Al een paar jaar geleden had ik de zus van mijn fotomaatje beloofd haar eens kennis te laten maken met de Ecokathedraal. Gezondheidsproblemen stonden dat echter lange tijd in de weg. Mijn fotomaatje stelde op een goeie dag voor om er maar eens met zijn drieën een fotokuier te maken. En zo geschiedde het, dat ik er in die zonnige oktobermaand tweemaal achtereen een fotoserie heb gemaakt …
Tagarchief: bouwwerken
Ecokathedrale fotokuier 26
Begin oktober 2019 ben ik voor de derde keer dat jaar naar de Ecokathedraal geweest. Na de sneeuwwandeling in januari heb ik in er juli nog een rondgang gemaakt met matroos Beek en haar kapitein. Tot mijn spijt heb ik die dag – geheel tegen mijn gewoonte in – meer lopen praten dan dat ik heb gefotografeerd.
Ik ben deze fotokuier in oktober begonnen, waar ik in januari was geëindigd: in de stenen iglo. Nadat ik die weer even van binnen had bekeken, heb ik de Porta Celi – de hemelpoort – eens vanuit een ander perspectief gefotografeerd. Het zonlicht kierde op verschillende plaatsen in het bos mooi door het al voorzichtig uitdunnende bladerdek. Licht en schaduw speelden in stilte hun spel op en rond de betonnen objecten. De bekende ‘RUSTPLAATS’ waar naar verluidt ook Louis le Roy zelf wel eens zat te mijmeren, werd het eindpunt die dag.
Na de rust en nog even een blik in de richting van de ‘Inca-tempels’ iets verderop werd het tijd om de terugweg te aanvaarden. Het was een vermoeiende kuier, maar het prettige weerzien maakte het opnieuw alleszins de moeite waard …
Ecokathedrale fotokuier 25-2
We vervolgen onze tocht van januari 2019 door de besneeuwde Ecokathedraal. We starten waar we vorige week geëindigd zijn, op het lange pad met de ‘Inca-tempels’ ergens halverwege de Ecokathedraal. Daar vandaan gaan we naar de ruïnes op het oudste en hoogste deel helemaal achter in het bos. Onderweg kruisen we verse sporen in de sneeuw en uiteindelijk vliegen we door ‘de iglo’ weer naar buiten …
Ecokathedrale fotokuier 25-1
23 en 24 januari 2019 lag er een laagje sneeuw in Fryslân. Omdat de Ecokathedraal naar mijn idee misschien nog wel het mooist is wanneer er wat sneeuw ligt, heb ik er op de 24e weer een lange wandeling gemaakt.
Vandaag het eerste deel van deze kuier. Geniet mee van de mooie accenten die het laagje sneeuw op de randjes van de verschillende bouwwerken had gelegd. De koepel had met die mooie sneeuwrandjes rondom bijna het aanzien van een iglo gekregen …
Op naar de rustplaats
Langzaam dringen we verder door in de wonderlijke wildernis van de Ecokathedraal, alleen het atelier van Louis le Roy op de achtergrond wijst nog op enige beschaving …
Dan naderen we het oude tempelcomplex halverwege de Ecokathedraal. Nog één keer maak ik een klein klimmetje om vanaf enige hoogte een foto te kunnen maken van Aafje bij de twee grote torens …
Achter de torens waar Aafje hierboven vóór staat, ligt letterlijk en figuurlijk een rustplaats. Met uitzicht op het naastgelegen weiland heeft Louis le Roy hier ooit een zitbankje gecreëerd, waar hij zelf ook wel eens een momentje van rust pakte. Voor het bankje ligt een stuk van een oude grafsteen, waarop alleen nog ‘RUSTPLAATS’ te lezen is. Hoewel er rondom in de Ecokathedraal wel plekjes te vinden zijn waar je even op een muurtje kunt zitten, ga ik bij vrijwel elk bezoek hier toch wel even zitten mijmeren …
Eenmaal bij de rustplaats halverwege de Ecokathedraal aangekomen, vind ik het ook meteen welletjes. Mijn onderdanen staan een tocht verder naar achteren langs de Inca-tempels niet toe. We besluiten terug te gaan naar het startpunt. Daarbij passeren we de oude gebroken boom weer en krijgen dan zicht op de van stoeptegels gebouwde koepel. Aafje lijkt het niet helemaal te vertrouwen en blijft buiten staan. Pas nadat ik haar heb laten zien hoe hij gebouwd is en hoe dik de muren zijn, waagt ze het er ook even op …
Tot zover deze rondgang door de Ecokathedraal. Maar de goede verstaander heeft maar een half woord nodig …
– wordt ooit zeker vervolgd –
Kris kras door de kathedraal
Zodra we de Porta Celi gepasseerd zijn, beginnen we aan onze tocht die kris kras door de Ecokathedraal voert. We klimmen en dalen, terwijl we links en rechts langs indrukwekkend hoge torens komen. Aafje kijkt zich de ogen uit …

Bij de overgang van het voorste naar het achterste deel van de Eockathedraal lopen we langs een muurtje met keurig gerangschikte zeshoekige tegels, die er duidelijk nog niet zo lang liggen. Aan de andere kant van het pad gaat de bovenkant van een ouder stapelwerk schuil onder een dikke laag mos …
Hoe verder je de Ecokathedraal in loopt, hoe mooier het spel tussen de natuur en de door mensenhanden gestapelde bouwwerken is. Op de eerste foto hieronder staat een van de oudere kleine bouwwerken. Vooral met wat zonlicht erbij is dit in elk jaargetijde een plekje. Het is spannend om te zien of en wanneer de natuur het bouwwerk echt uiteen drukt. Maar ook de omliggende, deels of intussen volledig ingepakte bouwwerken zijn de moeite van het bekijken waard …
– wordt vervolgd –
Die Ecokathedraal, wat is dat eigenlijk?
