien. Behalve harde wind wordt er namelijk komende nacht ook een flinke zonnestorm verwacht!

Tot slot

Dank aan alle lezers, likers en reageerders. Zonder jullie bijdragen zou het hier een saaie boel zijn. Mede namens Aafje wens ik jullie allen een rustige & veilige jaarwisseling en een gelukkig & gezond 2025.

Een warme poollichtnacht

Vlak na zonsondergang stapte ik gisteravond bij een temperatuur van ruim 26°C in de auto om een ritje naar de Jan Durkspolder te maken. De duisternis viel over de polder op het moment dat ik enige tijd later de auto parkeerde aan de Geau. Nadat ik mijn camera op het statief had gezet, heb ik eerst een paar foto’s gemaakt van de halve maan, die langzaam in de richting van de Alde Feanen zakte …

Ik was echter gekomen voor het uitzicht aan de andere kant van de weg. Waar ik in juni tevergeefs heb geprobeerd om de windmotor te fotograferen met lichtende nachtwolken op de achtergrond, hoopte ik dat het vanavond zou lukken met poollicht achter dat mooie silhouet. Alle metertjes en grafiekjes op internet lieten zien dat de zonnestorm nog steeds gaande was, maar wel afnemend, en dat we nog net binnen de auroraovaal lagen. Ik klapte mijn zomerstoeltje uit en maakte zo nu en dan een foto …

Na verloop van tijd verscheen er een paarse gloed in het noorden en boven de horizon hing een zachte groene band. Geen twijfel mogelijk, voor de tweede keer dit jaar lukte het om poollicht op de gevoelige plaat vast te leggen. En dat bij een nachtelijke temperatuur boven de 20°C …

Een heerlijk hoogtepunt in deze warme week! Maak er een mooie dag van en hou ’t hoofd koel.❄️

Poollicht boven Fryslân

‘Woensdag 29 oktober 2003 zat ik een groot deel van de dag achter de pc. Behalve de diverse poollichtsites met grafieken en magnetometers hield ik ook de weerkaarten en satellietfoto’s op internet in de gaten. 2003 had tot op dat moment een recordaantal uren zon opgeleverd. Het was dan ook frustrerend om te zien, dat een depressie uitgerekend deze week was gaan oprukken en ons land in zijn greep had gekregen. En daar baalde ik flink van, want na een paar grote uitbarstingen op de zon, was er een serieuze kans op poollicht boven ons land. Maar dan moest het wel helder zijn …

Zo ben ik nadien het verslag over mijn eerste succesvolle poollichtjacht ongeveer begonnen. Omdat mijn eerste weblog helaas verloren is gegaan in de onmetelijke diepten van het internet, heb ik er tien jaar later nog eens verslag van gedaan. Dat verslag kun je hier in een zesdelige blogserie nogmaals lezen. Deel 1 is getiteld ‘Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)’

Aan het eind van ieder blogje kun je rechtsonder het artikel doorklikken naar het volgende deel van mijn reis op zoek naar dat fascinerende poollicht. Voor vandaag laat ik het bij een aantal van de mooiste foto’s die ik indertijd heb gemaakt …

En zo zie je maar, dat poollicht niet altijd beperkt blijft tot de poolstreken. Gemiddeld is poollicht vanaf de Waddenkust een keer of drie per jaar te zien. De laatste keer was op maandag 18 september jl. Een enkele keer reikt het noorderlicht echter nog veel verder. Als ik het me goed herinner kwamen er eind oktober 2003 zelfs meldingen en foto’s binnen vanuit Zuid-Frankrijk. En weet je wat nu zo mooi is? De zon is de laatste maanden weer flink actief en nadert op dit moment een nieuw maximum. Ik hoop dan ook, dat we komende winter of volgend voorjaar in onze regionen weer een kansje krijgen om poollicht te zien …

En nu naar: ‘Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)’

Terug naar april 2004

Kijkend naar de lange termijn weersverwachting zitten fotokuiertjes er voorlopig nog niet in. Het is en blijft op hoofdlijnen te mooi en te warm voor mij. Bij gebrek aan ‘verse’ foto’s ben ik daarom het archief maar eens ingedoken om een al wat ouder verhaal en bijbehorende foto’s wat af te stoffen.

Mijn al wat langer durende queeste naar het noorderlicht werd in oktober 2003 nieuw leven ingeblazen tijdens een periode waarin de zon plotseling buitengewoon actief werd. Om er meer van te ontdekken, kwam ik op een chatbox over noorderlicht terecht …

Daar heb ik vervolgens een dag of vijf zo ongeveer dag en nacht doorgebracht. En met mij een groepje andere fanatici. Het was niet alleen gezellig, maar vooral ook erg leerzaam. Ik leerde er veel over de zon en het ontstaan van poollicht. Ik leerde de metertjes en grafiekjes op internet, die kunnen helpen bij de zoektocht naar poollicht, te doorgronden en te interpreteren. Dit alles resulteerde erin, dat ik op 29 en 30 oktober 2003 volop heb kunnen genieten van een fantastische poollichtshow boven ons land …

Maar daar gaat het nu niet om. Wie mijn zoektocht naar het poollicht nog eens wil lezen, kan dat hier doen. Waar het wel om gaat, is dat de kern van de bezoekers van de chatbox een tijdlang contact met elkaar hield en er werden vervolgafspraken gemaakt. Zo zijn we o.a. met een aantal mensen naar een lezing over poollicht geweest bij de Sterrenwacht Lattrop en hebben we t.g.v. de eerste ruimtereis van André Kuipers in maart 2004 een bezoek gebracht aan de Space Expo in Noordwijk …

Tot zover de inleiding. Nu kom ik bij het verhaal, dat ik in het begin al even aanstipte. Een van de mensen uit het ‘poollichtgroepje’ bleek zweefvlieger te zijn, hij nodigde ons in mei 2004 uit bij de Friese Aero Club bij Leeuwarden …

  • wordt vervolgd

Aurora Borealis – The greatest show on earth

Aurora Borealis is bij ons beter bekend onder de naam noorderlicht of poollicht. Wie mij al wat langer kent, weet dat ik er een fervent fan van ben. En wie me ook via Twitter volgt (@JanKaliasAfanja), die weet ook dat we er afgelopen dinsdagavond weer dicht tegenaan zaten om dat zo vurig gewenste poollicht ook weer eens vanuit Nederland te kunnen zien. Heel dicht zelfs … Sterker nog: vanaf de Friese zeedijk en vanaf Terschelling zijn er dinsdagavond en -nacht foto’s van zwak poollicht gemaakt.

Vanuit Drachten was het helaas niet te zien, en omdat de grafiekjes op internet me niet voldoende vertrouwen inboezemden om er op uit te trekken, heb ik de nachtelijke duisternis er ook niet voor opgezocht. Deze avond heeft me echter wel weer gesterkt in de gedachte, dat we ook hier het poollicht zeker nog wel weer eens te zien zullen krijgen. Het hoeft maar één keer allemaal mee te zitten …

Tot die tijd troost ik me bij gelegenheid met de foto’s van de geweldige poollichtshows die ik in oktober 2003 heb kunnen fotograferen vanuit Groningen en Fryslân. Het verhaal over mijn poollichtjacht in oktober 2003 heb ik hier 3 jaar geleden al eens gedaan. Nieuwe volgers of mensen die dat relaas nog eens terug willen lezen, kunnen hier terecht en vervolgens doorbladeren naar de volgende delen: Poollicht 29-10-2003 – Uithuizen (Gr.)

Onlangs heb ik de foto’s uit 2003 opnieuw opgepoetst en samengevoegd tot een 12:40 min durende video getiteld “AURORA BOREALIS – The greatest show on earth“, die vanaf vandaag in HD-formaat te zien is op You Tube. Misschien is het een idee om daar tijdens de ‘Nacht van de Nacht” eens even lekker voor te gaan zitten …

Een vergeefse poollichtjacht

Het werd nog best gezellig nadat ik gisteravond tijdens mijn poollichtjacht tegen 23:00 was neergestreken op één van de bankjes op de zeedijk bij Paesens Moddergat. Bij het monument stond een groepje poollichtjagers en ook aan de voet van de zeedijk stonden een paar fotografen bij de oude palenrij, verder werd de dijk regelmatig beklommen door passanten die ook even een kijkje kwamen nemen en wel even een praatje wilden maken.

Poollicht kregen we er echter niet te zien. De nog bijna volle maan stortte een zee van licht uit over het Wad, maar wat belangrijker was: het magnetisch veld bleef noordelijk gericht, waardoor het poollicht te zwak bleef om tot onze contreien door te dringen. En dat terwijl het magnetisch veld donderdag wel keurig zuidelijk was bij de veel zwakkere impact van de M-flare. En zo blijft het elke keer weer tot het laatste moment afwachten of een kans op poollicht in onze regionen ook echt tot poollicht zal leiden …

140912-2312x

Op een paar plaatsen aan de Friese Waddenkust en op Terschelling werd wel fotografisch poollicht vastgelegd, enkele foto’s daarvan zijn te zien op de site van Omrop Fryslân. Waar ik al bang voor was, werd afgelopen nacht bevestigd: mijn huidige camera is voor dit werk absoluut niet geschikt, want op mijn foto’s zijn slechts de lichtjes van de Waddeneilanden en Lauwersoog te zien. Fotografisch poollicht is in feite hetzelfde als visueel poollicht, het enige verschil is dat een camera een lange sluitertijd aan kan dan je ogen, en dus die kan meer licht opvangen en daarom toch poollicht weergeven. Maar ja, mijn camera heeft helaas een maximale sluitertijd van 15 seconden en sterke beperkingen m.b.t. de ISO-waarden.

Enfin, het was in elk geval weer een spannende poollichtjacht. En als mijn lijf en leden het toelaten, ga ik bij een volgende kans zeker weer op pad, want ooit zullen we toch ook hier weer een visueel spektakel zoals in oktober 2003 te zien krijgen. En misschien moet ik maar eens een crowdfundingactie starten t.b.v de aanschaf van een gedegen spiegelreflexcamera …  😉