Het was alweer enige tijd geleden dat ik hier aandacht heb geschonken aan de Ecokathedraal. Er zullen sindsdien allicht nieuwe volgers zijn bijgekomen die geen idee hebben wat die Ecokathedraal nu eigenlijk is en waar het over gaat. Daarom heb ik een al eerder gepubliceerd logje even wat opgefrist. Laat ik beginnen te zeggen dat ik mijn hart er in zekere zin al bijna 20 jaar geleden heb verloren. Er heerst een soort van dynamische rust, die het heerlijk maakt om er af en toe even lekker rond te slenteren tussen de voortdurend veranderende bouwwerken en natuur …
Het idee van een Ecokathedraal is ontsproten een het brein van kunstenaar, filosoof en landschapsarchitect Louis le Roy (1924-2012). Le Roy kreeg in 1966 van de gemeente Heerenveen de opdracht om een strook grond van een kilometer lang en 20 meter breed aan de Kennedylaan in die plaats in te richten als openbare ruimte …
Le Roy begon er stenen los op elkaar te stapelen tot muurtjes en andere constructies. Al snel verschenen er spontaan allerlei planten zoals klaprozen en brandnetels tussen de muurtjes. Na verloop van tijd verdwenen die eerste pioniersplanten en kwamen er diverse andere planten voor in de plaats. Regelmatig werd er overbodig geworden bestratingsmateriaal aangevoerd, waarmee Le Roy verder kon bouwen aan zijn eerste ‘ecokathedrale plantsoen’. Een tijdlang bouwden buurtbewoners enthousiast mee, maar na verloop van tijd raakte het project wat in de versukkeling. In 2005 heeft de gemeente het opnieuw leven ingeblazen. Sindsdien is er weer regelmatig aan gewerkt en is de ‘kleine Ecokathedraal’ weer tot bloei gekomen …
Nadat het eerste ecokathedrale proces aan de Kennedylaan vorm had gekregen, wilde Le Roy meer en groter werken. Daarom heeft hij omstreeks 1974 bij het dorp Mildam een stuk weiland van ca 4 hectare gekocht. Hij begon er op willekeurige wijze wat bomen en struiken te planten en zaden uit te strooien. Daarna werd er tot op de dag van vandaag regelmatig een vrachtwagen restmateriaal van stratenmakers uit de omgeving gestort op de plek, die langzaam zou uitgroeien tot de Ecokathedraal. Le Roy verwerkte het aangevoerde materiaal in eerste instantie helemaal alleen, en later samen met enkele volgelingen. Volledig met handkracht werden er in de loop der jaren stukje bij beetje allerlei muurtjes, torens en op tempels lijkende constructies gebouwd, Volgens Le Roy moet er zeker duizend jaar aan de Ecokathedraal worden gebouwd, net als bij middeleeuwse kathedralen het geval was …
Zodra een deel van het terrein ‘af’ is, wordt het met rust gelaten door de bouwers. De bouwwerken worden overgedragen aan de natuur, waarna de bouwers elders aan de slag gaan. Na verloop van tijd wordt er weer naast en op de door de natuur veroverde bouwwerken verder gebouwd. Op deze manier zijn mens en natuur hier intussen al ruim 50 jaar bezig met elkaar. Dit zijn de eindeloze processen waar Le Roy in zijn denkwijze op doelde …
We moeten onze maatschappij anders inrichten, vond Le Roy. We moeten af van de altijd maar in volle vaart op groei gerichte economie. We moeten in een natuurlijker ritme gaan leven en werken. Daarbij was Le Roy niet zomaar een dromer. Hij was realistisch genoeg om te weten dat de huidige economie en de inrichting van onze maatschappij niet snel en makkelijk te veranderen zijn. Maar het kan geen kwaad om te werken aan een tegen de stroom in zwemmende cultuur, om zo aan verandering te werken. Je kunt zeggen wat je wilt, maar in feite was Le Roy zijn tijd aardig vooruit …
Als je tegenwoordig de Ecokathedraal betreedt, kom je eerst in een relatief nieuw en geordend deel. Zodra je verder het bos in loopt, verandert dat beeld. Over slingerende en kronkelende paden vervolg je je weg. Steeds verder dring je een vreemde wildernis binnen. Op zomerse dagen hoor je rondom insecten zoemen. Diverse vogels zingen hun riedeltje en hoog in de bomen hoor je af en toe een specht timmeren. Nu eens ga je omhoog, dan weer omlaag. Je loopt tussen deels door planten en struiken overwoekerde bouwwerken door. In de verte meen je de restanten van een oude beschaving te zien. En jawel, ineens sta je tussen hoog oprijzende torens en tempels. Even waan je je in een oude stad van de Inca’s of de Azteken …
Intussen schijnen er ruim 2.500 vrachtladingen stratenmakerspuin te zijn verwerkt. Onder het motto ‘Afval bestaat niet’ heeft Louis le Roy hier zelf 40 jaar lopen slepen en stapelen met bakstenen, stoeptegels, trottoirbanden en ander bestratingsmateriaal. Tegenwoordig draagt de Stichting Tijd het gedachtegoed van Louis le Roy verder uit. Ook beheer en eigendom van de Ecokathedraal zijn door de familie overgedragen aan de Stichting Tijd …
En voor wie er nog geen genoeg van kan krijgen, op deze pagina heb ik een aantal video-opnamen verzameld, waarop je onder andere Louis le Roy zelf aan het werk ziet:
‘Louis le Roy en zijn Ecokathedraal op video‘
– wordt vervolgd –